El-Askerî Camii veya Askeriyye Camii/Türbesi (Arapça: مرقد الامامين علي الهادي والحسن العسكري - Merkad el-İmameyn Ali el-Hâdi ve Hasan el-Askerî), Irak'ın başkenti Bağdat'ın yakınlarında, 125 km güneyinde bulunan Samarra kentindeki bir türbe ve cami kompleksi olup Şiî Müslümanlar için dünyadaki kutsal ziyaretlerinin en önemlilerindendir. İbadethanenin yapımı 944 yılına tarihlenmektedir. Caminin altın kaplamalı kubbesi Sünni 2006 yılının Şubat ayında düzenledikleri bombalı bir saldırı sonucu yıkılmış, iki minaresi ise 2007 yılının Haziran ayında yapılan bir tahrip edilmiştir. Bu iki eylem Şii Müslümanlar arasında büyük kargaşaya neden olmuştur. Yapının o zamana değin ayakta kalmış olan saat kulesi ise Temmuz 2007'de tahrip edilmiştir.
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Samarra, Irak |
Koordinatlar | 34°11′56″K 43°52′25″D / 34.19889°K 43.87361°D |
İnanç | İslam |
Mimari | |
Tamamlanma | 944 |
Yapının önemi, ibadethane özelliğinden ziyade, Şiî itikadında inanılan 12 İmam'ın 10uncusu ve 11incisi olan İmam Ali Naki (El-Hadi) ile oğlu ve halefi Hasan el-Askeri'nin türbesi olmasına bağlıdır. Bu iki İmam için, camiye adını veren 'El-Askeriyyeyn' (iki Askerî) lakabı da kullanılmaktadır. Camide ayrıca olduğuna inanılan 12. İmam olan Mehdi'nin annesi da defnedilmiştir. Türbenin bitişiğinde, Mehdi'nin girdiği rivayet edilen yerin üzerine kurulmuş olan bir diğer bina da vardır.
Askeriyye Türbesine ayrıca 'İmameyn Türbesi' de denmektedir.
Time dergisi, 2006 yılındaki bombalı saldırı münasebetiyle yayınladığı bir yazıda cami hakkında şunları bildirdi:
El-Askeri Camii Şiî İslam'ın en kutsal yerlerinden bir tanesidir. Bu camiden daha büyük üne sahip sadece Necef'teki İmam Ali Türbesi ve Kerbela'daki İmam Hüseyin Türbesi sayılabilir. Samarra'nın Sünnî sakinleri de El-Askeri Camiine hürmet etmektedirler. 'Türbenin üzerine yemin ederim' deyimi, her iki cemaat arasında yaygındır.
Tarihçe
10uncu İmam Ali Naki ve 11inci İmam Hasan el-Askeri, Samarra'nın zamanın halifesi Mutasım'ın 'Askar ul-Mutasım' denen askeri bölgesinde ev hapsinde tutuluyorlardı. Bu nedenle bu iki İmam için askeri bölge sakini anlamına gelen "Askeriyyeyn" lakabı kullanılmıştır. İkisi de Mutasım tarafından inşa edilmiş olan caminin yakınındaki Ebu Ahmed Sokağındaki evlerinde ölmüş ve defnedilmişlerdir. Daha sonra yayılan bir söylentiye göre zehirlenerek ölmüşlerdir.
Mabedin son mimari değişikliği (Nasreddin Şah Kacar) tarafından 1868 yılında ve altın kubbenin ilave edildiği 1905 yılında yapılmıştır. 72.000 altın parçası ile kaplanmış ve mavi çinilerle kaplı duvarlarla çevrili kubbe Samarra şehrinin silüetine hakim bir görünüm arz etmekteydi. Kubbe yakl. 20 m çapında 68 m yüksekliğindeydi.
Bombalı saldırılar
2006 saldırısı
22 Şubat 2006 tarihinde, yerel saat itibarıyla 6.55'te, camide altın kubbeyi tamamen tahrip eden ve camiye bunun dışında da önemli ölçüde hasar veren patlamalar meydana gelmiştir. Askeri üniformalı, el-Kaide'ye bağlı Irak İslam Devleti mensubu Iraklı Sünni isyancılardan birkaç kişi daha önce camiye girmiş, bekçileri öldürmüş ve daha sonra patlamaya neden olan patlayıcıları yerleştirmişlerdir. üniformalı beş ila yedi kişi sabahtan camiye girerek iki tane bomba patlatmıştır.
2007 saldırıları
13 Haziran 2007 tarihinde, yerel saat itibarıyla sabah 8 sularında, el-Kaide örgütüne bağlı güçler, caminin ayakta kalmış, her biri 36 m yüksekliğinde olan ve daha önce tahrip edilmiş olan kubbenin her iki yanında duran iki minaresini havaya uçurmuştur. Kimsenin ölmediği olayla ilgili Irak polisi "caminin içinden ve etrafından eşzamanlı iki patlama sesi" olduğunu bildirmiştir. Irak devlet kanalı 'ye göre "yerel yetkililer, minarelere iki adet havan topu atıldığını bildirmiştir."
Yeniden açılışı
2009 yılının Nisan ayına kadar, yıkılan altın kubbe ve iki minare yeniden yapılmış ve türbe yeniden ziyaretçilere açılmıştır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ An Eye For an Eye, Time Magazine, February 26, 2006 14 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ http://www.timesonline.co.uk/article/0,,7374-2052701,00.html 10 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Bombing of Shia shrine sparks wave of retaliation, erişim tarihi 23 Şubat 2006
- ^ http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/02[] Bombing Shatters Mosque In Iraq, erişim tarihi 23 Şubat 2006
- ^ http://www.hindustantimes.com/news/181_1632721,00050004.htm 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Blast destroys golden dome of Iraq's shrine, erişim tarihi 23 Şubat 2006
- ^ http://www.cbc.ca/news/story/2006/02/22/iraq-shrine-blast.html Iraqi shrine bombing spurs wave of sectarian reprisals, erişim tarihi 23 Şubat 2006
- ^ http://breakingnews.iol.ie/news/story.asp?j=173575042&p=y73575748 10 Temmuz 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi Explosion destroys Shiite shrine golden dome, erişim tarihi 23 Şubat 2006
- ^ http://www.ibnlive.com/article.php?id=5757§ion_id=2 30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Bombers strike Shia mausoleum in Iraq, erişim tarihi 23 Şubat 2006
- ^ a b http://www.nytimes.com/2007/06/13/world/middleeast/13cnd-samarra.html?ref=world 24 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Minarets on Shiite Shrine in Iraq Destroyed in Attack, erişm tarihi 13 Haziran 2007
- ^ http://www.tehrantimes.com/index_View.asp?code=192492 27 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Bombed Iraq shrine reopens to visitors
- ^ http://yeni.haberler.com/haberf.asp?haber=1649962 10 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Askeriye Camii Tamir Edildi, erişim tarihi 27.04.2010
Dış bağlantılar
- ICOMOS Heritage at Risk 2006/2007: Iraq, Askariya Shrine 23 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Tahribatın görüntüleri: caminin önceki ve sonraki hali 24 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- BBC resim galerisi 11 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- BBC videosu 12 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- NYT resim galerisi 11 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
El Askeri Camii veya Askeriyye Camii Turbesi Arapca مرقد الامامين علي الهادي والحسن العسكري Merkad el Imameyn Ali el Hadi ve Hasan el Askeri Irak in baskenti Bagdat in yakinlarinda 125 km guneyinde bulunan Samarra kentindeki bir turbe ve cami kompleksi olup Sii Muslumanlar icin dunyadaki kutsal ziyaretlerinin en onemlilerindendir Ibadethanenin yapimi 944 yilina tarihlenmektedir Caminin altin kaplamali kubbesi Sunni 2006 yilinin Subat ayinda duzenledikleri bombali bir saldiri sonucu yikilmis iki minaresi ise 2007 yilinin Haziran ayinda yapilan bir tahrip edilmistir Bu iki eylem Sii Muslumanlar arasinda buyuk kargasaya neden olmustur Yapinin o zamana degin ayakta kalmis olan saat kulesi ise Temmuz 2007 de tahrip edilmistir El Askeri CamiiTemel bilgilerKonumSamarra IrakKoordinatlar34 11 56 K 43 52 25 D 34 19889 K 43 87361 D 34 19889 43 87361InancIslamMimariTamamlanma944 Yapinin onemi ibadethane ozelliginden ziyade Sii itikadinda inanilan 12 Imam in 10uncusu ve 11incisi olan Imam Ali Naki El Hadi ile oglu ve halefi Hasan el Askeri nin turbesi olmasina baglidir Bu iki Imam icin camiye adini veren El Askeriyyeyn iki Askeri lakabi da kullanilmaktadir Camide ayrica olduguna inanilan 12 Imam olan Mehdi nin annesi da defnedilmistir Turbenin bitisiginde Mehdi nin girdigi rivayet edilen yerin uzerine kurulmus olan bir diger bina da vardir Askeriyye Turbesine ayrica Imameyn Turbesi de denmektedir Time dergisi 2006 yilindaki bombali saldiri munasebetiyle yayinladigi bir yazida cami hakkinda sunlari bildirdi El Askeri Camii Sii Islam in en kutsal yerlerinden bir tanesidir Bu camiden daha buyuk une sahip sadece Necef teki Imam Ali Turbesi ve Kerbela daki Imam Huseyin Turbesi sayilabilir Samarra nin Sunni sakinleri de El Askeri Camiine hurmet etmektedirler Turbenin uzerine yemin ederim deyimi her iki cemaat arasinda yaygindir TarihceEl Askeri Camii nin 1916 yilinda cekilmis fotografi 10uncu Imam Ali Naki ve 11inci Imam Hasan el Askeri Samarra nin zamanin halifesi Mutasim in Askar ul Mutasim denen askeri bolgesinde ev hapsinde tutuluyorlardi Bu nedenle bu iki Imam icin askeri bolge sakini anlamina gelen Askeriyyeyn lakabi kullanilmistir Ikisi de Mutasim tarafindan insa edilmis olan caminin yakinindaki Ebu Ahmed Sokagindaki evlerinde olmus ve defnedilmislerdir Daha sonra yayilan bir soylentiye gore zehirlenerek olmuslerdir Mabedin son mimari degisikligi Nasreddin Sah Kacar tarafindan 1868 yilinda ve altin kubbenin ilave edildigi 1905 yilinda yapilmistir 72 000 altin parcasi ile kaplanmis ve mavi cinilerle kapli duvarlarla cevrili kubbe Samarra sehrinin siluetine hakim bir gorunum arz etmekteydi Kubbe yakl 20 m capinda 68 m yuksekligindeydi Bombali saldirilar2006 saldirisi Caminin 2006 yilindaki ilk bombali saldiridan sonraki hali 22 Subat 2006 tarihinde yerel saat itibariyla 6 55 te camide altin kubbeyi tamamen tahrip eden ve camiye bunun disinda da onemli olcude hasar veren patlamalar meydana gelmistir Askeri uniformali el Kaide ye bagli Irak Islam Devleti mensubu Irakli Sunni isyancilardan birkac kisi daha once camiye girmis bekcileri oldurmus ve daha sonra patlamaya neden olan patlayicilari yerlestirmislerdir uniformali bes ila yedi kisi sabahtan camiye girerek iki tane bomba patlatmistir 2007 saldirilari 13 Haziran 2007 tarihinde yerel saat itibariyla sabah 8 sularinda el Kaide orgutune bagli gucler caminin ayakta kalmis her biri 36 m yuksekliginde olan ve daha once tahrip edilmis olan kubbenin her iki yaninda duran iki minaresini havaya ucurmustur Kimsenin olmedigi olayla ilgili Irak polisi caminin icinden ve etrafindan eszamanli iki patlama sesi oldugunu bildirmistir Irak devlet kanali ye gore yerel yetkililer minarelere iki adet havan topu atildigini bildirmistir Yeniden acilisi 2009 yilinin Nisan ayina kadar yikilan altin kubbe ve iki minare yeniden yapilmis ve turbe yeniden ziyaretcilere acilmistir Ayrica bakinizKaynakca An Eye For an Eye Time Magazine February 26 2006 14 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde http www timesonline co uk article 0 7374 2052701 00 html 10 Subat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bombing of Shia shrine sparks wave of retaliation erisim tarihi 23 Subat 2006 http www washingtonpost com wp dyn content article 2006 02 olu kirik baglanti Bombing Shatters Mosque In Iraq erisim tarihi 23 Subat 2006 http www hindustantimes com news 181 1632721 00050004 htm 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Blast destroys golden dome of Iraq s shrine erisim tarihi 23 Subat 2006 http www cbc ca news story 2006 02 22 iraq shrine blast html Iraqi shrine bombing spurs wave of sectarian reprisals erisim tarihi 23 Subat 2006 http breakingnews iol ie news story asp j 173575042 amp p y73575748 10 Temmuz 2012 tarihinde Archive is sitesinde arsivlendi Explosion destroys Shiite shrine golden dome erisim tarihi 23 Subat 2006 http www ibnlive com article php id 5757 amp section id 2 30 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bombers strike Shia mausoleum in Iraq erisim tarihi 23 Subat 2006 a b http www nytimes com 2007 06 13 world middleeast 13cnd samarra html ref world 24 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Minarets on Shiite Shrine in Iraq Destroyed in Attack erism tarihi 13 Haziran 2007 http www tehrantimes com index View asp code 192492 27 Kasim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bombed Iraq shrine reopens to visitors http yeni haberler com haberf asp haber 1649962 10 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Askeriye Camii Tamir Edildi erisim tarihi 27 04 2010Dis baglantilarICOMOS Heritage at Risk 2006 2007 Iraq Askariya Shrine 23 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Tahribatin goruntuleri caminin onceki ve sonraki hali 24 Agustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC resim galerisi 11 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC videosu 12 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde NYT resim galerisi 11 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde