Denali Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi (İngilizce:Denali National Park and Preserve) Amerika Birleşik Devletleri Alaska eyaleti iç bölgesinde, Denali Borough, Matanuska-Susitna Borough'da bulunan, Kuzey Amerika kıtasının en yüksek zirvesi olan 6 194m irtifalı McKinley Dağı'nı ihtiva eden ABD Ulusal Park Hizmetleri tarafından idare edilen bir ulusal park ve ve Koruma Bölgesi'dir.
"McKinley-Denali Dağı" Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi | |
Alan türü | Ulusal park ve koruma bölgesi |
Sınıflandırma | IUCN VI |
Devlet | ABD |
Devlet | ABD |
Federasyon | Alaska |
Bölge | Denali Borough, Matanuska-Susitna Borough, |
Şehir | |
Koordinatları | K 63° 20' 00" B 150° 30' 00" |
Karasal alanı | Park:24.500 km² Koruma Bölgesi:5.430 km² |
Kuruluş tarihi | Park:26 Şubat 1917 Koruma Bölgesi:2 Aralık 1980 |
Ziyaretçi sayısı | 392.844 (2012) |
Kontrol kuruluşu | Ulusal Park Hizmeti |
İnternet sitesi http://www.nps.gov/dena/ |
Denali Ulusal Parkı'nın yüzölçümü 24.500 km² 'yi aşmaktadır ve bunun 19.120 km²'si federal devlete ait devlet arazisidir. Denali Koruma Bölgesi yüzölçümü ise 5.278 km²'si federal devlete ait olup 5.430 km²'dir. 2 Aralık 1980'de ulusal park arazisi içinde 8.687 km² yüzölçümlü bir arazi daha kapsamlı koruma şartlarına bağlı olan "Denali Vahşi Arazisi" olarak kurulmuştur.
Danalı habitatı en aşağı rakımlı bölgelerde karışık, yaprak döken tayga dahil, ormanlardır. Orta rakımlı koruma alanında tundra da bulunur. Daha yüksek rakımlı bölgelerde buzullar, kayalıklı dağ alanları ve kar kaplı alanlar bulunur. Bu ulusal park ve koruma bölgesinde en uzun buzul McKinley Dağı'nın güneybatı yamaçlarında bulunan 71 km uzunlukta "Kahiltna Buzulu"'dur.
Gününüzde bu ulusal parka gelen yıllık ziyaretçi sayısı 400.000 kadardır. Ziyaretçiler vahşi doğayı izlemek, dağcılık yapmak ve sırt çantası yüküyle trekking yapmak için bu parka gelmektedirler. Kış mevsiminde ise sportif faaliyet olarak köpek kızağı kullanma; kayaklı koşu ve kar-mobil motorlu vasıta kullanma yapmak da mümkündür.
Tarihçe
Park 1917'de bir vahşi doğa, hayvan ve bitki korunak alanı olarak kurulmuştur. Kuzey Amerika'nın en yüksek noktasını ihtiva eden McKinley Dağı'nı ve etrafını ihtiva etmekteydi. Park kurulduğu zaman ismi, hem McKinley Dağı'na hem de 25. Birleşik Devletler cumhurbaşkanı olan William McKinley anısına "McKinley Dağı Ulusal Parkı" idi. 1980'de ABD Kongresi'nden çıkartılan "Ulusal İlgilenme Arazileri Korunması Kanunu (ANILCA)" ile alanı :24.500 km²'ye çıkartılmıştır. Günümüzde bu araziler üç değişik statülü olarak idare edilmektedir: "Denali Vahşi Alan Bölgesi" eski "McKinley Dağı Ulusal Parkı" sınırlarını kapsamaktadır ve hiçbir gelişme kabul edilmeden orijinal vahşi arazi olarak idare edilmektedir. Bu arazilerde avcılık tümüyle yasaktır. "Denali Ulusal Parkı" idare bölgesi 1980'de eklenen arazilerin çoğunu ihtiva etmektedir. Bu arazilerde sadece yerel halkın kendi tüketim ihtiyaçlarını karşılamak için çok sıkı izinle avcılığa izin vardır. Denali Ulusal Koruma Bölgesi iki kısımdan oluşup bu arazilerinde spor olarak avcılık yapmak izinle serbesttir.
Coğrafya
Denali Ulusal Parkı ve Koruma bölgesi Alaska Sıradağları'nın merkezî ve en yüksek kısımlarını ve bu sıradağlardan güneye uzanan buzulları ve buzul vadilerini içinde kapsamaktadır. Ulusal Park ve Koruma Bölgesi'nin kuzey kısmında "McKinley Nehri", "Toklat Nehri" ve "Foraker Nehri" vadileri ve Kantisha Sıradağları ve Wyoming Sıradağları bulunmaktadır. "George Parks Karayolu" parkın doğu yanını takip etmektedir ve bu ana kara yolu Alaska Sıradağları'nı "Chuliytna Nehri" ile "Nanana Nehri" arasındaki vadilerden geçmektedir. Park giriş "Healy" adli bir küçük şehrinin 18 km güneyindedir. "Denali Ziyaretçi Merkezi" ve parkın idari merkezi bu girişten hemen sonra park içinde bulunmaktadır. Park içindeki kara yolu 148 km "Alaska Sıradağları"'na paralel olarak gitmekte ve Kantisha'da bulunan madencilik kampında sona ermektedir. Toprağın devamlı donması ve yıl içinde donma-ve-erime sezonları olması dolayısıyla asfalt yol bakım maliyetleri çok yüksek olacağı için bu yolun ancak küçük bir kısmı asfalttır. Bu yolun ilk 24 km'sinde ziyaretçilerin kendi motorlu araçlarını kullanmalarına izin verilmektedir. Yolun gerisinde parka ait veya özel sektörden kiralanmış olarak düzenli otobüs seferleri yapılmaktadır.
Koruma Bölgesi iki kısımdan oluşmaktadır ve her iki kısım da park bölgesinin batısındadır. Birinci kısım Highpower Creek ve Müddy Nehri mıntıkalarında bulunan gölleri ihtiva eder. İkinci kısım ise yüksek Alasaka Sıradağları'nın güneybatısı oluşturan Dall Dağı etrafından oluşur. Ulusal Park arazilerinde tüfekle avcılık yapmak genel olarak yasaktır.
Resimler
- Savage Nehri vadisinde kırsal kampcılık.
- Polikrom Dağları
- Koruma Bölgesi'nin güneybatısında Kichatna Dağları
- Denali Ulusal Parkı'ndan bir görüntü
- Havadan Highsmith'de Alpin meralar, göller ve iğneyapraklı ormanlar.
- Dağlarda gün doğumu
- Denali Park'inda renkli bitkiler
- Savage Nehri yakınında ulusal park
- Alaska Sıradağları'nda sis
- Ruth Boğazı
Kaynakça
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Denali Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Ulusal Park Hizmeti: Denali Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi3 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
(İngilizce)Vikigezgin'de Denali National Park ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Denali Ulusal Parki ve Koruma Bolgesi Ingilizce Denali National Park and Preserve Amerika Birlesik Devletleri Alaska eyaleti ic bolgesinde Denali Borough Matanuska Susitna Borough da bulunan Kuzey Amerika kitasinin en yuksek zirvesi olan 6 194m irtifali McKinley Dagi ni ihtiva eden ABD Ulusal Park Hizmetleri tarafindan idare edilen bir ulusal park ve ve Koruma Bolgesi dir Denali Ulusal Parki ve Koruma BolgesiDenali National Park and Preserve McKinley Denali Dagi Ulusal Parki ve Koruma BolgesiAlan turu Ulusal park ve koruma bolgesiSiniflandirma IUCN VIDevlet ABDDevlet ABDFederasyon AlaskaBolge Denali Borough Matanuska Susitna Borough SehirKoordinatlari K 63 20 00 B 150 30 00 Karasal alani Park 24 500 km Koruma Bolgesi 5 430 km Kurulus tarihi Park 26 Subat 1917 Koruma Bolgesi 2 Aralik 1980Ziyaretci sayisi 392 844 2012 Kontrol kurulusu Ulusal Park HizmetiInternet sitesi http www nps gov dena Denali Ulusal Parki nin yuzolcumu 24 500 km yi asmaktadir ve bunun 19 120 km si federal devlete ait devlet arazisidir Denali Koruma Bolgesi yuzolcumu ise 5 278 km si federal devlete ait olup 5 430 km dir 2 Aralik 1980 de ulusal park arazisi icinde 8 687 km yuzolcumlu bir arazi daha kapsamli koruma sartlarina bagli olan Denali Vahsi Arazisi olarak kurulmustur Danali habitati en asagi rakimli bolgelerde karisik yaprak doken tayga dahil ormanlardir Orta rakimli koruma alaninda tundra da bulunur Daha yuksek rakimli bolgelerde buzullar kayalikli dag alanlari ve kar kapli alanlar bulunur Bu ulusal park ve koruma bolgesinde en uzun buzul McKinley Dagi nin guneybati yamaclarinda bulunan 71 km uzunlukta Kahiltna Buzulu dur Gununuzde bu ulusal parka gelen yillik ziyaretci sayisi 400 000 kadardir Ziyaretciler vahsi dogayi izlemek dagcilik yapmak ve sirt cantasi yukuyle trekking yapmak icin bu parka gelmektedirler Kis mevsiminde ise sportif faaliyet olarak kopek kizagi kullanma kayakli kosu ve kar mobil motorlu vasita kullanma yapmak da mumkundur TarihcePark 1917 de bir vahsi doga hayvan ve bitki korunak alani olarak kurulmustur Kuzey Amerika nin en yuksek noktasini ihtiva eden McKinley Dagi ni ve etrafini ihtiva etmekteydi Park kuruldugu zaman ismi hem McKinley Dagi na hem de 25 Birlesik Devletler cumhurbaskani olan William McKinley anisina McKinley Dagi Ulusal Parki idi 1980 de ABD Kongresi nden cikartilan Ulusal Ilgilenme Arazileri Korunmasi Kanunu ANILCA ile alani 24 500 km ye cikartilmistir Gunumuzde bu araziler uc degisik statulu olarak idare edilmektedir Denali Vahsi Alan Bolgesi eski McKinley Dagi Ulusal Parki sinirlarini kapsamaktadir ve hicbir gelisme kabul edilmeden orijinal vahsi arazi olarak idare edilmektedir Bu arazilerde avcilik tumuyle yasaktir Denali Ulusal Parki idare bolgesi 1980 de eklenen arazilerin cogunu ihtiva etmektedir Bu arazilerde sadece yerel halkin kendi tuketim ihtiyaclarini karsilamak icin cok siki izinle avciliga izin vardir Denali Ulusal Koruma Bolgesi iki kisimdan olusup bu arazilerinde spor olarak avcilik yapmak izinle serbesttir CografyaDenali Ulusal Parki haritasi Denali Ulusal Parki ve Koruma bolgesi Alaska Siradaglari nin merkezi ve en yuksek kisimlarini ve bu siradaglardan guneye uzanan buzullari ve buzul vadilerini icinde kapsamaktadir Ulusal Park ve Koruma Bolgesi nin kuzey kisminda McKinley Nehri Toklat Nehri ve Foraker Nehri vadileri ve Kantisha Siradaglari ve Wyoming Siradaglari bulunmaktadir George Parks Karayolu parkin dogu yanini takip etmektedir ve bu ana kara yolu Alaska Siradaglari ni Chuliytna Nehri ile Nanana Nehri arasindaki vadilerden gecmektedir Park giris Healy adli bir kucuk sehrinin 18 km guneyindedir Denali Ziyaretci Merkezi ve parkin idari merkezi bu giristen hemen sonra park icinde bulunmaktadir Park icindeki kara yolu 148 km Alaska Siradaglari na paralel olarak gitmekte ve Kantisha da bulunan madencilik kampinda sona ermektedir Topragin devamli donmasi ve yil icinde donma ve erime sezonlari olmasi dolayisiyla asfalt yol bakim maliyetleri cok yuksek olacagi icin bu yolun ancak kucuk bir kismi asfalttir Bu yolun ilk 24 km sinde ziyaretcilerin kendi motorlu araclarini kullanmalarina izin verilmektedir Yolun gerisinde parka ait veya ozel sektorden kiralanmis olarak duzenli otobus seferleri yapilmaktadir Koruma Bolgesi iki kisimdan olusmaktadir ve her iki kisim da park bolgesinin batisindadir Birinci kisim Highpower Creek ve Muddy Nehri mintikalarinda bulunan golleri ihtiva eder Ikinci kisim ise yuksek Alasaka Siradaglari nin guneybatisi olusturan Dall Dagi etrafindan olusur Ulusal Park arazilerinde tufekle avcilik yapmak genel olarak yasaktir ResimlerPolikrom Daglari panoramasi Savage Nehri vadisinde kirsal kampcilik Polikrom Daglari Koruma Bolgesi nin guneybatisinda Kichatna Daglari Denali Ulusal Parki ndan bir goruntu Havadan Highsmith de Alpin meralar goller ve igneyaprakli ormanlar Daglarda gun dogumu Denali Park inda renkli bitkiler Savage Nehri yakininda ulusal park Alaska Siradaglari nda sis Ruth BogaziKaynakcaAyrica bakinizMcKinley Dagi ABD deki ulusal parklar listesiDis baglantilarWikimedia Commons ta Denali Ulusal Parki ve Koruma Bolgesi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Ulusal Park Hizmeti Denali Ulusal Parki ve Koruma Bolgesi3 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Vikigezgin de Denali National Park ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadir Ingilizce