Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dolce Stil Novo ya da Dolce Stil Nuovo (Tatlı Yeni Üslup), 13. yüzyılın sonları ile 14. yüzyılın başları arasında gelişme gösteren önemli bir İtalyan şiiri akımıdır.
Akımın kökeni
Dolce Stil Novo nitelemesi Dante’ye aittir. Araf’ın 24. Kantosunda, Sicilya Okulu şiirinin Orta İtalya’ya aktarılmasında önemli bir rol üstlenmiş olan şair ’nın Dante’ye yönelttiği:
“Söyle bana, burada gördüğüm kişi, / ‘Siz aşkı bilen kadınlar’ dizesiyle başlayan / yeni şiirleri yazan kişi midir?” sorusuna; Dante:
“Ben, Aşk bana esin verdiğinde / not alıp, onun dikte ettirdiğince / dizeler yazan birisiyim” yanıtını verir.
Bunun üzerine Bonagiunta’nın söyledikleri, Dante'nin yanı sıra Guido Guinizelli, Guido Cavalcanti, , , ve ’nın oluşturduğu bir şairler grubunun adı olarak edebiyat tarihine geçecektir:
- “O frate, issa vegg’io”, diss’ elli, “il nodo
che ’l Notaro e Guittone e me ritenne
di qua dal dolce stil novo ch’i odo!
- Io veggio ben come le vostre penne
di retro al dittator sen vanno strette,
che delle nostre certo non avenne...”
- “Kardeş şimdi görüyorum” dedi o, “düğümü,
Noter, Guittone ve beni alıkoyan
şu duyduğum tatlı yeni üsluptan!
- Apaçık görüyorum nasıl kalemlerinizin
dikte ettireni yakından izlediğini,
bizimkilerin elbette izleyemediği...”
"Tatlı" ve "Yeni" kavramlarının açıklaması
Dante’nin en seçkin temsilcilerinden olduğu bu yeni lirik hareket:
- Aşktan söz ettiği için tatlı,
- Aşkı Sicilya Okulu şairlerine ve onların izleyicisi Toscanalı şairlere oranla yeni bir duyarlık ve yeni teknik denemelerle işlediği için yenidir.
Guido Guinizelli'nin akımdaki yeri
Dante, Araf’ın 26. Kantosunda “tatlı ve zarif aşk dizeleri yazan ben ve benden daha iyi öteki şairlerin babası” dizeleriyle, Guido Guinizelli’yi bir anlamda bu yeni hareketin kurucusu olarak nitelendirecektir. Gerçekten de, Guinizelli’nin Al cor gentil rempaira sempre amore şiiri, edebiyat tarihçileri tarafından da Tatlı Yeni Üslup’un manifestosu olarak görülür.
Bu şiirde grubun poetikasının bazı temel öğeleri yer alır:
- Kibarlık, yani ruh soyluluğu, aşk olmadan var olamaz, aşk da ancak soylu bir ruhta var olabilir.
- Aşk, insanın en iyi niteliklerini açığa çıkarıp, en üst düzeye taşıyan güçtür.
- Kadın, seven insanda soylu duygular yaratabilen, meleği andıran bir varlıktır.
Provans şiiri ile Sicilya Okulu şairlerinin şiirlerinde de rastlayabileceğimiz bu öğelere Guinizelli’nin şiiri farklı bir yoğunluk kazandırır. Dante’nin sert bir dille eleştirdiği ve yeni akımın öncüleri arasında görmek istemediği ’nun da yeni şiir oluşumunda etkisi olduğu kesindir. En azından Guinizelli bir şiirinde ona “sevgili babam ve ustam” diye seslenmiştir.
Akımın ayırt edici özellikleri
Tatlı Yeni Üslup’un önceki şiir hareketlerine göre bazı ayırt edici özellikleri vardır.
- Öncelikle, Provans ve Sicilya şiirinin saray ortamı yerini büyük bir siyasal ve ekonomik hareketliliğin egemen olduğu şehir ortamına bırakır.
- Dante’nin sözünü ettiği esin, kişisel değildir; insanı aşan bir düzene özgüdür, nesnel ve mutlaktır.
- Bu yüzden, şiirin temel konusunu oluşturan aşk titizlikle çözümlenir ve bu çözümleme, empirik bir bireye değil, gene nesnel ve mutlak bir bireye gönderme yapar.
- Şairin kimliği yerine şairlerin oluşturduğu bir arkadaşlar topluluğunun öne çıkarılmasının nedeni budur. Söz konusu arkadaşlık, hem şiirin varlık nedenini, hem çıkış noktasını oluşturur.
- Şairin bütünleştiği erkek arkadaşlar topluluğunun izdüşümü, kadınlar topluluğudur: Şiirin seslendiği sevgili, bu grubun kraliçesi, onur ve güzellik kaynağı, şiirin melek-kadınıdır. Şair gibi, şiirin seslendiği kadın da, her tür tarihsel niteliğini yitirir, idealleştirilmiş mutlak bir bireye dönüşür.
- Özellikle Dante’nin anladığı biçimiyle Tatlı Yeni Üslup şiiri:
- Temel olarak “dikte ettiren aşk”a bağlı kalmak,
- Dolayısıyla, duyguları nesnelleştirerek yansıtmak demektir.
- Kadın-melek kavrayışı, mutluluk arayışının bir ürünüdür. Tatlı Yeni Üslup şiirlerinde sık sık karşılaştığımız İtalyanca salute sözcüğü, hem dinsel anlamda kurtuluş, hem esenlik anlamına gelir.
- Bu şiirde gerek Aristotelesçi-Tommasocu, gerek İbn Rüştçü felsefenin varlığı da bir başka ayırt edici özelliktir; ama bu felsefî söylem, kuramsal olmaktan çok, şiir için imgesel ve dilsel bir kaynaktır.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dolce Stil Novo ya da Dolce Stil Nuovo Tatli Yeni Uslup 13 yuzyilin sonlari ile 14 yuzyilin baslari arasinda gelisme gosteren onemli bir Italyan siiri akimidir Akimin kokeniSandro Botticelli nin Dante Portresi Dolce Stil Novo hareketi adini Dante nin bir dizesinden alir Dolce Stil Novo nitelemesi Dante ye aittir Araf in 24 Kantosunda Sicilya Okulu siirinin Orta Italya ya aktarilmasinda onemli bir rol ustlenmis olan sair nin Dante ye yonelttigi Soyle bana burada gordugum kisi Siz aski bilen kadinlar dizesiyle baslayan yeni siirleri yazan kisi midir sorusuna Dante Ben Ask bana esin verdiginde not alip onun dikte ettirdigince dizeler yazan birisiyim yanitini verir Bunun uzerine Bonagiunta nin soyledikleri Dante nin yani sira Guido Guinizelli Guido Cavalcanti ve nin olusturdugu bir sairler grubunun adi olarak edebiyat tarihine gececektir O frate issa vegg io diss elli il nodo che l Notaro e Guittone e me ritenne di qua dal dolce stil novo ch i odo Io veggio ben come le vostre penne di retro al dittator sen vanno strette che delle nostre certo non avenne Kardes simdi goruyorum dedi o dugumu Noter Guittone ve beni alikoyan su duydugum tatli yeni usluptan Apacik goruyorum nasil kalemlerinizin dikte ettireni yakindan izledigini bizimkilerin elbette izleyemedigi Tatli ve Yeni kavramlarinin aciklamasiDante nin en seckin temsilcilerinden oldugu bu yeni lirik hareket Asktan soz ettigi icin tatli Aski Sicilya Okulu sairlerine ve onlarin izleyicisi Toscanali sairlere oranla yeni bir duyarlik ve yeni teknik denemelerle isledigi icin yenidir Guido Guinizelli nin akimdaki yeriDante Araf in 26 Kantosunda tatli ve zarif ask dizeleri yazan ben ve benden daha iyi oteki sairlerin babasi dizeleriyle Guido Guinizelli yi bir anlamda bu yeni hareketin kurucusu olarak nitelendirecektir Gercekten de Guinizelli nin Al cor gentil rempaira sempre amore siiri edebiyat tarihcileri tarafindan da Tatli Yeni Uslup un manifestosu olarak gorulur Bu siirde grubun poetikasinin bazi temel ogeleri yer alir Kibarlik yani ruh soylulugu ask olmadan var olamaz ask da ancak soylu bir ruhta var olabilir Ask insanin en iyi niteliklerini aciga cikarip en ust duzeye tasiyan guctur Kadin seven insanda soylu duygular yaratabilen melegi andiran bir varliktir Provans siiri ile Sicilya Okulu sairlerinin siirlerinde de rastlayabilecegimiz bu ogelere Guinizelli nin siiri farkli bir yogunluk kazandirir Dante nin sert bir dille elestirdigi ve yeni akimin onculeri arasinda gormek istemedigi nun da yeni siir olusumunda etkisi oldugu kesindir En azindan Guinizelli bir siirinde ona sevgili babam ve ustam diye seslenmistir Akimin ayirt edici ozellikleriTatli Yeni Uslup un onceki siir hareketlerine gore bazi ayirt edici ozellikleri vardir Oncelikle Provans ve Sicilya siirinin saray ortami yerini buyuk bir siyasal ve ekonomik hareketliligin egemen oldugu sehir ortamina birakir Dante nin sozunu ettigi esin kisisel degildir insani asan bir duzene ozgudur nesnel ve mutlaktir Bu yuzden siirin temel konusunu olusturan ask titizlikle cozumlenir ve bu cozumleme empirik bir bireye degil gene nesnel ve mutlak bir bireye gonderme yapar Sairin kimligi yerine sairlerin olusturdugu bir arkadaslar toplulugunun one cikarilmasinin nedeni budur Soz konusu arkadaslik hem siirin varlik nedenini hem cikis noktasini olusturur Sairin butunlestigi erkek arkadaslar toplulugunun izdusumu kadinlar toplulugudur Siirin seslendigi sevgili bu grubun kralicesi onur ve guzellik kaynagi siirin melek kadinidir Sair gibi siirin seslendigi kadin da her tur tarihsel niteligini yitirir ideallestirilmis mutlak bir bireye donusur Ozellikle Dante nin anladigi bicimiyle Tatli Yeni Uslup siiri Temel olarak dikte ettiren ask a bagli kalmak Dolayisiyla duygulari nesnellestirerek yansitmak demektir Kadin melek kavrayisi mutluluk arayisinin bir urunudur Tatli Yeni Uslup siirlerinde sik sik karsilastigimiz Italyanca salute sozcugu hem dinsel anlamda kurtulus hem esenlik anlamina gelir Bu siirde gerek Aristotelesci Tommasocu gerek Ibn Rustcu felsefenin varligi da bir baska ayirt edici ozelliktir ama bu felsefi soylem kuramsal olmaktan cok siir icin imgesel ve dilsel bir kaynaktir Ayrica bakinizDante Alighieri Guido Cavalcanti Guido Guinizelli