Novi Sad (Sırpça: Нови Сад; Macarca: Ujvidek; Almanca: Neusatz) Sırbistan'ın kuzeyinde, Voyvodina'nın merkezi olan şehirdir. Novi Sad, ayrıca Voyvodina Hükûmeti'ne ve İl Genel Meclisi'ne ev sahipliği yapmaktadır. 2011 sayımına göre, Novi Sad belediye alanında nüfus, 231.798Ortodoks Hristiyan, 24.843 Katolik, 9.428 Protestan, 2.542 Müslüman, 129 Yahudi ve diğerleri şeklindedir. 1526 ila 1687 yılları arasında Osmanlı Devleti'ne bağlı olan Novi Sad, sonraki dönem Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'na bağlı bir şehirdi. Bu yüzden Novi Sad'ın ana meydanındaki binalar ve sokakları neoklasik mimariye aittir.
Novi Sad Нови Сад | |
---|---|
Şehir | |
Novi Sad şehri Нови Сад • Grad Novi Sad | |
Bayrak Arma | |
Novi Sad Şehri’nin Sırbistan'daki konumu | |
Novi Sad Novi Sad'ın Sırbistan'daki konumu | |
Ülke | Sırbistan |
Bölge | Voyvodina |
İlçe | Güney Baçka |
Belediye | |
Alt idari birimler | Liste |
İdare | |
• Belediye başkanı | (DS) |
Yüzölçümü | |
• Şehir | 699 km² |
• Kent | 129,4 km² (499 mil²) |
Rakım | 80 m |
Nüfus (2011) | |
• Kent | 301.968 |
• Metropol | 341.625 |
Zaman dilimi | (OAS) |
• Yaz (YSU) | (OAS) |
Posta kodu | 21000 |
Alan kodu | (+381) 21 |
Plaka kodu | NS |
Resmî site Novi Sad Belediyesi |
Yönetim Biçimi
Kent meclisi ve belediye üyeleri doğrudan seçimlerde seçilir. Kent meclisi 78 sandalyeye sahiptir. Şehir hükûmetinin 11 üyesi vardır. Belediye başkanı ve şehir meclisi üyeleri dört yıl görev yapmak üzere seçilirler ve şehir yönetimi oy çokluğu ile şehir meclisi tarafından belediye başkanının teklifi üzerine seçilir. 2008 seçim yılı itibarıyla, Novi Sad Belediye Başkanı Igor Pavličić (Demokrat Partili)'dir; kent meclisinde çoğunluk olarak Voyvodina ve Macar Koalisyonu için birlikte Demokrat Parti ve G17 + partisi vardır. Novi Sad, yeni tüzüğün yürürlüğe girdiği 2002 yılından bu yana Novi Sad Şehri, iki kent belediye içerisinde 46 yerel topluluklara bölünür. Novi Sad ve Petrovaradin'in coğrafi sınırları Tuna nehri tarafından tanımlanmıştır.
Kültür
19. yüzyılda şehir, Sırp kültür başkenti oldu. Takma adı Sırp Atinası dir. 19. yüzyılın sonunda ve 20. yüzyılın başında hemen hemen her Sırp romancı, şair, hukukçu ve gazeteci Novi Sad'da yaşamış veya çalışmıştır. Günümüzde Novi Sad Sırbistan'ın ikinci kültür merkezidir (Belgrad hariç) ve kentin yetkilileri, sayısız kültürel etkinlikler ve müzik konserleri ile şehri daha cazip hale getirmek için çalışmaktadır.
Ekonomi
Novi Sad, Voyvodina'nın ekonomik merkezidir ve Sırbistan'ın en verimli tarım bölgesidir. Şehir aynı zamanda Sırbistan ve eski Yugoslavya'nın en büyük ekonomik ve kültürel merkezlerinden biridir. Novi Sad her zaman Yugoslavya içinde görece gelişmiş bir kent olmuştur. 1981 yılında kişi başına düşen GSYİH oranı Yugoslav ortalamasının % 172'si idi. 2001 yılından bu yana Novi Sad güçlü bir şekilde büyüdü. Devletin ve toplumun iktisadi teşebbüslerinin yanı sıra, güçlü bir özel teşvik, özelleştirme süreçleri ve özel sermayeli şirketlerin payı artmış ve küçük - orta ölçekli işletmeler kentin ekonomik kalkınmasına hakim olmuştur.
Bir finans merkezi olarak Novi Sad'ta Vojvođanska Bank, Erste Bank, Kulska Bankası, Meridian Bank, Metaller Bankası, NLB Continental Bank ve Panonska Bankası gibi çok sayıda bankalar bulunmakta ve Sırbistan'ın ikinci büyük sigorta şirketi DDOR Novi Sad'ta bulunmaktadır. Şehir aynı zamanda büyük petrol firmasına ev sahipliği yapmaktadır.
Novi Sad, 2005 yılı sonunda, Sırbistan İstatistik Dairesi Sırbistan'ın ortalamasının üzerinde %201,1 oranında Becej ve bazı Belgrad belediyeleri arkasında, millî gelir olarak Sırbistan'ın en gelişmiş belediyeleri listesinde yer aldı.
Toplu Taşıma
Novi Sad'ın ana toplu ulaşım sistemini otobüs hatları oluşturur. Yirmi bir şehir hattı ve yirmi dokuz banliyö hatları vardır. Ayrıca şehirde hizmet veren çok sayıda taksi şirketleri bulunmaktadır. Şehrin tramvay sistemi ancak 1958 yılında monte edilmiştir.
Turizm
Her yıl Novi Sad'a gelen turist sayısı 2000 yılından itibaren giderek artmıştır. Her yıl Temmuz ayının başında, yıllık sırasında şehir Avrupa'nın her yerinden genç insanlarla dolmaktadır. 2005 yılında, 150.000'den fazla kişi Avrupa'daki yaz festivalleri sırasında Novi Sad festivalini ziyaret etmiştir. Tuna Nehri üzerinde Avrupa'da çeşitli nehir cruise gemileri ve şehir merkezinde bulunan Varadin Köprüsü yakınında turistik bir liman vardır.
Novi Sad'ın en tanınmış yapısı, kent ve kentin doğal manzarasına hakim olan Petrovaradin Kalesidir. Kalenin yanı sıra, Stari Grad tarihi semtinde birçok anıtlar, müzeler, kafeler, restoranlar ve dükkânlar bulunmaktadır.
Eğitim
Novi Sad, bir hukuk fakültesi olmak üzere dört üniversite ve çok sayıda profesyonel, teknik ve özel kolejler, araştırma enstitüleri ile birlikte, Sırbistan'nın yüksek öğretim ve araştırma konusunda en önemli merkezlerinden biridir. Novi Sad iki üniversite ve yedi özel fakültelere ev sahipliği yapmaktadır. Kentin en büyük eğitim kurumu yaklaşık 38.000 öğrenci ve 2.700 personeli ile Novi Sad Üniversitesidir. Bu Üniversite 1960 yılında kurulmuştur. Novi Sad'da 26.000 öğrenci ile 36 ilköğretim okulu (33 düzenli ve 3 özel) vardır. Ortaöğretim sisteminin yaklaşık 18.000 öğrencisi ile 11 meslek yüksekokulu ve 4 liseden oluşur.
Nüfus
Etnik Gruplar
2002 nüfus sayımına göre belediye alanı ve uygun şehirde etnik gruplar aşağıdaki tablodadır:
Grup | Belediye alanı | Novi Sad proper |
---|---|---|
Toplam nüfus | 299,294 | 191,405 |
Sırplar | 76.73% | 76.15% |
Macarlar | 5.24% | 6.03% |
Yugoslavlar | 3.17% | 3.69% |
Slovaklar | 2.41% | n/a |
Hırvatlar | 2.09% | 1.84% |
Diğerleri | 9.91% | 12.31% |
Kisač köyünde etnik Slovak çoğunluğu varken belediyelerde yerleşim yerlerininde etnik Sırp çoğunluğu vardır.
Uluslararası İş Birliği
Novi Sad birkaç kardeş şehirler ile ilişkileri vardır. Kendi şehir merkezinde ana caddelerinden birine İtalya'daki Modena kentinin ismini almıştır; ve aynı şekilde Modena kent merkezi Parco di Piazza d'Armi'de Novi Sad isimli bir park vardır. İngiltere'de, Norwich bölgesindeki Novi Sad Dostluk Köprüsü, Buro Happold tarafından ayrıca Novi Sad onuruna seçilmiştir.
Ayrıca Novi Sad Eurocities'in bir üyesidir.
Novi Sad birçok Avrupa şehri ile ortak işbirliği konusunda birçok imzalanan anlaşmaları vardır. 2006 yılı itibarıyla, Novi Sad ikiz kentler şunlardır:
Fotoğraf Galerisi
- Novi Sad Panoraması, 2008
- Ana meydanda neoklasik mimari, 2003
- Novi Sad'da tipik bir mahalle, 2009
- Genellikle "Katedral" olarak bilinen Mary Katolik Kilisesi, Özgürlük Meydanı'nda bulunmaktadır.
- Matica Srpska, şehirde ve tüm Sırp kültürünün en önemli kültür kurumudur.
- JGSP Novi Sad Neobus
- Dunavska alışveriş caddesi, 2009
- Novi Sad Meydanı, 2012
Kaynakça
Wikimedia Commons'ta Novi Sad ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 23 Temmuz 2014.
- ^ 2011 Sırbistan Genel Nüfus Sayımı İlk Sonuçları 25 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Sırpça) (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Novi Sad Sirpca Novi Sad Macarca Ujvidek Almanca Neusatz Sirbistan in kuzeyinde Voyvodina nin merkezi olan sehirdir Novi Sad ayrica Voyvodina Hukumeti ne ve Il Genel Meclisi ne ev sahipligi yapmaktadir 2011 sayimina gore Novi Sad belediye alaninda nufus 231 798Ortodoks Hristiyan 24 843 Katolik 9 428 Protestan 2 542 Musluman 129 Yahudi ve digerleri seklindedir 1526 ila 1687 yillari arasinda Osmanli Devleti ne bagli olan Novi Sad sonraki donem Avusturya Macaristan Imparatorlugu na bagli bir sehirdi Bu yuzden Novi Sad in ana meydanindaki binalar ve sokaklari neoklasik mimariye aittir Novi Sad Novi SadSehirNovi Sad sehri Novi Sad Grad Novi SadBayrakArmaNovi Sad Sehri nin Sirbistan daki konumuNovi SadNovi Sad in Sirbistan daki konumuUlkeSirbistanBolgeVoyvodinaIlceGuney BackaBelediyeAlt idari birimlerListeIdare Belediye baskani DS Yuzolcumu Sehir699 km Kent129 4 km 499 mil Rakim80 mNufus 2011 Kent301 968 Metropol341 625Zaman dilimiUTC 01 00 OAS Yaz YSU UTC 02 00 OAS Posta kodu21000Alan kodu 381 21Plaka koduNSResmi site Novi Sad BelediyesiYonetim BicimiKent meclisi ve belediye uyeleri dogrudan secimlerde secilir Kent meclisi 78 sandalyeye sahiptir Sehir hukumetinin 11 uyesi vardir Belediye baskani ve sehir meclisi uyeleri dort yil gorev yapmak uzere secilirler ve sehir yonetimi oy coklugu ile sehir meclisi tarafindan belediye baskaninin teklifi uzerine secilir 2008 secim yili itibariyla Novi Sad Belediye Baskani Igor Pavlicic Demokrat Partili dir kent meclisinde cogunluk olarak Voyvodina ve Macar Koalisyonu icin birlikte Demokrat Parti ve G17 partisi vardir Novi Sad yeni tuzugun yururluge girdigi 2002 yilindan bu yana Novi Sad Sehri iki kent belediye icerisinde 46 yerel topluluklara bolunur Novi Sad ve Petrovaradin in cografi sinirlari Tuna nehri tarafindan tanimlanmistir Kultur19 yuzyilda sehir Sirp kultur baskenti oldu Takma adi Sirp Atinasi dir 19 yuzyilin sonunda ve 20 yuzyilin basinda hemen hemen her Sirp romanci sair hukukcu ve gazeteci Novi Sad da yasamis veya calismistir Gunumuzde Novi Sad Sirbistan in ikinci kultur merkezidir Belgrad haric ve kentin yetkilileri sayisiz kulturel etkinlikler ve muzik konserleri ile sehri daha cazip hale getirmek icin calismaktadir EkonomiNovi Sad Voyvodina nin ekonomik merkezidir ve Sirbistan in en verimli tarim bolgesidir Sehir ayni zamanda Sirbistan ve eski Yugoslavya nin en buyuk ekonomik ve kulturel merkezlerinden biridir Novi Sad her zaman Yugoslavya icinde gorece gelismis bir kent olmustur 1981 yilinda kisi basina dusen GSYIH orani Yugoslav ortalamasinin 172 si idi 2001 yilindan bu yana Novi Sad guclu bir sekilde buyudu Devletin ve toplumun iktisadi tesebbuslerinin yani sira guclu bir ozel tesvik ozellestirme surecleri ve ozel sermayeli sirketlerin payi artmis ve kucuk orta olcekli isletmeler kentin ekonomik kalkinmasina hakim olmustur Bir finans merkezi olarak Novi Sad ta Vojvođanska Bank Erste Bank Kulska Bankasi Meridian Bank Metaller Bankasi NLB Continental Bank ve Panonska Bankasi gibi cok sayida bankalar bulunmakta ve Sirbistan in ikinci buyuk sigorta sirketi DDOR Novi Sad ta bulunmaktadir Sehir ayni zamanda buyuk petrol firmasina ev sahipligi yapmaktadir Novi Sad 2005 yili sonunda Sirbistan Istatistik Dairesi Sirbistan in ortalamasinin uzerinde 201 1 oraninda Becej ve bazi Belgrad belediyeleri arkasinda milli gelir olarak Sirbistan in en gelismis belediyeleri listesinde yer aldi Toplu TasimaNovi Sad in ana toplu ulasim sistemini otobus hatlari olusturur Yirmi bir sehir hatti ve yirmi dokuz banliyo hatlari vardir Ayrica sehirde hizmet veren cok sayida taksi sirketleri bulunmaktadir Sehrin tramvay sistemi ancak 1958 yilinda monte edilmistir TurizmHer yil Novi Sad a gelen turist sayisi 2000 yilindan itibaren giderek artmistir Her yil Temmuz ayinin basinda yillik sirasinda sehir Avrupa nin her yerinden genc insanlarla dolmaktadir 2005 yilinda 150 000 den fazla kisi Avrupa daki yaz festivalleri sirasinda Novi Sad festivalini ziyaret etmistir Tuna Nehri uzerinde Avrupa da cesitli nehir cruise gemileri ve sehir merkezinde bulunan Varadin Koprusu yakininda turistik bir liman vardir Novi Sad in en taninmis yapisi kent ve kentin dogal manzarasina hakim olan Petrovaradin Kalesidir Kalenin yani sira Stari Grad tarihi semtinde bircok anitlar muzeler kafeler restoranlar ve dukkanlar bulunmaktadir EgitimNovi Sad bir hukuk fakultesi olmak uzere dort universite ve cok sayida profesyonel teknik ve ozel kolejler arastirma enstituleri ile birlikte Sirbistan nin yuksek ogretim ve arastirma konusunda en onemli merkezlerinden biridir Novi Sad iki universite ve yedi ozel fakultelere ev sahipligi yapmaktadir Kentin en buyuk egitim kurumu yaklasik 38 000 ogrenci ve 2 700 personeli ile Novi Sad Universitesidir Bu Universite 1960 yilinda kurulmustur Novi Sad da 26 000 ogrenci ile 36 ilkogretim okulu 33 duzenli ve 3 ozel vardir Ortaogretim sisteminin yaklasik 18 000 ogrencisi ile 11 meslek yuksekokulu ve 4 liseden olusur NufusEtnik Gruplar 2002 nufus sayimina gore belediye alani ve uygun sehirde etnik gruplar asagidaki tablodadir Grup Belediye alani Novi Sad properToplam nufus 299 294 191 405Sirplar 76 73 76 15 Macarlar 5 24 6 03 Yugoslavlar 3 17 3 69 Slovaklar 2 41 n aHirvatlar 2 09 1 84 Digerleri 9 91 12 31 Kisac koyunde etnik Slovak cogunlugu varken belediyelerde yerlesim yerlerininde etnik Sirp cogunlugu vardir Uluslararasi Is BirligiNovi Sad birkac kardes sehirler ile iliskileri vardir Kendi sehir merkezinde ana caddelerinden birine Italya daki Modena kentinin ismini almistir ve ayni sekilde Modena kent merkezi Parco di Piazza d Armi de Novi Sad isimli bir park vardir Ingiltere de Norwich bolgesindeki Novi Sad Dostluk Koprusu Buro Happold tarafindan ayrica Novi Sad onuruna secilmistir Ayrica Novi Sad Eurocities in bir uyesidir Novi Sad bircok Avrupa sehri ile ortak isbirligi konusunda bircok imzalanan anlasmalari vardir 2006 yili itibariyla Novi Sad ikiz kentler sunlardir Banja Luka Bosna Hersek Budva Karadag Dortmund Almanya Yunanistan Modena Italya Irkutsk Rusya Nijni Novgorod Rusya Norwich Birlesik Krallik Changchun Cin Pecs Macaristan Temesvar RomanyaFotograf GalerisiNovi Sad Panoramasi 2008 Ana meydanda neoklasik mimari 2003 Novi Sad da tipik bir mahalle 2009 Genellikle Katedral olarak bilinen Mary Katolik Kilisesi Ozgurluk Meydani nda bulunmaktadir Matica Srpska sehirde ve tum Sirp kulturunun en onemli kultur kurumudur JGSP Novi Sad Neobus Dunavska alisveris caddesi 2009 Novi Sad Meydani 2012KaynakcaWikimedia Commons ta Novi Sad ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir a b Arsivlenmis kopya PDF 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 23 Temmuz 2014 2011 Sirbistan Genel Nufus Sayimi Ilk Sonuclari 25 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sirpca Ingilizce