Džemijet (Türkçe: Cemiyet Arnavutça: Xhemijet; tam Türkçe ismi İslam Muhafaza-i Hukuk Cemiyeti, "Islamic Association for the Defense of Justice"/"Society for the Preservation of Muslim Rights") Sırplar, Hırvatlar ve Slovenler Krallığı'ndaki Müslüman nüfusun bir siyasi partisiydi. O zamanlar "Güney Sırbistan" (yani Vardar Makedonyası, Kosova ve Metohija, Sancak) olan bölgede Arnavutları, Slav Müslümanları ve Türkleri temsil ediyordu. Ağustos 1918'de kuruldu ve resmi kuruluşu 1919'un sonlarında Üsküp'te oldu. Parti, sırasıyla 8 ve 14 temsilci seçtiği 1920 ve 1923 seçimlerine katıldı. Ocak 1925'te, daha önce Mitroviça belediye başkanı olarak görev yapmış Arnavut milliyetçisi olan parti lideri Ferhat Draga tutuklandı ve kısa süre sonra parti dağıldı.
Džemijet Xhemijet | |
---|---|
Genel başkan | Necip Draga |
Kuruluş tarihi | 1918 |
Kapanış tarihi | 1925 |
İdeoloji | İslamcılık Sosyal muhafazakârlık Boşnak milliyetçiliği Arnavut milliyetçiliği Müslüman çıkarları Ulusal muhafazakârlık |
Siyasi pozisyon | Sağcılık ile Aşırı sağ |
Yugoslavya |
İsmi
Partinin resmi adı İslam Muhafaza-i Hukuk Cemiyeti ve İngilizceye genellikle "Islamic Association for the Defense of Justice" ve "Society for the Preservation of Muslim Rights" olarak çevrilmiştir. Ulusal Türk Örgütü Cemiyet (Sırp-Hırvatça: Narodna turska organizacija Džemijet) olarak da anılırdı. Kısaltılmış haliyle biliniyordu: Arnavutçada Xhemijet veya Başkimi, Boşnakça Džemijet ve Türkçe Cemiyet.
Tarihi
Džemijet, Kosova, Makedonya, Sancak Arnavutları, Boşnak Müslümanları ve Türkleri ile Manastır'dan Kenan Ziya liderliğinde Balkan Savaşları sırasında Belgrad'da hapsedilen Necip Draga ile 18 Aralık 1919'da Üsküp'te kuruldu. Programı, Müslüman haklarının ve Müslüman toprak sahiplerinin tarımsal statüsünün korunması taleplerini içeriyordu. Başlangıçta parti, krallık içinde Sırp hegemonizmine karşı bir ılımlılık politikası izledi ve 1920 seçimlerinde, karma ve tek aday sistemle altı milletvekili seçtiği Halkın Radikal Partisi koalisyonuna girdi. 1923 seçimlerinden önce, Başbakan ve Radikal Parti lideri Nikola Pašić, Üsküp'teki liderlerle bir araya geldi ve seçimlerden sonra partisi için de gerekli olan hükûmetine katılmaları karşılığında destekleri için pazarlık yaptı. Džemijet ve etnik Alman partisi olmadan hükûmet kurulamazdı.
Faaliyetleri
Arnavutça eğitim veren okullar yasaktı ve Arnavutların yalnızca dini Müslüman okullara veya seküler Sırp dil okullarına gitmelerine izin veriliyordu. Parti, parlamentoda Arnavutça dil okullarının açılması için yasal olarak tanınmaya çalışırken, yeraltı laik Arnavut okulları da açtı. Partinin yasaklanmasının ardından, okul sistemi öğrencilerin Sırp okullarında Arnavutça kitap kaçakçılığı yapması ve mollaların dini kurslarda gizlice Arnavutça tanıtmaları ile devam etti.
Kaynakça
- Özel
- ^ Elsie 2012, s. 291.
- ^ Banac 1988, s. 377.
- ^ Elsie 2012, s. 123.
- ^ Elsie 2010, s. 291.
- ^ Banac 1988, ss. 377-8.
- ^ Zovko 2007, s. 69.
- ^ Özdalga 2005, s. 317.
- ^ Banac 1988, ss. 377–8.
- ^ Kostovicova 2002, ss. 161–2.
- Genel
- Malcolm, Noel (1998). Kosovo: a short history (İngilizce). Macmillan. ISBN . 3 Ocak 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ocak 2013.
- Banac, Ivo (1988). The National Question in Yugoslavia: Origins, History, Politics (İngilizce). Cornell University Press. ISBN . Erişim tarihi: 7 Ocak 2013.
- Clark, Howard (20 Ağustos 2000). Civil Resistance in Kosovo (İngilizce). Pluto Press. ISBN . Erişim tarihi: 7 Ocak 2013.
- Kostovicova, Denisa (2002). Stephanie Schwandner-Sievers, Bernd Jürgen Fischer (Ed.). 'Shkolla Shqipe' and Nationahood: Albanians in Pursuit of Education in the Native Language in Interwar (1918-41) and Post-Autonomy (1989-98) Kosovo. Albanian Identities: Myth and History (İngilizce). Indiana University Press. ISBN . Erişim tarihi: 7 Ocak 2013.
- Elsie, Robert (1 Aralık 2010). Historical Dictionary of Kosovo (İngilizce). Scarecrow Press. ISBN . 19 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ocak 2013.
- Zovko, Ljubomir (2007). Studije iz pravne povijesti Bosne i Hercegovine: 1878. - 1941 (Hırvatça). . ISBN .
- Elsie, Robert (24 Aralık 2012). A Biographical Dictionary of Albanian History (İngilizce). . s. 123. ISBN . 27 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ağustos 2013.
- Özdalga, Elisabeth (2005). Late Ottoman Society: The Intellectual Legacy. SOAS/RoutledgeCurzon studies on the Middle East (İngilizce). 3. RoutledgeCurzon. s. 317. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dzemijet Turkce Cemiyet Arnavutca Xhemijet tam Turkce ismi Islam Muhafaza i Hukuk Cemiyeti Islamic Association for the Defense of Justice Society for the Preservation of Muslim Rights Sirplar Hirvatlar ve Slovenler Kralligi ndaki Musluman nufusun bir siyasi partisiydi O zamanlar Guney Sirbistan yani Vardar Makedonyasi Kosova ve Metohija Sancak olan bolgede Arnavutlari Slav Muslumanlari ve Turkleri temsil ediyordu Agustos 1918 de kuruldu ve resmi kurulusu 1919 un sonlarinda Uskup te oldu Parti sirasiyla 8 ve 14 temsilci sectigi 1920 ve 1923 secimlerine katildi Ocak 1925 te daha once Mitrovica belediye baskani olarak gorev yapmis Arnavut milliyetcisi olan parti lideri Ferhat Draga tutuklandi ve kisa sure sonra parti dagildi Dzemijet XhemijetGenel baskanNecip DragaKurulus tarihi1918Kapanis tarihi1925IdeolojiIslamcilik Sosyal muhafazakarlik Bosnak milliyetciligi Arnavut milliyetciligi Musluman cikarlari Ulusal muhafazakarlikSiyasi pozisyonSagcilik ile Asiri sagYugoslavyaIsmiPartinin resmi adi Islam Muhafaza i Hukuk Cemiyeti ve Ingilizceye genellikle Islamic Association for the Defense of Justice ve Society for the Preservation of Muslim Rights olarak cevrilmistir Ulusal Turk Orgutu Cemiyet Sirp Hirvatca Narodna turska organizacija Dzemijet olarak da anilirdi Kisaltilmis haliyle biliniyordu Arnavutcada Xhemijet veya Baskimi Bosnakca Dzemijet ve Turkce Cemiyet TarihiDzemijet Kosova Makedonya Sancak Arnavutlari Bosnak Muslumanlari ve Turkleri ile Manastir dan Kenan Ziya liderliginde Balkan Savaslari sirasinda Belgrad da hapsedilen Necip Draga ile 18 Aralik 1919 da Uskup te kuruldu Programi Musluman haklarinin ve Musluman toprak sahiplerinin tarimsal statusunun korunmasi taleplerini iceriyordu Baslangicta parti krallik icinde Sirp hegemonizmine karsi bir ilimlilik politikasi izledi ve 1920 secimlerinde karma ve tek aday sistemle alti milletvekili sectigi Halkin Radikal Partisi koalisyonuna girdi 1923 secimlerinden once Basbakan ve Radikal Parti lideri Nikola Pasic Uskup teki liderlerle bir araya geldi ve secimlerden sonra partisi icin de gerekli olan hukumetine katilmalari karsiliginda destekleri icin pazarlik yapti Dzemijet ve etnik Alman partisi olmadan hukumet kurulamazdi FaaliyetleriArnavutca egitim veren okullar yasakti ve Arnavutlarin yalnizca dini Musluman okullara veya sekuler Sirp dil okullarina gitmelerine izin veriliyordu Parti parlamentoda Arnavutca dil okullarinin acilmasi icin yasal olarak taninmaya calisirken yeralti laik Arnavut okullari da acti Partinin yasaklanmasinin ardindan okul sistemi ogrencilerin Sirp okullarinda Arnavutca kitap kacakciligi yapmasi ve mollalarin dini kurslarda gizlice Arnavutca tanitmalari ile devam etti KaynakcaOzel Elsie 2012 s 291 Banac 1988 s 377 Elsie 2012 s 123 Elsie 2010 s 291 Banac 1988 ss 377 8 Zovko 2007 s 69 Ozdalga 2005 s 317 Banac 1988 ss 377 8 Kostovicova 2002 ss 161 2 GenelMalcolm Noel 1998 Kosovo a short history Ingilizce Macmillan ISBN 9780333666128 3 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ocak 2013 Banac Ivo 1988 The National Question in Yugoslavia Origins History Politics Ingilizce Cornell University Press ISBN 9780801494932 Erisim tarihi 7 Ocak 2013 Clark Howard 20 Agustos 2000 Civil Resistance in Kosovo Ingilizce Pluto Press ISBN 9780745315690 Erisim tarihi 7 Ocak 2013 Kostovicova Denisa 2002 Stephanie Schwandner Sievers Bernd Jurgen Fischer Ed Shkolla Shqipe and Nationahood Albanians in Pursuit of Education in the Native Language in Interwar 1918 41 and Post Autonomy 1989 98 Kosovo Albanian Identities Myth and History Ingilizce Indiana University Press ISBN 9780253341891 Erisim tarihi 7 Ocak 2013 Elsie Robert 1 Aralik 2010 Historical Dictionary of Kosovo Ingilizce Scarecrow Press ISBN 9780810872318 19 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ocak 2013 Zovko Ljubomir 2007 Studije iz pravne povijesti Bosne i Hercegovine 1878 1941 Hirvatca ISBN 9789958927126 Elsie Robert 24 Aralik 2012 A Biographical Dictionary of Albanian History Ingilizce s 123 ISBN 9781780764313 27 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Agustos 2013 Ozdalga Elisabeth 2005 Late Ottoman Society The Intellectual Legacy SOAS RoutledgeCurzon studies on the Middle East Ingilizce 3 RoutledgeCurzon s 317 ISBN 0 415 34164 7