Ege Ernart (6 Mart 1937, Muğla - 21 Ocak 2002, İstanbul), Türk reklamcı, tiyatro ve sinema oyuncusu, dramaturg ve şair.
Ege Ernart | |
---|---|
![]() | |
Doğum | 6 Mart 1937 Muğla, Türkiye |
Ölüm | 21 Ocak 2002 (64 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Ölüm sebebi | Akciğer kanseri |
Milliyet | Türk |
Meslek | Reklamcı, tiyatro ve sinema oyuncusu, dramaturg ve şair |
Biyografisi
6 Mart 1937'de İstanbul'da doğdu. 1959'da Galatasaray Lisesi'nden mezun oldu. İstanbul Üniversitesi'nin felsefe bölümüne kaydoldu. Lise yıllarından başlayarak şiir, tiyatro, oyunculuk, yönetmenlik ve felsefeyle ilgilendi. Şiirleri önce okul dergisinde ardından zamanın gözde edebiyat dergileri olan Seçilmiş Hikâyeler, Dost, Pazar Postası ve Şairler Yaprağı'nda yayımlandı. Hiçbir zaman kitaplaştırmadığı şiirlerinden bir seçkiye vefatından sonra yayımlanan, Kemal Sezer imzalı Ege Ernart: Bir Öncü Reklamcı ve Sıradışı Yaşamı başlıklı biyografi kitabında yer verildi.
Tiyatro kariyeri
Ege Ernart, Galatasaray Lisesi'nde Erol Günaydın, Asaf Çiğiltepe, Bilge Zobu, Ergun Köknar, Duygu Sağıroğlu ve Çetin İpekkaya gibi ileride tiyatroyu meslek olarak seçecek isimlerle okudu. Üniversitedeyken farklı tiyatrolarda profesyonel olarak sahneye çıktı. 1963 yılında Arena Tiyatrosu'nda sahnelenen Jaroslav Hašek'in Aslan Asker Şvayk adlı oyunundaki Rahip Katz rolüyle adından söz ettirdi. Bu roldeki başarısı nedeniyle Topkapı filminin hazırlıkları için Türkiye'ye gelmiş olan Amerikalı yönetmen Jules Dassin'in dikkatini çekti. Ernart, bu filmde Topkapı Müzesi'nde bir soygun planlayan uluslararası çetenin peşine düşen Türk istihbarat şefi Binbaşı Ali Tufan rolünü canlandırdı. Çekimler için dokuz ay boyunca Jules Dassin'le beraber Paris'te bulunan Ernart'ın Sorbonne'da felsefe eğitimine devam etme planı gerçekleşmedi.
Türkiye'ye dönüşünde Çetin İpekkaya ile birlikte Kadıköy Tiyatrosu'nu kurdu. Kadıköy Tiyatrosu'ndan ayrıldıktan sonra bir süre Gen-Ar Tiyatrosu'nda yönetmen ve oyuncu olarak çalıştı. Burada Jean Genet'in Hizmetçiler oyununu sahneye koydu. Bu dönemde Tehlikeli Adımlar, Vurguncular ve adlı filmlerde de oynadı.
1969 yılında Güngör Dilmen'in yazdığı ve Engin Cezzar'ın sahneye koyduğu İttihat ve Terakki oyunundaki Abdülhamit rolüyle tiyatroya veda etti.
Reklamcılık kariyeri
1968 yılında 'ta metin yazarı olarak başladığı reklamcılık mesleğindeki başarılarıyla Türk reklamcılığına damga vurdu. Ferit Edgü'yle birlikte bugün kullanılan reklam dilinin temellerini attılar. Eli Acıman'ın da desteğiyle konuşma diline yakın arı bir Türkçenin reklamverenler tarafından kabul görmesini ve yerleşmesini sağladılar. Devrik tümce kullanarak yeni ifade imkanlarının yolunu açtılar. İzmir Tolga dildeki yaratılan farklılığı şöyle bir örnekle canlandırır: "Daha önceki dil 'Elinize alacağınız Aga radyo etraftaki bütün komşularınızın nazarı dikkatini celbedecetir,' gibiydi. Böyle bir dilden, anlaşılır ve yeniliği nedeniyle taze bir dil yarattılar. (...) Sonra, cümle yapılarında devrik cümle dikkat çeker. Devrik ve yarım cümle. Yani cümle devrilmesi bazen ciddi dil ekonomisi sağlayan bir şey. 'Daha rahat bir hayat için' mesela Aygaz'lar falan."
Ernart yazar ve sanatçıların reklamcılık alanında çalışmaya başlamasının da önünü açtı. Bu isimler arasında , Hulki Aktunç, , Duygu Asena, Onat Kutlar, Yılmaz Gruda, Necati Tosuner ve Egemen Berköz de bulunmaktadır.
1971 yılında Manajans'tan ayrıldı ve bir yıl sonra Ferit Edgü ve Affan Başak ile birlikte kendi reklam ajansı 'yı kurdu. 1974 yılında Maya ve Grafika ajansları birleşerek Türkiye'deki ilk ajans birleşmesini gerçekleştirdiler. Ernart 1976'da Grafika Maya'dan ayrılarak Ajans Konsey'i kurdu.
Kariyeri boyunca , Tofaş, Beymen, Shell gibi pek çok önemli kampanyaya imza attı, E.C.A. için Bay Elmor karakterini yarattı.
1979 yılında bağımsız (freelance) reklam yazarlığı ve yönetmenliğine başladı. Bu Türk reklamcılık tarihinde ilk kez oluyordu. "Hükümet deviren kampanya olarak nitelenen" TÜSİAD kampanyasını ve ardından Anavatan Partisi'nin 1983 ve 1984 seçim kampanyalarını hazırladı. Turgut Özal'ın "İcraatın İçinden" programlarını yaptı, 70 bölümün metinlerini bizzat kaleme aldı.
21 Ocak 2002'de akciğer kanseri nedeniyle öldü.
"Ege Ernart: Bir "Öncü Reklamcı" ve Sıradışı Yaşamı" adlı kitabın arka kapağında onun için şunlar yazmaktadır:
Önüne geçilmez bir merak, acele yaşanan soluk soluğa bir yaşam.. Beyoğlu'nun en ucuz meyhanelerinde vatmanlarla ve hamallarla söyleşilen geceler...Korkunç bir kültür birikimi, tokat gibi şiirler. Avangard tiyatronun başkaldırı simgelerinden, Rahip Katz ve Abdülhamit rollerinin unutulmaz oyuncusu..Zamana ve mekana bağlanmadan yaşayan anarşist bir ruh..
Tiyatro oyunları
- "Zilli Zarife" - Seyircilerin arasında oturan bir sivil polis
- "Aslan Asker Şvayk" - Sarhoş papaz Katz (Arena Tiyatrosu) (1963)
- "Übü" (Arena Tiyatrosu)
- "Kayıp Mektup" (Arena Tiyatrosu) (1963)
- "Konserve Asker" (Özel Kadıköy Tiyatrosu) - (1964) Çevirmen: Halit Akçatepe
- "Hizmetçiler" - Sahneye koyan Ege Ernart (Gen-Ar Tiyatrosu) (1965)
- "Albay ve Ben" () (1965)
- "Ah Biz Eşekler" - (Gen-Ar Tiyatrosu) (1966) Eser: Aziz Nesin
- "Kır At" - Hem oyuncu hem sahneye koyan (Gen-Ar Tiyatrosu) (1968)
- "İttihat ve Terakki" - Abdülhamit (Dormen Tiyatrosu ve ortak yapımı) (1969)
Filmografisi
- 1964 - Topkapı - Binbaşı Ali Tufan
- 1965 - Tehlikeli Adımlar - Abdi
- 1966 - Vurguncular
- 1966 - - Engin
Kaynakça
- ^ Kemal Sezer (2003). "Ege Ernart: Bir "Öncü Reklamcı" ve Sıradışı Yaşamı". Reklamcılık Vakfı Yayınları. ss. 104-105, 121-135.
- ^ a b "Milliyet Gazete Arşivi". gazetearsivi.milliyet.com.tr. 25 Kasım 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mart 2010.
- ^ Kemal Sezer (2003). Ege Ernart: Bir "Öncü Reklamcı" ve Sıradışı Yaşamı. Reklamcılık Vakfı Yayınları. s. 42.
- ^ Nil Baransel (2003). Eli Acıman: Sevmediği Sözcük Reklam Aşık Olduğu Mesleği Reklamcılık!. Doğan Kitap. s. 115.
- ^ Kemal Sezer (2003). Ege Ernart: Bir "Öncü Reklamcı" ve Sıradışı Yaşamı. Reklamcılık Vakfı Yayınları. ss. 54-55.
- ^ "Ege Ernart". reklamaemekverenler.blogspot.com. 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mart 2010.
- ^ "Ege Ernart'ı anarken". radikal.com.tr. 23 Ekim 2005 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mart 2010.
Dış bağlantılar
- IMDb'de Ege Ernart
- SinemaTürk'te Ege Ernart
- "Ege Ernart" ın biyografisi 19 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Radikal.com.tr'de Ülkü Tamer'in yazısı23 Ekim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- sabah.com.tr'de Ülkü Tamer'in yazısı 21 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ege Ernart 6 Mart 1937 Mugla 21 Ocak 2002 Istanbul Turk reklamci tiyatro ve sinema oyuncusu dramaturg ve sair Ege ErnartDogum6 Mart 1937 Mugla TurkiyeOlum21 Ocak 2002 64 yasinda Istanbul TurkiyeOlum sebebiAkciger kanseriMilliyetTurkMeslekReklamci tiyatro ve sinema oyuncusu dramaturg ve sairBiyografisi6 Mart 1937 de Istanbul da dogdu 1959 da Galatasaray Lisesi nden mezun oldu Istanbul Universitesi nin felsefe bolumune kaydoldu Lise yillarindan baslayarak siir tiyatro oyunculuk yonetmenlik ve felsefeyle ilgilendi Siirleri once okul dergisinde ardindan zamanin gozde edebiyat dergileri olan Secilmis Hikayeler Dost Pazar Postasi ve Sairler Yapragi nda yayimlandi Hicbir zaman kitaplastirmadigi siirlerinden bir seckiye vefatindan sonra yayimlanan Kemal Sezer imzali Ege Ernart Bir Oncu Reklamci ve Siradisi Yasami baslikli biyografi kitabinda yer verildi Tiyatro kariyeriEge Ernart Galatasaray Lisesi nde Erol Gunaydin Asaf Cigiltepe Bilge Zobu Ergun Koknar Duygu Sagiroglu ve Cetin Ipekkaya gibi ileride tiyatroyu meslek olarak sececek isimlerle okudu Universitedeyken farkli tiyatrolarda profesyonel olarak sahneye cikti 1963 yilinda Arena Tiyatrosu nda sahnelenen Jaroslav Hasek in Aslan Asker Svayk adli oyunundaki Rahip Katz roluyle adindan soz ettirdi Bu roldeki basarisi nedeniyle Topkapi filminin hazirliklari icin Turkiye ye gelmis olan Amerikali yonetmen Jules Dassin in dikkatini cekti Ernart bu filmde Topkapi Muzesi nde bir soygun planlayan uluslararasi cetenin pesine dusen Turk istihbarat sefi Binbasi Ali Tufan rolunu canlandirdi Cekimler icin dokuz ay boyunca Jules Dassin le beraber Paris te bulunan Ernart in Sorbonne da felsefe egitimine devam etme plani gerceklesmedi Turkiye ye donusunde Cetin Ipekkaya ile birlikte Kadikoy Tiyatrosu nu kurdu Kadikoy Tiyatrosu ndan ayrildiktan sonra bir sure Gen Ar Tiyatrosu nda yonetmen ve oyuncu olarak calisti Burada Jean Genet in Hizmetciler oyununu sahneye koydu Bu donemde Tehlikeli Adimlar Vurguncular ve adli filmlerde de oynadi 1969 yilinda Gungor Dilmen in yazdigi ve Engin Cezzar in sahneye koydugu Ittihat ve Terakki oyunundaki Abdulhamit roluyle tiyatroya veda etti Reklamcilik kariyeri1968 yilinda ta metin yazari olarak basladigi reklamcilik meslegindeki basarilariyla Turk reklamciligina damga vurdu Ferit Edgu yle birlikte bugun kullanilan reklam dilinin temellerini attilar Eli Aciman in da destegiyle konusma diline yakin ari bir Turkcenin reklamverenler tarafindan kabul gormesini ve yerlesmesini sagladilar Devrik tumce kullanarak yeni ifade imkanlarinin yolunu actilar Izmir Tolga dildeki yaratilan farkliligi soyle bir ornekle canlandirir Daha onceki dil Elinize alacaginiz Aga radyo etraftaki butun komsularinizin nazari dikkatini celbedecetir gibiydi Boyle bir dilden anlasilir ve yeniligi nedeniyle taze bir dil yarattilar Sonra cumle yapilarinda devrik cumle dikkat ceker Devrik ve yarim cumle Yani cumle devrilmesi bazen ciddi dil ekonomisi saglayan bir sey Daha rahat bir hayat icin mesela Aygaz lar falan Ernart yazar ve sanatcilarin reklamcilik alaninda calismaya baslamasinin da onunu acti Bu isimler arasinda Hulki Aktunc Duygu Asena Onat Kutlar Yilmaz Gruda Necati Tosuner ve Egemen Berkoz de bulunmaktadir 1971 yilinda Manajans tan ayrildi ve bir yil sonra Ferit Edgu ve Affan Basak ile birlikte kendi reklam ajansi yi kurdu 1974 yilinda Maya ve Grafika ajanslari birleserek Turkiye deki ilk ajans birlesmesini gerceklestirdiler Ernart 1976 da Grafika Maya dan ayrilarak Ajans Konsey i kurdu Kariyeri boyunca Tofas Beymen Shell gibi pek cok onemli kampanyaya imza atti E C A icin Bay Elmor karakterini yaratti 1979 yilinda bagimsiz freelance reklam yazarligi ve yonetmenligine basladi Bu Turk reklamcilik tarihinde ilk kez oluyordu Hukumet deviren kampanya olarak nitelenen TUSIAD kampanyasini ve ardindan Anavatan Partisi nin 1983 ve 1984 secim kampanyalarini hazirladi Turgut Ozal in Icraatin Icinden programlarini yapti 70 bolumun metinlerini bizzat kaleme aldi 21 Ocak 2002 de akciger kanseri nedeniyle oldu Ege Ernart Bir Oncu Reklamci ve Siradisi Yasami adli kitabin arka kapaginda onun icin sunlar yazmaktadir Onune gecilmez bir merak acele yasanan soluk soluga bir yasam Beyoglu nun en ucuz meyhanelerinde vatmanlarla ve hamallarla soylesilen geceler Korkunc bir kultur birikimi tokat gibi siirler Avangard tiyatronun baskaldiri simgelerinden Rahip Katz ve Abdulhamit rollerinin unutulmaz oyuncusu Zamana ve mekana baglanmadan yasayan anarsist bir ruh Tiyatro oyunlari Zilli Zarife Seyircilerin arasinda oturan bir sivil polis Aslan Asker Svayk Sarhos papaz Katz Arena Tiyatrosu 1963 Ubu Arena Tiyatrosu Kayip Mektup Arena Tiyatrosu 1963 Konserve Asker Ozel Kadikoy Tiyatrosu 1964 Cevirmen Halit Akcatepe Hizmetciler Sahneye koyan Ege Ernart Gen Ar Tiyatrosu 1965 Albay ve Ben 1965 Ah Biz Esekler Gen Ar Tiyatrosu 1966 Eser Aziz Nesin Kir At Hem oyuncu hem sahneye koyan Gen Ar Tiyatrosu 1968 Ittihat ve Terakki Abdulhamit Dormen Tiyatrosu ve ortak yapimi 1969 Filmografisi1964 Topkapi Binbasi Ali Tufan 1965 Tehlikeli Adimlar Abdi 1966 Vurguncular 1966 EnginKaynakca Kemal Sezer 2003 Ege Ernart Bir Oncu Reklamci ve Siradisi Yasami Reklamcilik Vakfi Yayinlari ss 104 105 121 135 a b Milliyet Gazete Arsivi gazetearsivi milliyet com tr 25 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mart 2010 Kemal Sezer 2003 Ege Ernart Bir Oncu Reklamci ve Siradisi Yasami Reklamcilik Vakfi Yayinlari s 42 Nil Baransel 2003 Eli Aciman Sevmedigi Sozcuk Reklam Asik Oldugu Meslegi Reklamcilik Dogan Kitap s 115 Kemal Sezer 2003 Ege Ernart Bir Oncu Reklamci ve Siradisi Yasami Reklamcilik Vakfi Yayinlari ss 54 55 Ege Ernart reklamaemekverenler blogspot com 19 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mart 2010 Ege Ernart i anarken radikal com tr 23 Ekim 2005 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mart 2010 Dis baglantilarIMDb de Ege Ernart SinemaTurk te Ege Ernart Ege Ernart in biyografisi 19 Aralik 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Radikal com tr de Ulku Tamer in yazisi23 Ekim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde sabah com tr de Ulku Tamer in yazisi 21 Mayis 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde