Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Demokratik Toplum Partisi (DTP) hakkında 2007-2009 yılları arasında açılan kapatma davası, ülkenin bütünlüğüne karşı çıkmak ve PKK ile bağlantılı olmakla suçlanan Türkiye'deki Kürt yanlısı bir siyasi partiye karşı açılmıştır. Dava Eylül 2007'de açılmış ve Aralık 2009'da partinin kapatılmasıyla sonuçlanmıştır. DTP, 1962 yılından bu yana Türkiye Cumhuriyeti'nde yasaklanan 25. siyasi partidir.
| Demokratik Toplum Partisinin kapatılma davası | |
|---|---|
| Esas no: 2007/1 (Siyasî Parti Kapatma) | |
| Mahkeme | Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi |
| Davacı | Kamu adına Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı |
| Davalı | Demokratik Toplum Partisi |
| İstem | Demokratik Toplum Partisinin temelli kapatılması |
| Uygulanan kanun | Anayasa md. 68/4, 69/6 Siyasî Partiler Kanunu md. 101/1-b, 103/2 |
| Mahkeme başkanı | Haşim Kılıç |
| Başkanvekili | Osman Alifeyyaz Paksüt |
| Üyeler | AYM Üyeleri |
| Karar tarihi | 11 Aralık 2009 |
| Karar | On bir oyla ve oybirliğiyle partinin kapatılmasına karar verilmiştir. |
Arka plan
Türkiye Cumhuriyeti'nin bir dizi Kürt yanlısı partiyi kapatma geçmişi vardır.Demokrasi Partisi (DEP), Halkın Emek Partisi (HEP) ve Halkın Demokrasi Partisi (HADEP) daha önce kapatılmıştır. DTP kapatma davası ile aynı dönemde Recep Tayyip Erdoğan'ın Adalet ve Kalkınma Partisi de kapatılma davası ile karşı karşıyaydı.
Gereksinimler
Bir partinin kapatılması için Anayasa Mahkemesinin nitelikli çoğunluk kararı alması gerekmektedir ki bu Demokratik Toplum Partisinin (DTP) kapatılması davasında 11 yargıçtan 7'si anlamına gelmektedir.
Duruşma
İddianame
16 Eylül 2007 tarihinde, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkaya, DTP'nin kapatılması talebiyle Anayasa Mahkemesine bir iddianame sunmuştur. İddianamede savcı, partinin söylem ve eylemlerinin devletin bütünlüğüne karşı olduğunu, bunun da Türkiye Anayasası ve Siyasi Partiler Kanunu'na aykırı olduğunu belirtmiştir. DTP'nin anadilde eğitim ve federal bir yönetim talep etmesi, partinin PKK'nın hapisteki lideri Abdullah Öcalan'dan emir aldığının kanıtı olarak görülmüştür. Savcılık ayrıca DTP'nin 221 parti üyesi için siyasi yasak talep etti. Cumhuriyet Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkaya, Haziran 2008'de partinin kapatılması talebini yinelemiştir.
Savunma
DTP yazılı savunmasını Haziran 2008'de sunmuş ve savcılık tarafından sunulan 141 delilin 129'unun ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini savunmuştur. DTP'nin sözlü savunma için ek süre talep etmesi üzerine mahkeme, sözlü savunmanın 16 Eylül 2008 tarihine ertelenmesine karar verdi. Sözlü savunmada DTP Genel Başkanı Ahmet Türk, mahkemenin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) ve Venedik Komisyonunun değerlerini dikkate alması gerektiğini savunmuş ve ülke sorunlarının silahla çözülmesine karşı çıkarak demokratik çözüm çağrısında bulunmuştur.
Gelişmeler
DTP'nin sözlü savunmasının ardından mahkeme heyeti sunulan delil ve savunmaları incelemeye başladı. Mahkeme Başkanı Haşim Kılıç, DTP'li siyasetçilerle ilgili incelenmesi gereken yaklaşık 150 dava olduğunu belirterek, kararın 2009'daki yerel seçimlerden sonra verilebileceğini açıkladı.Milliyetçi Hareket Partisinden (MHP) Lideri Devlet Bahçeli 2008 yılında partinin yargılanmasını desteklemiş,Türkiye'nin üye olmak istediği Avrupa Birliği ise davaya karşı çıkmış ve Türkiye'deki Kürt nüfusu için daha fazla hak talep etmişti. DTP'nin PKK-Türkiye çatışmasına çözüm bulmak amacıyla Güneydoğu Anadolu'da özerklik önerisi getirmesinin ardından, savcı Kasım 2009 başında partinin kapatılması için mahkemeye baskı yapmıştır. Karardan birkaç gün önce Türkiye İnsan Hakları Derneği, Türkiye Büyük Millet Meclisinde Kürt Sorunu'na demokratik bir çözüm bulunmasını talep etti.
Karar
11 Aralık 2009 tarihinde Haşim Kılıç başkanlığındaki Anayasa Mahkemesi, on bir oyla ve oybirliğiyle partinin kapatılmasına karar vermiştir. Kılıç, PKK ile DTP arasında bir fark olmadığını ve dünyanın hiçbir yerinde bir terör örgütünün kendini özgürce ifade etme hakkı olmadığını belirtti. Kapatma kararına ek olarak otuz yedi siyasetçiye beş yıl süreyle siyasi faaliyet yasağı getirildi. Siyasi yasağın hedefindeki önemli siyasetçiler arasında partinin eş başkanları Ahmet Türk ve Aysel Tuğluk ile Nurettin Demirtaş, Hüseyin Kalkan, Leyla Zana, Musa Farisoğulları ve Selim Sadak bulunuyordu.
Sonrası
Kararın bir sonucu olarak, partilerin malları Türkiye hazinesine devredilmiştir. Parti kapatma, siyasi çözümü destekleyen Adalet ve Kalkınma Partisi hükûmetinin amaçlarına aykırıydı. Türkiye'nin üye olmak istediği Avrupa Birliği geçmişte davaya karşı çıkmıştı. DTP'nin kalan siyasetçileri Türkiye Büyük Millet Meclisinden çekildiklerini açıkladılar, ancak PKK lideri Abdullah Öcalan'ın isteği üzerine siyasetçiler meclise geri döndüler.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi nezdinde temyiz
Ocak 2010'da eski bir DTP üyesi olan Hasip Kaplan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine başvurmuştur. 2016 yılında AİHM, DTP eş başkanlarının PKK'yı terör örgütü olarak nitelendirmeyi reddetmelerine rağmen, DTP'li siyasetçilerin konuşma ve eylemlerinin Abdullah Öcalan'a veya PKK'ya destek olarak görülmediğine hükmetti ve Türkiye'nin iki eş başkanın her birine 30.000 Euro maddi tazminat ödemesine karar verdi.
Ayrıca bakınız
Vikikaynak'ta Demokratik Toplum Partisi'nin Temelli Kapatılması İstemine İlişkin Savcılık İddianamesi ile ilgili metin bulabilirsiniz. |
Vikihaber'de bu konuyla ilgili haber var:
|
Kaynakça
- ^ a b c d "Turkey: Kurdish Party Banned". Human Rights Watch (İngilizce). 11 Aralık 2009. 5 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Aralık 2021.
- ^ a b c Idil, Nese (18 Mart 2021). "History repeats itself: Turkey seeks closure of a pro-Kurdish party - yet again". Gazete Duvar. 17 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Aralık 2021.
- ^ a b Kürkçü, Nilüfer Zengin (19 Mart 2008). "AKP was Silent in DTP Closure Trial". Bianet. 16 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Aralık 2021.
- ^ a b "The Prosecutor Says Close The Democratic Society Party". Bianet. 24 Haziran 2008. 16 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Kasım 2008.
- ^ "Call to ban pro-Kurdish party in Turkey". European Parliament (İngilizce). 1 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Aralık 2021.
- ^ a b "DTP Submits Its Defense". Bianet. 13 Haziran 2008. 16 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Kasım 2021.
- ^ Steinvorth, Daniel (11 Aralık 2009). "DTP-Verbot in der Türkei: Gefahr für Erdogans Kurdeninitiative". Der Spiegel (Almanca). ISSN 2195-1349. 4 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Aralık 2021.
- ^ "Türkei: Gericht verbietet Kurden-Partei DTP". Frankfurter Allgemeine Zeitung (Almanca). 11 Aralık 2009. ISSN 0174-4909. 4 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Aralık 2021.
- ^ "The Court Postpones DTP's Closure Defense". Bianet. 24 Haziran 2008. 16 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Temmuz 2023.
- ^ "DTP Submits Its Oral Defense". Bianet. 16 Eylül 2008. 16 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Aralık 2021.
- ^ "Closing Of The Democratic Society Party May Be Decided After The Elections". Bianet. 18 Aralık 2008. 16 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Aralık 2021.
- ^ a b "Polizei nimmt Kurden fest". Süddeutsche Zeitung (Almanca). 17 Mayıs 2010. 5 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Aralık 2021.
- ^ "Turkish Prosecutor Moves to Ban Pro-Kurd Political Party". Voice of America. 1 Kasım 2009. 1 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Kasım 2021.
- ^ "İHD: Democratic Society Party Essential for Democratic Initiative". Bianet. 9 Aralık 2009. 16 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Aralık 2021.
- ^ a b Strittmatter, Kai (17 Mayıs 2010). "Verfassungsgericht verbietet Kurdenpartei". Süddeutsche Zeitung (Almanca). 1 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Kasım 2021.
- ^ "Turkey's Constitutional Court closes DTP - Hurriyet Daily News". Hürriyet. 11 Aralık 2007. 7 Ekim 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Aralık 2021.
- ^ a b Üstündağ, Erhan (22 Ocak 2010). "DTP Closure Case at ECHR". Bianet. 16 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Temmuz 2023.
- ^ "Top court bans main Kurdish political party". France 24 (İngilizce). 11 Aralık 2009. 15 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Aralık 2021.
- ^ Korkut, Tolga (18 Aralık 2009). "Interior Minister Atalay: We Are against the DTP Closure". Bianet. 16 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Aralık 2021.
- ^ Yeğen, Mesut (2015). "The Kurdish Peace Process in Turkey: Genesis, Evolution and Prospects" (PDF). www.files.ethz.ch. s. 7. 18 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 29 Ocak 2021.
- ^ a b "Party for a Democratic Society (DTP) and Others v. Turkey - 3840/10, 3870/10, 3878/10 et al" (PDF). European Court of Human Rights. 1 Aralık 2016. 1 Aralık 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Aralık 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Demokratik Toplum Partisi DTP hakkinda 2007 2009 yillari arasinda acilan kapatma davasi ulkenin butunlugune karsi cikmak ve PKK ile baglantili olmakla suclanan Turkiye deki Kurt yanlisi bir siyasi partiye karsi acilmistir Dava Eylul 2007 de acilmis ve Aralik 2009 da partinin kapatilmasiyla sonuclanmistir DTP 1962 yilindan bu yana Turkiye Cumhuriyeti nde yasaklanan 25 siyasi partidir Demokratik Toplum Partisinin kapatilma davasiEsas no 2007 1 Siyasi Parti Kapatma MahkemeTurkiye Cumhuriyeti Anayasa MahkemesiDavaciKamu adina Yargitay Cumhuriyet BassavciligiDavaliDemokratik Toplum PartisiIstemDemokratik Toplum Partisinin temelli kapatilmasiUygulanan kanunAnayasa md 68 4 69 6 Siyasi Partiler Kanunu md 101 1 b 103 2Mahkeme baskaniHasim KilicBaskanvekiliOsman Alifeyyaz PaksutUyelerAYM Uyeleri Sacit AdaliFulya KantarciogluMehmet ErtenNecmi OzlerSerdar OzguldurSevket ApalakSerruh KaleliZehra Ayla PerktasKarar tarihi11 Aralik 2009KararOn bir oyla ve oybirligiyle partinin kapatilmasina karar verilmistir Arka planTurkiye Cumhuriyeti nin bir dizi Kurt yanlisi partiyi kapatma gecmisi vardir Demokrasi Partisi DEP Halkin Emek Partisi HEP ve Halkin Demokrasi Partisi HADEP daha once kapatilmistir DTP kapatma davasi ile ayni donemde Recep Tayyip Erdogan in Adalet ve Kalkinma Partisi de kapatilma davasi ile karsi karsiyaydi Gereksinimler Bir partinin kapatilmasi icin Anayasa Mahkemesinin nitelikli cogunluk karari almasi gerekmektedir ki bu Demokratik Toplum Partisinin DTP kapatilmasi davasinda 11 yargictan 7 si anlamina gelmektedir DurusmaIddianame 16 Eylul 2007 tarihinde Yargitay Cumhuriyet Bassavcisi Abdurrahman Yalcinkaya DTP nin kapatilmasi talebiyle Anayasa Mahkemesine bir iddianame sunmustur Iddianamede savci partinin soylem ve eylemlerinin devletin butunlugune karsi oldugunu bunun da Turkiye Anayasasi ve Siyasi Partiler Kanunu na aykiri oldugunu belirtmistir DTP nin anadilde egitim ve federal bir yonetim talep etmesi partinin PKK nin hapisteki lideri Abdullah Ocalan dan emir aldiginin kaniti olarak gorulmustur Savcilik ayrica DTP nin 221 parti uyesi icin siyasi yasak talep etti Cumhuriyet Bassavcisi Abdurrahman Yalcinkaya Haziran 2008 de partinin kapatilmasi talebini yinelemistir Savunma DTP yazili savunmasini Haziran 2008 de sunmus ve savcilik tarafindan sunulan 141 delilin 129 unun ifade ozgurlugu kapsaminda degerlendirilmesi gerektigini savunmustur DTP nin sozlu savunma icin ek sure talep etmesi uzerine mahkeme sozlu savunmanin 16 Eylul 2008 tarihine ertelenmesine karar verdi Sozlu savunmada DTP Genel Baskani Ahmet Turk mahkemenin Avrupa Insan Haklari Mahkemesi AIHM ve Venedik Komisyonunun degerlerini dikkate almasi gerektigini savunmus ve ulke sorunlarinin silahla cozulmesine karsi cikarak demokratik cozum cagrisinda bulunmustur Gelismeler DTP nin sozlu savunmasinin ardindan mahkeme heyeti sunulan delil ve savunmalari incelemeye basladi Mahkeme Baskani Hasim Kilic DTP li siyasetcilerle ilgili incelenmesi gereken yaklasik 150 dava oldugunu belirterek kararin 2009 daki yerel secimlerden sonra verilebilecegini acikladi Milliyetci Hareket Partisinden MHP Lideri Devlet Bahceli 2008 yilinda partinin yargilanmasini desteklemis Turkiye nin uye olmak istedigi Avrupa Birligi ise davaya karsi cikmis ve Turkiye deki Kurt nufusu icin daha fazla hak talep etmisti DTP nin PKK Turkiye catismasina cozum bulmak amaciyla Guneydogu Anadolu da ozerklik onerisi getirmesinin ardindan savci Kasim 2009 basinda partinin kapatilmasi icin mahkemeye baski yapmistir Karardan birkac gun once Turkiye Insan Haklari Dernegi Turkiye Buyuk Millet Meclisinde Kurt Sorunu na demokratik bir cozum bulunmasini talep etti Karar 11 Aralik 2009 tarihinde Hasim Kilic baskanligindaki Anayasa Mahkemesi on bir oyla ve oybirligiyle partinin kapatilmasina karar vermistir Kilic PKK ile DTP arasinda bir fark olmadigini ve dunyanin hicbir yerinde bir teror orgutunun kendini ozgurce ifade etme hakki olmadigini belirtti Kapatma kararina ek olarak otuz yedi siyasetciye bes yil sureyle siyasi faaliyet yasagi getirildi Siyasi yasagin hedefindeki onemli siyasetciler arasinda partinin es baskanlari Ahmet Turk ve Aysel Tugluk ile Nurettin Demirtas Huseyin Kalkan Leyla Zana Musa Farisogullari ve Selim Sadak bulunuyordu Sonrasi Kararin bir sonucu olarak partilerin mallari Turkiye hazinesine devredilmistir Parti kapatma siyasi cozumu destekleyen Adalet ve Kalkinma Partisi hukumetinin amaclarina aykiriydi Turkiye nin uye olmak istedigi Avrupa Birligi gecmiste davaya karsi cikmisti DTP nin kalan siyasetcileri Turkiye Buyuk Millet Meclisinden cekildiklerini acikladilar ancak PKK lideri Abdullah Ocalan in istegi uzerine siyasetciler meclise geri donduler Avrupa Insan Haklari Mahkemesi nezdinde temyizOcak 2010 da eski bir DTP uyesi olan Hasip Kaplan Avrupa Insan Haklari Mahkemesine basvurmustur 2016 yilinda AIHM DTP es baskanlarinin PKK yi teror orgutu olarak nitelendirmeyi reddetmelerine ragmen DTP li siyasetcilerin konusma ve eylemlerinin Abdullah Ocalan a veya PKK ya destek olarak gorulmedigine hukmetti ve Turkiye nin iki es baskanin her birine 30 000 Euro maddi tazminat odemesine karar verdi Ayrica bakinizVikikaynak ta Demokratik Toplum Partisi nin Temelli Kapatilmasi Istemine Iliskin Savcilik Iddianamesi ile ilgili metin bulabilirsiniz Vikihaber de bu konuyla ilgili haber var tr Demokratik Toplum Partisi kapatildiDemokratik Toplum Partisi kapatildiHalklarin Demokratik Partisinin kapatilma davasiKaynakca a b c d Turkey Kurdish Party Banned Human Rights Watch Ingilizce 11 Aralik 2009 5 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Aralik 2021 a b c Idil Nese 18 Mart 2021 History repeats itself Turkey seeks closure of a pro Kurdish party yet again Gazete Duvar 17 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Aralik 2021 a b Kurkcu Nilufer Zengin 19 Mart 2008 AKP was Silent in DTP Closure Trial Bianet 16 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Aralik 2021 a b The Prosecutor Says Close The Democratic Society Party Bianet 24 Haziran 2008 16 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Kasim 2008 Call to ban pro Kurdish party in Turkey European Parliament Ingilizce 1 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Aralik 2021 a b DTP Submits Its Defense Bianet 13 Haziran 2008 16 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Kasim 2021 Steinvorth Daniel 11 Aralik 2009 DTP Verbot in der Turkei Gefahr fur Erdogans Kurdeninitiative Der Spiegel Almanca ISSN 2195 1349 4 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Aralik 2021 Turkei Gericht verbietet Kurden Partei DTP Frankfurter Allgemeine Zeitung Almanca 11 Aralik 2009 ISSN 0174 4909 4 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Aralik 2021 The Court Postpones DTP s Closure Defense Bianet 24 Haziran 2008 16 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Temmuz 2023 DTP Submits Its Oral Defense Bianet 16 Eylul 2008 16 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Aralik 2021 Closing Of The Democratic Society Party May Be Decided After The Elections Bianet 18 Aralik 2008 16 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Aralik 2021 a b Polizei nimmt Kurden fest Suddeutsche Zeitung Almanca 17 Mayis 2010 5 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Aralik 2021 Turkish Prosecutor Moves to Ban Pro Kurd Political Party Voice of America 1 Kasim 2009 1 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Kasim 2021 IHD Democratic Society Party Essential for Democratic Initiative Bianet 9 Aralik 2009 16 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Aralik 2021 a b Strittmatter Kai 17 Mayis 2010 Verfassungsgericht verbietet Kurdenpartei Suddeutsche Zeitung Almanca 1 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Kasim 2021 Turkey s Constitutional Court closes DTP Hurriyet Daily News Hurriyet 11 Aralik 2007 7 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Aralik 2021 a b Ustundag Erhan 22 Ocak 2010 DTP Closure Case at ECHR Bianet 16 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Temmuz 2023 Top court bans main Kurdish political party France 24 Ingilizce 11 Aralik 2009 15 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Aralik 2021 Korkut Tolga 18 Aralik 2009 Interior Minister Atalay We Are against the DTP Closure Bianet 16 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Aralik 2021 Yegen Mesut 2015 The Kurdish Peace Process in Turkey Genesis Evolution and Prospects PDF www files ethz ch s 7 18 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 29 Ocak 2021 a b Party for a Democratic Society DTP and Others v Turkey 3840 10 3870 10 3878 10 et al PDF European Court of Human Rights 1 Aralik 2016 1 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 1 Aralik 2021