Devletçilik, devletin ekonomiyi veya sosyal hayatı ya da her ikisini de belirli bir dereceye kadar kontrol etmesi gerektiği inancıdır. Bu anlamıyla devletçilik, anarşizmin tersidir. Devletçilik totalitarist, refah devleti, minarşizm, büyük devlet gibi çeşitli şekillerde olabilir.
Marksizm ve devletçilik
Marx'a göre devlet, sınıf egemenliğinin bir aygıtıdır. Burjuva sınıfının siyasi egemenliği elinde bulundurduğu durumda devlet, burjuvazinin devletidir, dolayısıyla devlet mülkiyeti de burjuvazinin kolektif mülkiyetidir.
Marksizm; işçi sınıfının siyasal mücadelesini burjuva devleti parçalamak ve onun yerine özyönetim organları (, konseyler, şuralar vb.) üzerinde yükselen işçi iktidarını (yani işçi devletini) kurmayı hedefler. Bu anlamda özel mülkiyetin işçi sınıfının egemenliği altında devletleştirilmesi, kapitalist düzen altındaki devletleştirmelerden tamamen farklı bir içerik taşır. Marksist felsefeye göre; kapitalist devlette devletleştirme egemen olan burjuva sınıfına kaynak aktarma yöntemidir. Zarar eden ya da batma durumuna gelen işletmelerin bedeli burjuvaziye ödenir. Bu yöntemle burjuvazi hem yükten kurtarılır hem de daha kârlı alanlara yatırım yapabilmesi için ona sermaye aktarılmış olur. ise devletleştirme, sömürüyü ve sömürücü sınıfları ortadan kaldırmak amacıyla yapılır. Üretim araçlarına el koyarken burjuvaziye herhangi bir bedel ödemez.
Marx ve Engels devlet konusunu ele aldıkları Gotha Programı'nın Eleştirisi adlı eserde, devletçi sosyalizm anlayışını mahkûm etmiş, kendileri ile "küçük-burjuva sosyalistler" olarak tanımladıkları kesim ile aralarındaki ayrımı vurgulamışlardır.
Bazı marksist yorumlara göre (özellikle troçkistler), işçi devletini hiçbir koşulda kutsanmaz. Her devletin nihayetinde proletarya diktatörlüğünün bir aracı olduğunu belirtirler. Buna karşın Stalin taraftarları kapitalizm ile savaş durumlarında işçi devletinin her pahasına karşın korunmasını söyleyerek "işçi devleti" ne özel bir anlam yükler. Bu ayrım 1930'lara damgasını vuracak ve Troçkist grupların SSCB'de mahkûm edilmesine kadar süregelecektir.
Kapitalizm ve devletçilik
Kapitalizm koşullarında devletçilik (devlet kapitalizmi), devletin ticari işletmelere sahip olduğu, dolaylı yollardan ekonomiyi planladığı sistemi ifade etmektedir.
Ayrıca bakınız
Dipnotlar
- ^ a b Levy, Jonah D (2006). The State After Statism: New State Activities in the Age of Liberalization. Cambridge, MA: Harvard University Press. s. 469. ISBN .
- ^ a b Obadare, Ebenezer (2010). Statism, Youth, and Civic Imagination: A Critical Study of the National Youth Service Corps Programme in Nigeria. Dakar Senegal: Codesria. ISBN .
- ^ a b Kvistad, Gregg (1999). The Rise and Demise of German Statism: Loyalty and Political Membership. Providence [u.a.]: Berghahn Books. ISBN .
- ^ a b Bakunin, Mikhail (1990). Statism and Anarchy. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN .
- ^ Marx, Karl; Gotha Programı'nın Eleştirisi, İnter Yayınevi, 1991
- ^ Koldaş, Serhat (2009) Devletçilik Marksizm Değildir 17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Marksist Tutum, no.47
![]() | Siyaset ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Devletcilik devletin ekonomiyi veya sosyal hayati ya da her ikisini de belirli bir dereceye kadar kontrol etmesi gerektigi inancidir Bu anlamiyla devletcilik anarsizmin tersidir Devletcilik totalitarist refah devleti minarsizm buyuk devlet gibi cesitli sekillerde olabilir Marksizm ve devletcilikMarx a gore devlet sinif egemenliginin bir aygitidir Burjuva sinifinin siyasi egemenligi elinde bulundurdugu durumda devlet burjuvazinin devletidir dolayisiyla devlet mulkiyeti de burjuvazinin kolektif mulkiyetidir Marksizm isci sinifinin siyasal mucadelesini burjuva devleti parcalamak ve onun yerine ozyonetim organlari konseyler suralar vb uzerinde yukselen isci iktidarini yani isci devletini kurmayi hedefler Bu anlamda ozel mulkiyetin isci sinifinin egemenligi altinda devletlestirilmesi kapitalist duzen altindaki devletlestirmelerden tamamen farkli bir icerik tasir Marksist felsefeye gore kapitalist devlette devletlestirme egemen olan burjuva sinifina kaynak aktarma yontemidir Zarar eden ya da batma durumuna gelen isletmelerin bedeli burjuvaziye odenir Bu yontemle burjuvazi hem yukten kurtarilir hem de daha karli alanlara yatirim yapabilmesi icin ona sermaye aktarilmis olur ise devletlestirme somuruyu ve somurucu siniflari ortadan kaldirmak amaciyla yapilir Uretim araclarina el koyarken burjuvaziye herhangi bir bedel odemez Marx ve Engels devlet konusunu ele aldiklari Gotha Programi nin Elestirisi adli eserde devletci sosyalizm anlayisini mahkum etmis kendileri ile kucuk burjuva sosyalistler olarak tanimladiklari kesim ile aralarindaki ayrimi vurgulamislardir Bazi marksist yorumlara gore ozellikle trockistler isci devletini hicbir kosulda kutsanmaz Her devletin nihayetinde proletarya diktatorlugunun bir araci oldugunu belirtirler Buna karsin Stalin taraftarlari kapitalizm ile savas durumlarinda isci devletinin her pahasina karsin korunmasini soyleyerek isci devleti ne ozel bir anlam yukler Bu ayrim 1930 lara damgasini vuracak ve Trockist gruplarin SSCB de mahkum edilmesine kadar suregelecektir Kapitalizm ve devletcilikKapitalizm kosullarinda devletcilik devlet kapitalizmi devletin ticari isletmelere sahip oldugu dolayli yollardan ekonomiyi planladigi sistemi ifade etmektedir Ayrica bakinizAnarsizm Anti devletcilik Ataturk Ilkeleri VoluntarizmDipnotlar a b Levy Jonah D 2006 The State After Statism New State Activities in the Age of Liberalization Cambridge MA Harvard University Press s 469 ISBN 978 0 674 02276 8 a b Obadare Ebenezer 2010 Statism Youth and Civic Imagination A Critical Study of the National Youth Service Corps Programme in Nigeria Dakar Senegal Codesria ISBN 978 2 86978 303 4 a b Kvistad Gregg 1999 The Rise and Demise of German Statism Loyalty and Political Membership Providence u a Berghahn Books ISBN 978 1 57181 161 5 a b Bakunin Mikhail 1990 Statism and Anarchy Cambridge Cambridge University Press ISBN 978 0 521 36182 8 Marx Karl Gotha Programi nin Elestirisi Inter Yayinevi 1991 ISBN 9757349798 Koldas Serhat 2009 Devletcilik Marksizm Degildir 17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Marksist Tutum no 47 Siyaset ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz