Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dunkerque, 1930'larda Fransız Donanması için inşa edilen ve II. Dünya Savaşı'nda kullanılan en önemli Fransız gemilerinden biriydi. Kardeş gemisi Strasbourg ile birlikte Dunkerque sınıfı zırhlıları oluşturuyordu. Bu iki zırhlı, I. Dünya Savaşı'ndan sonra Fransız Donanması için inşa edilen ilk büyük gemilerdi. En son planlanan Normandie ve Lyon sınıfı gemiler, savaşın patlak vermesiyle iptal edilmişti. Bütçe sorunları Fransızların 30'lara kadar yeni savaş gemileri inşa etmesini engelledi. Dunkerque, Aralık 1932'de kızağa kondu, Ekim 1935'te denize indirildi ve Mayıs 1937'de tamamlandı. Dörtlü halde düzenlenmiş iki tarette toplam 8 adet 330mm/50 Modèle 1931 toptan oluşan bir ana bataryaya sahipti ve maksimum seyir hızı 29.5 knot'du (54,6 km/h).
 Dunkerque | |
| Tarihçe | |
|---|---|
 Fransa | |
| Adı | Dunkerque |
| Adının geldiği yer/kişi | Dunkerque, Fransa |
| İnşa eden | Arsenal de Brest |
| Kızağa konuluşu | 24 Aralık 1932 |
| Denize indirilişi | 2 Ekim 1935 |
| Görevlendirme | 1 Mayıs 1937 |
| Akıbet | mürettebatı tarafından batırıldı, 27 Kasım 1942 söküldü, 1958 |
| Genel karakteristik | |
| Sınıf ve tipi | |
| Deplasman |
|
| Uzunluk | 214,5 m (704 ft) |
| Genişlik | 31,8 m (102 ft) |
| Su çekimi |
|
| İtme gücü | 107.500 shp (80.200 kW)(tasarlanan) 135.585 shp (101.106 kW)(max) |
| Hız | 29,5 knot (54,6 km/h; 33,9 mph) 31,06 knot (57,52 km/h; 35,74 mph) |
| Menzil | 15 knot hızda 7.850 deniz mili |
| Kişi kapasitesi | 1381-1431 |
| Silah donanımı |
|
| Zırh | |
| Uçak mevcudu | 2 x Deniz uçağı |
Dunkerque ve Strasbourg, İkinci Dünya Savaşı'ndan önce Fransız Donanması'nın 1ère Division de Ligne'sini (Hattın 1.Bölümü) oluşturuyordu. İki gemi, savaşın ilk aylarında ticaret gemilerine saldıran Alman birimlerini aradı ve Dunkerque bazen konvoy eskort görevlerine de katıldı. Gemi, Fransa'nın II.Dünya Savaşı'na katılımının ilk aşamasını sona erdiren Ateşkes sonrasında Mers-el-Kébir'e İngiliz saldırısı sırasında ağır hasar gördü, sonrasında onarımlar için Toulon'a getirildi ve kısmen onarıldı. Dunkerque, Almanlar tarafından yakalanmasını önlemek için Kasım 1942'de kendi mürettebatı tarafından batırıldı. Batık önce İtalyanlar ve daha sonra Almanlar tarafından ele geçirildi ve hurdaya çıkarıldı. Enkazı, 1955'e kadar Toulon'da kaldı ve üç yıl sonra tamamen parçalandı.
Geliştirme süreci
Versay Anlaşması uyarınca Almanya'ya yalnızca 6 zırhlı sahibi olma hakkı verilmişti. Washinton Denizcilik Antlaşması'nda bu gemiler 20 yaşına geldiğinde yenileme yapma veya yenisini yapma hakkı verildi. Yenileme yapılacak bu gemiler 10.000 tonu aşamazdı fakat top kalibresi konusunda bir sınırlama getirilmemişti.
1922 yılında gemilerden biri için yenileme planı yapıldı fakat halkta oluşan tepkiye karşı planlar askıya alındı. Nazilerin meclise girmesinin etkisiyle Almanya projeyi yeniden başlattı. 11 inç 6 adet topa sahip ve ilk kez dizel motorla çalışan DKM Admiral Graf Spee'nin inşasına 1928 yılında onay verildi.
Bu geminin inşasını kendisine karşı yapılmış bir provokasyon olarak gören Fransa önlem olarak Deutschland sınıfı ağır kruvazör'lerden daha hızlı, atış gücü daha yüksek ve zırhı da en az onun kadar kuvvetli bir gemi tasarlama kararı aldı. Aynı zamanda I. Dünya Savaşı sırasında tasarlanan, birbirinden bağımsız hareket edebilen iki bölümlü, 4 adet 13 inç top taşıyan taretlerin de bu gemide kullanılmasına karar verildi.
Yapılan çalışmaların sonucu olarak Dunkerque sınıfı zırhlılar ortaya çıktı. Başlangıçta 17 bin ton bir ağır kruvazör olması planlanan bu gemiler inşa edildiklerinde 214 metre uzunluğa ve 26 bin tonluk deplasmana sahip birer zırhlıya dönüştüler. Dunkerque sınıfı birçok denizciye göre ilk modern zırhlı olmasının yanı sıra Fransada (ve belkide dünyada) o tarihe kadar üretilmiş en güçlü savaş makinasıydı.
Kariyer
İnşaat
Dunkerque'ün inşasına 24 Aralık 1932'de Arsenal de Brest'te başlanmıştır. Gemi iskeleti 4 numaralı havuza serilmiştir fakat bu havuz 200 metre olduğu için geminin 17 metrelik pruva kısmı daha sonra 8 numaralı Laninon havuzunda takılmıştır. Tüm bu işlemlerden sonra gemi, silahların takılması için Quai d'Armement'a çekildi. 1936 Nisanında ilk denemeleri yapıldı. Bu sırada üst yapısı henüz tamamlanmamış, ikincil silahlar ve uçaksavarların çoğu takılmamıştı. Denemelerden sonra kalan silahlar yerleştirildi.
4 Şubat 1937'de Dunkerque, geminin ikincil silahlarını test etmek için atış denemelerine başladı. 27 Mayıs'ta Bretonya açıklarında, Amiral Darlan ile Donanma Bakanı Alphonse Gasnier-Duparc tarafından incelemeler yapıldı. Topçu testleri, incelemelerden sonra yeniden başladı ve Haziran ortasına kadar devam etti, bu noktada daha fazla çalışma için Brest'teki tersaneye döndü.
1938'in başlarında, uzun menzillerde çalışma yeteneğini test etmek için ilk büyük yolculuğuna çıktı. Bu yolculukta gemi Atlantik kıyısındaki Fransız sömürgeleri olan Antiller'deki Fort-de-France (31 Ocak - 4 Şubat arası) ve Senegal'in Dakar kenti'de (25 Şubat - 1 Mart arası) uğradı. 6 Mart'ta gemi Brest'e döndü.
Tüm testleri tamamlanan Dunkerque, 1 Eylül'de hizmete hazır olarak ilan edildi ve Fransız Atlantik Filosuna atandı.
Modifikasyonlar
Dunkerque, nispeten kısa kariyeri boyunca birkaç kez modifiye edildi. 1937'de, yeni bir baca kapağı eklendi. Modèle 1925 olan 37 mm'lik toplardan dördü kaldırıldı ve ertesi yıl yeni Modèle 1933 silahlarıyla değiştirildi. 13,2 mm'lik toplar da yeniden düzenlendi ve ikincil batarya taretinin yanına yerleştirilen iki yuva daha da geriye taşındı. 1940 yılında ön kuleye yeni bir uzaklık ölçer kuruldu.
Savaş öncesi
Dunkerque, hizmete girdikten sonra, filonun geri kalanıyla birlikte tatbikatlara dahil olmasına karşı eğitim programlarına da devam etti. O zamanlar filo, üç Bretagne sınıfı savaş gemisi, üç kruvazör, uçak gemisi Béarn ile birlikte çok sayıda muhrip ve torpido botu içeriyordu. 18-20 Ekim tarihleri arasında Béarn ve iki torpido botu ile Bretonya kıyılarındaki manevralara katıldı. Dunkerque, 8 Kasım'da bir grup gemi ile birlikte Brest'ten ayrıldı ve I.Dünya Savaşı'nı sona erdiren ateşkesin yirminci yıldönümünü kutlamak üzere Cherbourg'a gitti.
Dunkerque'ün, Bretonya kıyılarında Atlantik Filosu ile manevralara katılması için karar verildi. 4-7 Nisan arasında Bretonya kıyılarında topçu talimleri yapıldı.
Nazi Almanyası'nın Çekoslovakya'nın Südet bölgesini ilhak etme talebi üzerine Südet Krizi patlak verdi. Fransız deniz komutanlığı, 14 Nisan'da Dunkerque ve Atlantik Filosunun bazı unsurlarını Antiller'den dönen gemileri karşılamak için gönderdi. Bu gemiler iki gün sonra limana geri döndüler.
24 Nisan'da filoya Dunkerque'in kardeş gemisi Strasbourg'da katıldı. Gemilerin bacalarına, Dunkerque ve Strasbourg için kimlik şeritleri boyandı ve bu iki gemi 1. Savaş Bölümü'nü oluşturuldu.
Filo, 29 Nisan'a kadar süren tatbikatlar için tekrar denize açıldı. Daha sonra Pedro Álvares Cabral'ın Brezilya'yı keşfetmesinin kutlamaları için 1 Mayıs'ta Portekiz'in Lizbon kentine bir ziyaret gerçekleştirdiler. Gemiler 4 Mayıs'ta Lizbon'dan ayrıldı ve üç gün sonra Brest'e ulaştı. Dunkerque ve Strasbourg daha sonra bir dizi İngiliz limanını ziyaret etti. 25-30 Mayıs arası Liverpool, 31 Mayıs - 4 Haziran arası İskoçya Oban, 4 Haziran'da Staffa, 5-7 Haziran arası Loch Ewe, 8 Haziran'da Scapa Flow, 9-14 Haziran arasında ise Rosyth limanını ziyaret ettikten sonra Fransa'nın Le Havre kentinde 16-20 Haziran tarihleri arasında duraklayıp ertesi gün Brest'e geri döndüler. Filo, Temmuz'dan Ağustos başlarına kadar Bretonya açıklarında eğitimlerine devam etti.
II.Dünya Savaşı
Ağustos ayında Polonya'dan toprak talepleri nedeniyle Almanya ile gerilimler yeniden arttı. Fransız ve İngiliz donanmaları Almanya ile savaş durumunda koordinasyon için görüştüler. Bu görüşme sonucunda Manş Kanalı'ndan Gine Körfezi'ne kadar olan bölgedeki Müttefik nakliyesinden Fransa'nın sorumlu olacağı konusunda anlaştılar. Alman ticaret akıncılarından gemileri korumak için Dunkerque ve Strasbourg'un çekirdeğini oluşturduğu Force de Raid'i (Akıncı Gücü) oluşuruldu. Amiral Gensoul'un komutası altındaki grup ayrıca üç hafif kruvazör ve sekiz büyük destroyer ile destekleniyordu ve Brest'te konuşlanmıştı. İngiliz tarafından verilen istihbaratta Deutschland sınıfı gemilerin Ağustos sonunda Atlantik'e gitmek üzere denize açıldığını ve gemilerle olan temasın kesildiği bildirdi. 2 Eylül'de, Almanya'nın Polonya'yı işgal etmesinden sonraki gün, Fransa ve İngiltere'nin savaş ilan etmesinden önce, Force de Raid, olası bir saldırıya karşı koruma için Brest'ten ayrıldı. Alman gemilerinin Kuzey Denizi'nde tespit edildiğini öğrenen Gensoul, gemilerinin bu noktaya dönmelerini emretti.
Alman akıncıları Atlantik'e sızmıştı, bu yüzden İngiliz ve Fransız filoları onları takip etmek için avcı grupları oluşturdu. Force de Raid, sırasıyla Force L ve Force X olarak ikiye bölündü. Dunkerque, Béarn ve üç kruvazör Brest'te kalırken, Strasbourg ve iki Fransız ağır kruvazörü, İngiliz uçak gemisi HMS Hermes'e katıldı. 22 Ekim'de, Dunkeque ve iki kruvazör, Convoy KJ 3'ü Jamaika'nın Kingston kentine götürmek için muhriplerle birlikte yola çıktı ve üç gün sonra Brest'e geri döndü. 25 Kasım'da, İngiliz silahlı ticaret kruvazörü HMS Rawalpindi'yi batırmış olan Alman savaş gemileri Scharnhorst ve Gneisenau'yu yakalamaya çalışmak için muharebe kruvazörü HMS Hood'a katılarak tekrar denize açıldılar. İzlanda açıklarında seyrederken, Dunkerque çok ağır deniz şartlarıyla karşılaştı ve büyük dalgalar tarafından defalarca su altında bırakıldı. Oluşabilecek hasarı önlemek için hızı 10 knot'a (19 km / sa; 12 mil / sa) kadar düşürmek gerekti. Almanlar bu zamana kadar limanlarına geri dönmüşlerdi, bu yüzden İngiliz-Fransız kuvvetleri de limanlarına geri döndü.
Dunkerque 3 Aralık'ta Brest'e vardığında, pruvasının tamiri için limana yanaştı. İzlanda'daki deneyim, tasarımındaki kusurları gün yüzüne çıkarmıştı. Ancak bu sorunlar kolayca düzeltilemedi ve Dunkerque'ü fırtına hasarına karşı savunmasız kalmaya devam etti. 11 Aralık'ta Dunkerque ve Gloire kruvazörü, Fransa Bankası'nın altın rezervinin bir kısmını Kanada'ya taşıdı. Gemiler 17 Aralık'ta geri döndü ve dönüş yolculuğunda HMS Revenge zırhlısının da bulunduğu 7 gemilik bir konvoya eşlik etti. 4 Ocak 1940'ta Brest'e vardıktan sonra, Dunkerque, 6 Şubat'a kadar süren başka bir bakım sürecine girdi. Gemi daha sonra 21 Şubat - 23 Mart tarihleri arasında deneme ve eğitim manevraları gerçekleştirdi.
1940 baharında İtalya tarafından giderek daha düşmanca bir duruşla karşı karşıya kalan Fransa Force de Raid'i, 2 Nisan'da Mers El Kebir'e göndermeye karar verdi. Filoya, 9 Nisan'da Almanya'nın Norveç'teki çıkarmaları sebebiyle hızlı bir şekilde Brest'e dönmesi emredildi. Force de Raid, o gün Mers El Kebir'den ayrıldı ve gemilerin Norveç'te savaşan Müttefik kuvvetlerine takviye taşıyan konvoylara eskort etmesi için 12'sinde Brest'e vardı. Ancak İtalyan tehdidi, emirlerinin tersine çevrilmesine sebep oldu ve filo 24 Nisan'da Mers El Kebir'e geri dönme emri aldı. Dunkerque ve grubun geri kalanı o gün limandan ayrıldı ve 27 Nisan'da Cezayir'e geldi. Batı Akdeniz'de 9 - 10 Mayıs tarihleri arasında eğitim tatbikatları yapan filo sonraki aylarda çok az kullanıldı.
10 Haziran'a gelindiğinde İtalya Krallığı, Fransa ve İngiltere'ye savaş ilan etti. İtalyan filosunu desteklemek için Almanların Cebelitarık Boğazı'nı zorlayacağını düşünen Fransızlar Force de Raid'i olay mahaline göndermeye karar verdi. Buna istinaden Fransız filosu denize açıldı ve bazı keşif uçakları, Cebelitarık'a doğru hareket eden bir düşman filosunu tespit edildiğini bildirdi. Uçakların, Almanlara katılmaya çalışan İtalyan filosunu gördüğü varsayıldı ve Fransızlar onları durdurmak için hızlarını artırdılar. Fakat uçaklar aslında Fransız filosunun yerini saptamışlardı. Bunun üzerine filo limana geri döndü.
Fransa, 22 Haziran'da Almanya'ya teslim olmak zorunda kaldı. Başta Fransa filosunda bulunan gemilerin Almanlara teslim olması ve silahsızlandırılması teklif edilse de bu öneri kabul görmedi ve Miğfer güçleri filonun İngiltere'ye katılmasını önlemek için teklifte ısrarcı olmadılar. Mütareke hükümlerine göre, Dunkerque ve Strasbourg Mers El Kebir'de kaldı.
Mers El Kebir
Dunkerque için savaştaki tek çatışma 3 Temmuz'da Mers El Kebir'e yapılan baskında yaşandı. Ateşkes sonucunda Almanların filoyu kontrolleri altına alacağını düşünen İngilizler, filonun Britanya tarafında savaşa yeniden katılmaya zorlanması veya etkisiz hale getirilmesi gerektiğini düşündüler. Amiral James Somerville komutasındaki İngiliz H kuvvetleri, Fransız filosunu İngilizlere katılmaya veya gemilerini batırmaya zorlamak için Mers El Kebir'e geldi. Fransız Donanması, Almanya ile imzalanan ateşkesi ihlal edeceği için talebi reddetti. Bunun üzerine HMS Hood, Resolution ve Valiant zırhlılarını merkez alan İngiliz filosu, 17: 55'te ateş açtı. Dunkerque, pupası denize bakacak şekilde mendireğe bağlanmıştı, bu yüzden ateşe karşılık veremedi. Bu baskında filo ve dolayısıyla Dunkerque büyük zarar gördü ve onarım için Fransa anakarasındaki Toulon'a gönderildi.
Toulon'da Fransız filosunun intiharı
Onarım çalışmaları, malzeme ve işçi kıtlığı nedeniyle yavaş ilerlemekteydi. Wehrmacht, Kuzey Afrika'daki başarılı Müttefik çıkarmalarına misilleme olarak Zone libre'yi işgal etme kararı aldı. Almanlar, 27 Kasım'da Vichy kontrolü altında kalan gemileri ele geçirme girişiminde bulunduysa da gemilerin mürettebatı, kuru havuzunda bulunan Dunkerque de dahil olmak üzere Toulon'daki bütün filoyu batırma kararı verdi. Gemi komutanı Kaptan Amiel, başlangıçta gemisini yazılı bir emir olmadan batırmayı reddetti, ancak sonunda La Galissonnière'in komutanı tarafından ikna edildi. Hala kuru havuzda olduğu için, geminin batması için kilitlerin açılması gerekiyordu ki bu iki ila üç saat sürecekti. Tersanenin uzak tarafında olduğu için Almanların gemiye ulaşması bir saatten fazla sürdü ve kargaşa içinde kilitleri kapatmak için hiçbir girişimde bulunmadılar.
İtalyan birlikleri enkazların çoğunu ele geçirdi ve İtalyan filosu için mümkün olduğunca çok gemiyi onarmaya karar verdiler. Ancak Dunkerque'i tam bir kayıp olarak gördüler ve bu nedenle parçalarını sökmeye başladılar. Bu sürecin bir parçası olarak, kasıtlı olarak hasara uğratıldı. İtalya'nın Eylül 1943'te Müttefiklere teslim olmasıyla Almanlar bölgeyi ve gemileri ele geçirdi. Enkaz Almanlar'ın elindeyken, Müttefik uçakları tarafından birkaç kez bombalandı. Savaştan sonra 30 Eylül 1958'de 15.000 ton kadar kalan hurdalar 226 milyon frank karşılığında satıldı.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Dunkerque (zırhlı) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Denizde II. Dünya Harbi - Akdeniz, 1990, Deniz Müzesi Kütüphanesi[]
Kaynakça
- ^ Dumas, s. 65.
- ^ Jordan & Dumas, ss. 58–61.
- ^ Jordan & Dumas, s. 61.
- ^ Jordan & Dumas, s. 38.
- ^ Rohwer, s. 31.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dunkerque 1930 larda Fransiz Donanmasi icin insa edilen ve II Dunya Savasi nda kullanilan en onemli Fransiz gemilerinden biriydi Kardes gemisi Strasbourg ile birlikte Dunkerque sinifi zirhlilari olusturuyordu Bu iki zirhli I Dunya Savasi ndan sonra Fransiz Donanmasi icin insa edilen ilk buyuk gemilerdi En son planlanan Normandie ve Lyon sinifi gemiler savasin patlak vermesiyle iptal edilmisti Butce sorunlari Fransizlarin 30 lara kadar yeni savas gemileri insa etmesini engelledi Dunkerque Aralik 1932 de kizaga kondu Ekim 1935 te denize indirildi ve Mayis 1937 de tamamlandi Dortlu halde duzenlenmis iki tarette toplam 8 adet 330mm 50 Modele 1931 toptan olusan bir ana bataryaya sahipti ve maksimum seyir hizi 29 5 knot du 54 6 km h DunkerqueTarihceFransaAdiDunkerqueAdinin geldigi yer kisiDunkerque FransaInsa edenArsenal de BrestKizaga konulusu24 Aralik 1932Denize indirilisi2 Ekim 1935Gorevlendirme1 Mayis 1937Akibetmurettebati tarafindan batirildi 27 Kasim 1942 sokuldu 1958Genel karakteristikSinif ve tipiDeplasmanStandart 26 500 ton 26 100 uzun ton Tam yuk 35 500 ton 34 900 uzun ton Uzunluk214 5 m 704 ft Genislik31 8 m 102 ft Su cekimiTam yuk 8 7 m 29 ft Itme gucu107 500 shp 80 200 kW tasarlanan 135 585 shp 101 106 kW max Hiz29 5 knot 54 6 km h 33 9 mph 31 06 knot 57 52 km h 35 74 mph Menzil15 knot hizda 7 850 deniz miliKisi kapasitesi1381 1431Silah donanimi8 330 mm 13 inc top 16 130 mm 5 1 inc 50 top 8 37 mm 1 5 inc ucaksavar 32 13 2 mm 0 52 inc makineliZirhKemer 225 mm 8 9 inc Guverte 115 mm 4 5 inc Taret 330 mm 13 inc Kule 270 mm 11 inc Ucak mevcudu2 x Deniz ucagi Dunkerque ve Strasbourg Ikinci Dunya Savasi ndan once Fransiz Donanmasi nin 1ere Division de Ligne sini Hattin 1 Bolumu olusturuyordu Iki gemi savasin ilk aylarinda ticaret gemilerine saldiran Alman birimlerini aradi ve Dunkerque bazen konvoy eskort gorevlerine de katildi Gemi Fransa nin II Dunya Savasi na katiliminin ilk asamasini sona erdiren Ateskes sonrasinda Mers el Kebir e Ingiliz saldirisi sirasinda agir hasar gordu sonrasinda onarimlar icin Toulon a getirildi ve kismen onarildi Dunkerque Almanlar tarafindan yakalanmasini onlemek icin Kasim 1942 de kendi murettebati tarafindan batirildi Batik once Italyanlar ve daha sonra Almanlar tarafindan ele gecirildi ve hurdaya cikarildi Enkazi 1955 e kadar Toulon da kaldi ve uc yil sonra tamamen parcalandi Gelistirme sureciVersay Anlasmasi uyarinca Almanya ya yalnizca 6 zirhli sahibi olma hakki verilmisti Washinton Denizcilik Antlasmasi nda bu gemiler 20 yasina geldiginde yenileme yapma veya yenisini yapma hakki verildi Yenileme yapilacak bu gemiler 10 000 tonu asamazdi fakat top kalibresi konusunda bir sinirlama getirilmemisti Dunkerque cizimi 1922 yilinda gemilerden biri icin yenileme plani yapildi fakat halkta olusan tepkiye karsi planlar askiya alindi Nazilerin meclise girmesinin etkisiyle Almanya projeyi yeniden baslatti 11 inc 6 adet topa sahip ve ilk kez dizel motorla calisan DKM Admiral Graf Spee nin insasina 1928 yilinda onay verildi Bu geminin insasini kendisine karsi yapilmis bir provokasyon olarak goren Fransa onlem olarak Deutschland sinifi agir kruvazor lerden daha hizli atis gucu daha yuksek ve zirhi da en az onun kadar kuvvetli bir gemi tasarlama karari aldi Ayni zamanda I Dunya Savasi sirasinda tasarlanan birbirinden bagimsiz hareket edebilen iki bolumlu 4 adet 13 inc top tasiyan taretlerin de bu gemide kullanilmasina karar verildi Yapilan calismalarin sonucu olarak Dunkerque sinifi zirhlilar ortaya cikti Baslangicta 17 bin ton bir agir kruvazor olmasi planlanan bu gemiler insa edildiklerinde 214 metre uzunluga ve 26 bin tonluk deplasmana sahip birer zirhliya donustuler Dunkerque sinifi bircok denizciye gore ilk modern zirhli olmasinin yani sira Fransada ve belkide dunyada o tarihe kadar uretilmis en guclu savas makinasiydi KariyerInsaat Arsenal de Brest in plani Dunkerque un insasina 24 Aralik 1932 de Arsenal de Brest te baslanmistir Gemi iskeleti 4 numarali havuza serilmistir fakat bu havuz 200 metre oldugu icin geminin 17 metrelik pruva kismi daha sonra 8 numarali Laninon havuzunda takilmistir Tum bu islemlerden sonra gemi silahlarin takilmasi icin Quai d Armement a cekildi 1936 Nisaninda ilk denemeleri yapildi Bu sirada ust yapisi henuz tamamlanmamis ikincil silahlar ve ucaksavarlarin cogu takilmamisti Denemelerden sonra kalan silahlar yerlestirildi 4 Subat 1937 de Dunkerque geminin ikincil silahlarini test etmek icin atis denemelerine basladi 27 Mayis ta Bretonya aciklarinda Amiral Darlan ile Donanma Bakani Alphonse Gasnier Duparc tarafindan incelemeler yapildi Topcu testleri incelemelerden sonra yeniden basladi ve Haziran ortasina kadar devam etti bu noktada daha fazla calisma icin Brest teki tersaneye dondu 1938 in baslarinda uzun menzillerde calisma yetenegini test etmek icin ilk buyuk yolculuguna cikti Bu yolculukta gemi Atlantik kiyisindaki Fransiz somurgeleri olan Antiller deki Fort de France 31 Ocak 4 Subat arasi ve Senegal in Dakar kenti de 25 Subat 1 Mart arasi ugradi 6 Mart ta gemi Brest e dondu Tum testleri tamamlanan Dunkerque 1 Eylul de hizmete hazir olarak ilan edildi ve Fransiz Atlantik Filosuna atandi Modifikasyonlar Dunkerque nispeten kisa kariyeri boyunca birkac kez modifiye edildi 1937 de yeni bir baca kapagi eklendi Modele 1925 olan 37 mm lik toplardan dordu kaldirildi ve ertesi yil yeni Modele 1933 silahlariyla degistirildi 13 2 mm lik toplar da yeniden duzenlendi ve ikincil batarya taretinin yanina yerlestirilen iki yuva daha da geriye tasindi 1940 yilinda on kuleye yeni bir uzaklik olcer kuruldu Savas oncesi Dunkerque hizmete girdikten sonra filonun geri kalaniyla birlikte tatbikatlara dahil olmasina karsi egitim programlarina da devam etti O zamanlar filo uc Bretagne sinifi savas gemisi uc kruvazor ucak gemisi Bearn ile birlikte cok sayida muhrip ve torpido botu iceriyordu 18 20 Ekim tarihleri arasinda Bearn ve iki torpido botu ile Bretonya kiyilarindaki manevralara katildi Dunkerque 8 Kasim da bir grup gemi ile birlikte Brest ten ayrildi ve I Dunya Savasi ni sona erdiren ateskesin yirminci yildonumunu kutlamak uzere Cherbourg a gitti destroyeri Dunkerque ile birlikte egitimde Haziran 1939 Dunkerque un Bretonya kiyilarinda Atlantik Filosu ile manevralara katilmasi icin karar verildi 4 7 Nisan arasinda Bretonya kiyilarinda topcu talimleri yapildi Nazi Almanyasi nin Cekoslovakya nin Sudet bolgesini ilhak etme talebi uzerine Sudet Krizi patlak verdi Fransiz deniz komutanligi 14 Nisan da Dunkerque ve Atlantik Filosunun bazi unsurlarini Antiller den donen gemileri karsilamak icin gonderdi Bu gemiler iki gun sonra limana geri donduler 24 Nisan da filoya Dunkerque in kardes gemisi Strasbourg da katildi Gemilerin bacalarina Dunkerque ve Strasbourg icin kimlik seritleri boyandi ve bu iki gemi 1 Savas Bolumu nu olusturuldu Filo 29 Nisan a kadar suren tatbikatlar icin tekrar denize acildi Daha sonra Pedro Alvares Cabral in Brezilya yi kesfetmesinin kutlamalari icin 1 Mayis ta Portekiz in Lizbon kentine bir ziyaret gerceklestirdiler Gemiler 4 Mayis ta Lizbon dan ayrildi ve uc gun sonra Brest e ulasti Dunkerque ve Strasbourg daha sonra bir dizi Ingiliz limanini ziyaret etti 25 30 Mayis arasi Liverpool 31 Mayis 4 Haziran arasi Iskocya Oban 4 Haziran da Staffa 5 7 Haziran arasi Loch Ewe 8 Haziran da Scapa Flow 9 14 Haziran arasinda ise Rosyth limanini ziyaret ettikten sonra Fransa nin Le Havre kentinde 16 20 Haziran tarihleri arasinda duraklayip ertesi gun Brest e geri donduler Filo Temmuz dan Agustos baslarina kadar Bretonya aciklarinda egitimlerine devam etti II Dunya Savasi Agustos ayinda Polonya dan toprak talepleri nedeniyle Almanya ile gerilimler yeniden artti Fransiz ve Ingiliz donanmalari Almanya ile savas durumunda koordinasyon icin gorustuler Bu gorusme sonucunda Mans Kanali ndan Gine Korfezi ne kadar olan bolgedeki Muttefik nakliyesinden Fransa nin sorumlu olacagi konusunda anlastilar Alman ticaret akincilarindan gemileri korumak icin Dunkerque ve Strasbourg un cekirdegini olusturdugu Force de Raid i Akinci Gucu olusuruldu Amiral Gensoul un komutasi altindaki grup ayrica uc hafif kruvazor ve sekiz buyuk destroyer ile destekleniyordu ve Brest te konuslanmisti Ingiliz tarafindan verilen istihbaratta Deutschland sinifi gemilerin Agustos sonunda Atlantik e gitmek uzere denize acildigini ve gemilerle olan temasin kesildigi bildirdi 2 Eylul de Almanya nin Polonya yi isgal etmesinden sonraki gun Fransa ve Ingiltere nin savas ilan etmesinden once Force de Raid olasi bir saldiriya karsi koruma icin Brest ten ayrildi Alman gemilerinin Kuzey Denizi nde tespit edildigini ogrenen Gensoul gemilerinin bu noktaya donmelerini emretti The German heavy cruiser one of the vessels Dunkerque was tasked with hunting early in the war Alman akincilari Atlantik e sizmisti bu yuzden Ingiliz ve Fransiz filolari onlari takip etmek icin avci gruplari olusturdu Force de Raid sirasiyla Force L ve Force X olarak ikiye bolundu Dunkerque Bearn ve uc kruvazor Brest te kalirken Strasbourg ve iki Fransiz agir kruvazoru Ingiliz ucak gemisi HMS Hermes e katildi 22 Ekim de Dunkeque ve iki kruvazor Convoy KJ 3 u Jamaika nin Kingston kentine goturmek icin muhriplerle birlikte yola cikti ve uc gun sonra Brest e geri dondu 25 Kasim da Ingiliz silahli ticaret kruvazoru HMS Rawalpindi yi batirmis olan Alman savas gemileri Scharnhorst ve Gneisenau yu yakalamaya calismak icin muharebe kruvazoru HMS Hood a katilarak tekrar denize acildilar Izlanda aciklarinda seyrederken Dunkerque cok agir deniz sartlariyla karsilasti ve buyuk dalgalar tarafindan defalarca su altinda birakildi Olusabilecek hasari onlemek icin hizi 10 knot a 19 km sa 12 mil sa kadar dusurmek gerekti Almanlar bu zamana kadar limanlarina geri donmuslerdi bu yuzden Ingiliz Fransiz kuvvetleri de limanlarina geri dondu Dunkerque 3 Aralik ta Brest e vardiginda pruvasinin tamiri icin limana yanasti Izlanda daki deneyim tasarimindaki kusurlari gun yuzune cikarmisti Ancak bu sorunlar kolayca duzeltilemedi ve Dunkerque u firtina hasarina karsi savunmasiz kalmaya devam etti 11 Aralik ta Dunkerque ve Gloire kruvazoru Fransa Bankasi nin altin rezervinin bir kismini Kanada ya tasidi Gemiler 17 Aralik ta geri dondu ve donus yolculugunda HMS Revenge zirhlisinin da bulundugu 7 gemilik bir konvoya eslik etti 4 Ocak 1940 ta Brest e vardiktan sonra Dunkerque 6 Subat a kadar suren baska bir bakim surecine girdi Gemi daha sonra 21 Subat 23 Mart tarihleri arasinda deneme ve egitim manevralari gerceklestirdi Dunkerque Subat 1940 konfigurasyonu 1940 baharinda Italya tarafindan giderek daha dusmanca bir durusla karsi karsiya kalan Fransa Force de Raid i 2 Nisan da Mers El Kebir e gondermeye karar verdi Filoya 9 Nisan da Almanya nin Norvec teki cikarmalari sebebiyle hizli bir sekilde Brest e donmesi emredildi Force de Raid o gun Mers El Kebir den ayrildi ve gemilerin Norvec te savasan Muttefik kuvvetlerine takviye tasiyan konvoylara eskort etmesi icin 12 sinde Brest e vardi Ancak Italyan tehdidi emirlerinin tersine cevrilmesine sebep oldu ve filo 24 Nisan da Mers El Kebir e geri donme emri aldi Dunkerque ve grubun geri kalani o gun limandan ayrildi ve 27 Nisan da Cezayir e geldi Bati Akdeniz de 9 10 Mayis tarihleri arasinda egitim tatbikatlari yapan filo sonraki aylarda cok az kullanildi 10 Haziran a gelindiginde Italya Kralligi Fransa ve Ingiltere ye savas ilan etti Italyan filosunu desteklemek icin Almanlarin Cebelitarik Bogazi ni zorlayacagini dusunen Fransizlar Force de Raid i olay mahaline gondermeye karar verdi Buna istinaden Fransiz filosu denize acildi ve bazi kesif ucaklari Cebelitarik a dogru hareket eden bir dusman filosunu tespit edildigini bildirdi Ucaklarin Almanlara katilmaya calisan Italyan filosunu gordugu varsayildi ve Fransizlar onlari durdurmak icin hizlarini artirdilar Fakat ucaklar aslinda Fransiz filosunun yerini saptamislardi Bunun uzerine filo limana geri dondu Fransa 22 Haziran da Almanya ya teslim olmak zorunda kaldi Basta Fransa filosunda bulunan gemilerin Almanlara teslim olmasi ve silahsizlandirilmasi teklif edilse de bu oneri kabul gormedi ve Migfer gucleri filonun Ingiltere ye katilmasini onlemek icin teklifte israrci olmadilar Mutareke hukumlerine gore Dunkerque ve Strasbourg Mers El Kebir de kaldi Map showing the disposition of the French fleet at Mers el KebirMers El Kebir Dunkerque icin savastaki tek catisma 3 Temmuz da Mers El Kebir e yapilan baskinda yasandi Ateskes sonucunda Almanlarin filoyu kontrolleri altina alacagini dusunen Ingilizler filonun Britanya tarafinda savasa yeniden katilmaya zorlanmasi veya etkisiz hale getirilmesi gerektigini dusunduler Amiral James Somerville komutasindaki Ingiliz H kuvvetleri Fransiz filosunu Ingilizlere katilmaya veya gemilerini batirmaya zorlamak icin Mers El Kebir e geldi Fransiz Donanmasi Almanya ile imzalanan ateskesi ihlal edecegi icin talebi reddetti Bunun uzerine HMS Hood Resolution ve Valiant zirhlilarini merkez alan Ingiliz filosu 17 55 te ates acti Dunkerque pupasi denize bakacak sekilde mendirege baglanmisti bu yuzden atese karsilik veremedi Bu baskinda filo ve dolayisiyla Dunkerque buyuk zarar gordu ve onarim icin Fransa anakarasindaki Toulon a gonderildi Map of the fleet in Toulon during the scuttlingToulon da Fransiz filosunun intihari Onarim calismalari malzeme ve isci kitligi nedeniyle yavas ilerlemekteydi Wehrmacht Kuzey Afrika daki basarili Muttefik cikarmalarina misilleme olarak Zone libre yi isgal etme karari aldi Almanlar 27 Kasim da Vichy kontrolu altinda kalan gemileri ele gecirme girisiminde bulunduysa da gemilerin murettebati kuru havuzunda bulunan Dunkerque de dahil olmak uzere Toulon daki butun filoyu batirma karari verdi Gemi komutani Kaptan Amiel baslangicta gemisini yazili bir emir olmadan batirmayi reddetti ancak sonunda La Galissonniere in komutani tarafindan ikna edildi Hala kuru havuzda oldugu icin geminin batmasi icin kilitlerin acilmasi gerekiyordu ki bu iki ila uc saat surecekti Tersanenin uzak tarafinda oldugu icin Almanlarin gemiye ulasmasi bir saatten fazla surdu ve kargasa icinde kilitleri kapatmak icin hicbir girisimde bulunmadilar Italyan birlikleri enkazlarin cogunu ele gecirdi ve Italyan filosu icin mumkun oldugunca cok gemiyi onarmaya karar verdiler Ancak Dunkerque i tam bir kayip olarak gorduler ve bu nedenle parcalarini sokmeye basladilar Bu surecin bir parcasi olarak kasitli olarak hasara ugratildi Italya nin Eylul 1943 te Muttefiklere teslim olmasiyla Almanlar bolgeyi ve gemileri ele gecirdi Enkaz Almanlar in elindeyken Muttefik ucaklari tarafindan birkac kez bombalandi Savastan sonra 30 Eylul 1958 de 15 000 ton kadar kalan hurdalar 226 milyon frank karsiliginda satildi Dis baglantilarWikimedia Commons ta Dunkerque zirhli ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Denizde II Dunya Harbi Akdeniz 1990 Deniz Muzesi Kutuphanesi olu kirik baglanti Kaynakca Dumas s 65 Jordan amp Dumas ss 58 61 Jordan amp Dumas s 61 Jordan amp Dumas s 38 Rohwer s 31