Kargagiller ya da Corvidae, karga, kuzgun, saksağan, alakarga, , dağ kargası ve göknar kargası gibi cinsleri kapsayan ötücü kuşlar familyasıdır.
Kargagiller | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Cinsler | |||||||||||||||||
Metne bakınız | |||||||||||||||||
Küresel dağılımı Yerel Sokulmuş Soyu tükenmiş (1500 sonrası) Soyu tükenmiş (1500 öncesi) |
Familya 120 türden fazlasını içerir. Genellikle orta boylu, güçlü ayakları ve düz iri gagaları olan zeki ötücü kuşlardır. Vücutlarına nazaran büyük beyinleri vardır; beyin/vücut oranları primatlar ve memeli deniz hayvanları (Cetacea) ile neredeyse aynıdır ve insanlarınkinden biraz daha düşüktür. Kargalar doğada 15-20 yıl yaşarlar; bazıları 4-8 yıl kadar yaşar. Ancak çok özel bakım altında, 30 yıla kadar yaşayabildikleri bilinmektedir. Kayıtlar altında bilinen en uzun karga ömrü ise 40 yıldır.
Özellikleri
Karga (Corvus) türlerinin hepsi ortalama 7 yaşındaki çocukla aynı zekaya sahiptir. Kuşlar arasında kendini aynada tanıyan tek kuş türü Avrupa Saksağanı'dır. Yapılan deneylerde, diğer karga türlerinin aynada kendilerini gördüklerinde aynanın arkasında başka karga olup olmadığına baktıkları gözlemlenmiştir. Özetle kendilerini tanıyamamaktadırlar. Ayna deneyleri hayvanlar için kolay değildir. Buna rağmen kargagillerin görsel hafızaları çok gelişmiştir. İnsan ve hayvan yüzlerini unutmazlar. Hatta eğer önbelleğine almak isterse çevredeki cansız cisimlerin görünüşlerini bile tanıyabilir, hatırlayabilirler. Fakat her yeni bilgi öğrendiklerinde eski bilgileri hatırlamak, bilmek zorlaşır. Daha da fazla yeni bilgi öğrendiklerinde ise eski bilgiler uçar gider. Sürüsünü, ailesini bu olaylara karşı uyarırlar ve olaylara göre davranıp hareket ederler. Yeni öğrendikleri bilgileri nesilden nesile aktarırlar ve çok karmaşık dil yetenekleriyle aynı biz insanlar gibi iletişim kurarlar.
Alet yapabilirler; buna örnek yeni kaledonya kargalarının ağaç kovuğundaki larvalara ulaşmak için çubuk veya dal parçası kullandıkları görülmüştür, çubuk kullanmasının nedeni özellikle larvayı direkt olarak yukarıya çekmekten ziyade çok daha kolay olan yolu tercih etmesidir. Larvayı çubukla dürterek larvanın sinirlenip çubuğu ısırmasını sağlamakta ve yukarı çekip yemektedir. Benzer deneyler kuzgunlarda da yapılmış bir yiyecek dolusu kaba ulaşmak için suya taş vb. nesneler atıp su seviyesinin yükselmesini sağlayıp yiyeceği almayı başarmıştır. Kargalar geleceğe dair planlar yapabilir ve düşünebilir. İsveç'te Lund Üniversitesi tarafından yapılan araştırmalara göre primatlar "zihinsel zaman yolculuğu" ile geleceği hayal ederek düşünebilmektedir. Geleceğe yönelik plan yapma becerisinin insana özel olduğu düşünülüyordu. Şimdi, ilk kez insan dışı türlerde de gelişmiş planlama kapasitesinin olduğu anlaşılmıştır. Aynı şekilde kuzgunların (Corvus Corax) da maymunlar gibi geleceğe yönelik plan yaptığı bilinmektedir. Buna en basit örnek olarak kargalar yiyeceklerini saklarlar, sincaplar sakladıkları yiyeceklerin yerlerini unuturlar ve bu sayede birçok ağacın oluşmasına katkı sağlarlar, sincapların aksine kargalar görsel hafızaları çok gelişmiş olduğu için yiyecekleri sakladıkları yerleri unutmazlar ve her yıl sakladıkları yerleri bulurlar. Yiyecek saklamanın amacı zorlu dönemlerde, kış mevsiminde veya yavrulama döneminde zorluk çekmemesidir. Yiyeceğin fazlası her zaman saklanır.
- En küçük karga türü (Cyanolyca nanus), 20–23 cm uzunluğunda ve 41 gram ağırlığındadır.
- En büyük karga türü Bayağı Kuzgun (Corvus Corax), 54–67 cm uzunluğunda ve 1200 gram ağırlığındadır.
Fosiller
Orta Miyosen'e, yani yaklaşık 17 milyon yıl önceye dayanan birkaç cins keşfedilmiştir. Bunlardan ikisi Miocorvus ve Miopica adlı cinslerdir. Kendileri saksağanların (Pica spp.) ve kargaların (Corvus spp.) son orta atalarından biri olduğu düşünülüyor. Aslında kargaların ve saksağanların filogenetik olarak yeni yeni evrimleştiği döneme denk geliyor.
- (Sansan, Orta Miyosen, Fransa)
- Miopica (Güney Batı Ukrayna Orta Miyosen)
- (Pawnee Çayı Geç Miyosen Logan İlçesi, ABD)
- (Reddick'in Erken Pleistoseni, ABD)
- (Williston, ABD Arredondo Yerküresi Orta Pleistosen)
Buna ek olarak her cinsin fosil türü (çoğunlukla Corvus) vardır.
Dağılım
Antarktika hariç dünyanın her yerinde farklı cins ve türleri bulunur.
Yaşam Şekli
Kargadan kargaya yuva yapma süresi, kuluçka süresi, yavrunun uçma süresi gibi şeyler değişir. Kargalar yuvalarını çoğunlukla ağaçlara; daha düşük ihtimalle elektrik direkleri, uçurum kenarları, deliği olan herhangi bir yapılar ve evlere yaparlar. Kargalarda ortalama yuva yapma mevsimi Türkiye'de şubat ayının son haftasında veya mart ayının ilk haftasında başlar. Yuvanın dış iskeleti çoğunlukla en az kalem kalınlığındaki dallardan, daha düşük ihtimalle kıyafet askılığı gibi uzun ve kalın cisimlerden; yuvanın iç kısmı ise kuru ot, pamuk, tüy/hayvan kılı gibi yumuşak malzemelerden oluşur. Tokyo'daki Büyük-Gagalı kargaların () yuva yapmak için kıyafet askılıkları çaldıkları ve yuvanın yumuşak malzemesi olarak da bizonların sırtına konup tüylerini yolup kaçtıkları görülmüştür. Yavru kargaların tüyleri yetişkinlere nazaran daha az parlak ve kirli/soluk gözükür, gagasının kenarında ten renginde yumuşak bir doku vardır, ağzının içi kırmızıdır ve gözleri maviye yakındır, büyüdükçe göz rengi koyu kahverengi olur, gagasındaki yumuşak doku yok olur ve ağzının içinin bir kısmı (gaga altı), siyaha döner.
Kargalar'da yavrunun yuvadan uçma süresi türe göre 6-10 hafta arasında değişir. Kuluçka süresi boyunca yuvada en çok kalan dişi kuştur ve erkek dişiyi besler. Dişi kuş günde 1 kere yumurtlar böylelikle yumurtadan çıkan civciv bir öncekine göre hep 1 gün daha küçüktür.Tek eşlidirler; ölene kadar aynı eşle yaşarlar. Yuvadaki yumurta sayısı türe göre 3-10 tane olacak şekilde değişir. Yumurtalar kahverengi lekelerle birlikte yeşilimsi bir renktedir. Cinsel olgunluğa (3-4) yaşında ulaşırlar. Kargalarda cinsiyet ayrımı yapmak zordur; çoğu türlerde erkekler dişiye nazaran boyut olarak daha iridirler. Kargalarda; fiziksel,karakter ve zeka gelişimi 1 yılda tamamlanır ama üremeye hazır oldukları yaşa çok çok sonra ulaşırlar. Cinsel olgunluğa ulaştıktan sonra kalıcı olarak ebeveynlerinden, sürüsünden ayrılırlar ve kendi sürüsünü kurar, eş edinir ve yuva yapar. Bu sayede döngü tamamlanmış olur. Kargalarda sürü ve ailenin sayısı; kuşun yaşadığı yere, yiyecek bolluğuna, yaşına ve karakterine göre değişebilir.
Yaşam Alanı
Orman, köy, park, hayvancılığın yapıldığı yerler, fundalıklar, yaylalar ve şehirde yaşarlar. Şehir hayatına bazı türleri adapte olmuştur. Şehirlerde insan çöplüklerinden dolayı sayıları daha çok ve hayatta kalma oranları diğer yaşam alanlarına göre yüksektir.
Davranışları
Kargagiller sosyal ve savunmacı kuşlardır, eşlerini, ailelerini, yavrularını ve bölgelerini korumak için ellerinden geleni yapacaklardır ama bu ters etkide gösterir; kargalar aynı türdeşi de olsa sürüsünden veya ailesinden olmadığı sürece yabancı kargaları sürüsünde istemezler, onlarla yiyecek paylaşmazlar. Sürüye yeni bir karga katılmaya çalıştığında bir süre kabul etmeyebilirler. Kargalar cenaze törenleri yapmaktadır, aralarından biri öldüğünde ölünün etrafını sarıp karmaşık şekillerde birbirleriyle iletişim kurarlar. Ne olup bitiyor, anlamaya çalışırlar. Eğer aralarından birini öldürenin, zarar verenin veya yakalayanın kim olduğunu bulurlarsa ondan intikam almak isteyeceklerdir. Bunu yapan bir kedi, insan ya da herhangi bir yırtıcı hayvansa onu rahat bırakmazlar; yüzleri, vücut özelliklerini akılda tutup, her gördüklerinde alarm çağrısıyla onu rahatsız ederler. Yapabilirlerse vurup kaçabilirler. Biz insanlar kargaların nasıl bir iletişim kurduğunu, kurdukları iletişimin ne anlama geldiğini bilemeyiz.
Bir ornitolog veya biyolog olmadığımız sürece; sesin sadece alarm çağrısı mı, normal çağrı mı ve şarkı olup/olmadığını bilebiliriz. Kargalar kendilerini besleyen insanlara teşekkür ettiğini belirtmek/sevgisini gösterebilmek için hediye getirirler; buna en iyi örnek Gabi Mann diye bir kızın kargaların getirdiği hediyelerden koleskiyonu var. Bilinenin aksine kargalar sadece esaret altında olduklarında parlak cisimlere, yiyecek dışındaki cisimlere ilgi duyarlar, onu saklarlar ve çalarlar. Onun dışında doğada yaşayan bir karga parlak bir cisim gördüğünde (Yeni Kaledonya kargası hariç) fazla ilgilenmeyecektirler. Esaret altında zekalarını daha iyi kullanabilirler ama mutlu olmazlar, türdeşleri olmadığından kendini yalnız hissedecektirler. Aile içinde çoğu kez kavga ederler ama kavga fazla büyümez. Aileden veya sürüden olmayan bir karga türünden ailelerini ve kendilerini korumak için ölümüne savaşırlar. Savaştığı kuş genelde sakatsa, hastaysa veya yavruysa ölür. Çok titiz ve gerektiğinde seçici kuşlardır. Kargalar çok sık banyo yapmayı seven ve yemek yedikten sonra gagasını silen hatta yediği leşi, çöpü, böceği dahası bulduğu her yiyeceği bile suda yıkayan bir kuş türüdür. Fırsatı olursa, bulursa en temiz suda bu işlemleri yapmayı tercih eder.
Beslenme
Omnivor bir beslenme şekline sahiptirler, hemen hemen her şeyi yerler. Meyve, sebze, tahıl, kuruyemiş, besin çöpleri, leş, her türlü et çeşidi, böcekler, omurgasızlar, tohum, yavru kuşlar, kuş yumurtaları, yavru hayvanlar (kendinden boyut olarak küçük olan, yavru veya sakat olan canlıları avlayıp yerler). Şehirde yaşayan kargaların beslenmesinin %65'i insan yemeklerinden oluşur. Geriye kalanlar ise böcekler, tohumlar ve sadece %1'i leştir. Doğada insan yiyecekleri bulunmadığından, yırtıcı kuşların avladıkları avları çoğu zaman yırtıcı kuşun kuyruğuna vurup çekiştirip rahatsız ederler ve çalmak için uğraşırlar, fırsat olmadığında ise bekleyip geriye kalan et parçalarını ve bol miktarda daha fazla leş, tohum ve böcek yerler. Kargalar kendinden ufak yetişkin canlıları grup olup çok nadiren avlarlar. Bir avı çalmak avlanmaktan daha kolaydır. Şehirde ise yemek yiyen kediye veya köpeğe aynısını yaparlar. Şehirde kedileri, köpekleri rahatsız edip yiyeceklerini çalmakta ustalaşmışlardır. Yine de yiyecek çalmaktan çok aynı doğadaki gibi sıralarını beklerler, her zaman yiyecek çalmaya fırsat olmaz.
Hastalık
Kargalara, bazı kuşlara, atlara ve insanlara ''Batı Nil Virüsü'' bulaşabilir. Virüsün kaynağı sivrisineklerdir; kargaları, bazı kuşları ısırırlar ve virüs bu şekilde önce kargalara sonra etraftaki diğer kuşlardan atlara ve insanlara bulaşır. Ancak virüse maruz kalan insanların beşte biri grip benzeri semptomlar görüyor ve %1'i ciddi şekilde hastalanıyor. Hastalık New York'ta ilk ortaya çıktığında, 1999 yazında, 4 ayda yaklaşık 5.500 karga öldü. Testler, hastalığın kargalar için %100 ölümcül olduğunu gösterdi. Alakarga, saksağan, bülbül ve martı gibi birçok kuşun hassas olduğu görüldü.
Kültürde Kargalar
Kargalar yıllar boyunca savaş, ölüm gibi olaylarla ilişkilendirilmiştir. Çoğu dinde ve kültürde kargalar hala kutsaldır. Korku filmlerinde ''Ölümün habercisi'' gibi kavramlarla donatılmıştır. Kargaların 200 yıl yaşadığı, leş yediği (nispeten) yanlıştır.
Cinsler
Kargalar (Cinslerin ortak adı) |
Corvus |
Saksağanlar (Cinslerin ortak adı) |
Pica |
Urocissa |
Cissa |
Cyanopica |
Alakargalar (Cinslerin ortak adı) |
Platylophus |
Garrulus |
Podoces |
Perisoreus |
Aphelocoma |
Calocitta |
Cyanocitta |
Cyanocorax |
Psilorhinus |
Cyanolyca |
Gymnorhinus |
Ptilostomus |
Treepies (Cinslerin ortak adı) |
Crypsirina |
Dendrocitta |
Platysmurus |
Temnurus |
Göknar Kargaları (Cinslerin ortak adı) |
Nucifraga |
Dağ Kargaları (Cinslerin ortak adı) |
Pyrrhocorax |
Çalı Kargaları (Cinslerin ortak adı) |
Zavattariornis |
Kaynakça
- ^ [1] 20 Mayıs 2020[Tarih uyuşmuyor] tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ . 10 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Avrupa Saksağanı ve Ayna". 1 Aralık 2010 tarihinde kaynağından .
- ^ "Taş ve Kuzgun". 10 Mart 2015 tarihinde kaynağından .
- ^ "Kuzgun ve Hafıza". 1 Aralık 2016 tarihinde kaynağından .
- ^ "Robot Karga'nın yaptıklarını gören tecrübesiz genç kuşlar daha kolay öğrenir". 20 Mart 2018 tarihinde kaynağından .
- ^ "Kaledonya Kargası ve Yaptığı Aletler". 20 Mart 2018 tarihinde kaynağından .
- ^ "Kaledonya kargasının farklı taktiği". 9 Haziran 2009 tarihinde kaynağından .
- ^ "Kuzgunların Zekası". 21 Haziran 2011 tarihinde kaynağından .
- ^ "Kargalar derin düşünebilir ve geleceği öngörüp plan yapabilirler". 18 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından .
- ^ "Belgeselin ilk dakikalarında vardır". 1 Aralık 2016 tarihinde kaynağından .
- ^ . 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "26:31. saniyede kıyafet askılığı çalıyor". 1 Aralık 2016 tarihinde kaynağından .
- ^ . 2 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 7 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 11 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Saksağanların Cenaze Töreni". 6 Aralık 2015 tarihinde kaynağından .
- ^ https://www.youtube.com/watch?v=HWXe7Js6GnI&t=129s 26 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ . 11 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 11 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Bu videoda karga kendi türünü öldürüyor". 23 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ "Karga tavşan avlamış yiyor". 20 Aralık 2018 tarihinde kaynağından .
- ^ . 23 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Karga şahinin yiyeceğini çalmaya çalışıyor". 14 Nisan 2012 tarihinde kaynağından .
- ^ "Kedilerden yiyecek çalmak için uğraşıyorlar". 23 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ . 7 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 6 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar
- Bu belgeselde orman kargaları yuva yapmak için kıyafet askılıklarını kullanıyor: ''https://www.youtube.com/watch?v=zGYII1XbE4U&t=1607s1 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..'' https://www.youtube.com/watch?v=YwXKNMI9sGU26 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . https://www.youtube.com/watch?v=Sng1oV_uDzM18 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . https://www.youtube.com/watch?v=AVaITA7eBZE&t=12s9 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Görsel Hafıza hakkında: https://www.youtube.com/watch?v=mRwSC5eHQzA10 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Yeni Kaledonya kargaları ve yaptığı Aletler https://www.youtube.com/watch?v=UZM9GpLXepU 20 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bu videoda çubukla larvaları dürtüp kızdırarak çubuğu ısırmasını sağlıyor ve yukarı çekip yiyor: ''https://www.youtube.com/watch?v=xwVhrrDvwPM9 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 9 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .''. Kargalar birbirlerine yeni şeyler öğretebilir bilgiyi nesilden nesle aktarabilir bu videoda robot karganın yaptıklarını başka kargalar uygulayıp öğrenebilir: ''https://www.youtube.com/watch?v=8LaCfp2ugHU4 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 4 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .''
- Kuzgunların su seviyesini yükseltip yiyecekli kaba ulaştığı video: ''https://www.youtube.com/watch?v=lrYPm6DD44M21 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 21 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .''
- Kargalar hakkında bilimsel çoğu şeyler yazan en iyi site John Marzluff(Vahşi Yaşam Biyoloğu)' un doktora sonrası araştırma öğrencisi Kaeli Swift'in yazıları: https://corvidresearch.blog/about/17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . https://corvidresearch.blog/faqs-about-crows/11 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . https://corvidresearch.blog/faqs-about-crows/#crow-murder11 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . https://corvidresearch.blog/2016/03/29/everything-you-want-to-know-about-crow-nests/4 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Kargaların Beslenmesi: https://corvidresearch.blog/2016/02/17/crow-curiosities-what-do-crows-eat/23 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Pica cinsinden bir saksağan kendini aynada tanığı video: https://www.youtube.com/watch?v=HRVGA9zxXzk1 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Karga Zekası 5-7 yaş arasındaki çocuklarla eş olabilir: https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.009289510 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Yırtıcı kuşu rahatsız ettiği video: https://www.youtube.com/watch?v=DqFpx3mE9fQ&t=45s14 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Kargalar ve Hediyeler: https://www.youtube.com/watch?v=HWXe7Js6GnI&t=129s26 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kargagiller ya da Corvidae karga kuzgun saksagan alakarga dag kargasi ve goknar kargasi gibi cinsleri kapsayan otucu kuslar familyasidir Kargagiller Yasadigi donem araligi 16 0 myo Gunumuz PreYeYeOSDCPTJKPgNMavi alakarga Cyanocitta cristataBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif AvesTakim PasseriformesAlt takim Infra takim CorvidesUst familya CorvoideaFamilya Corvidae Leach 1820CinslerMetne bakinizKuresel dagilimi Yerel Sokulmus Soyu tukenmis 1500 sonrasi Soyu tukenmis 1500 oncesi Familya 120 turden fazlasini icerir Genellikle orta boylu guclu ayaklari ve duz iri gagalari olan zeki otucu kuslardir Vucutlarina nazaran buyuk beyinleri vardir beyin vucut oranlari primatlar ve memeli deniz hayvanlari Cetacea ile neredeyse aynidir ve insanlarinkinden biraz daha dusuktur Kargalar dogada 15 20 yil yasarlar bazilari 4 8 yil kadar yasar Ancak cok ozel bakim altinda 30 yila kadar yasayabildikleri bilinmektedir Kayitlar altinda bilinen en uzun karga omru ise 40 yildir OzellikleriKarga Corvus turlerinin hepsi ortalama 7 yasindaki cocukla ayni zekaya sahiptir Kuslar arasinda kendini aynada taniyan tek kus turu Avrupa Saksagani dir Yapilan deneylerde diger karga turlerinin aynada kendilerini gorduklerinde aynanin arkasinda baska karga olup olmadigina baktiklari gozlemlenmistir Ozetle kendilerini taniyamamaktadirlar Ayna deneyleri hayvanlar icin kolay degildir Buna ragmen kargagillerin gorsel hafizalari cok gelismistir Insan ve hayvan yuzlerini unutmazlar Hatta eger onbellegine almak isterse cevredeki cansiz cisimlerin gorunuslerini bile taniyabilir hatirlayabilirler Fakat her yeni bilgi ogrendiklerinde eski bilgileri hatirlamak bilmek zorlasir Daha da fazla yeni bilgi ogrendiklerinde ise eski bilgiler ucar gider Surusunu ailesini bu olaylara karsi uyarirlar ve olaylara gore davranip hareket ederler Yeni ogrendikleri bilgileri nesilden nesile aktarirlar ve cok karmasik dil yetenekleriyle ayni biz insanlar gibi iletisim kurarlar Alet yapabilirler buna ornek yeni kaledonya kargalarinin agac kovugundaki larvalara ulasmak icin cubuk veya dal parcasi kullandiklari gorulmustur cubuk kullanmasinin nedeni ozellikle larvayi direkt olarak yukariya cekmekten ziyade cok daha kolay olan yolu tercih etmesidir Larvayi cubukla durterek larvanin sinirlenip cubugu isirmasini saglamakta ve yukari cekip yemektedir Benzer deneyler kuzgunlarda da yapilmis bir yiyecek dolusu kaba ulasmak icin suya tas vb nesneler atip su seviyesinin yukselmesini saglayip yiyecegi almayi basarmistir Kargalar gelecege dair planlar yapabilir ve dusunebilir Isvec te Lund Universitesi tarafindan yapilan arastirmalara gore primatlar zihinsel zaman yolculugu ile gelecegi hayal ederek dusunebilmektedir Gelecege yonelik plan yapma becerisinin insana ozel oldugu dusunuluyordu Simdi ilk kez insan disi turlerde de gelismis planlama kapasitesinin oldugu anlasilmistir Ayni sekilde kuzgunlarin Corvus Corax da maymunlar gibi gelecege yonelik plan yaptigi bilinmektedir Buna en basit ornek olarak kargalar yiyeceklerini saklarlar sincaplar sakladiklari yiyeceklerin yerlerini unuturlar ve bu sayede bircok agacin olusmasina katki saglarlar sincaplarin aksine kargalar gorsel hafizalari cok gelismis oldugu icin yiyecekleri sakladiklari yerleri unutmazlar ve her yil sakladiklari yerleri bulurlar Yiyecek saklamanin amaci zorlu donemlerde kis mevsiminde veya yavrulama doneminde zorluk cekmemesidir Yiyecegin fazlasi her zaman saklanir En kucuk karga turu Cyanolyca nanus 20 23 cm uzunlugunda ve 41 gram agirligindadir En buyuk karga turu Bayagi Kuzgun Corvus Corax 54 67 cm uzunlugunda ve 1200 gram agirligindadir FosillerOrta Miyosen e yani yaklasik 17 milyon yil onceye dayanan birkac cins kesfedilmistir Bunlardan ikisi Miocorvus ve Miopica adli cinslerdir Kendileri saksaganlarin Pica spp ve kargalarin Corvus spp son orta atalarindan biri oldugu dusunuluyor Aslinda kargalarin ve saksaganlarin filogenetik olarak yeni yeni evrimlestigi doneme denk geliyor Sansan Orta Miyosen Fransa Miopica Guney Bati Ukrayna Orta Miyosen Pawnee Cayi Gec Miyosen Logan Ilcesi ABD Reddick in Erken Pleistoseni ABD Williston ABD Arredondo Yerkuresi Orta Pleistosen Buna ek olarak her cinsin fosil turu cogunlukla Corvus vardir DagilimKarga yuvasi ve yumurtalar Antarktika haric dunyanin her yerinde farkli cins ve turleri bulunur Yasam Sekli Kargadan kargaya yuva yapma suresi kulucka suresi yavrunun ucma suresi gibi seyler degisir Kargalar yuvalarini cogunlukla agaclara daha dusuk ihtimalle elektrik direkleri ucurum kenarlari deligi olan herhangi bir yapilar ve evlere yaparlar Kargalarda ortalama yuva yapma mevsimi Turkiye de subat ayinin son haftasinda veya mart ayinin ilk haftasinda baslar Yuvanin dis iskeleti cogunlukla en az kalem kalinligindaki dallardan daha dusuk ihtimalle kiyafet askiligi gibi uzun ve kalin cisimlerden yuvanin ic kismi ise kuru ot pamuk tuy hayvan kili gibi yumusak malzemelerden olusur Tokyo daki Buyuk Gagali kargalarin yuva yapmak icin kiyafet askiliklari caldiklari ve yuvanin yumusak malzemesi olarak da bizonlarin sirtina konup tuylerini yolup kactiklari gorulmustur Yavru kargalarin tuyleri yetiskinlere nazaran daha az parlak ve kirli soluk gozukur gagasinin kenarinda ten renginde yumusak bir doku vardir agzinin ici kirmizidir ve gozleri maviye yakindir buyudukce goz rengi koyu kahverengi olur gagasindaki yumusak doku yok olur ve agzinin icinin bir kismi gaga alti siyaha doner Saksagan Ailesi Kargalar da yavrunun yuvadan ucma suresi ture gore 6 10 hafta arasinda degisir Kulucka suresi boyunca yuvada en cok kalan disi kustur ve erkek disiyi besler Disi kus gunde 1 kere yumurtlar boylelikle yumurtadan cikan civciv bir oncekine gore hep 1 gun daha kucuktur Tek eslidirler olene kadar ayni esle yasarlar Yuvadaki yumurta sayisi ture gore 3 10 tane olacak sekilde degisir Yumurtalar kahverengi lekelerle birlikte yesilimsi bir renktedir Cinsel olgunluga 3 4 yasinda ulasirlar Kargalarda cinsiyet ayrimi yapmak zordur cogu turlerde erkekler disiye nazaran boyut olarak daha iridirler Kargalarda fiziksel karakter ve zeka gelisimi 1 yilda tamamlanir ama uremeye hazir olduklari yasa cok cok sonra ulasirlar Cinsel olgunluga ulastiktan sonra kalici olarak ebeveynlerinden surusunden ayrilirlar ve kendi surusunu kurar es edinir ve yuva yapar Bu sayede dongu tamamlanmis olur Kargalarda suru ve ailenin sayisi kusun yasadigi yere yiyecek bolluguna yasina ve karakterine gore degisebilir Yasam Alani Orman koy park hayvanciligin yapildigi yerler fundaliklar yaylalar ve sehirde yasarlar Sehir hayatina bazi turleri adapte olmustur Sehirlerde insan copluklerinden dolayi sayilari daha cok ve hayatta kalma oranlari diger yasam alanlarina gore yuksektir DavranislariYavru Les Kargasi Corvus Corone Belirgin sekilde mavi gozler gaga kenarindaki ten rengi doku kirmizi bir agiz ve kirli soluk tuyler Kargagiller sosyal ve savunmaci kuslardir eslerini ailelerini yavrularini ve bolgelerini korumak icin ellerinden geleni yapacaklardir ama bu ters etkide gosterir kargalar ayni turdesi de olsa surusunden veya ailesinden olmadigi surece yabanci kargalari surusunde istemezler onlarla yiyecek paylasmazlar Suruye yeni bir karga katilmaya calistiginda bir sure kabul etmeyebilirler Kargalar cenaze torenleri yapmaktadir aralarindan biri oldugunde olunun etrafini sarip karmasik sekillerde birbirleriyle iletisim kurarlar Ne olup bitiyor anlamaya calisirlar Eger aralarindan birini oldurenin zarar verenin veya yakalayanin kim oldugunu bulurlarsa ondan intikam almak isteyeceklerdir Bunu yapan bir kedi insan ya da herhangi bir yirtici hayvansa onu rahat birakmazlar yuzleri vucut ozelliklerini akilda tutup her gorduklerinde alarm cagrisiyla onu rahatsiz ederler Yapabilirlerse vurup kacabilirler Biz insanlar kargalarin nasil bir iletisim kurdugunu kurduklari iletisimin ne anlama geldigini bilemeyiz Bir ornitolog veya biyolog olmadigimiz surece sesin sadece alarm cagrisi mi normal cagri mi ve sarki olup olmadigini bilebiliriz Kargalar kendilerini besleyen insanlara tesekkur ettigini belirtmek sevgisini gosterebilmek icin hediye getirirler buna en iyi ornek Gabi Mann diye bir kizin kargalarin getirdigi hediyelerden koleskiyonu var Bilinenin aksine kargalar sadece esaret altinda olduklarinda parlak cisimlere yiyecek disindaki cisimlere ilgi duyarlar onu saklarlar ve calarlar Onun disinda dogada yasayan bir karga parlak bir cisim gordugunde Yeni Kaledonya kargasi haric fazla ilgilenmeyecektirler Esaret altinda zekalarini daha iyi kullanabilirler ama mutlu olmazlar turdesleri olmadigindan kendini yalniz hissedecektirler Aile icinde cogu kez kavga ederler ama kavga fazla buyumez Aileden veya suruden olmayan bir karga turunden ailelerini ve kendilerini korumak icin olumune savasirlar Savastigi kus genelde sakatsa hastaysa veya yavruysa olur Cok titiz ve gerektiginde secici kuslardir Kargalar cok sik banyo yapmayi seven ve yemek yedikten sonra gagasini silen hatta yedigi lesi copu bocegi dahasi buldugu her yiyecegi bile suda yikayan bir kus turudur Firsati olursa bulursa en temiz suda bu islemleri yapmayi tercih eder BeslenmeBu karga cop posetini yirtip icindeki yiyecekleri almaya calisiyor Omnivor bir beslenme sekline sahiptirler hemen hemen her seyi yerler Meyve sebze tahil kuruyemis besin copleri les her turlu et cesidi bocekler omurgasizlar tohum yavru kuslar kus yumurtalari yavru hayvanlar kendinden boyut olarak kucuk olan yavru veya sakat olan canlilari avlayip yerler Sehirde yasayan kargalarin beslenmesinin 65 i insan yemeklerinden olusur Geriye kalanlar ise bocekler tohumlar ve sadece 1 i lestir Dogada insan yiyecekleri bulunmadigindan yirtici kuslarin avladiklari avlari cogu zaman yirtici kusun kuyruguna vurup cekistirip rahatsiz ederler ve calmak icin ugrasirlar firsat olmadiginda ise bekleyip geriye kalan et parcalarini ve bol miktarda daha fazla les tohum ve bocek yerler Kargalar kendinden ufak yetiskin canlilari grup olup cok nadiren avlarlar Bir avi calmak avlanmaktan daha kolaydir Sehirde ise yemek yiyen kediye veya kopege aynisini yaparlar Sehirde kedileri kopekleri rahatsiz edip yiyeceklerini calmakta ustalasmislardir Yine de yiyecek calmaktan cok ayni dogadaki gibi siralarini beklerler her zaman yiyecek calmaya firsat olmaz HastalikKargalara bazi kuslara atlara ve insanlara Bati Nil Virusu bulasabilir Virusun kaynagi sivrisineklerdir kargalari bazi kuslari isirirlar ve virus bu sekilde once kargalara sonra etraftaki diger kuslardan atlara ve insanlara bulasir Ancak viruse maruz kalan insanlarin beste biri grip benzeri semptomlar goruyor ve 1 i ciddi sekilde hastalaniyor Hastalik New York ta ilk ortaya ciktiginda 1999 yazinda 4 ayda yaklasik 5 500 karga oldu Testler hastaligin kargalar icin 100 olumcul oldugunu gosterdi Alakarga saksagan bulbul ve marti gibi bircok kusun hassas oldugu goruldu Kulturde KargalarKargalar yillar boyunca savas olum gibi olaylarla iliskilendirilmistir Cogu dinde ve kulturde kargalar hala kutsaldir Korku filmlerinde Olumun habercisi gibi kavramlarla donatilmistir Kargalarin 200 yil yasadigi les yedigi nispeten yanlistir CinslerYaygin Kuzgun Corvus Corax Avrupa Saksagani Pica pica Yaygin Alakarga Garrulus Glandarius Avrupa Goknar Kargasi Nucifraga caryocatactes Kirmizi Gagali Dag Kargasi Pyrrhocorax pyrrhocorax Karga Cinsleri Kargalar Cinslerin ortak adi CorvusSaksaganlar Cinslerin ortak adi PicaUrocissaCissaCyanopicaAlakargalar Cinslerin ortak adi PlatylophusGarrulusPodocesPerisoreusAphelocomaCalocittaCyanocittaCyanocoraxPsilorhinusCyanolycaGymnorhinusPtilostomusTreepies Cinslerin ortak adi CrypsirinaDendrocittaPlatysmurusTemnurusGoknar Kargalari Cinslerin ortak adi NucifragaDag Kargalari Cinslerin ortak adi PyrrhocoraxCali Kargalari Cinslerin ortak adi ZavattariornisKaynakca 1 20 Mayis 2020 Tarih uyusmuyor tarihinde Wayback Machine sitesinde 10 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Avrupa Saksagani ve Ayna 1 Aralik 2010 tarihinde kaynagindan Tas ve Kuzgun 10 Mart 2015 tarihinde kaynagindan Kuzgun ve Hafiza 1 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Robot Karga nin yaptiklarini goren tecrubesiz genc kuslar daha kolay ogrenir 20 Mart 2018 tarihinde kaynagindan Kaledonya Kargasi ve Yaptigi Aletler 20 Mart 2018 tarihinde kaynagindan Kaledonya kargasinin farkli taktigi 9 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan Kuzgunlarin Zekasi 21 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Kargalar derin dusunebilir ve gelecegi ongorup plan yapabilirler 18 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Belgeselin ilk dakikalarinda vardir 1 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan 4 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi 26 31 saniyede kiyafet askiligi caliyor 1 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan 2 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi 7 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi 11 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Saksaganlarin Cenaze Toreni 6 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan https www youtube com watch v HWXe7Js6GnI amp t 129s 26 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde 11 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi 11 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Bu videoda karga kendi turunu olduruyor 23 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Karga tavsan avlamis yiyor 20 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan 23 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Karga sahinin yiyecegini calmaya calisiyor 14 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan Kedilerden yiyecek calmak icin ugrasiyorlar 23 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan 7 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi 6 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Dis baglantilarBu belgeselde orman kargalari yuva yapmak icin kiyafet askiliklarini kullaniyor https www youtube com watch v zGYII1XbE4U amp t 1607s1 Aralik 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde https www youtube com watch v YwXKNMI9sGU26 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde https www youtube com watch v Sng1oV uDzM18 Mayis 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde https www youtube com watch v AVaITA7eBZE amp t 12s9 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Gorsel Hafiza hakkinda https www youtube com watch v mRwSC5eHQzA10 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yeni Kaledonya kargalari ve yaptigi Aletler https www youtube com watch v UZM9GpLXepU 20 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bu videoda cubukla larvalari durtup kizdirarak cubugu isirmasini sagliyor ve yukari cekip yiyor https www youtube com watch v xwVhrrDvwPM9 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde 9 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kargalar birbirlerine yeni seyler ogretebilir bilgiyi nesilden nesle aktarabilir bu videoda robot karganin yaptiklarini baska kargalar uygulayip ogrenebilir https www youtube com watch v 8LaCfp2ugHU4 Subat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde 4 Subat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kuzgunlarin su seviyesini yukseltip yiyecekli kaba ulastigi video https www youtube com watch v lrYPm6DD44M21 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde 21 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kargalar hakkinda bilimsel cogu seyler yazan en iyi site John Marzluff Vahsi Yasam Biyologu un doktora sonrasi arastirma ogrencisi Kaeli Swift in yazilari https corvidresearch blog about 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde https corvidresearch blog faqs about crows 11 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde https corvidresearch blog faqs about crows crow murder11 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde https corvidresearch blog 2016 03 29 everything you want to know about crow nests 4 Aralik 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kargalarin Beslenmesi https corvidresearch blog 2016 02 17 crow curiosities what do crows eat 23 Mayis 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Pica cinsinden bir saksagan kendini aynada tanigi video https www youtube com watch v HRVGA9zxXzk1 Aralik 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Karga Zekasi 5 7 yas arasindaki cocuklarla es olabilir https journals plos org plosone article id 10 1371 journal pone 009289510 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yirtici kusu rahatsiz ettigi video https www youtube com watch v DqFpx3mE9fQ amp t 45s14 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kargalar ve Hediyeler https www youtube com watch v HWXe7Js6GnI amp t 129s26 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde