Ekçe veya Aequi dili; Romalıların, (Aequi) ve Aequium sömürgecileri (Aequicoli) diye adlandırdığı, Kuzeydoğu Latium'un 'nde ve onların doğusundaki Merkez Apeninler'de yaşamış olan halk tarafından, erken ve orta Roma Cumhuriyeti döneminde yani yaklaşık MÖ 5. yüzyıldan Roma ordusuna yenilip ardından Romalılaştıkları MÖ 3. yüzyıla kadar konuşulduğu düşünülen soyu tükenmiş bir İtalik dildir. Bölge, Roma'dan gelen Latince konuşan kişiler tarafından yoğun bir şekilde kolonize edildiğinden oradaki yazıtların çoğu Latincedir. Farklı bir lehçede olduğu görülen iki tarihsiz yazıt; bilim insanları tarafından aslında, Roma öncesi kabilenin tümünün dilini temsil ettiği varsayımıyla Ekçe olarak adlandırılmıştır. Dilin, Hint-Avrupa dil ailesinin İtalik koluna ait olduğu bilgisinden fazlasını söylemek için yeterli metin bulunmamaktadır.
Ekçe | |
---|---|
Aequi dili | |
Ana dili olanlar | Ek / Aequi ülkesi |
Bölge | Latium, Doğu-Merkez İtalya |
Dönem | MÖ 5. - 3. yüzyıl |
Dil ailesi | Hint-Avrupa
|
Dil kodları | |
ISO 639-3 | xae |
Dilbilimci listesi | xae |
Glottolog | aequ1239 aequ1238 eski kod |
Abraham Ortelius'un 1595'te yayımlanan Antik Latium haritası |
Külliyat
Ekçe, iki yazıtla yetersiz bir şekilde belgelenmiştir. Conway'in İtalik yazıtlar yayını; buraya bir sözlükçe, birkaç yer adı ve birkaç düzine kişisel ad ekliyor ama bunların hangilerinin kesinlikle endonim, hangilerinin Latince konuşan halkın kullandığı Latince egzonimler olduğu ayrımını yapmıyor. Her iki durumda da aynı olmaları mümkün ancak böyle bir hipotez henüz kanıtlanmadı.
yazıtı, ALBSI PATRE yazan bir bronz plakadır. Conway, ilk kelimeyi *albe(n)si () olarak yeniden oluşturmuştur. , metni Latinceye Albano patri (iki yön. hali) diye çevirmiştir, Türkçesi "(Tanrı) Alban Baba'ya"dır.
İkinci belge, Petrella Salto'daki Cliternia (Capradosso) yazıtıdır, bir pınarda bulunan bu yazılı taş, doğası gereği bağlamından ayrılmıştır (tepeden aşağa yuvarlanmıştır). Metin:
- VIA INFERIOR | PRIVATAST| T VMBRENI C F |
- PRECARIO | ITVR | PECVS PLOSTRV | NIQVIS AGAT
Yolun özel olduğunu, geçişin Gaius'un oğlu Titus Umbrenus'un izniyle olduğunu ancak yük hayvanlarının yasak olduğunu bildiren bir uyarıdır.
Kaynakça
- ^ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, (Ed.) (2017). "Aequian". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
- ^ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, (Ed.) (2017). "eski kod". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
- ^ a b Conway, Robert Seymour (1897). The Italic Dialects. Cambridge: Cambridge University Press. ss. 301-305.
- ^ Ernout 1916, ss. 43–44 gives the CIL number, as the inscription was originally taken to be early Latin: I2 385, VI 3672, IX 4177.
- ^ (2002). The Foundations of Latin. Trends in Linguistics: Studies and Monographs. Berlin: Mouton de Gruyter. s. 122.
- ^ IX, 4171, according to Ernout 1916, s. 45.
Ek kaynaklar
- Ernout, Alfred (2009) [1916]. Recueil de Textes Latins Archaïques (Fransızca). Internet Archive.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ekce veya Aequi dili Romalilarin Aequi ve Aequium somurgecileri Aequicoli diye adlandirdigi Kuzeydogu Latium un nde ve onlarin dogusundaki Merkez Apeninler de yasamis olan halk tarafindan erken ve orta Roma Cumhuriyeti doneminde yani yaklasik MO 5 yuzyildan Roma ordusuna yenilip ardindan Romalilastiklari MO 3 yuzyila kadar konusuldugu dusunulen soyu tukenmis bir Italik dildir Bolge Roma dan gelen Latince konusan kisiler tarafindan yogun bir sekilde kolonize edildiginden oradaki yazitlarin cogu Latincedir Farkli bir lehcede oldugu gorulen iki tarihsiz yazit bilim insanlari tarafindan aslinda Roma oncesi kabilenin tumunun dilini temsil ettigi varsayimiyla Ekce olarak adlandirilmistir Dilin Hint Avrupa dil ailesinin Italik koluna ait oldugu bilgisinden fazlasini soylemek icin yeterli metin bulunmamaktadir EkceAequi diliAna dili olanlarEk Aequi ulkesiBolgeLatium Dogu Merkez ItalyaDonemMO 5 3 yuzyilDil ailesiHint Avrupa ItalikEkceDil kodlariISO 639 3xaeDilbilimci listesixaeGlottolog a rel nofollow class external text href http glottolog org resource languoid id aequ1239 aequ1239 a a rel nofollow class external text href http glottolog org resource languoid id aequ1238 aequ1238 a eski kodAbraham Ortelius un 1595 te yayimlanan Antik Latium haritasiKulliyatEkce iki yazitla yetersiz bir sekilde belgelenmistir Conway in Italik yazitlar yayini buraya bir sozlukce birkac yer adi ve birkac duzine kisisel ad ekliyor ama bunlarin hangilerinin kesinlikle endonim hangilerinin Latince konusan halkin kullandigi Latince egzonimler oldugu ayrimini yapmiyor Her iki durumda da ayni olmalari mumkun ancak boyle bir hipotez henuz kanitlanmadi yaziti ALBSI PATRE yazan bir bronz plakadir Conway ilk kelimeyi albe n si olarak yeniden olusturmustur metni Latinceye Albano patri iki yon hali diye cevirmistir Turkcesi Tanri Alban Baba ya dir Ikinci belge Petrella Salto daki Cliternia Capradosso yazitidir bir pinarda bulunan bu yazili tas dogasi geregi baglamindan ayrilmistir tepeden asaga yuvarlanmistir Metin VIA INFERIOR PRIVATAST T VMBRENI C F PRECARIO ITVR PECVS PLOSTRV NIQVIS AGAT Yolun ozel oldugunu gecisin Gaius un oglu Titus Umbrenus un izniyle oldugunu ancak yuk hayvanlarinin yasak oldugunu bildiren bir uyaridir Kaynakca Hammarstrom Harald Forkel Robert Haspelmath Martin Ed 2017 Aequian Glottolog 3 0 Jena Germany Max Planck Institute for the Science of Human History Hammarstrom Harald Forkel Robert Haspelmath Martin Ed 2017 eski kod Glottolog 3 0 Jena Germany Max Planck Institute for the Science of Human History a b Conway Robert Seymour 1897 The Italic Dialects Cambridge Cambridge University Press ss 301 305 Ernout 1916 ss 43 44 gives the CIL number as the inscription was originally taken to be early Latin I2 385 VI 3672 IX 4177 2002 The Foundations of Latin Trends in Linguistics Studies and Monographs Berlin Mouton de Gruyter s 122 IX 4171 according to Ernout 1916 s 45 Ek kaynaklarErnout Alfred 2009 1916 Recueil de Textes Latins Archaiques Fransizca Internet Archive