Ecnomus Burnu Deniz Muharebesi, Birinci Pön Savaşı'nda Sicilya'daki Ecnomus Burnu açıklarında Kartaca Donanması ile Roma Cumhuriyeti Donanması arasında, MÖ 256 yılında gerçekleşen bir deniz muharebesidir. Muharebe esasen Roma Cumhuriyeti'nin, Kuzey Afrika topraklarında, doğrudan Kartaca üzerine bir harekât başlatmaya karar verilmesinin bir sonucu olmuştur. Muharebenin sonucunda Kartaca Donanması, gemilerinin yaklaşık yarısını kaybederek yenilgiye uğramıştır. Bu zaferin ardından Roma Donanması Kuzey Afrika kıyılarına doğru hareketine devam etmiştir.
Ecnomus Burnu Deniz Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Birinci Pön Savaşı | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Roma Cumhuriyeti | Kartaca | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
| Hanno | ||||||
Güçler | |||||||
330 parça (250 savaş gemisi, 80 nakliye gemisi) 100 bin kürekçi ve 40 bin savaşçı (yaklaşık rakamlar) | 350 savaş gemisi 150 bin kürekçi ve savaşçı (yaklaşık rakamlar) | ||||||
Kayıplar | |||||||
24 gemi | 50 gemi ele geçirildi 30 gemi battı |
Muharebeye katılan gemi ve mürettebat sayısı dikkate alındığında Antik Akdeniz'in en büyük deniz muharebesidir. Dahası, tarihin en büyük deniz savaşlarında biri sayılır. Gemi başına 300 kürekçi ve 120 asker çatışmalara katılmıştır.
Muharebe öncesi
Agrigentum'un Agrigentum Muharebesi sonucunda ele geçirilmesi üzerine Roma Cumhuriyeti, güçlü bir filo inşa ederek Kartaca'nın Akdeniz'deki hakimiyetini kırmaya ve Kuzey Afrika kıyılarına asker çıkarmaya karar vermişti. Denizcilik deneyimindeki görece dezavantajlarını, savaş gemilerinin pruvasına monte ettikleri ve "corvus" adını verdikleri bir bordalama köprüsüyle dengelemeye çalıştılar. Mylae Deniz Muharebesi ile başlayan birkaç deniz zaferinden sonra Roma Cumhuriyeti, Kuzey Afrika'da Kartaca topraklarını istila etmeyi amaçlamaya başlamıştır.
Böyle bir istila planı, birlikleri ve her türlü savaş malzemesini Kuzey Afrika kıyılarına taşımak için çok sayıda nakliye gemisine ihtiyaç duymaktadır. Ancak Kartaca Filosu'nun Sicilya sahillerinde devriye geziyor olması lojistik problemleri içinden çıkılması güç hale getirmektedir. Bu durum Roma'yı, askerlerini trireme ve quinquerem gibi savaş gemileriyle nakletmek zorunda bırakmaktadır. Bu gemilerin taşıma kapasitesi de nakliye gemilerine oranla daha düşüktür. Bu nedenlerle Roma Cumhuriyeti, Akdeniz'i güvenle geçebilmek için yaklaşık 200 gemiden oluşan oldukça büyük bir filo inşa etmiştir. O yıl için seçilmiş olan iki konsül, ve bu filonun komutanlığına atandılar.
Fakat Kartaca'nın böyle bir tehdidi deniz üzerinde karşılamaması beklenemezdi. Bu çerçevede Kartaca askeri liderliği, Kuzey Afrika kıyılarında değil, Sicilya açıklarında karşılamaya karar vermiştir. Nitekim Hanno ve gelecekte Drepana Deniz Muharebesi'nin galibi olacak olan (Hamilcar Barca değil) komutasında denk güçte bir Kartaca Filosu harekete geçti. Filo, Sicilya'nın güneybatı açıklarına intikal ettirildi.
Muharebe
Bu zamana kadar Roma deniz taktikleri de gelişme göstermişti. Roma Filosu Sicilya sahilleri boyunca savaş düzeninde ilerlemiştir. Bu savaş düzeninde savaş gemileri üç grup halinde düzenlenmiştir. Komutası konsüller tarafından üstlenilen birinci ve ikinci grup, bir kama oluşturacak şekilde filonun önünde seyir halindedir. Nakliye gemilerinin büyük bölümü bu savaş gemilerinin hemen arkasında yer aldı. Üçüncü grup savaş gemisi ise filonun geri güvenliğini sağladı. Böyle bir tertiplenmeyle savaş gemilerinin dizilişi bir eşkenar üçgen oluşturmuş, nakliye gemiler de üçgenin iç alanına alınmıştır. Kartaca Filosu, Sicilya'nın güney sahillerinde, Ecnomus açıklarında bulunuyordu. İki filo burada temas kurdular. Kartaca Filosu, alışılagelmiş deniz muharebe taktiklerine uygun olarak uzun bir hatta, Hamilcar'ın bayrak gemisi merkezde olmak üzere savaş düzeni almıştı. Sağ kanat gemilerin komutası, Agrigentum Muharebesi'nin mağlup komutanı Hanno tarafından üstlenilmişti ve hafifçe ileride bulunuyordu.
İlk manevralarda öndeki iki Roma grubu, Kartaca Filosu'nun merkezine ilerledi. Hamilcar, yanıltıcı bir manevra olarak geri çekildi. Böylece asıl hedefi olan Roma nakliye gemileriyle ileri çıkan Roma muharebe gemileri arasında bir boşluk oluştu. Esasen Kartaca savaş planı, Roma Donanması'nı gruplara ayırarak bir dizi muharebe yürütmekti. Bu manevranın sonrasında Kartaca Filosu'nun kanatları, geride kalan Roma gemilerinin, corvusun kullanılmasını engellemek için yanlarına ilerlediler. Sol kanat nakliye gemilerine, sağ kanat ise gerideki savaş gemisi grubuna yönelmiştir. Roma nakliye gemileri Sicilya sahilleri yönünde çekilirken gerideki üçüncü grubu oluşturan Roma savaş gemileri, Hanno'nun saldırısını göğüslemek için harekete geçtiler.
Kartaca Filosu'nun merkezdeki gemileri uzun süren bir çatışmada yenilgiye uğradılar ve geri çekildiler. Daha sonra ileri çıkmış olan iki Roma savaş gemisi grubu, esas muharebe bölgesindeki durumu güçlendirmek için geri döndüler. Konsül Vulso'nun birinci grubu, Roma nakliye gemilerini vurmak için hareket eden sol yandaki Kartaca gemilerini izlemeye başladı. Bu arada Regulus'un ikinci grubu ile üçüncü grup, Hanno'nun gemilerine hücum ettiler. Filonun diğer parçasının desteğinden yoksun kalan Kartaca gemileri ağır bir yenilgiye uğradılar. Bu muharebede Kartaca Filosu'nun yarısını oluşturan gemiler ya ele geçirildi ya da batırıldı.
Muharebe sonrası
Yenilen Kartacalılar çekildikten sonra Roma filosu, gerekli onarımlar ve mürettebatın dinlendirilmesi için Sicilya kıyılarında karaya çıkmıştır. Ele geçirilen Kartaca gemilerinin pruvaları, Mylae Deniz Muharebesi zaferi ardından gelenek haline getirildiği üzere Forum 'ya gönderildi. Kısa bir süre sonra Atilius Regulus komutasındaki Roma ordusu Kuzey Afrika'ya çıkarak Kartaca'yı dize getirmek için bir harekât başlattı. Birinci Pön Savaşı'nın sonraki muharebeleri Kuzey Afrika'da, Kartaca topraklarında gerçekleşecektir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "livius.org - The battle of Ecnomus (256)". 23 Nisan 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mart 2011.
- ^ a b c H. H. Scullard, A History of the Roman World 21 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Sh: 171
- ^ Polybius, 1:25-26 7 Haziran 2020 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi
- ^ a b c d e f "historyofwar.org - Battle of Cape Ecnomus, 256 BC". 8 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mart 2011.
Diğer kaynaklar
- Nigel Bagnall, The Punic Wars: Rome, Carthage, and the Struggle for the Mediterranean - 1990 New York: St. Martin’s Press. .
- J. F. Lazenby, The First Punic War: A military history - 1996 Stanford: Stanford University Press.
- T. A. Dorey, D. R. Dudley, Rome Against Charthage - 1972 Garden City: Doubleday
Dış bağlantılar
- livius.org - The battle of Ecnomus (256) 23 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Polybius The Histories7 Haziran 2020 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ecnomus Burnu Deniz Muharebesi Birinci Pon Savasi nda Sicilya daki Ecnomus Burnu aciklarinda Kartaca Donanmasi ile Roma Cumhuriyeti Donanmasi arasinda MO 256 yilinda gerceklesen bir deniz muharebesidir Muharebe esasen Roma Cumhuriyeti nin Kuzey Afrika topraklarinda dogrudan Kartaca uzerine bir harekat baslatmaya karar verilmesinin bir sonucu olmustur Muharebenin sonucunda Kartaca Donanmasi gemilerinin yaklasik yarisini kaybederek yenilgiye ugramistir Bu zaferin ardindan Roma Donanmasi Kuzey Afrika kiyilarina dogru hareketine devam etmistir Ecnomus Burnu Deniz MuharebesiBirinci Pon SavasiTarihMO 256BolgeEcnomus Burnu SicilyaSonucRoma zaferiTaraflarRoma CumhuriyetiKartacaKomutanlar ve liderlerHannoGucler330 parca 250 savas gemisi 80 nakliye gemisi 100 bin kurekci ve 40 bin savasci yaklasik rakamlar 350 savas gemisi 150 bin kurekci ve savasci yaklasik rakamlar Kayiplar24 gemi50 gemi ele gecirildi 30 gemi batti Muharebeye katilan gemi ve murettebat sayisi dikkate alindiginda Antik Akdeniz in en buyuk deniz muharebesidir Dahasi tarihin en buyuk deniz savaslarinda biri sayilir Gemi basina 300 kurekci ve 120 asker catismalara katilmistir Muharebe oncesiAgrigentum un Agrigentum Muharebesi sonucunda ele gecirilmesi uzerine Roma Cumhuriyeti guclu bir filo insa ederek Kartaca nin Akdeniz deki hakimiyetini kirmaya ve Kuzey Afrika kiyilarina asker cikarmaya karar vermisti Denizcilik deneyimindeki gorece dezavantajlarini savas gemilerinin pruvasina monte ettikleri ve corvus adini verdikleri bir bordalama koprusuyle dengelemeye calistilar Mylae Deniz Muharebesi ile baslayan birkac deniz zaferinden sonra Roma Cumhuriyeti Kuzey Afrika da Kartaca topraklarini istila etmeyi amaclamaya baslamistir Boyle bir istila plani birlikleri ve her turlu savas malzemesini Kuzey Afrika kiyilarina tasimak icin cok sayida nakliye gemisine ihtiyac duymaktadir Ancak Kartaca Filosu nun Sicilya sahillerinde devriye geziyor olmasi lojistik problemleri icinden cikilmasi guc hale getirmektedir Bu durum Roma yi askerlerini trireme ve quinquerem gibi savas gemileriyle nakletmek zorunda birakmaktadir Bu gemilerin tasima kapasitesi de nakliye gemilerine oranla daha dusuktur Bu nedenlerle Roma Cumhuriyeti Akdeniz i guvenle gecebilmek icin yaklasik 200 gemiden olusan oldukca buyuk bir filo insa etmistir O yil icin secilmis olan iki konsul ve bu filonun komutanligina atandilar Fakat Kartaca nin boyle bir tehdidi deniz uzerinde karsilamamasi beklenemezdi Bu cercevede Kartaca askeri liderligi Kuzey Afrika kiyilarinda degil Sicilya aciklarinda karsilamaya karar vermistir Nitekim Hanno ve gelecekte Drepana Deniz Muharebesi nin galibi olacak olan Hamilcar Barca degil komutasinda denk gucte bir Kartaca Filosu harekete gecti Filo Sicilya nin guneybati aciklarina intikal ettirildi MuharebeBu zamana kadar Roma deniz taktikleri de gelisme gostermisti Roma Filosu Sicilya sahilleri boyunca savas duzeninde ilerlemistir Bu savas duzeninde savas gemileri uc grup halinde duzenlenmistir Komutasi konsuller tarafindan ustlenilen birinci ve ikinci grup bir kama olusturacak sekilde filonun onunde seyir halindedir Nakliye gemilerinin buyuk bolumu bu savas gemilerinin hemen arkasinda yer aldi Ucuncu grup savas gemisi ise filonun geri guvenligini sagladi Boyle bir tertiplenmeyle savas gemilerinin dizilisi bir eskenar ucgen olusturmus nakliye gemiler de ucgenin ic alanina alinmistir Kartaca Filosu Sicilya nin guney sahillerinde Ecnomus aciklarinda bulunuyordu Iki filo burada temas kurdular Kartaca Filosu alisilagelmis deniz muharebe taktiklerine uygun olarak uzun bir hatta Hamilcar in bayrak gemisi merkezde olmak uzere savas duzeni almisti Sag kanat gemilerin komutasi Agrigentum Muharebesi nin maglup komutani Hanno tarafindan ustlenilmisti ve hafifce ileride bulunuyordu Ilk manevralarda ondeki iki Roma grubu Kartaca Filosu nun merkezine ilerledi Hamilcar yaniltici bir manevra olarak geri cekildi Boylece asil hedefi olan Roma nakliye gemileriyle ileri cikan Roma muharebe gemileri arasinda bir bosluk olustu Esasen Kartaca savas plani Roma Donanmasi ni gruplara ayirarak bir dizi muharebe yurutmekti Bu manevranin sonrasinda Kartaca Filosu nun kanatlari geride kalan Roma gemilerinin corvusun kullanilmasini engellemek icin yanlarina ilerlediler Sol kanat nakliye gemilerine sag kanat ise gerideki savas gemisi grubuna yonelmistir Roma nakliye gemileri Sicilya sahilleri yonunde cekilirken gerideki ucuncu grubu olusturan Roma savas gemileri Hanno nun saldirisini goguslemek icin harekete gectiler Kartaca Filosu nun merkezdeki gemileri uzun suren bir catismada yenilgiye ugradilar ve geri cekildiler Daha sonra ileri cikmis olan iki Roma savas gemisi grubu esas muharebe bolgesindeki durumu guclendirmek icin geri donduler Konsul Vulso nun birinci grubu Roma nakliye gemilerini vurmak icin hareket eden sol yandaki Kartaca gemilerini izlemeye basladi Bu arada Regulus un ikinci grubu ile ucuncu grup Hanno nun gemilerine hucum ettiler Filonun diger parcasinin desteginden yoksun kalan Kartaca gemileri agir bir yenilgiye ugradilar Bu muharebede Kartaca Filosu nun yarisini olusturan gemiler ya ele gecirildi ya da batirildi Muharebe sonrasiYenilen Kartacalilar cekildikten sonra Roma filosu gerekli onarimlar ve murettebatin dinlendirilmesi icin Sicilya kiyilarinda karaya cikmistir Ele gecirilen Kartaca gemilerinin pruvalari Mylae Deniz Muharebesi zaferi ardindan gelenek haline getirildigi uzere Forum ya gonderildi Kisa bir sure sonra Atilius Regulus komutasindaki Roma ordusu Kuzey Afrika ya cikarak Kartaca yi dize getirmek icin bir harekat baslatti Birinci Pon Savasi nin sonraki muharebeleri Kuzey Afrika da Kartaca topraklarinda gerceklesecektir Ayrica bakinizBirinci Pon Savasi KartacaKaynakca livius org The battle of Ecnomus 256 23 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mart 2011 a b c H H Scullard A History of the Roman World 21 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sh 171 Polybius 1 25 26 7 Haziran 2020 tarihinde Archive is sitesinde arsivlendi a b c d e f historyofwar org Battle of Cape Ecnomus 256 BC 8 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mart 2011 Diger kaynaklarNigel Bagnall The Punic Wars Rome Carthage and the Struggle for the Mediterranean 1990 New York St Martin s Press ISBN 0312342144 J F Lazenby The First Punic War A military history 1996 Stanford Stanford University Press ISBN 0804726744 T A Dorey D R Dudley Rome Against Charthage 1972 Garden City DoubledayDis baglantilarlivius org The battle of Ecnomus 256 23 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Polybius The Histories7 Haziran 2020 tarihinde Archive is sitesinde arsivlendi