Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ebü'l-Fazl Muhammed ibn Ebi Abdullah el-Hüseyin ibn Muhammed el-Katib, genellikle babasından sonra İbnü'l-Amîd (ö. 970) olarak bilinir, Büveyhî hükümdarı Rüknüddevle'nin veziri olarak görev yapan bir İranlı devlet adamıydı. Rüknüddevle, 940'tan 970'teki ölümüne kadar otuz yıldır. İbnü'l-Amîd olarak da bilinen oğlu Ebü’l-Feth İbnü'l-Amîd, makamında onun yerini aldı.
Hayatı
Ebü’l-Fazl, alt sınıf bir aileden geliyordu.Horasan'da Kâtip olarak görev yapan ve daha sonra ʿamīd rütbesine ulaşan Kumlu bir buğday tüccarının oğluydu. 933'te Vushmgir'in veziriydi. Daha sonra Samaniler tarafından esir alındı. 935 yılı civarında İsfahan'da öldürüldü.
Ebü’l-Fazl'den ilk kez 940 yılında, kendisini büyük ölçüde destekleyen Büveyhî hükümdarı Rüknüddevle'nin onu veziri olarak atadığı zaman bahsedilir. 948'de Ebü’l-Fazl, Rüknüddevle'nin oğlu Adudüddevle'nin öğretmeni olarak görev yaptı. Yaklaşık 955, Ebü’l-Fazl'in babasının eski efendisi 'ın oğlu, önemli şehirler İsfahan ve Rey'i fethederek Rüknüddevle bölgelerine doğru yürüdü. İstilaları sırasında Ebü’l-Fazl onları püskürtmeye çalıştı ama yenildi. Ancak, Adudüddevle'nin yardımıyla ikinci bir savaşta, onları bozguna uğratmayı, kaybedilen toprakları geri almayı ve liderleri Muhammed'i ele geçirmeyi başardı. Ruzbahan adlı başka bir Dailamlı askeri subay da kısa süre sonra Müizzüddevle'ye isyan ederken, kardeşi Bullaka Şiraz'da Adudüddevle'ye isyan etti. Ancak Ebü’l-Fazl isyanı bastırmayı başardı. 960'larda önde gelen yetkili İbn Miskeveyh, Ray'deki önemli bir kütüphanede Ebü’l-Fazl'in baş kütüphanecisi olarak görev yaptı.
966'da Ebu'l-Fadl, Cibal'in çoğunu yağmalayan Horasan gazilerinin işgali sırasında yaralandı ve İbn Miskewayh tarafından kurtarılan büyük Rey kütüphanesine doğru yürüdü. Rüknüddevle kısa sürede onları püskürtmeyi başardı. Ertesi yıl, Rüknüddevle'nin emriyle Ebu'l-Fadl, Azerbaycan'ı fethetti ve Müsâfirî İbrahim bin Merzban'ı bölgenin hükümdarı olarak geri getirdi, ancak kısa süre sonra Rüknüddevle'yi İbrahim'i görevden almaya ve bölgeye doğrudan Büveyhî kontrolü dayatmaya çağırdı. Ancak Rüknüddevle onun tavsiyesini reddetti. 970 yılında, Ebü’l-Fazl, Kürt hükümdarı Hasanwayh'e bir sefere gönderildi, ancak onunla başa çıkamadan öldü ve kısa bir sonra yerine oğlu Ebu'l-Feth geçti. Ebu'l-Feth kısa süre sonra Hasanwayh ile anlaşmayı başardı.
Çalışmaları
Ebü’l-Fazl, bir alim olarak mükemmel bir üne sahipti ve edebi bir çevrenin merkezi haline geldi. Bilime yaptığı önemli katkılardan biri, inşaat yöntemlerini ve inşaat planlamasını anlattığı "Şehirler İnşa Etmek" adlı kitabıdır. Kitap, orijinal el yazması olarak İstanbul, Türkiye'deki Arap ve İslam kütüphanelerinden birinde bulunmaktadır.
Kaynakça
- Özel
- ^ Frye, R.N., (Ed.) (1975). The Cambridge history of Iran (Repr. bas.). Londra: Cambridge U.P. s. 585. ISBN .
- ^ a b c Cahen 1971.
- ^ a b Kennedy 2004, s. 230.
- ^ Donohue 2003, ss. 68-69.
- ^ a b Bosworth 2002.
- ^ a b Zetterstéen 1987, s. 360.
- ^ Madelung 1975, s. 236.
- ^ Bosworth 1975, s. 269.
- Genel
- Bosworth, C. E. (1975). "Iran under the Buyids". (Ed.). The Cambridge History of Iran, Volume 4: From the Arab Invasion to the Saljuqs (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press. ss. 250–305. ISBN .
- Bosworth, C. Edmund (2002). "MESKAVAYH, ABU ʿALI AḤMAD". Encyclopaedia Iranica. London et al.: C. Edmund Bosworth.
- Cahen, Claude (1971). "Ibn al-ʿAmīd". Lewis, B.; ; ; (Ed.). The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume III: H–Iram (İngilizce). Leiden: E. J. Brill. ss. 703–704. OCLC 495469525.
- Donohue, John J. (2003). The Buwayhid Dynasty in Iraq 334 H./945 to 403 H./1012: Shaping Institutions for the Future (İngilizce). Leiden and Boston: Brill. ISBN .
- Kennedy, Hugh (2016). The Prophet and the Age of the Caliphates: The Islamic Near East from the 6th to the 11th Century (İngilizce) (Second bas.). Oxford ve New York: Routledge. ISBN .
- (1975). "The Minor Dynasties of Northern Iran". (Ed.). The Cambridge History of Iran, Volume 4: From the Arab Invasion to the Saljuqs (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press. ss. 198–249. ISBN .
- (1987). "Ibn al-′Amīd". E.J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, Volume III: E–I′timād al-Dawla. Leiden: BRILL. s. 360. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ebu l Fazl Muhammed ibn Ebi Abdullah el Huseyin ibn Muhammed el Katib genellikle babasindan sonra Ibnu l Amid o 970 olarak bilinir Buveyhi hukumdari Ruknuddevle nin veziri olarak gorev yapan bir Iranli devlet adamiydi Ruknuddevle 940 tan 970 teki olumune kadar otuz yildir Ibnu l Amid olarak da bilinen oglu Ebu l Feth Ibnu l Amid makaminda onun yerini aldi Hayati10 yuzyilin ortalarinda Iran Ebu l Fazl alt sinif bir aileden geliyordu Horasan da Katip olarak gorev yapan ve daha sonra ʿamid rutbesine ulasan Kumlu bir bugday tuccarinin ogluydu 933 te Vushmgir in veziriydi Daha sonra Samaniler tarafindan esir alindi 935 yili civarinda Isfahan da olduruldu Ebu l Fazl den ilk kez 940 yilinda kendisini buyuk olcude destekleyen Buveyhi hukumdari Ruknuddevle nin onu veziri olarak atadigi zaman bahsedilir 948 de Ebu l Fazl Ruknuddevle nin oglu Adududdevle nin ogretmeni olarak gorev yapti Yaklasik 955 Ebu l Fazl in babasinin eski efendisi in oglu onemli sehirler Isfahan ve Rey i fethederek Ruknuddevle bolgelerine dogru yurudu Istilalari sirasinda Ebu l Fazl onlari puskurtmeye calisti ama yenildi Ancak Adududdevle nin yardimiyla ikinci bir savasta onlari bozguna ugratmayi kaybedilen topraklari geri almayi ve liderleri Muhammed i ele gecirmeyi basardi Ruzbahan adli baska bir Dailamli askeri subay da kisa sure sonra Muizzuddevle ye isyan ederken kardesi Bullaka Siraz da Adududdevle ye isyan etti Ancak Ebu l Fazl isyani bastirmayi basardi 960 larda onde gelen yetkili Ibn Miskeveyh Ray deki onemli bir kutuphanede Ebu l Fazl in bas kutuphanecisi olarak gorev yapti 966 da Ebu l Fadl Cibal in cogunu yagmalayan Horasan gazilerinin isgali sirasinda yaralandi ve Ibn Miskewayh tarafindan kurtarilan buyuk Rey kutuphanesine dogru yurudu Ruknuddevle kisa surede onlari puskurtmeyi basardi Ertesi yil Ruknuddevle nin emriyle Ebu l Fadl Azerbaycan i fethetti ve Musafiri Ibrahim bin Merzban i bolgenin hukumdari olarak geri getirdi ancak kisa sure sonra Ruknuddevle yi Ibrahim i gorevden almaya ve bolgeye dogrudan Buveyhi kontrolu dayatmaya cagirdi Ancak Ruknuddevle onun tavsiyesini reddetti 970 yilinda Ebu l Fazl Kurt hukumdari Hasanwayh e bir sefere gonderildi ancak onunla basa cikamadan oldu ve kisa bir sonra yerine oglu Ebu l Feth gecti Ebu l Feth kisa sure sonra Hasanwayh ile anlasmayi basardi CalismalariEbu l Fazl bir alim olarak mukemmel bir une sahipti ve edebi bir cevrenin merkezi haline geldi Bilime yaptigi onemli katkilardan biri insaat yontemlerini ve insaat planlamasini anlattigi Sehirler Insa Etmek adli kitabidir Kitap orijinal el yazmasi olarak Istanbul Turkiye deki Arap ve Islam kutuphanelerinden birinde bulunmaktadir KaynakcaOzel Frye R N Ed 1975 The Cambridge history of Iran Repr bas Londra Cambridge U P s 585 ISBN 978 0 521 20093 6 a b c Cahen 1971 a b Kennedy 2004 s 230 Donohue 2003 ss 68 69 a b Bosworth 2002 a b Zettersteen 1987 s 360 Madelung 1975 s 236 Bosworth 1975 s 269 GenelBosworth C E 1975 Iran under the Buyids Ed The Cambridge History of Iran Volume 4 From the Arab Invasion to the Saljuqs Ingilizce Cambridge Cambridge University Press ss 250 305 ISBN 0 521 20093 8 Bosworth C Edmund 2002 MESKAVAYH ABU ʿALI AḤMAD Encyclopaedia Iranica London et al C Edmund Bosworth Cahen Claude 1971 Ibn al ʿAmid Lewis B Ed The Encyclopaedia of Islam New Edition Volume III H Iram Ingilizce Leiden E J Brill ss 703 704 OCLC 495469525 Donohue John J 2003 The Buwayhid Dynasty in Iraq 334 H 945 to 403 H 1012 Shaping Institutions for the Future Ingilizce Leiden and Boston Brill ISBN 90 04 12860 3 Kennedy Hugh 2016 The Prophet and the Age of the Caliphates The Islamic Near East from the 6th to the 11th Century Ingilizce Second bas Oxford ve New York Routledge ISBN 978 1 138 78761 2 1975 The Minor Dynasties of Northern Iran Ed The Cambridge History of Iran Volume 4 From the Arab Invasion to the Saljuqs Ingilizce Cambridge Cambridge University Press ss 198 249 ISBN 0 521 20093 8 1987 Ibn al Amid E J Brill s First Encyclopaedia of Islam Volume III E I timad al Dawla Leiden BRILL s 360 ISBN 90 04 09789 9