Dinyeper Akanakları (Ukraynaca: Дніпрові пороги, Dniprovi porohy), Ukrayna Kalkanı'nın granit, gnays ve diğer anakaya türlerinden oluşmuş mostranın bulunduğu Dinyeper Nehri üzerindeki tarihi akanaklarıdır, nehrin güneye döndüğü bugünkü Dnipro şehrinin sonrasında başlarlar, 66 km'de her 50 metrede bir yer alırlar ve bugünkü Zaporijya (kelime anlamı "akanaklar sonrası") kentinden önce sona ererler.
Bu yol boyunca (bazı kaynaklar daha az sayı verse de) dokuz büyük akanak vardır ve bu da nehir üzerinde seyrüseferi neredeyse tamamen engeler. Ayrıca, yaklaşık 30-40 küçük akanak, 60 ada ve adacık vardır.
Dinyeper Hidroelektrik santrali 1932'de inşa edildikten sonra baraj gölünün altında kaldı.
Tarihsel anlatımı
Dinyeper Akanakları, Vareglerden Yunanlara uzanan ticaret yolunun parçasıdır ve ilk defa İlk Vakayiname'de belirtilmiştir. 8. ve 9. yüzyılın başlarında kuruldu ve 10. yüzyıldan 11. yüzyılın üçte birinde büyük bir önem kazandı. Dinyeper üzerinde Varegler, Peçenekler göçebeleri için nöbet tutmaları gereken yedi akanak etrafında gemilerini karadan taşımak zorunda kalıyorlardı.
VII. Konstantinos'ın (h. 913-959) De Administrando Imperio ile İgor Destanı isimli çalışmalarında bu akanaklar zikredilmiştir.
Önemli akanakların isimleri
Ukrayna geleneğinde, 9 büyük akanak vardı (sağdaki resimde gösterildiği gibi nehir akışı yönünde verilmiştir):
- Kodatsky (Ukraynaca: Кодацький поріг). önceden akanağın yanındaydı.
- Sursky (Ukraynaca: Сурський поріг). Bu akanağın neredeyse tüm kayaları sığ suya batmıştır.
- Lohansk (Ukraynaca: Лоханський поріг)
- Dzvonesky (Ukraynaca: Дзвонецький поріг)
- Nenasytec (Ukraynaca: Ненаситецький поріг або Ненаситець, (Açgözlü) ya da Revučy (Ukraynaca: Ревучий, Kükreyen), 2.4 km uzunluğunda ve 1 km genişliğinde yerliler tarafından Cehennem denilen Dinyeper Akanakları'nın en büyük ve en tehlikeli olanıdır. Kükremesi birkaç kilometre ötede duyulabilirdi.
- Vovnyzky (Ukraynaca: Вовнизький поріг)
- Budylo (Ukraynaca: Будильський поріг)
- Lyshny (Ukraynaca: Лишній поріг, (Gereksiz). Bu isim büyük olasılıkla en az tehlikeli olduğu ve seyrüsefer için neredeyse hiç sorun yaratmadığı için verilmiştir
- Vil'ny (Ukraynaca: Вільний поріг, Özgür)
Ukraynacadan transkripsiyonda verilen isimler.
Farklı tarihi kaynaklardan bazı isimlerin yazışmaları aşağıdaki tabloda görülmektedir.:
Modern (Ukraynaca) | Slav dili | Norsça |
---|---|---|
1.
|
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dinyeper Akanaklari Ukraynaca Dniprovi porogi Dniprovi porohy Ukrayna Kalkani nin granit gnays ve diger anakaya turlerinden olusmus mostranin bulundugu Dinyeper Nehri uzerindeki tarihi akanaklaridir nehrin guneye dondugu bugunku Dnipro sehrinin sonrasinda baslarlar 66 km de her 50 metrede bir yer alirlar ve bugunku Zaporijya kelime anlami akanaklar sonrasi kentinden once sona ererler Dinyeper Akanaklari Bu yol boyunca bazi kaynaklar daha az sayi verse de dokuz buyuk akanak vardir ve bu da nehir uzerinde seyruseferi neredeyse tamamen engeler Ayrica yaklasik 30 40 kucuk akanak 60 ada ve adacik vardir Dinyeper Hidroelektrik santrali 1932 de insa edildikten sonra baraj golunun altinda kaldi Tarihsel anlatimiDinyeper Akanaklari Vareglerden Yunanlara uzanan ticaret yolunun parcasidir ve ilk defa Ilk Vakayiname de belirtilmistir 8 ve 9 yuzyilin baslarinda kuruldu ve 10 yuzyildan 11 yuzyilin ucte birinde buyuk bir onem kazandi Dinyeper uzerinde Varegler Pecenekler gocebeleri icin nobet tutmalari gereken yedi akanak etrafinda gemilerini karadan tasimak zorunda kaliyorlardi VII Konstantinos in h 913 959 De Administrando Imperio ile Igor Destani isimli calismalarinda bu akanaklar zikredilmistir Onemli akanaklarin isimleriUkrayna geleneginde 9 buyuk akanak vardi sagdaki resimde gosterildigi gibi nehir akisi yonunde verilmistir Kodatsky Ukraynaca Kodackij porig onceden akanagin yanindaydi Sursky Ukraynaca Surskij porig Bu akanagin neredeyse tum kayalari sig suya batmistir Lohansk Ukraynaca Lohanskij porig Dzvonesky Ukraynaca Dzvoneckij porig Nenasytec Ukraynaca Nenasiteckij porig abo Nenasitec Acgozlu ya da Revucy Ukraynaca Revuchij Kukreyen 2 4 km uzunlugunda ve 1 km genisliginde yerliler tarafindan Cehennem denilen Dinyeper Akanaklari nin en buyuk ve en tehlikeli olanidir Kukremesi birkac kilometre otede duyulabilirdi Vovnyzky Ukraynaca Vovnizkij porig Budylo Ukraynaca Budilskij porig Lyshny Ukraynaca Lishnij porig Gereksiz Bu isim buyuk olasilikla en az tehlikeli oldugu ve seyrusefer icin neredeyse hic sorun yaratmadigi icin verilmistir Vil ny Ukraynaca Vilnij porig Ozgur Ukraynacadan transkripsiyonda verilen isimler Farkli tarihi kaynaklardan bazi isimlerin yazismalari asagidaki tabloda gorulmektedir Slav dili ve Norscada Dinyeper Akanaklarinin isimleri tercumeleri ve Konstantinos un Yunanca yazimi Modern Ukraynaca Slav dili Norsca1 Yavornickij D I Dniprovi porogi 30 Agustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Albom fotogr z geografichno istorich narisom Harkiv Persha drukarnya derzh vidavnictva Ukrayini 1928 S 41 in Ukrainian Omelchenko G M Spogadi locmana porogiv Dniprovih Dnipropetrovsk Sich 1998 in Ukrainian pp 172 174 Russian and the Slavonic Languages by W J Entwistle and A Morison publ 1949 amp 1969 Wikimedia Commons ta Dinyeper akanaklari ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir section