Dakvara, tarihsel Klarceti bölgesinin köylerinden biridir. Ancak köy statüsünden çıkarılmış ve Küçükköy adıyla Borçka kasabasının bir mahalle olarak bağlanmıştır.
Tarihçe
Dakvara (დაკვარა), Lazcada çörek veya Gürcücede çıra anlamına gelen “kvari”den (კვარი) türemiş olabilir. Köydeki derenin adı Dakvarğali’dir ve Lazca “ğali” (ღალი) dere anlamına gelir.
Dakvara, Orta Çağ'da Gürcistan’ı oluşturan bölgelerden biri olan Klarceti'de yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ilk yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir.
Dakvara köyü 19. yüzyılın ikinci yarısında Trabzon vilayetinin dört sancağından biri olan Lazistan sancağının Hopa kazasına bağlıydı. 1876 Trabzon vilayeti salnamesinde Dakvara (دكوارە) olarak kaydedilmiş köyün nüfusu 47 hanede yaşayan 197 kişi olarak verilmiştir. Salnamede köydeki hayvan varlığı 200 koyun ve keçi, 10 at, 75 inek ve 6 öküz kaydedilmiştir.
Dakvara köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nın ardından 1878’de imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından Rusya’ya bırakıldı. Rus idaresinde Batum sancağının Gonio kazasına bağlı olan Dakvara’nın (Даквара) nüfusu, 21’i erkek ve 25’i kadın olmak üzere, 12 hanede yaşayan 46 kişiden oluşuyordu. Bu kazaya bağlı Borçka nahiyesi, sadece Borçka ve Dakvara köylerini kapsıyordu. Dakvara köyünün nüfusu Rus idaresince “Acaralı” adı altında kaydedilmiştir.
Rus idaresi sırasında köyün nüfusunun büyük bölümünün Osmanlı ülkesine göç ettiği bu kayıtlardan anlaşılmaktadır. Nitekim Gürcü araştırmacı Zakaria Çiçinadze, Lazeti (Lazistan) köyleri arasında saydığı Dakvara’nın nüfusunu 1892 yılında 5 hane olarak vermiş, köyün nüfusunun eskiden daha fazla olduğunu, Rus idaresi sırasında çoğunun Lazistan bölgesinin Osmanlı tarafında klan kısmına göç ettiğini yazmıştır.
Dakvara köyü, Birinci Dünya Savaşı sonlarında Rusların Artvin sancağından çekilmesinin ardındanGürcistan'nın sınırları içinde kaldı. Nitekim bu durum 7 Mayıs 1920 tarihinde Moskova Antlşaması'yla Sovyet Rusya tarafından da tanındı. Yaklaşık bir yıl sonra Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgalinin ardından imzalanan Moskova Antlaşması'yla Artvin sancağı ve Dakvara köyü Türkiye'ye bırakıldı.
Artvin yer adları sözlüğüne göre bu yerleşimin Gürcüce adı Vakura olarak verilmiştir. Nitekim 1922 nüfus cetvelinde Dakvara değil, Vakura adı yer alır. Bu sırada köyde 5 hanede, 10’u kadın ve 10’u erkek olmak üzere sadece 20 kişi kalmıştı. Ancak bu defterde köyün nüfusu Laz olarak kaydedilmiştir. Vakura (واقورا) Türkçe olmadığı için köyün adı 1925 yılında Küçükköy olarak değiştirilmiştir. 1926 yılındaki tespitte Küçükköy’ün nüfusu 6 hanede yaşayan, 36’sı erkek ve 30’u kadın olan 66 kişiden oluşuyordu. 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde bu yerleşim Küçükköy olarak geçer. Ancak sonraki kayıtlarda Küçükköy ayrı bir köy olarak yer almamıştır. Bu tarihten kısa bir süre sonra bir mahalle olarak Borçka kasabasına bağlandığı anlaşılmaktadır. Küçükköy mahallesinde 2019 yılında 863 kişi yaşıyordu.
Kaynakça
- ^ "ღალი - Lazca Sözlük". 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ekim 2022.
- ^ . www.nplg.gov.ge. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2023.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 366-367, .
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Batum oblastı" - 1212". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ekim 2022.
- ^ "Zakaria Çiçinadze, Müslüman Gürcüler ve Gürcistan'daki Köyleri (Gürcüce), 1913, Tiflis, s. 253". 15 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Ocak 2024.
- ^ Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, İstanbul, 2013, s. 263, .
- ^ "Nurşen Gök "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler" Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi sayı. 41 |sayfa= 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 26 Aralık 2020.
- ^ "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 117". 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Eylül 2021.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 79.
- ^ ""Borçka Mahalleleri Nüfusu Artvin"". 3 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ekim 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dakvara tarihsel Klarceti bolgesinin koylerinden biridir Ancak koy statusunden cikarilmis ve Kucukkoy adiyla Borcka kasabasinin bir mahalle olarak baglanmistir TarihceDakvara დაკვარა Lazcada corek veya Gurcucede cira anlamina gelen kvari den კვარი turemis olabilir Koydeki derenin adi Dakvargali dir ve Lazca gali ღალი dere anlamina gelir Dakvara Orta Cag da Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan Klarceti de yer alir Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi 16 yuzyilin ilk yarisinda Gurculerden ele gecirmistir Dakvara koyu 19 yuzyilin ikinci yarisinda Trabzon vilayetinin dort sancagindan biri olan Lazistan sancaginin Hopa kazasina bagliydi 1876 Trabzon vilayeti salnamesinde Dakvara دكوارە olarak kaydedilmis koyun nufusu 47 hanede yasayan 197 kisi olarak verilmistir Salnamede koydeki hayvan varligi 200 koyun ve keci 10 at 75 inek ve 6 okuz kaydedilmistir Dakvara koyu 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan 1878 de imzalanan Berlin Antlasmasi uyarinca Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakildi Rus idaresinde Batum sancaginin Gonio kazasina bagli olan Dakvara nin Dakvara nufusu 21 i erkek ve 25 i kadin olmak uzere 12 hanede yasayan 46 kisiden olusuyordu Bu kazaya bagli Borcka nahiyesi sadece Borcka ve Dakvara koylerini kapsiyordu Dakvara koyunun nufusu Rus idaresince Acarali adi altinda kaydedilmistir Rus idaresi sirasinda koyun nufusunun buyuk bolumunun Osmanli ulkesine goc ettigi bu kayitlardan anlasilmaktadir Nitekim Gurcu arastirmaci Zakaria Cicinadze Lazeti Lazistan koyleri arasinda saydigi Dakvara nin nufusunu 1892 yilinda 5 hane olarak vermis koyun nufusunun eskiden daha fazla oldugunu Rus idaresi sirasinda cogunun Lazistan bolgesinin Osmanli tarafinda klan kismina goc ettigini yazmistir Dakvara koyu Birinci Dunya Savasi sonlarinda Ruslarin Artvin sancagindan cekilmesinin ardindanGurcistan nin sinirlari icinde kaldi Nitekim bu durum 7 Mayis 1920 tarihinde Moskova Antlsamasi yla Sovyet Rusya tarafindan da tanindi Yaklasik bir yil sonra Kizil Ordu nun Gurcistan i isgalinin ardindan imzalanan Moskova Antlasmasi yla Artvin sancagi ve Dakvara koyu Turkiye ye birakildi Artvin yer adlari sozlugune gore bu yerlesimin Gurcuce adi Vakura olarak verilmistir Nitekim 1922 nufus cetvelinde Dakvara degil Vakura adi yer alir Bu sirada koyde 5 hanede 10 u kadin ve 10 u erkek olmak uzere sadece 20 kisi kalmisti Ancak bu defterde koyun nufusu Laz olarak kaydedilmistir Vakura واقورا Turkce olmadigi icin koyun adi 1925 yilinda Kucukkoy olarak degistirilmistir 1926 yilindaki tespitte Kucukkoy un nufusu 6 hanede yasayan 36 si erkek ve 30 u kadin olan 66 kisiden olusuyordu 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde bu yerlesim Kucukkoy olarak gecer Ancak sonraki kayitlarda Kucukkoy ayri bir koy olarak yer almamistir Bu tarihten kisa bir sure sonra bir mahalle olarak Borcka kasabasina baglandigi anlasilmaktadir Kucukkoy mahallesinde 2019 yilinda 863 kisi yasiyordu Kaynakca ღალი Lazca Sozluk 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ekim 2022 www nplg gov ge 12 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2023 Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt 8 cilt s 366 367 ISBN 9789157871117 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Batum oblasti 1212 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ekim 2022 Zakaria Cicinadze Musluman Gurculer ve Gurcistan daki Koyleri Gurcuce 1913 Tiflis s 253 15 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Ocak 2024 Taner Artvinli Artvin Yer Adlari Sozlugu Istanbul 2013 s 263 ISBN 978 605 5708 85 6 Nursen Gok Artvin Livasi nin Anavatan a Katilisi Sirasindaki Durumuna Iliskin Belgeler Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi sayi 41 sayfa 89 104 PDF 26 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 26 Aralik 2020 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 1927 s 117 6 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Eylul 2021 Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 79 Borcka Mahalleleri Nufusu Artvin 3 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ekim 2022