Elmas Mehmed Paşa, II. Mustafa saltanatında, 2 Mayıs 1695 - 11 Eylül 1697 tarihleri arasında iki yıl dört ay on gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.
Elmas Mehmed Paşa | |
---|---|
Osmanlı Sadrazamı | |
Görev süresi 2 Mayıs 1695 - 11 Eylül 1697 | |
Hükümdar | II. Mustafa |
Yerine geldiği | Sürmeli Ali Paşa |
Yerine gelen | Köprülü Amcazade Hacı Hüseyin Paşa |
Kişisel bilgiler | |
Ölüm | 11 Eylül 1697 Zenta |
Hayatı
Kastamonu'nun Cide ilçesine bağlı Hoşalay bucağındandır. Yeniçeri ocağından yetişmiştir. 1678'de Hazine Kethüdalığına getirilmiştir. Daha sonra Has Oda'da görev yapmıştır. 1688'de nişancı olmuş, 1689'da vezir rütbesine ulaşmıştır. 2 Mayıs 1695 tarihinde de padişah II. Mustafa tarafından Şeyhülislam Feyzullah Efendi'nin tavsiyesiyle sadrazamlığa atanmıştır.
Gençliğinde zeki ve cevval bir devlet adamı olarak biliniyordu. Yakışıklı oluşundan dolayı kendisine "elmas" lakabı verilmiştir. II. Mustafa'nın bütün seferlerine (1695 yazında Lagoş zaferi ile sonuçlanan Avusturya seferi, 1696'da Ulaş (Olasch) Meydan Muharebesi'nde zafer ile sonuçlanan Avusturya seferi ve en son 1697'de Zenta Muharebesi ile sonuçlanan Avusturya seferine) iştirak etmiştir.
Para reformları
Elmas Mehmet Paşa'nın sadareti sırasında 1695-1696 yıllarında çok önemli ekonomik para reformları gerçekleştirilmiştir. İstanbul'da ve diğer büyük şehirlerde sürümde bulunan çeşitli ayarda çeşitli altın paralar toplanarak, İstanbul, İzmir ve Edirne darphanelerinde darbettirilen ve üzerinde Sultan II. Mustafa'nın tuğrası bulunan, "tuğralı" Osmanlı altınlarından ilki olan, "Tuğralı Cedid Altunu" ile değiştirilmiştir. Ayrıca Osmanlı piyasalarında geçerli "sikke-i kefere", "zolta/zolata", "esedi", "guruş" denilen yabancı gümüş sikkeler toplatılıp yerine ya İstanbul Darphanesinde yeniden darbedilen veya vezne uygun halis iseler eskilerin üzerine yeniden II. Mustafa tuğrası vurularak ortaya çıkartılan, Osmanlı "Cedid Kuruş" gümüş sikkeleri sürüme konulmuştur. Devlete verilecek vergilerin bu yeni Osmanlı sikkeleri ile ödenmesi şart koşularak bu yeni altın ve gümüş sikkelerin piyasalar ve halk tarafından kabul edilmeleri sağlanmıştır.
Zenta Muharebesinde ölmesi
Elmas Mehmet Paşa 11 Eylül 1697 tarihinde Zenta Muharebesi sırasında savaşarak öldü. Bu savaş Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nın bir dönüm noktası olup Osmanlı ordusu Savoy Prensi Eugen komutası altındaki Avusturya ordusu karşısında yenilgiye uğramıştır. 20.000'den fazla Osmanlı askeri ölmüştür ve ölenler arasında Sadrazam Elmas Mehmet Paşa, bazı kubbe vezirleri, eyalet ve sancak paşaları ve yeniçeri ağaları vardır. Bunun başlıca nedeni savaşın en kritik noktasında yeniçerilerin sadrazama karşı ayaklanmaları olmuştur. Tarihçi Dimitri Kantemiroğlu, Elmas Mehmet Paşa'nın yeniçeriler tarafından öldürüldüğünü yazmaktadır. Avusturya ordusu savaştan sonra birçok ganimet ele geçirmiştir. Elmas Mehmet Paşa'nın üzerinde bulunan Mühr-ü Hümayun Avusturyalıların eline geçmiştir.
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Danışmend, İsmail Hâmi (1971),Osmanlı Devlet Erkâni, İstanbul: Türkiye Yayınevi.
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım, XVİ. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN 978-975-16-0010) say.442-443
- Buz, Ayhan, (2009) Osmanlı Sadrazamları, İstanbul: Neden Kitap, ISBN978-975-254-278-5,
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Sürmeli Ali Paşa | Osmanlı Sadrazamı 2 Mayıs 1695 - 11 Eylül 1697 | Sonra gelen: Köprülü Amcazade Hacı Hüseyin Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Elmas Mehmed Pasa II Mustafa saltanatinda 2 Mayis 1695 11 Eylul 1697 tarihleri arasinda iki yil dort ay on gun sadrazamlik yapmis Osmanli devlet adamidir Elmas Mehmed PasaOsmanli SadrazamiGorev suresi 2 Mayis 1695 11 Eylul 1697Hukumdar II MustafaYerine geldigi Surmeli Ali PasaYerine gelen Koprulu Amcazade Haci Huseyin PasaKisisel bilgilerOlum 11 Eylul 1697 ZentaHayatiKastamonu nun Cide ilcesine bagli Hosalay bucagindandir Yeniceri ocagindan yetismistir 1678 de Hazine Kethudaligina getirilmistir Daha sonra Has Oda da gorev yapmistir 1688 de nisanci olmus 1689 da vezir rutbesine ulasmistir 2 Mayis 1695 tarihinde de padisah II Mustafa tarafindan Seyhulislam Feyzullah Efendi nin tavsiyesiyle sadrazamliga atanmistir Gencliginde zeki ve cevval bir devlet adami olarak biliniyordu Yakisikli olusundan dolayi kendisine elmas lakabi verilmistir II Mustafa nin butun seferlerine 1695 yazinda Lagos zaferi ile sonuclanan Avusturya seferi 1696 da Ulas Olasch Meydan Muharebesi nde zafer ile sonuclanan Avusturya seferi ve en son 1697 de Zenta Muharebesi ile sonuclanan Avusturya seferine istirak etmistir Para reformlariElmas Mehmet Pasa nin sadareti sirasinda 1695 1696 yillarinda cok onemli ekonomik para reformlari gerceklestirilmistir Istanbul da ve diger buyuk sehirlerde surumde bulunan cesitli ayarda cesitli altin paralar toplanarak Istanbul Izmir ve Edirne darphanelerinde darbettirilen ve uzerinde Sultan II Mustafa nin tugrasi bulunan tugrali Osmanli altinlarindan ilki olan Tugrali Cedid Altunu ile degistirilmistir Ayrica Osmanli piyasalarinda gecerli sikke i kefere zolta zolata esedi gurus denilen yabanci gumus sikkeler toplatilip yerine ya Istanbul Darphanesinde yeniden darbedilen veya vezne uygun halis iseler eskilerin uzerine yeniden II Mustafa tugrasi vurularak ortaya cikartilan Osmanli Cedid Kurus gumus sikkeleri surume konulmustur Devlete verilecek vergilerin bu yeni Osmanli sikkeleri ile odenmesi sart kosularak bu yeni altin ve gumus sikkelerin piyasalar ve halk tarafindan kabul edilmeleri saglanmistir Zenta Muharebesinde olmesiElmas Mehmet Pasa 11 Eylul 1697 tarihinde Zenta Muharebesi sirasinda savasarak oldu Bu savas Osmanli Kutsal Ittifak Savaslari nin bir donum noktasi olup Osmanli ordusu Savoy Prensi Eugen komutasi altindaki Avusturya ordusu karsisinda yenilgiye ugramistir 20 000 den fazla Osmanli askeri olmustur ve olenler arasinda Sadrazam Elmas Mehmet Pasa bazi kubbe vezirleri eyalet ve sancak pasalari ve yeniceri agalari vardir Bunun baslica nedeni savasin en kritik noktasinda yenicerilerin sadrazama karsi ayaklanmalari olmustur Tarihci Dimitri Kantemiroglu Elmas Mehmet Pasa nin yeniceriler tarafindan olduruldugunu yazmaktadir Avusturya ordusu savastan sonra bircok ganimet ele gecirmistir Elmas Mehmet Pasa nin uzerinde bulunan Muhr u Humayun Avusturyalilarin eline gecmistir KaynakcaDis baglantilarDanismend Ismail Hami 1971 Osmanli Devlet Erkani Istanbul Turkiye Yayinevi Uzuncarsili Ismail Hakki 1954 Osmanli Tarihi III Cilt 2 Kisim XVI Yuzyil Ortalarindan XVII Yuzyil Sonuna kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Altinci Baski 2011 ISBN 978 975 16 0010 say 442 443 Buz Ayhan 2009 Osmanli Sadrazamlari Istanbul Neden Kitap ISBN978 975 254 278 5 Siyasi goreviOnce gelen Surmeli Ali Pasa Osmanli Sadrazami 2 Mayis 1695 11 Eylul 1697 Sonra gelen Koprulu Amcazade Haci Huseyin Pasa