Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dortmund, Almanya'nın Ruhr bölgesinde bulunan bir şehir. Kuzey Ren-Vestfalya eyaletine bağlıdır.
| Dortmund | |
|---|---|
Stadt Dortmund | |
       | |
 Bayrak  Arma | |
Slogan: Dortmund. Überrascht dich. | |
  Dortmund | |
| Ülke |  Almanya |
| Eyalet | Kuzey Ren-Vestfalya |
| İl | Arnsberg |
| İdare | |
| • Oberbürgermeister | Thomas Westphal (SPD) |
| Yüzölçümü | |
| • Şehir | 280,71 km² |
| Rakım | 86 m |
| Nüfus (31 Aralık 2018) | |
| • Şehir | 587.010 |
| • Yoğunluk | 2091/km² |
| • Kent | 5.111.530 |
| • Kent yoğunluğu | 1.152/km² (2.980/mil²) |
| • Metropol | 10.642.890 |
| • Metropol yoğunluğu | 1.497/km² (3.870/mil²) |
| Zaman dilimi | (OAS) |
| • Yaz (YSU) | (OAYS) |
| Posta kodu | 44001-44388 |
| Alan kodları | 0231, 02304 |
| Resmi kodu | 05913 |
| Plaka kodu | DO |
Resmî site dortmund.de | |
Yaklaşık nüfusu 587.010'dir. Dortmund; bölgesinin 2., Almanya'nın 7., Avrupa Birliği'nin 34. büyük şehridir. Avrupa'nın en büyük kanalı olup şehri Dortmund limanı ile Kuzey Denizi'ne bağlar. Dortmund bulunduğu eyalette "yeşil metropol" olarak bilinir. Belediye alanının yarısı su yolları, parklar, tarlalar, korular ve yeşil alanlar ile kaplıdır. Şehirde kömür ve demir işletmeleri de bulunmaktadır.
Tarih
Dortmund şehrinde insanların ilk yerleşke tarihine ait arkeolojik izler, Cilalı Taş Devrine kadar uzanıyor. "Dortmund" ilk defa tarih sahnesinde 'Throtmanni' terimiyle MS 882 yılında çıkıyor. MS 990 senesine ait ortaya çıkan bulgulardaysa; o yerleşkede pazar kurma, alışveriş yapma gibi faaliyetlere yönelik ilk hukuki kurallar bulunmakta.
1152 yılında, sonraki zaman diliminde Kutsal Roma İmparatorluk makamına kadar yükselecek olan Kral Friedrich Barbarossa tarafından Dortmund'da, kralın yönetim, ticaret ve sosyal hayata yönelik karar ve danışma heyetleriyle istişaresine sahne olan bir toplantı gerçekleştirilmiştir. Bunun sonucu olarak, takip eden yıllarda birçok zanaâtkar, esnaf ve tâcir, kraliyet konağının çevresi başta olmak üzere Dortmund'a taşınıp yerleşmiş, ticari ve sosyal faaliyetlerine burada devam ettikleri gibi, şehrin gelişmesine de katkıda bulunmuşlardır.
19. yüzyılın ortalarından itibaren kömür madenciliği ve çelik işleme, Dortmund'un tekrar yükselişini ve bir sanayi şehrine dönüşmesini gördü. 1847'de Cöln-Minden Demiryolu'nun açılmasından bu yana Dortmund, Ruhr bölgesinde önemli bir ulaşım merkezi haline gelmiştir. Ekonomik kalkınmaya bir diğer önemli katkı, 1899 yılında Dortmund-Ems Kanalı ve dolayısıyla limanın açılmasıyla sağlanmıştır.
1905 gibi erken bir tarihte, Körne'nin kuruluşu, 1928 Ruhr Bölgesi'nin Yeniden Düzenlenmesi Hakkında Kanun ile Hörde şehrinin (şimdiden 1.340 şehir hakkı almış) kurulmasına yol açan bir birleşmeler dalgası başlattı. 1928 ve 1929 kuruluşlarından bu yana, Dortmund bölgesi eski Grafschaft Mark alanında, eski Serbest İmparatorluk Kenti Dortmund bölgesinden daha fazla olmuştur. İkinci Dünya Savaşı'nın patlak vermesine kadar, şehir manzarası küçük bir kasabadan büyük bir şehre dönüştü. Birkaç yıl içinde şehir merkezi, 1904'te Althoff'un mağaza binası, 1912'deki Krügerhaus veya yeni bir ana istasyon, postane inşa ederek tüm istasyon alanı gibi yeni binaların inşasıyla kökten değişti. ve bir ticaret merkezi olarak Löwenhof veya Hansastrasse'deki atılım gibi kentsel planlama önlemleri.
II. Dünya Savaşı sırasında kentin yüzde 90'ından fazlası ve tarihi kiliseleri, merkezdeki toplam 105 hava saldırısı ve 22.242 tondan fazla bomba ile yok edildi. Yüksek oran, kısmen Dortmund şehrinin bir saldırının tek hedefi haline geldiği sekiz büyük saldırıdan kaynaklanıyor. 12 Mart 1945'teki büyük saldırı sırasında 4.800 tondan fazla bomba şehre çarptı. Bu saldırı bir Alman şehrine karşı en ağır bombalı saldırı oldu. Bu son büyük saldırının ardından sosyal ve ekonomik yaşam durdu.
Bununla birlikte, gerçek yeniden yapılanma, ilk olarak savaş sonrası günlük yaşamda ilk olarak ulaşım ve bağlantı yolları olarak temizlenen zemin ve yukarıdaki sokaklardaki altyapı hatları tarafından belirlendi. Böylece, şehirlerin işlenmesi tamamen yeni bir planlama yerine yeniden yapılanma ve değişiklik olasılığı olarak görülüyordu. Bununla birlikte, savaş sonrası halkın farkındalığı, Orta Çağ kentinin düzeninde sanayileşmenin bir ürünü olarak kentsel durumu tekrarlamama arzusuyla şekillendi. Bu nedenle yeniden yapılanma yıllarının planlama hedefi, kendisini eski ve tarihi mirastan kasıtlı olarak farklılaştırması gereken yeni, açık ve geleceğe dönük bir Dortmund'du. Dortmund nüfusunun şiddetli muhalefetine rağmen, belediye binası veya sinagog gibi cityscapeı şekillendiren birçok bina yıkıldı veya yeniden inşa edilmedi.
Genel olarak, yeniden yapılanma hızla ilerledi, böylece 500.000'inci nüfus 1950'de doğdu.%2,3 işsizlik oranı ile 1952'de tam istihdam hakim oldu ve mükemmel ekonomik koşullar göçmenleri, özellikle de doğu bölgelerinden gelen mültecileri giderek daha fazla çekti. 1956 gibi erken bir tarihte Dortmund'da 624.000 kişi yaşıyordu. 1965 yılında şehir 658.075 nüfusuyla tarihi bir zirveye ulaştı.
Demografi
Dortmund, 2018 yılında 587.010 nüfusa sahipti ve bunların% 35,6'sı göçmenken, çoğu Türk, Suriye, Fas, aynı zamanda Yugoslav, Polonya ve Rus kökenli idi.
Politika
Şehirde SPD'nin baskın olduğu bir siyasi eğilim vardır. SPD 2004 yerel seçimlerinde oyların %41'ini alarak en fazla oy alan parti olmuş, onu oyların %32'sini alan Hristiyan Demokrat Birliği takip etmiştir. Yeşiller Partisi %11'lik oy oranıyla üçüncü sıraya yerleşmiştir.
Ulaşım
Dortmund Havalimanı şehrin doğusunda yer alan orta büyüklükteki bir hava meydanıdır. Şehrin tren istasyonu Almanya'daki en yoğun trafiğe sahip istasyonlardan biridir. Araç trafiği en az olan şehirlerden biridir.
Dortmund iyi bir toplu taşıma sistemine sahiptir. Birkaç metro hattı ve otobüs hatları tüm şehri birbirine bağlamaktadır.
Şehir, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra araba dostu olarak yeniden inşa edildi. En çarpıcı özellikler, kent merkezinin güneyinde kentsel alan boyunca uzanan federal yol B1 ve eski şehir duvarı boyunca dört ila altı şeritli şehir içi halkasıdır. Bu halka içinde, araç trafiği çok sınırlı bir ölçüde mümkündür, çünkü bu alanın çoğu yaya bölgesine geliştirilmiştir.
Spor
Şehir, Bundesliga'da oynayan Borussia Dortmund takımına ev sahipliği yapar. Takım 1997'de UEFA Şampiyonlar Ligi'ni kazanmıştır.
Eğitim
Şehirde iki adet büyük üniversite bulunmaktadır. Bunlardan Dortmund Üniversitesi 25000'i aşkın ögrenci ve 4000'e yakın öğretim görevlisine sahiptir.
Kardeş şehirler
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Dortmund Panoramik Fotoğraflar 1 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Almanca)
 | Kuzey Ren-Vestfalya'daki bir yerleşim yeri ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dortmund Almanya nin Ruhr bolgesinde bulunan bir sehir Kuzey Ren Vestfalya eyaletine baglidir DortmundSehirStadt DortmundBayrakArmaSlogan Dortmund Uberrascht dich DortmundUlkeAlmanyaEyaletKuzey Ren VestfalyaIlArnsbergIdare OberburgermeisterThomas Westphal SPD Yuzolcumu Sehir280 71 km Rakim86 mNufus 31 Aralik 2018 Sehir587 010 Yogunluk2091 km Kent5 111 530 Kent yogunlugu1 152 km 2 980 mil Metropol10 642 890 Metropol yogunlugu1 497 km 3 870 mil Zaman dilimiUTC 01 00 OAS Yaz YSU UTC 02 00 OAYS Posta kodu44001 44388Alan kodlari0231 02304Resmi kodu05913Plaka koduDOResmi site dortmund deDortmund Sehri Yaklasik nufusu 587 010 dir Dortmund bolgesinin 2 Almanya nin 7 Avrupa Birligi nin 34 buyuk sehridir Avrupa nin en buyuk kanali olup sehri Dortmund limani ile Kuzey Denizi ne baglar Dortmund bulundugu eyalette yesil metropol olarak bilinir Belediye alaninin yarisi su yollari parklar tarlalar korular ve yesil alanlar ile kaplidir Sehirde komur ve demir isletmeleri de bulunmaktadir TarihDortmund sehrinde insanlarin ilk yerleske tarihine ait arkeolojik izler Cilali Tas Devrine kadar uzaniyor Dortmund ilk defa tarih sahnesinde Throtmanni terimiyle MS 882 yilinda cikiyor MS 990 senesine ait ortaya cikan bulgulardaysa o yerleskede pazar kurma alisveris yapma gibi faaliyetlere yonelik ilk hukuki kurallar bulunmakta 1152 yilinda sonraki zaman diliminde Kutsal Roma Imparatorluk makamina kadar yukselecek olan Kral Friedrich Barbarossa tarafindan Dortmund da kralin yonetim ticaret ve sosyal hayata yonelik karar ve danisma heyetleriyle istisaresine sahne olan bir toplanti gerceklestirilmistir Bunun sonucu olarak takip eden yillarda bircok zanaatkar esnaf ve tacir kraliyet konaginin cevresi basta olmak uzere Dortmund a tasinip yerlesmis ticari ve sosyal faaliyetlerine burada devam ettikleri gibi sehrin gelismesine de katkida bulunmuslardir 19 yuzyilin ortalarindan itibaren komur madenciligi ve celik isleme Dortmund un tekrar yukselisini ve bir sanayi sehrine donusmesini gordu 1847 de Coln Minden Demiryolu nun acilmasindan bu yana Dortmund Ruhr bolgesinde onemli bir ulasim merkezi haline gelmistir Ekonomik kalkinmaya bir diger onemli katki 1899 yilinda Dortmund Ems Kanali ve dolayisiyla limanin acilmasiyla saglanmistir 1905 gibi erken bir tarihte Korne nin kurulusu 1928 Ruhr Bolgesi nin Yeniden Duzenlenmesi Hakkinda Kanun ile Horde sehrinin simdiden 1 340 sehir hakki almis kurulmasina yol acan bir birlesmeler dalgasi baslatti 1928 ve 1929 kuruluslarindan bu yana Dortmund bolgesi eski Grafschaft Mark alaninda eski Serbest Imparatorluk Kenti Dortmund bolgesinden daha fazla olmustur Ikinci Dunya Savasi nin patlak vermesine kadar sehir manzarasi kucuk bir kasabadan buyuk bir sehre donustu Birkac yil icinde sehir merkezi 1904 te Althoff un magaza binasi 1912 deki Krugerhaus veya yeni bir ana istasyon postane insa ederek tum istasyon alani gibi yeni binalarin insasiyla kokten degisti ve bir ticaret merkezi olarak Lowenhof veya Hansastrasse deki atilim gibi kentsel planlama onlemleri II Dunya Savasi sirasinda kentin yuzde 90 indan fazlasi ve tarihi kiliseleri merkezdeki toplam 105 hava saldirisi ve 22 242 tondan fazla bomba ile yok edildi Yuksek oran kismen Dortmund sehrinin bir saldirinin tek hedefi haline geldigi sekiz buyuk saldiridan kaynaklaniyor 12 Mart 1945 teki buyuk saldiri sirasinda 4 800 tondan fazla bomba sehre carpti Bu saldiri bir Alman sehrine karsi en agir bombali saldiri oldu Bu son buyuk saldirinin ardindan sosyal ve ekonomik yasam durdu Bununla birlikte gercek yeniden yapilanma ilk olarak savas sonrasi gunluk yasamda ilk olarak ulasim ve baglanti yollari olarak temizlenen zemin ve yukaridaki sokaklardaki altyapi hatlari tarafindan belirlendi Boylece sehirlerin islenmesi tamamen yeni bir planlama yerine yeniden yapilanma ve degisiklik olasiligi olarak goruluyordu Bununla birlikte savas sonrasi halkin farkindaligi Orta Cag kentinin duzeninde sanayilesmenin bir urunu olarak kentsel durumu tekrarlamama arzusuyla sekillendi Bu nedenle yeniden yapilanma yillarinin planlama hedefi kendisini eski ve tarihi mirastan kasitli olarak farklilastirmasi gereken yeni acik ve gelecege donuk bir Dortmund du Dortmund nufusunun siddetli muhalefetine ragmen belediye binasi veya sinagog gibi cityscapei sekillendiren bircok bina yikildi veya yeniden insa edilmedi Genel olarak yeniden yapilanma hizla ilerledi boylece 500 000 inci nufus 1950 de dogdu 2 3 issizlik orani ile 1952 de tam istihdam hakim oldu ve mukemmel ekonomik kosullar gocmenleri ozellikle de dogu bolgelerinden gelen multecileri giderek daha fazla cekti 1956 gibi erken bir tarihte Dortmund da 624 000 kisi yasiyordu 1965 yilinda sehir 658 075 nufusuyla tarihi bir zirveye ulasti DemografiDortmund 2018 yilinda 587 010 nufusa sahipti ve bunlarin 35 6 si gocmenken cogu Turk Suriye Fas ayni zamanda Yugoslav Polonya ve Rus kokenli idi PolitikaSehirde SPD nin baskin oldugu bir siyasi egilim vardir SPD 2004 yerel secimlerinde oylarin 41 ini alarak en fazla oy alan parti olmus onu oylarin 32 sini alan Hristiyan Demokrat Birligi takip etmistir Yesiller Partisi 11 lik oy oraniyla ucuncu siraya yerlesmistir UlasimDortmund Havalimani sehrin dogusunda yer alan orta buyuklukteki bir hava meydanidir Sehrin tren istasyonu Almanya daki en yogun trafige sahip istasyonlardan biridir Arac trafigi en az olan sehirlerden biridir Metro istasyonu Dortmund iyi bir toplu tasima sistemine sahiptir Birkac metro hatti ve otobus hatlari tum sehri birbirine baglamaktadir Sehir Ikinci Dunya Savasi ndan sonra araba dostu olarak yeniden insa edildi En carpici ozellikler kent merkezinin guneyinde kentsel alan boyunca uzanan federal yol B1 ve eski sehir duvari boyunca dort ila alti seritli sehir ici halkasidir Bu halka icinde arac trafigi cok sinirli bir olcude mumkundur cunku bu alanin cogu yaya bolgesine gelistirilmistir SporSehir Bundesliga da oynayan Borussia Dortmund takimina ev sahipligi yapar Takim 1997 de UEFA Sampiyonlar Ligi ni kazanmistir EgitimSehirde iki adet buyuk universite bulunmaktadir Bunlardan Dortmund Universitesi 25000 i askin ogrenci ve 4000 e yakin ogretim gorevlisine sahiptir Kardes sehirlerTrabzon Turkiye Zwickau Almanya Amiens Fransa Leeds Birlesik Krallik Rostov na Donu Rusya Buffalo ABD Netanya Israil Novi Sad Sirbistan Xi an CinKaynakca IT NRW Amtliche Bevolkerungszahlen Regionaldaten Nordrhein Westfalen 2 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Subat 2020 Heinrich Gottfried Gengler Regesten und Urkunden zur Verfassungs und Rechtsgeschichte der deutschen Stadte im Mittelalter Erlangen 1863 S 834 882Dis baglantilarDortmund Panoramik Fotograflar 1 Aralik 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Almanca Kuzey Ren Vestfalya daki bir yerlesim yeri ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz