İlk Halifelik döneminde Cund (Arapça: جند; çoğul أجناد, askerler), fethedilen topraklardaki Arap askeri kolonilerine ve daha özel olarak Büyük Suriye'nin (Levant) dahil olduğu eyaletlere uygulanan askeri bir bölge uygulamasıydı. Cund daha sonra Müslüman dünyasında çeşitli anlamlar kazandı.
İsim kaynağı
"Cund" terimi Farsçada "Gund" kelimesinden türemiştir daha sonra İran'ın fethinden sonra İslam orduları tarafından benimsendi. Günümüzde “Gund”, Kürtçede hâlâ “kasaba, köy” ve toplanma (askeri) anlamına gelirken Arapçaya benzer anlamlarla geçmiştir. Arapçada ve Kur'an'da silahlı bir birlik için kullanımı vardır.
Emevi Halifeliği döneminde bu terim daha teknik anlamda "mevsimlik seferler veya daha uzun süreli seferler için seferber edilebilecek Arap askerlerinin yerleştirildiği askeri yerleşim yerleri ve bölgeler" için uygulanmaya başlandı. Aynı terimi Sina Yarımadası'nda Selahaddin Eyyubi'nin Kürt birlikleri tarafından yaptırılan bir kale (Kalat el-Gundi veya Kalat el-Cundi) için de görebiliriz.
Ancak daha sonra Suriye askeri eyaletleri için teknik kullanımının yanı sıra, terim bir devletin tüm silahlı kuvvetleri için daha geniş bir anlam kazandı. Böylece halifeliğin mali dairelerinden biri olan divan el-cund, ordunun maaş ve erzaklarını idare ediyordu. Ayrıca 9. ve 10. yüzyıl coğrafyacıları ecnad terimini amṣar veya büyük kasabaların eşdeğeri olarak kullanmışlardır.
Suriye
Terimin en dikkate değer kullanımı, ikinci halife Ömer'in bölgeyi dört ecnada böldüğü Suriye'deydi: Hums (Cund Hums), Şam (Cund Dimaşk), Ürdün () ve Filistin ().
Emevi Halifesi I. Yezid daha sonra Kınnesrin () bölgesini ekledi. Bu uygulama Suriye'ye özgüydü ve genellikle tek bir genel valinin başkanlık ettiği Halifeliğin başka hiçbir ilinde örnek alınmıyordu. Bu nedenle onlara genellikle topluca Şamat, yani “Şamlılar” adı verildi.
Ecnad'ın sınırları büyük ölçüde önceden var olan sınırlarını takip ediyordu, ancak bazı değişiklikler de mevcuttu. K. Y. Blankinship'in belirttiği gibi, bunların Suriye üzerindeki kontrolü korumayı ve herhangi bir Bizans saldırısına karşı savunmayı amaçlayan bir askeri savunma sisteminin unsurları olarak başlangıçtı ve yeni eyaletlerin başkentlerinin birbirinden eşit mesafelere yerleştirilmesiyle bu açıkça görülüyordu. Kontrol ve hareket merkezleri iç kısımda, denizden gelen herhangi bir saldırıdan uzakta, güvenli bir yerde bulunuyordu. Suriye ecnadının ordu birlikleri yalnızca arazi vergisinden (haraç) elde edilen gelirden düzenli bir maaş ('atā') alan ve buna ek olarak arazi hibeleri alan Araplardan oluşuyordu. Sefer sırasında onlara hizmetliler (şâkiriyye) eşlik ediyor ve gönüllüler (müteşavviʿa) tarafından takviye ediliyorlardı.
Ecnadlara bölünme Suriye'de Abbasi Halifeliği döneminde ve sonrasında Memluk zamanlarına kadar devam etti. Abbasiler döneminde, Suriye'nin bir genel valisi genellikle tüm cundlara başkanlık ederken, 785 yılında Harun Reşid, kuzeyde Bizanslılarla olan sınır bölgesini de kapsayan yeni Cund Avasım bölgesini ekledi.
Mısır
Mısır'ın fethinden kısa bir süre sonra Fustat'ta bir askeri koloni (miṣr) kuruldu. Burayı oluşturan Arap yerleşimciler 'u olarak tanındı. Onlar da Suriyeli ecnadlar gibi ordu kayıtlarına (divan) kaydedildi ve düzenli maaş alıyorlardı. Uzun süre eyaletteki tek Müslüman askerî gücü sağladılar ve ülkenin siyasi hayatında önemli bir rol oynadılar. İslam döneminin ilk iki yüzyılında ayrıcalıklı konumlarını ısrarla korudular ta ki Dördüncü Fitne denilen karışıklıklatda güçleri kırılıncaya kadar.
Endülüs
Cund sistemi bir şekilde Müslüman İspanya'da (Endülüs) de uygulamaya konmuş gibi görünüyor: 742'de yarımadanın devam eden fetihlerine katılan birliklere dokuz bölgede (mucannada) topraklar tahsis edildi. 10. yüzyıla gelindiğinde cund terimi, yabancı paralı askerlerden (ḥasham) farklı olarak askere alınan gönüllüleri (ḥushud) de kapsamaya başladı.
Mağrip
Mağrip'te, İfrikiye'nin Ağlebi hükümdarlarından başlayarak, cund terimi hükümdarın kişisel muhafızları için kullanılmaya başlandı ve bundan böyle "tanımlaması genellikle zor olan ve nadiren tüm orduya uygulanan sınırlı bir anlamı korudu". Benzer bir kullanım, terimin hükümdarın gerçek koruması olmasa da kişisel birliklerinin belirli bir bölümü için geçerli olduğu Memluk Mısır'ında da görülmektedir.
Kaynakça
- ^ Bläsings, Uwe (2015). Studies on Iran and The Caucasus: In Honour of Garnik Asatrian (İngilizce). BRILL. s. 360. ISBN .
- ^ A., Al-Jallad (2017). Arabic in Context: Celebrating 400 years of Arabic at Leiden University - Studies in Semitic Languages and Linguistics (İngilizce). BRILL. s. 323. ISBN .
- ^ Cobb 2001, ss. 11–12.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ilk Halifelik doneminde Cund Arapca جند cogul أجناد askerler fethedilen topraklardaki Arap askeri kolonilerine ve daha ozel olarak Buyuk Suriye nin Levant dahil oldugu eyaletlere uygulanan askeri bir bolge uygulamasiydi Cund daha sonra Musluman dunyasinda cesitli anlamlar kazandi Isim kaynagi Cund terimi Farscada Gund kelimesinden turemistir daha sonra Iran in fethinden sonra Islam ordulari tarafindan benimsendi Gunumuzde Gund Kurtcede hala kasaba koy ve toplanma askeri anlamina gelirken Arapcaya benzer anlamlarla gecmistir Arapcada ve Kur an da silahli bir birlik icin kullanimi vardir Emevi Halifeligi doneminde bu terim daha teknik anlamda mevsimlik seferler veya daha uzun sureli seferler icin seferber edilebilecek Arap askerlerinin yerlestirildigi askeri yerlesim yerleri ve bolgeler icin uygulanmaya baslandi Ayni terimi Sina Yarimadasi nda Selahaddin Eyyubi nin Kurt birlikleri tarafindan yaptirilan bir kale Kalat el Gundi veya Kalat el Cundi icin de gorebiliriz Ancak daha sonra Suriye askeri eyaletleri icin teknik kullaniminin yani sira terim bir devletin tum silahli kuvvetleri icin daha genis bir anlam kazandi Boylece halifeligin mali dairelerinden biri olan divan el cund ordunun maas ve erzaklarini idare ediyordu Ayrica 9 ve 10 yuzyil cografyacilari ecnad terimini amṣar veya buyuk kasabalarin esdegeri olarak kullanmislardir Suriye9 yuzyilda Suriye ve askeri eyaletler Terimin en dikkate deger kullanimi ikinci halife Omer in bolgeyi dort ecnada boldugu Suriye deydi Hums Cund Hums Sam Cund Dimask Urdun ve Filistin Emevi Halifesi I Yezid daha sonra Kinnesrin bolgesini ekledi Bu uygulama Suriye ye ozguydu ve genellikle tek bir genel valinin baskanlik ettigi Halifeligin baska hicbir ilinde ornek alinmiyordu Bu nedenle onlara genellikle topluca Samat yani Samlilar adi verildi Ecnad in sinirlari buyuk olcude onceden var olan sinirlarini takip ediyordu ancak bazi degisiklikler de mevcuttu K Y Blankinship in belirttigi gibi bunlarin Suriye uzerindeki kontrolu korumayi ve herhangi bir Bizans saldirisina karsi savunmayi amaclayan bir askeri savunma sisteminin unsurlari olarak baslangicti ve yeni eyaletlerin baskentlerinin birbirinden esit mesafelere yerlestirilmesiyle bu acikca goruluyordu Kontrol ve hareket merkezleri ic kisimda denizden gelen herhangi bir saldiridan uzakta guvenli bir yerde bulunuyordu Suriye ecnadinin ordu birlikleri yalnizca arazi vergisinden harac elde edilen gelirden duzenli bir maas ata alan ve buna ek olarak arazi hibeleri alan Araplardan olusuyordu Sefer sirasinda onlara hizmetliler sakiriyye eslik ediyor ve gonulluler mutesavviʿa tarafindan takviye ediliyorlardi Ecnadlara bolunme Suriye de Abbasi Halifeligi doneminde ve sonrasinda Memluk zamanlarina kadar devam etti Abbasiler doneminde Suriye nin bir genel valisi genellikle tum cundlara baskanlik ederken 785 yilinda Harun Resid kuzeyde Bizanslilarla olan sinir bolgesini de kapsayan yeni Cund Avasim bolgesini ekledi MisirMisir in fethinden kisa bir sure sonra Fustat ta bir askeri koloni miṣr kuruldu Burayi olusturan Arap yerlesimciler u olarak tanindi Onlar da Suriyeli ecnadlar gibi ordu kayitlarina divan kaydedildi ve duzenli maas aliyorlardi Uzun sure eyaletteki tek Musluman askeri gucu sagladilar ve ulkenin siyasi hayatinda onemli bir rol oynadilar Islam doneminin ilk iki yuzyilinda ayricalikli konumlarini israrla korudular ta ki Dorduncu Fitne denilen karisikliklatda gucleri kirilincaya kadar EndulusCund sistemi bir sekilde Musluman Ispanya da Endulus de uygulamaya konmus gibi gorunuyor 742 de yarimadanin devam eden fetihlerine katilan birliklere dokuz bolgede mucannada topraklar tahsis edildi 10 yuzyila gelindiginde cund terimi yabanci parali askerlerden ḥasham farkli olarak askere alinan gonulluleri ḥushud de kapsamaya basladi MagripMagrip te Ifrikiye nin Aglebi hukumdarlarindan baslayarak cund terimi hukumdarin kisisel muhafizlari icin kullanilmaya baslandi ve bundan boyle tanimlamasi genellikle zor olan ve nadiren tum orduya uygulanan sinirli bir anlami korudu Benzer bir kullanim terimin hukumdarin gercek korumasi olmasa da kisisel birliklerinin belirli bir bolumu icin gecerli oldugu Memluk Misir inda da gorulmektedir Kaynakca Blasings Uwe 2015 Studies on Iran and The Caucasus In Honour of Garnik Asatrian Ingilizce BRILL s 360 ISBN 9789004302068 A Al Jallad 2017 Arabic in Context Celebrating 400 years of Arabic at Leiden University Studies in Semitic Languages and Linguistics Ingilizce BRILL s 323 ISBN 9789004343047 Cobb 2001 ss 11 12