Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sabotajcı Doktorlar veya Katil Doktorlar olarak da bilinen Doktorlar Komplosu (Rusça: дело врачей, врачи-вредители, врачи-убийцы), Sovyetler Birliği'nde dönemin bazı tanınmış Sovyet doktorlarının bir dizi Sovyet liderlerine komplo düzenlemek ve öldürmekle suçlandığı ceza davalarıdır. SSCB Devlet Güvenlik Bakanlığı'nın Siyonist komplo olarak tanımladığı bu olaylar bütünü kimi kaynaklarca antisemitizm dalgası olarak geçer. 1951–1953'te, Moskova'dan ağırlıklı olarak Yahudi bir grup doktor Sovyet liderlerine suikast düzenlemek için bir komplo kurmakla suçlandı. Buna daha sonra Siyonizm'in tehditlerinden bahseden ve medyada antisemitik karakter yayınları eşlik etti. Yahudiler ve Yahudi olmayanlar gibi birçok doktor, memur ve diğerleri işlerinden derhal görevden alındı ve tutuklandı. Stalin'in ölümünden birkaç hafta sonra, yeni Sovyet liderliği kanıt eksikliği olduğunu ve davanın düştüğünü söyledi. Kısa süre sonra olayın yalan olduğu ve aslında üretildiği açıklandı.
Başlangıçta
Yahudi karşıtı kampanya Komünist Parti'de Sovyet liderlerinin tasfiyesini başlatmak için ve mevkilerini değiştirmek adına bir bahane olarak muhtemelen Stalin tarafından harekete geçirildi. Edvard Radzinsky'ye göre ülkeyi gelecekteki bir Dünya Savaşı için birleştirmek adına gerçekleştirilmişti.
1951'de Devlet Güvenlik Bakanlığı (MGB) müfettişi Mikhail Ryumin, MGB Bakanı 'a Yahudi Anti-Faşist Komite'ye bağlantıları olan bir "burjuva milliyetçisi" olarak tutuklanan Profesör Yakov Etinger, iddiaya göre Andrey Jdanov (1948'de öldü) ve Aleksandr Shcherbakov (1945'te öldü) öldürmek amacıyla tedavisinde kötü muamele yapmıştı. Ancak Abakumov bu iddiayı reddetti. Etinger, sorgulamalar ve zorlu koşullar nedeniyle hapishanede (2 Mart 1951) öldü. Ryumin daha sonra görevini kötüye kullanmaktan ötürü MGB'deki görevinden atıldı ve Etinger'in ölümünden sorumlu tutuldu. Georgi Malenkov'un yardımıyla Ryumin, Stalin'e, Abakumov'u Sovyet liderlerini öldürmek için bir komployu gizlemek için Etinger'i öldürdüğü hakkında suçlayan ifadelerin yer aldığı bir mektup yazdı. 4 Temmuz 1951'de Politbüro, konuyu araştırmak için (Malenkov ve Beriya da dahil olmak üzere) bir komisyon kurdu. Komisyonun raporuna dayanarak, Politbüro yakında "MGB'deki kötü durum" hakkında bir karar aldı ve Abakumov işten çıkarıldı.
Beriya ve Malenkov, MGB'nin kontrolünü ele geçirerek güçlenmek için bu durumu kullanmaya çalıştılar.
Tutuklamalar
Abakumov, MGB başkanı olarak görevden alındıktan kısa süre sonra tutuklandı ve işkence gördü. Gizli Yahudi sempatizanı ve koruyucusu olmakla suçlandı. Bu tutuklamayı, çoğu Yahudi de dahil olmak üzere, MGB'nin merkezi bürosunda onun için çalışan birçok ajanın tutuklanması izledi.
Doktorlar komplosu, 1952'de kardiyolog 'un arşivinden çıkarıldığı zaman yeniden canlandı. 1948'de Timaşuk, Stalin'in güvenlik başkanı General 'e, Jdanov'un kalp krizi geçirdiğini açıklayan bir mektup yazdı, ancak onu tedavi eden Kremlin doktorlarının yanlış tedavi ettiklerini belirtti. Jdanov çok geçmeden öldü ve doktorlar hatalarını gizledi. Ancak mektup başlangıçta göz ardı edildi. 1953'te Timaşuk, "Katil doktorların maskesini indirmede yardımcı olduğundan" Lenin Nişanı (daha sonra iptal edildi) ile ödüllendirildi. Olaya katılan Kremlin doktorları tutuklanacaktı, ama hepsi Rus'tu. Tutuklamalar Eylül 1952'de başladı. Vlasik, Stalin'in güvenlik şefliğinden kovuldu ve sonrasında Timaşuk mektubunu inkâr ettiği için tutuklandı. Önce 37 kişi tutuklandı ancak rakam kısa sürede 100’leri aştı ve iddia edilen komplonun soruşturmasında işkence altında tutuklanan mahkûmlar, kendilerinin ile işbirlikçilerinin aleyhinde tanıklık etmeye zorlandılar. Stalin, Ignatyev'i kınadı ve MGB'yi yetersizlikle suçladı. Halihazırda tutuklu bulunan doktorların soruşturmalarının hızlandırılmasını talep etti. Stalin, Siyonist komplonun net bir resmi olmadığından ve özellikle Yahudi doktorların suçlu olduğuna dair sağlam bir kanıt bulunamamasından şikayetçiydi. Sonradan açığa çıkan KGB arşivleri, Stalin'in toplu soruşturma materyallerini Malenkov, Kruşçev ve diğer "doktorlar komplosu kurbanları" na ilettiğine dair kanıtlar sunuyor.
Medya kampanyası
Stalin, haber ajansı TASS ve SBKP'nin resmi gazetesi Pravda'ya, Stalin de dahil olmak üzere Sovyet liderlerine suikast düzenleyecek bir doktor komplosunun ortaya çıkarılmasıyla ilgili raporlar yayınlama emri verdi. Bu kampanyanın hedefinin göstermelik duruşmalar için zemin hazırlamak olabileceğine dair kaynaklar var. Diğer kaynaklar, bu girişimin Beriya'nın ve Malenkov'un kendi çıkarları adına kullanma amacıyla yürütüldüğünü ifade etmektedir. Beriya, Politbüro'yu 9 Ocak 1953'te komployu duyurmaya itti. Sovyet muhalifi tarihçi Jores Medvedev, Beriya'nın kendisini kişisel olarak etkileyen ziyade Doktorlar Komplosu'nun daha fazla dikkat çekmesini amaçladığını söylüyor. 13 Ocak 1953'te, Moskova'daki dokuz seçkin doktor üst düzey Sovyet siyasi ve askeri liderlerinin zehirlenmesi sebebiyle büyük bir komploda yer almakla suçlandı.Pravda, "Ahlaksız katiller ve Akademik Hekimlerin Maskeleri altındaki Katiller." başlığı altında suçlamaları bildirdi;
Bugün TASS haber ajansı bir grup sabotajcı doktorun tutuklandığını bildirdi. Bir süre önce devlet güvenlik organları tarafından ortaya çıkarılan bu terörist grup, hedefleri tıbbi sabotaj yoluyla Sovyetler Birliği liderlerinin hayatlarına kast etmekti. Soruşturmada, terörist gruptaki katılımcıların doktor olarak konumlarını kullanarak ve hastalarının güvenini kötüye kullandıklarını, yanlış teşhisler yaparak hastalarının sağlığını kasıtlı ve kötü bir şekilde zayıflattığını ve daha sonra kötü ve yanlış tedavilerle öldürdüğünü tespit edildi. Kendilerini merhametli ve asil bilim adamları olarak çağıran bu adamlar, bu saldırgan ve katiller bilimin bayrağına leke getirdiler. Bu korkunç ve vahşice yola başvurmakla bilim adamların onurunu lekelediler.Bu insanlık dışı vahşi grubunun kurbanları arasında Yoldaş Andrey Jdanov ve vardı. Suçlular Jdanov Yoldaşın hastalığından faydalanarak kasıtlı olarak bir miyokard enfarktüsü gizlediklerini, bu ciddi hastalık için tavsiye edilmeyen tedaviler önerdiklerini ve böylece Yoldaş Jdanov'u öldürdüklerini itiraf ettiler. Katil doktorlar, çok güçlü ilaçların yanlış kullanımı ve zararlı rejimlerin reçetesi ile Shcherbakov Yoldaşının ömrünü kısaltarak ölümüne yol açtı. Terörist grubun katılımcılarının çoğunluğu Amerikan istihbaratı tarafından satın alınmıştı. Onlar Amerikan istihbarat şubesi olan “Ortak” adlı uluslararası Yahudi burjuva-milliyetçi örgütü tarafından işe alınmışlardı. Bu Siyonist casus örgütünün, hayır adı altında taşıdıkları maskelerin altında pis yüzü tamamen ortaya çıkmıştır.. Zehirli doktor çetesinin maskesini kaldırmak, uluslararası Yahudi Siyonist örgütüne bir darbe vurmuştu. Artık herkes, “Ortak” markasının altına ne tür hayırseverler ve “barış dostları” gizlediğini görebilir.Katil doktor çetesinin maskesini kaldırmak, uluslararası Yahudi Siyonist örgütüne bir darbe vurdu. . . . Artık herkes, “Ortak” tabelalarının altına ne tür hayırseverler ve “barış dostları” gizlediğini görebilir. Terörist gruptaki diğer katılımcıların (Vinogradov, M. Kogan, Egorov), halihazırda belirlendiği üzere, İngiliz istihbaratının uzun yıllar boyunca görev yaptığı, uzun süredir hizmet ettiği, çıkarcılıkla suçlarını gerçekleştirdiği keşfedildi. ABD'nin önde gelenleri ve İngiliz genç ortakları, diğer uluslar üzerinde barışçıl yollarla hakimiyet elde etmenin imkansız olduğunu biliyorlar. Yeni bir dünya savaşı için ateşli bir şekilde hazırlanıyorlar, kendi yıkıcı "beşinci sütunlarını" yaratmak için enerjik olarak SSCB ve halkın demokratik ülkeleri içinde casuslar gönderiyorlar: Hitler'lerin yapamayacaklarını başarmaya çalışıyorlar. Sovyet halkı, her dakika boyunca uyanıklığını mümkün olan her şekilde artırmanın, askerlerinin ve ajanlarının tüm planlarına karşı uyanık olmak, Silahlı Kuvvetler'i ve hükümetimizin istihbarat organlarını sürekli olarak güçlendirmek gerektiğini unutmamalıdır.
Bahsedilen diğer bireyler arasında "tanınmış bir Yahudi burjuva milliyetçisi" olarak adlandırılan Solomon Mikhoels'in (bir aktör-yönetmen ve 1948 Ocak ayında suikasta uğrayan Musevi Anti-Faşist Komitesi Başkanı) yer aldı. Miron Vovsi (terapist, Stalin'in kişisel doktoru ve Mikhoels'in kuzeni), V. Vinogradov (terapist), (terapist), Boris Kogan (terapist), P. Yegorov (terapist), A. Feldman (kulak burun boğaz uzmanı), Yakov Etinger (terapist), A. Grinshtein (nöropatolog) ve G. Mayorov (terapist). Söz konusu dokuz doktordan altısı Yahudi idi. İddia edilen kurbanlar arasında üst düzey yetkililer Andrey Jdanov, , Aleksandr Vasilevskiy, Leonid Govorov ve Ivan Konev, General Sergei Shtemenko, Amiral ve diğerleri vardı.
Stalin, Pravda'da, komploda yer alan Yahudilerin kınanacağı ve SSCB'ye ve sosyalizme sadık olan diğer Sovyet Yahudileri arasındaki farklılıkların açıklanacağı birçok önde gelen Sovyet Yahudi tarafından imzalanan bir mektup yayınlamayı amaçladı. Mektubun iki versiyonu oluşturuldu, ama asla yayınlanmadı. Stalin'in mektubu yayınlamamaya karar verdiği veya ölümünde mektubun üzerinde çalışılmaya devam edildiği tahmin ediliyor.
Stalin'in ölümü ve sonuçları
Stalin'in 5 Mart 1953'te ölümünden sonra, yeni hükûmet komplo ile ilgili tüm suçlamaları hızla reddetti; doktorlar 31 Mart tarihli bir kararla yeni atanan İçişleri Bakanı Lavrenti Beriya tarafından suçlandı ve 6 Nisan'da bu durum Pravda ile halka duyuruldu. Baş soruşturmacısı ve Devlet Güvenlik Bakan Yardımcısı Mikhail Ryumin olay örgüsünü üretmekle suçlandı, tutuklandı ve daha sonra idam edildi. Bir Komsomol yetkilisi Nikolai Mesyatsev, Malenkov tarafından Doktorlar Komplosu olayını gözden geçirmek için atandı ve olayın üretildiğini hızlı bir şekilde tespit etti.
Kruşçev'in açıklamaları
1956'daki "Gizli söylev"de, Birinci Sekreter Nikita Kruşçev Doktorların komplosunun "Stalin tarafından hazırlanan bir kurmaca olduğunu, ancak Stalin'in planını tamamlayacak zamanı olmadığını" iddia etti. Bu söylev ile doktorların idamından vazgeçildi. Kruşçev, oturumda Stalin'in davadaki yargıcı aradığını ve kullanılacak yöntemlerle ilgili olarak "onlara saldır, saldır ve saldır" dediğini söyledi. Yine Kruşçev'in dediğine göre Stalin, Devlet Güvenlik Bakanı'na yaptığı açıklamada, "Doktorlardan itiraf almazsanız size başka bir başkan atayacağız." dedi. Kruşçev ayrıca Stalin'in Ukrayna'daki antisemitizmi kışkırtmasını istediğini iddia ederek, "Fabrikada çalışan işçilere iyi eğitimler verilmeli ve bu şekilde Yahudilerin haklarından gelebilirler." dediğini belirtmiştir. Kruşçev'e göre Stalin Politbüro üyelerine, "Genç kedi yavruları gibi körsünüz. Bensiz ne olacak? Ülke yok olacak çünkü düşmanları nasıl tanıyacağınızı bilmiyorsunuz. " ifadelerini kullanmıştır. Kruşçev, Stalin'in Komünist Parti içerisinde muazzam bir tasfiye başlatmak için Doktorlar Komplosunu kullanmayı amaçladığını ileri sürmüştür.
Yahudilerin planlı olarak sınır dışı edilmesi
Çeşitli hatıralara ve ikincil kanıtlara dayanan, doktorların olay örgütünün Sovyetler Birliği'ndeki diğer birçok etnik azınlığın sürgün edilmesine benzer şekilde Yahudilerin kitlesel baskılarını ve sürgünlerini tetiklemeye yönelik olduğu görüşü mevcuttur, ancak plan Stalin'in ani ölümü yüzünden tamamlanamadı. Jores Medvedev sınır dışı etme planını destekleyen hiçbir belge bulunmadığını yazıyor ve da aynı şeyi ifade etmektedir. göre, Yahudilere yönelik soykırımın hapsedilen doktorların idamıyla başlaması planlandı ve daha sonra aşağıdaki olaylar gerçekleşecekti:
"Gizli polis tarafından düzenlenen Yahudilere saldırılar, bu saldırıların önde gelen Yahudiler tarafından yayınlanması ve bu işlemin yapılmasını talep eden diğer insanlardan oluşan bir mektup seli gerçekleşecekti. Üç aşamalı bir soykırım programı izlenecekti. Birincisi, neredeyse tüm Sovyet Yahudileri, Uralların doğusundaki kamplara gönderilecekti. İkincisi, yetkililer her düzeyde Yahudi liderlerini birbirlerine karşı bırakacaktı. Ayrıca MGB (Gizli Polis), tıpkı bir önceki yıl Yidiş yazarlarını öldürdüğü gibi kamplardaki seçkinleri öldürmeye başlayacaktı. Son aşamada ise geri kalan Yahudilerden kurtulmak olacaktır."
Stalin'in 1953'teki ölümünden kısa bir süre önce güney ve batı Sibirya'da dört büyük kamp inşa edildi ve Yahudilere yönelik oldukları söylentileri mevcuttu. Yahudilerin bu kamplara sınır dışı edilmesi için özel bir "Sürgün Komisyonu" oluşturulduğu iddia ediliyor. "Komisyon" sekreteri Nikolay Poliakov yıllar sonra Stalin'in ilk planına göre sürgünün Şubat 1953'ün ortasında başlayacağını, ancak Yahudi listelerini derlemesinin henüz tamamlanmadığını ifade etmiştir. Önce "safkan" Yahudiler sürgün edildikten ardından "melezler" (polukrovki) sürülecekti . Ölümünden önce Stalin'in, Mart 1953'te Kızıl Meydan'da yargılanan Doktorların komplo sanıklarının infazını planladığı iddia ediliyor. Ve sonra öfkeli Rus halkından onları kurtararak uzak kamplara gönderdiği için Stalin, Yahudilerin kurtarıcısı olarak kendini lanse edecekti. Bu tarz planlı sürgünleri açıklayan çeşitli ifadeler var. Yakov Etinger, eski SBKP Politbüro üyesi Nikolai Bulganin'in Stalin'in ondan Şubat 1953'ün sonunda Yahudilerin Sibirya'ya toplu olarak sınır dışı edilmesi için demiryolu araçları hazırlamasını istediğini açıkladı. Bir diğer Sovyet Politbüro üyesi olan Alexander Yakovlev'in kitabına göre Stalin, Şubat 1953'te Yahudilerin sınır dışı edilmesi için hazırlıklara başlamıştı ve önde gelen Sovyet Yahudilerinden “Sovyet halkının haklı öfkesinden” kurtulmak için sürgün talebi içeren bir mektup yazmalarını istedi. Mektup, Pravda gazetesinde yayınlanarak temelleri sabitlenmeli idi. Tarihçi Samson Madiyevsky'ye göre sürgün kesinlikle dikkate alınmıştı ve söz konusu tek şey zaman dilimi idi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ ""Soviet Union": The Doctors' plot 1953 – Stalin's last purge plan". 24 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Encyclopaedia Judaica. 1971.
- ^ Edvard Radzinsky, Stalin: The First In-depth Biography Based on Explosive New Documents from Russia's Secret Archives, Anchor, (1997)
- ^ Encyclopedia Britannica, The Doctors' Plot 3 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 2008.
- ^ a b Medvedev, Zhores (2003). Сталин и еврейская проблема: новый анализ 22 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . [Stalin ve Yahudi Sorunu: Yeni Analiz]. Moskova: Prava Cheloveka. s.148
- ^ Sebag-Montefiore, Simon (2005). Stalin: The Court of the Red Tsar. New York: Vintage Books. ss.611–613.
- ^ Medvedev, Zhores (2003). Сталин и еврейская проблема: новый анализ [Stalin ve Yahudi Sorunu: Yeni Analiz]. Moskova: Prava Cheloveka. ss.150-156
- ^ Zhukov, Yuri (2005). Сталин: Тайны власти [Stalin: Secrets of State Power]. Moscow: Vagrius. s.562
- ^ Sebag-Montefiore, Simon (2005). Stalin: The Court of the Red Tsar. New York: Vintage Books. ss.613-614
- ^ Sebag-Montefiore, Simon (2005). Stalin: The Court of the Red Tsar. New York: Vintage Books. s.612
- ^ Medvedev, Zhores (2003). Сталин и еврейская проблема: новый анализ 22 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . [Stalin ve Yahudi Sorunu: Yeni Analiz]. Moskova: Prava Cheloveka. s.157
- ^ Sebag-Montefiore, Simon (2005). Stalin: The Court of the Red Tsar. New York: Vintage Books. s. 579.
- ^ Zhukov, Yuri (2005). Сталин: Тайны власти [Stalin: Secrets of State Power]. Moscow: Vagrius. ss.579-580
- ^ "Lidya Timaşuk". 14 Kasım 2003 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Kasım 2003.
- ^ Как был создан миф о Л.Ф. Тимашук? 30 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (L.F. Timasuk hakkındaki efsane nasıl yaratıldı?); from: Бобров, О. Е., "Медицина (нравы, судьбы, бесправие)", Донецк : Регина, 2004, ss. 93–102
- ^ Medvedev, Zhores (2003). Сталин и еврейская проблема: новый анализ 22 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . [Stalin ve Yahudi Sorunu: Yeni Analiz]. Moskova: Prava Cheloveka. ss.168-170
- ^ Sebag-Montefiore, Simon (2005). Stalin: The Court of the Red Tsar. New York: Vintage Books. s.630
- ^ Zhukov, Yuri (2005). Сталин: Тайны власти [Stalin: Secrets of State Power]. Moscow: Vagrius. ss.580-581
- ^ Sebag-Montefiore, Simon (2005). Stalin: The Court of the Red Tsar. New York: Vintage Books. s.636
- ^ a b Medvedev, Zhores (2003). Сталин и еврейская проблема: новый анализ 22 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . [Stalin ve Yahudi Sorunu: Yeni Analiz]. Moskova: Prava Cheloveka. s.181
- ^ Sebag-Montefiore, Simon (2005). Stalin: The Court of the Red Tsar. New York: Vintage Books. s.620
- ^ Reported by Izvestia, 1989, s.155; also Istochnik, 1997, s.140–141.
- ^ Brent, Jonathan; Vladimir P. Naumov (2003). Stalin's Last Crime: The Plot Against the Jewish Doctors, 1948–1953. New York: HarperCollins. s. 288.
- ^ Gorlizki, Yoram and Oleg Khlevniuk, Cold Peace: Stalin and the Soviet Ruling Circle 1945–1953, Sourcebooks, Inc., 2005 ISBN:, s.158.
- ^ Zuehlke, Jeffrey, Joseph Stalin, Twenty-First Century Books, 2005, ISBN:, ss. 99–101.
- ^ Zhukov, Yuri (2005). Сталин: Тайны власти [Stalin: Secrets of State Power]. Moscow: Vagrius. ss. 591–592.
- ^ Medvedev, Zhores (2003). Сталин и еврейская проблема: новый анализ 22 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . [Stalin ve Yahudi Sorunu: Yeni Analiz]. Moskova: Prava Cheloveka. . ss 180- 199.
- ^ . . 1971. 24 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2020.
- ^ . Pravda. 13 Ocak 1953. ss. one. 30 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2020.
- ^ a b Medvedev, Zhores (2003). Сталин и еврейская проблема: новый анализ 22 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . [Stalin ve Yahudi Sorunu: Yeni Analiz]. Moskova: Prava Cheloveka. . s.186
- ^ Zhukov, Yuri (2005). Сталин: Тайны власти [Stalin: Secrets of State Power]. Moscow: Vagrius. , s. 592.
- ^ Medvedev, Zhores (2003). Сталин и еврейская проблема: новый анализ 22 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . [Stalin ve Yahudi Sorunu: Yeni Analiz]. Moskova: Prava Cheloveka. ss. 204–209.
- ^ Brent, Jonathan; Vladimir P. Naumov (2003). Stalin's Last Crime: The Plot Against the Jewish Doctors, 1948–1953. New York: HarperCollins. s. 324–325.
- ^ Sebag-Montefiore, Simon (2005). Stalin: The Court of the Red Tsar. New York: Vintage Books. s. 644.
- ^ Mesyatev, Nikolai (June 1, 2010). "Беседа с легендарным "комсомольцем" Н.Н.Месяцевым накануне его 90-лети 1 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ." [90. Doğum Günü Arifesinde Efsanevi "Komsomol" Resmi N. N. Mesyatsev ile Söyleşi]. Sovetskaya Rossiya (Interview). Interviewed by Valentin Chikin. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2018.
- ^ a b c d Kruschev, Nikita, , Closed session, February 24–25, 1956.
- ^ Pinkus, Benjamin, The Soviet Government and the Jews 1948–1967: A Documented Study, Cambridge University Press, 1984, , pp. 107–8.
- ^ Brackman, Roman (2001). The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life. Frank Cass Publishers. s.390
- ^ Encyclopedia Britannica, The Doctors' Plot 3 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 2008.
- ^ Medvedev, pp. 238–239
- ^ Samson Madiyevsky,"1953 год: ПредстоЯла ли советским евреЯм депортациЯ?" 28 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ A Mark Clarfield (2002). "The Soviet "Doctors' Plot"—50 years on". British Medical Journal. 325 (7378). ss. 1487-1489.
- ^ Brent, Jonathan; Vladimir P. Naumov (2003). Stalin's Last Crime: The Plot Against the Jewish Doctors, 1948–1953. New York: HarperCollins. s. 295.
- ^ a b c d Brackman, Roman (2001). The Secret File of Joseph Stalin: A Hidden Life. Frank Cass Publishers. s.388
- ^ Brent, Jonathan; Vladimir P. Naumov (2003). Stalin's Last Crime: The Plot Against the Jewish Doctors, 1948–1953. New York: HarperCollins. ss. 47–48, 295.
- ^ a b c Eisenstadt, Yaakov, Stalin's Planned Genocide, 22 Adar 5762, March 6, 2002.
- ^ Brent, Jonathan; Vladimir P. Naumov (2003). Stalin's Last Crime: The Plot Against the Jewish Doctors, 1948–1953. New York: HarperCollins. ss. 298–300.
- ^ Solzhenitzin, Alexander, The Gulag Archipelago, 1973.
- ^ a b Y. Y. Etinger, "This is impossible to forget: Memoirs" (Russian) 1 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . – Этингер Я. Я. Это невозожно забыть : Воспоминания / ред. О. А. Зимарин. – М. : Весь мир, 2001. – 272 с, pp. 104–106.
- ^ Александр Яковлев, По мощам и елей (Russian), , 1995, link 9 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "ПИСЬМО И.Г.ЭРЕНБУРГА К И.В.СТАЛИНУ [KOI-8]". vestnik.com. 14 Mart 2000. 1 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mayıs 2018.
- ^ . Archive.svoboda.org. 28 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2018.
- ^ Madievski, Samson (2000). "1953: la déportation des juifs soviétiques était-elle programmée". 41 (4). ss. 561-568. 1 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2020.
- ^ Project MUSE – Stalin's Last Crime? Recent Scholarship on Postwar Soviet Antisemitism and the Doctor's Plot. 6. Johns Hopkins University. 2005. ss. 187-204. 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sabotajci Doktorlar veya Katil Doktorlar olarak da bilinen Doktorlar Komplosu Rusca delo vrachej vrachi vrediteli vrachi ubijcy Sovyetler Birligi nde donemin bazi taninmis Sovyet doktorlarinin bir dizi Sovyet liderlerine komplo duzenlemek ve oldurmekle suclandigi ceza davalaridir SSCB Devlet Guvenlik Bakanligi nin Siyonist komplo olarak tanimladigi bu olaylar butunu kimi kaynaklarca antisemitizm dalgasi olarak gecer 1951 1953 te Moskova dan agirlikli olarak Yahudi bir grup doktor Sovyet liderlerine suikast duzenlemek icin bir komplo kurmakla suclandi Buna daha sonra Siyonizm in tehditlerinden bahseden ve medyada antisemitik karakter yayinlari eslik etti Yahudiler ve Yahudi olmayanlar gibi bircok doktor memur ve digerleri islerinden derhal gorevden alindi ve tutuklandi Stalin in olumunden birkac hafta sonra yeni Sovyet liderligi kanit eksikligi oldugunu ve davanin dustugunu soyledi Kisa sure sonra olayin yalan oldugu ve aslinda uretildigi aciklandi BaslangictaYahudi karsiti kampanya Komunist Parti de Sovyet liderlerinin tasfiyesini baslatmak icin ve mevkilerini degistirmek adina bir bahane olarak muhtemelen Stalin tarafindan harekete gecirildi Edvard Radzinsky ye gore ulkeyi gelecekteki bir Dunya Savasi icin birlestirmek adina gerceklestirilmisti 1951 de Devlet Guvenlik Bakanligi MGB mufettisi Mikhail Ryumin MGB Bakani a Yahudi Anti Fasist Komite ye baglantilari olan bir burjuva milliyetcisi olarak tutuklanan Profesor Yakov Etinger iddiaya gore Andrey Jdanov 1948 de oldu ve Aleksandr Shcherbakov 1945 te oldu oldurmek amaciyla tedavisinde kotu muamele yapmisti Ancak Abakumov bu iddiayi reddetti Etinger sorgulamalar ve zorlu kosullar nedeniyle hapishanede 2 Mart 1951 oldu Ryumin daha sonra gorevini kotuye kullanmaktan oturu MGB deki gorevinden atildi ve Etinger in olumunden sorumlu tutuldu Georgi Malenkov un yardimiyla Ryumin Stalin e Abakumov u Sovyet liderlerini oldurmek icin bir komployu gizlemek icin Etinger i oldurdugu hakkinda suclayan ifadelerin yer aldigi bir mektup yazdi 4 Temmuz 1951 de Politburo konuyu arastirmak icin Malenkov ve Beriya da dahil olmak uzere bir komisyon kurdu Komisyonun raporuna dayanarak Politburo yakinda MGB deki kotu durum hakkinda bir karar aldi ve Abakumov isten cikarildi Beriya ve Malenkov MGB nin kontrolunu ele gecirerek guclenmek icin bu durumu kullanmaya calistilar TutuklamalarLidya Timasuk a katil doktorlarin maskesini dusurdugu icin Lenin Nisani na layik goruldu Abakumov MGB baskani olarak gorevden alindiktan kisa sure sonra tutuklandi ve iskence gordu Gizli Yahudi sempatizani ve koruyucusu olmakla suclandi Bu tutuklamayi cogu Yahudi de dahil olmak uzere MGB nin merkezi burosunda onun icin calisan bircok ajanin tutuklanmasi izledi Doktorlar komplosu 1952 de kardiyolog un arsivinden cikarildigi zaman yeniden canlandi 1948 de Timasuk Stalin in guvenlik baskani General e Jdanov un kalp krizi gecirdigini aciklayan bir mektup yazdi ancak onu tedavi eden Kremlin doktorlarinin yanlis tedavi ettiklerini belirtti Jdanov cok gecmeden oldu ve doktorlar hatalarini gizledi Ancak mektup baslangicta goz ardi edildi 1953 te Timasuk Katil doktorlarin maskesini indirmede yardimci oldugundan Lenin Nisani daha sonra iptal edildi ile odullendirildi Olaya katilan Kremlin doktorlari tutuklanacakti ama hepsi Rus tu Tutuklamalar Eylul 1952 de basladi Vlasik Stalin in guvenlik sefliginden kovuldu ve sonrasinda Timasuk mektubunu inkar ettigi icin tutuklandi Once 37 kisi tutuklandi ancak rakam kisa surede 100 leri asti ve iddia edilen komplonun sorusturmasinda iskence altinda tutuklanan mahkumlar kendilerinin ile isbirlikcilerinin aleyhinde taniklik etmeye zorlandilar Stalin Ignatyev i kinadi ve MGB yi yetersizlikle sucladi Halihazirda tutuklu bulunan doktorlarin sorusturmalarinin hizlandirilmasini talep etti Stalin Siyonist komplonun net bir resmi olmadigindan ve ozellikle Yahudi doktorlarin suclu olduguna dair saglam bir kanit bulunamamasindan sikayetciydi Sonradan aciga cikan KGB arsivleri Stalin in toplu sorusturma materyallerini Malenkov Kruscev ve diger doktorlar komplosu kurbanlari na ilettigine dair kanitlar sunuyor Medya kampanyasiStalin haber ajansi TASS ve SBKP nin resmi gazetesi Pravda ya Stalin de dahil olmak uzere Sovyet liderlerine suikast duzenleyecek bir doktor komplosunun ortaya cikarilmasiyla ilgili raporlar yayinlama emri verdi Bu kampanyanin hedefinin gostermelik durusmalar icin zemin hazirlamak olabilecegine dair kaynaklar var Diger kaynaklar bu girisimin Beriya nin ve Malenkov un kendi cikarlari adina kullanma amaciyla yurutuldugunu ifade etmektedir Beriya Politburo yu 9 Ocak 1953 te komployu duyurmaya itti Sovyet muhalifi tarihci Jores Medvedev Beriya nin kendisini kisisel olarak etkileyen ziyade Doktorlar Komplosu nun daha fazla dikkat cekmesini amacladigini soyluyor 13 Ocak 1953 te Moskova daki dokuz seckin doktor ust duzey Sovyet siyasi ve askeri liderlerinin zehirlenmesi sebebiyle buyuk bir komploda yer almakla suclandi Pravda Ahlaksiz katiller ve Akademik Hekimlerin Maskeleri altindaki Katiller basligi altinda suclamalari bildirdi Bugun TASS haber ajansi bir grup sabotajci doktorun tutuklandigini bildirdi Bir sure once devlet guvenlik organlari tarafindan ortaya cikarilan bu terorist grup hedefleri tibbi sabotaj yoluyla Sovyetler Birligi liderlerinin hayatlarina kast etmekti Sorusturmada terorist gruptaki katilimcilarin doktor olarak konumlarini kullanarak ve hastalarinin guvenini kotuye kullandiklarini yanlis teshisler yaparak hastalarinin sagligini kasitli ve kotu bir sekilde zayiflattigini ve daha sonra kotu ve yanlis tedavilerle oldurdugunu tespit edildi Kendilerini merhametli ve asil bilim adamlari olarak cagiran bu adamlar bu saldirgan ve katiller bilimin bayragina leke getirdiler Bu korkunc ve vahsice yola basvurmakla bilim adamlarin onurunu lekelediler Bu insanlik disi vahsi grubunun kurbanlari arasinda Yoldas Andrey Jdanov ve vardi Suclular Jdanov Yoldasin hastaligindan faydalanarak kasitli olarak bir miyokard enfarktusu gizlediklerini bu ciddi hastalik icin tavsiye edilmeyen tedaviler onerdiklerini ve boylece Yoldas Jdanov u oldurduklerini itiraf ettiler Katil doktorlar cok guclu ilaclarin yanlis kullanimi ve zararli rejimlerin recetesi ile Shcherbakov Yoldasinin omrunu kisaltarak olumune yol acti Terorist grubun katilimcilarinin cogunlugu Amerikan istihbarati tarafindan satin alinmisti Onlar Amerikan istihbarat subesi olan Ortak adli uluslararasi Yahudi burjuva milliyetci orgutu tarafindan ise alinmislardi Bu Siyonist casus orgutunun hayir adi altinda tasidiklari maskelerin altinda pis yuzu tamamen ortaya cikmistir Zehirli doktor cetesinin maskesini kaldirmak uluslararasi Yahudi Siyonist orgutune bir darbe vurmustu Artik herkes Ortak markasinin altina ne tur hayirseverler ve baris dostlari gizledigini gorebilir Katil doktor cetesinin maskesini kaldirmak uluslararasi Yahudi Siyonist orgutune bir darbe vurdu Artik herkes Ortak tabelalarinin altina ne tur hayirseverler ve baris dostlari gizledigini gorebilir Terorist gruptaki diger katilimcilarin Vinogradov M Kogan Egorov halihazirda belirlendigi uzere Ingiliz istihbaratinin uzun yillar boyunca gorev yaptigi uzun suredir hizmet ettigi cikarcilikla suclarini gerceklestirdigi kesfedildi ABD nin onde gelenleri ve Ingiliz genc ortaklari diger uluslar uzerinde bariscil yollarla hakimiyet elde etmenin imkansiz oldugunu biliyorlar Yeni bir dunya savasi icin atesli bir sekilde hazirlaniyorlar kendi yikici besinci sutunlarini yaratmak icin enerjik olarak SSCB ve halkin demokratik ulkeleri icinde casuslar gonderiyorlar Hitler lerin yapamayacaklarini basarmaya calisiyorlar Sovyet halki her dakika boyunca uyanikligini mumkun olan her sekilde artirmanin askerlerinin ve ajanlarinin tum planlarina karsi uyanik olmak Silahli Kuvvetler i ve hukumetimizin istihbarat organlarini surekli olarak guclendirmek gerektigini unutmamalidir Bahsedilen diger bireyler arasinda taninmis bir Yahudi burjuva milliyetcisi olarak adlandirilan Solomon Mikhoels in bir aktor yonetmen ve 1948 Ocak ayinda suikasta ugrayan Musevi Anti Fasist Komitesi Baskani yer aldi Miron Vovsi terapist Stalin in kisisel doktoru ve Mikhoels in kuzeni V Vinogradov terapist terapist Boris Kogan terapist P Yegorov terapist A Feldman kulak burun bogaz uzmani Yakov Etinger terapist A Grinshtein noropatolog ve G Mayorov terapist Soz konusu dokuz doktordan altisi Yahudi idi Iddia edilen kurbanlar arasinda ust duzey yetkililer Andrey Jdanov Aleksandr Vasilevskiy Leonid Govorov ve Ivan Konev General Sergei Shtemenko Amiral ve digerleri vardi Stalin Pravda da komploda yer alan Yahudilerin kinanacagi ve SSCB ye ve sosyalizme sadik olan diger Sovyet Yahudileri arasindaki farkliliklarin aciklanacagi bircok onde gelen Sovyet Yahudi tarafindan imzalanan bir mektup yayinlamayi amacladi Mektubun iki versiyonu olusturuldu ama asla yayinlanmadi Stalin in mektubu yayinlamamaya karar verdigi veya olumunde mektubun uzerinde calisilmaya devam edildigi tahmin ediliyor Stalin in olumu ve sonuclariStalin in 5 Mart 1953 te olumunden sonra yeni hukumet komplo ile ilgili tum suclamalari hizla reddetti doktorlar 31 Mart tarihli bir kararla yeni atanan Icisleri Bakani Lavrenti Beriya tarafindan suclandi ve 6 Nisan da bu durum Pravda ile halka duyuruldu Bas sorusturmacisi ve Devlet Guvenlik Bakan Yardimcisi Mikhail Ryumin olay orgusunu uretmekle suclandi tutuklandi ve daha sonra idam edildi Bir Komsomol yetkilisi Nikolai Mesyatsev Malenkov tarafindan Doktorlar Komplosu olayini gozden gecirmek icin atandi ve olayin uretildigini hizli bir sekilde tespit etti Kruscev in aciklamalari1956 daki Gizli soylev de Birinci Sekreter Nikita Kruscev Doktorlarin komplosunun Stalin tarafindan hazirlanan bir kurmaca oldugunu ancak Stalin in planini tamamlayacak zamani olmadigini iddia etti Bu soylev ile doktorlarin idamindan vazgecildi Kruscev oturumda Stalin in davadaki yargici aradigini ve kullanilacak yontemlerle ilgili olarak onlara saldir saldir ve saldir dedigini soyledi Yine Kruscev in dedigine gore Stalin Devlet Guvenlik Bakani na yaptigi aciklamada Doktorlardan itiraf almazsaniz size baska bir baskan atayacagiz dedi Kruscev ayrica Stalin in Ukrayna daki antisemitizmi kiskirtmasini istedigini iddia ederek Fabrikada calisan iscilere iyi egitimler verilmeli ve bu sekilde Yahudilerin haklarindan gelebilirler dedigini belirtmistir Kruscev e gore Stalin Politburo uyelerine Genc kedi yavrulari gibi korsunuz Bensiz ne olacak Ulke yok olacak cunku dusmanlari nasil taniyacaginizi bilmiyorsunuz ifadelerini kullanmistir Kruscev Stalin in Komunist Parti icerisinde muazzam bir tasfiye baslatmak icin Doktorlar Komplosunu kullanmayi amacladigini ileri surmustur Yahudilerin planli olarak sinir disi edilmesiCesitli hatiralara ve ikincil kanitlara dayanan doktorlarin olay orgutunun Sovyetler Birligi ndeki diger bircok etnik azinligin surgun edilmesine benzer sekilde Yahudilerin kitlesel baskilarini ve surgunlerini tetiklemeye yonelik oldugu gorusu mevcuttur ancak plan Stalin in ani olumu yuzunden tamamlanamadi Jores Medvedev sinir disi etme planini destekleyen hicbir belge bulunmadigini yaziyor ve da ayni seyi ifade etmektedir gore Yahudilere yonelik soykirimin hapsedilen doktorlarin idamiyla baslamasi planlandi ve daha sonra asagidaki olaylar gerceklesecekti Gizli polis tarafindan duzenlenen Yahudilere saldirilar bu saldirilarin onde gelen Yahudiler tarafindan yayinlanmasi ve bu islemin yapilmasini talep eden diger insanlardan olusan bir mektup seli gerceklesecekti Uc asamali bir soykirim programi izlenecekti Birincisi neredeyse tum Sovyet Yahudileri Urallarin dogusundaki kamplara gonderilecekti Ikincisi yetkililer her duzeyde Yahudi liderlerini birbirlerine karsi birakacakti Ayrica MGB Gizli Polis tipki bir onceki yil Yidis yazarlarini oldurdugu gibi kamplardaki seckinleri oldurmeye baslayacakti Son asamada ise geri kalan Yahudilerden kurtulmak olacaktir Stalin in 1953 teki olumunden kisa bir sure once guney ve bati Sibirya da dort buyuk kamp insa edildi ve Yahudilere yonelik olduklari soylentileri mevcuttu Yahudilerin bu kamplara sinir disi edilmesi icin ozel bir Surgun Komisyonu olusturuldugu iddia ediliyor Komisyon sekreteri Nikolay Poliakov yillar sonra Stalin in ilk planina gore surgunun Subat 1953 un ortasinda baslayacagini ancak Yahudi listelerini derlemesinin henuz tamamlanmadigini ifade etmistir Once safkan Yahudiler surgun edildikten ardindan melezler polukrovki surulecekti Olumunden once Stalin in Mart 1953 te Kizil Meydan da yargilanan Doktorlarin komplo saniklarinin infazini planladigi iddia ediliyor Ve sonra ofkeli Rus halkindan onlari kurtararak uzak kamplara gonderdigi icin Stalin Yahudilerin kurtaricisi olarak kendini lanse edecekti Bu tarz planli surgunleri aciklayan cesitli ifadeler var Yakov Etinger eski SBKP Politburo uyesi Nikolai Bulganin in Stalin in ondan Subat 1953 un sonunda Yahudilerin Sibirya ya toplu olarak sinir disi edilmesi icin demiryolu araclari hazirlamasini istedigini acikladi Bir diger Sovyet Politburo uyesi olan Alexander Yakovlev in kitabina gore Stalin Subat 1953 te Yahudilerin sinir disi edilmesi icin hazirliklara baslamisti ve onde gelen Sovyet Yahudilerinden Sovyet halkinin hakli ofkesinden kurtulmak icin surgun talebi iceren bir mektup yazmalarini istedi Mektup Pravda gazetesinde yayinlanarak temelleri sabitlenmeli idi Tarihci Samson Madiyevsky ye gore surgun kesinlikle dikkate alinmisti ve soz konusu tek sey zaman dilimi idi Ayrica bakinizSovyetler Birligi nde antisemitizm Josef StalinKaynakca Soviet Union The Doctors plot 1953 Stalin s last purge plan 24 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Encyclopaedia Judaica 1971 Edvard Radzinsky Stalin The First In depth Biography Based on Explosive New Documents from Russia s Secret Archives Anchor 1997 ISBN 978 0 385 47954 7 Encyclopedia Britannica The Doctors Plot 3 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2008 a b Medvedev Zhores 2003 Stalin i evrejskaya problema novyj analiz 22 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Stalin ve Yahudi Sorunu Yeni Analiz Moskova Prava Cheloveka ISBN 978 5 7712 0251 8 s 148 Sebag Montefiore Simon 2005 Stalin The Court of the Red Tsar New York Vintage Books ISBN 978 1 4000 7678 9 ss 611 613 Medvedev Zhores 2003 Stalin i evrejskaya problema novyj analiz Stalin ve Yahudi Sorunu Yeni Analiz Moskova Prava Cheloveka ISBN 978 5 7712 0251 8 ss 150 156 Zhukov Yuri 2005 Stalin Tajny vlasti Stalin Secrets of State Power Moscow Vagrius ISBN 978 5 475 00078 6 s 562 Sebag Montefiore Simon 2005 Stalin The Court of the Red Tsar New York Vintage Books ISBN 978 1 4000 7678 9 ss 613 614 Sebag Montefiore Simon 2005 Stalin The Court of the Red Tsar New York Vintage Books ISBN 978 1 4000 7678 9 s 612 Medvedev Zhores 2003 Stalin i evrejskaya problema novyj analiz 22 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Stalin ve Yahudi Sorunu Yeni Analiz Moskova Prava Cheloveka ISBN 978 5 7712 0251 8 s 157 Sebag Montefiore Simon 2005 Stalin The Court of the Red Tsar New York Vintage Books ISBN 978 1 4000 7678 9 s 579 Zhukov Yuri 2005 Stalin Tajny vlasti Stalin Secrets of State Power Moscow Vagrius ISBN 978 5 475 00078 6 ss 579 580 Lidya Timasuk 14 Kasim 2003 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Kasim 2003 Kak byl sozdan mif o L F Timashuk 30 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde L F Timasuk hakkindaki efsane nasil yaratildi from Bobrov O E Medicina nravy sudby bespravie Doneck Regina 2004 ss 93 102 Medvedev Zhores 2003 Stalin i evrejskaya problema novyj analiz 22 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Stalin ve Yahudi Sorunu Yeni Analiz Moskova Prava Cheloveka ISBN 978 5 7712 0251 8 ss 168 170 Sebag Montefiore Simon 2005 Stalin The Court of the Red Tsar New York Vintage Books ISBN 978 1 4000 7678 9 s 630 Zhukov Yuri 2005 Stalin Tajny vlasti Stalin Secrets of State Power Moscow Vagrius ISBN 978 5 475 00078 6 ss 580 581 Sebag Montefiore Simon 2005 Stalin The Court of the Red Tsar New York Vintage Books ISBN 978 1 4000 7678 9 s 636 a b Medvedev Zhores 2003 Stalin i evrejskaya problema novyj analiz 22 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Stalin ve Yahudi Sorunu Yeni Analiz Moskova Prava Cheloveka ISBN 978 5 7712 0251 8 s 181 Sebag Montefiore Simon 2005 Stalin The Court of the Red Tsar New York Vintage Books ISBN 978 1 4000 7678 9 s 620 Reported by Izvestia 1989 s 155 also Istochnik 1997 s 140 141 Brent Jonathan Vladimir P Naumov 2003 Stalin s Last Crime The Plot Against the Jewish Doctors 1948 1953 New York HarperCollins ISBN 978 0 06 019524 3 s 288 Gorlizki Yoram and Oleg Khlevniuk Cold Peace Stalin and the Soviet Ruling Circle 1945 1953 Sourcebooks Inc 2005 ISBN 978 0 19 530420 6 s 158 Zuehlke Jeffrey Joseph Stalin Twenty First Century Books 2005 ISBN 978 0 8225 3421 1 ss 99 101 Zhukov Yuri 2005 Stalin Tajny vlasti Stalin Secrets of State Power Moscow Vagrius ISBN 978 5 475 00078 6 ss 591 592 Medvedev Zhores 2003 Stalin i evrejskaya problema novyj analiz 22 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Stalin ve Yahudi Sorunu Yeni Analiz Moskova Prava Cheloveka ISBN 978 5 7712 0251 8 ss 180 199 1971 24 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2020 Pravda 13 Ocak 1953 ss one 30 Eylul 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mayis 2020 a b Medvedev Zhores 2003 Stalin i evrejskaya problema novyj analiz 22 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Stalin ve Yahudi Sorunu Yeni Analiz Moskova Prava Cheloveka ISBN 978 5 7712 0251 8 s 186 Zhukov Yuri 2005 Stalin Tajny vlasti Stalin Secrets of State Power Moscow Vagrius ISBN 978 5 475 00078 6 s 592 Medvedev Zhores 2003 Stalin i evrejskaya problema novyj analiz 22 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Stalin ve Yahudi Sorunu Yeni Analiz Moskova Prava Cheloveka ISBN 978 5 7712 0251 8 ss 204 209 Brent Jonathan Vladimir P Naumov 2003 Stalin s Last Crime The Plot Against the Jewish Doctors 1948 1953 New York HarperCollins ISBN 978 0 06 019524 3 s 324 325 Sebag Montefiore Simon 2005 Stalin The Court of the Red Tsar New York Vintage Books ISBN 978 1 4000 7678 9 s 644 Mesyatev Nikolai June 1 2010 Beseda s legendarnym komsomolcem N N Mesyacevym nakanune ego 90 leti 1 Mayis 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde 90 Dogum Gunu Arifesinde Efsanevi Komsomol Resmi N N Mesyatsev ile Soylesi Sovetskaya Rossiya Interview Interviewed by Valentin Chikin Erisim tarihi 15 Mayis 2018 a b c d Kruschev Nikita Closed session February 24 25 1956 Pinkus Benjamin The Soviet Government and the Jews 1948 1967 A Documented Study Cambridge University Press 1984 978 0 521 24713 9 pp 107 8 Brackman Roman 2001 The Secret File of Joseph Stalin A Hidden Life Frank Cass Publishers ISBN 978 0 7146 5050 0 s 390 Encyclopedia Britannica The Doctors Plot 3 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2008 Medvedev pp 238 239 Samson Madiyevsky 1953 god PredstoYala li sovetskim evreYam deportaciYa 28 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde A Mark Clarfield 2002 The Soviet Doctors Plot 50 years on British Medical Journal 325 7378 ss 1487 1489 Brent Jonathan Vladimir P Naumov 2003 Stalin s Last Crime The Plot Against the Jewish Doctors 1948 1953 New York HarperCollins ISBN 978 0 06 019524 3 s 295 a b c d Brackman Roman 2001 The Secret File of Joseph Stalin A Hidden Life Frank Cass Publishers ISBN 978 0 7146 5050 0 s 388 Brent Jonathan Vladimir P Naumov 2003 Stalin s Last Crime The Plot Against the Jewish Doctors 1948 1953 New York HarperCollins ISBN 978 0 06 019524 3 ss 47 48 295 a b c Eisenstadt Yaakov Stalin s Planned Genocide 22 Adar 5762 March 6 2002 Brent Jonathan Vladimir P Naumov 2003 Stalin s Last Crime The Plot Against the Jewish Doctors 1948 1953 New York HarperCollins ISBN 978 0 06 019524 3 ss 298 300 Solzhenitzin Alexander The Gulag Archipelago 1973 a b Y Y Etinger This is impossible to forget Memoirs Russian 1 Mayis 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Etinger Ya Ya Eto nevozozhno zabyt Vospominaniya red O A Zimarin M Ves mir 2001 272 s pp 104 106 Aleksandr Yakovlev Po mosham i elej Russian 978 5 88268 015 1 1995 link 9 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde PISMO I G ERENBURGA K I V STALINU KOI 8 vestnik com 14 Mart 2000 1 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mayis 2018 Archive svoboda org 28 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Mayis 2018 Madievski Samson 2000 1953 la deportation des juifs sovietiques etait elle programmee 41 4 ss 561 568 1 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mayis 2020 Project MUSE Stalin s Last Crime Recent Scholarship on Postwar Soviet Antisemitism and the Doctor s Plot 6 Johns Hopkins University 2005 ss 187 204 12 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mayis 2020