Bu maddede bulunmasına karşın yetersizliği nedeniyle bazı bilgilerin hangi kaynaktan alındığı belirsizdir.Nisan 2018) () ( |
Emel Esin (d. İstanbul 1914 - ö. İstanbul, 26 Şubat 1987), Türk - İslâm kültür ve sanat tarihi uzmanı
Emel Esin | |
---|---|
Doğum | 1914 İstanbul |
Ölüm | 26 Şubat 1987 İstanbul |
Defin yeri | Karacaahmet Mezarlığı |
Meslek | Türk - İslâm kültür ve sanat tarihi uzmanı |
Yaşamı
Türkçülüğün önemli isimlerinden, Türk Ocağı kurucular heyeti üyesi, meşrutiyet meclisi mebuslarından, birinci meclis hükûmetinin maliye ve dahiliye vekili daha sonra diplomat olan Ahmet Ferit Tek ile Fecr-i Âtî devri yazarlarından romancı Müfide Ferid Hanım’ın kızıdır. İngiltere ve Fransa’da tahsil gördü. Fransızca, İngilizce ve Almanca öğrendi. Lise sonrası bakaloryasını verdi ve mimarlık tahsili görmek üzere Ortaçağ usulünde öğretim veren Ecole des Beaux Arts’a kaydoldu. Buranın ağır şartlarından hoşlanmadı ve dolayı tahsilini yarıda bıraktı. Ebeveyninin tahsil görmüş olduğu Ecole des Sciences Politiques’in tarih bölümüne kaydolarak buradan mezun oldu. Yüksek matematik sahasında Sorbonne’dan sertifika aldı. Daha sonra Paris ve Viyana güzel sanatlar akademilerinde mimarî, resim, mozaik, vitray ve gravür gibi alanlarda öğrenim gördü.
Türkiye’de Prof. ’den Arapça ve Farsça, Prof. Dr. Zeki Velidi Togan’dan Orta Asya tarihi ve Prof. Dr. ’den Ortaçağ Türkçe metinleri dersleri aldı. Paris Üniversitesi’nde Le Dragon dans l’iconographie Turque (Türk İkonografisinde Ejder) başlıklı tezini savunarak sanat tarihi doktoru payesini kazandı. İyi derecede bildiği bellibaşlı Doğu ve Batı dillerinin yanında Moskova Sefiresi iken Rusça da öğrendiği için farklı dillerdeki eserleri inceleyip değerlendirmek suretiyle Türk ve İslam sanat tarihi ve arkeolojisi sahalarında dikkat çekici çalışmalara girişti ve önemli eserler yazdı. Fiş usulü ile çalışan Esin topladığı bilgileri fişlere kaydederek sakladığı için binlerce fişten meydana gelen bir ihtisas koleksiyonu oluşturdu. Çalışmalarını yalnız başına ve hasbî olarak yürüttü, ülke içinde ve ülke dışında katıldığı kongrelerde tebliğler verdi, yerli yabancı dergilerde makaleleri yayımlandı.
İslâm Ansiklopedisi heyetinin talebi üzerine “Tirmiz” ve “Turfan”; Türk Ansiklopedisi’ne aralarında “Hac”, “Hacer-i Esved”, “Hızır”, “Hz. İbrâhim”, “Kâbe”, “Medine”, “Mekke”, “Medrese”, “Mescid”, “Mescid-i Aksâ”, “Minare” maddeleriyle İslâm, İlhanlı, İran, Karahanlı ve Karluk sanatlarıyla ilgili madde kısımlarını, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi’ne de “Ahmed Yesevî Külliyesi”, “Ahsîkes”, “Almalığ”, “Amuderya” ve “Börk” maddelerini kaleme aldı.
Türk - Arap İncelemeleri Vakfı’nın kurucu üyeleri arasında yer aldı. 1983 yılında, Atatürk Kültür Dil Tarih Yüksek Kurumu bünyesindeki Atatürk Kültür Merkezi aslî üyeliğine seçildi. Atatürk Kültür Merkezi namına olduğu Uygur Türk medeniyeti tarihi, Hâkāni Türk medeniyeti tarihi, Oğuz Türkleri’nin kültür ve sanat tarihine dair çalışmalarını yürütmekteyken 26 Şubat 1987’de İstanbul’da öldü ve Karacaahmet Mezarlığı’na toprağa verildi.
Tek-Esin Türk Kültürünü Araştırma ve Geliştirme Vakfı
Vefatından sonra, vasiyeti üzerine, bağışladığı mal varlığı ile Türk kültürü sahasındaki çalışmaları desteklemek ve bu sahaya dair araştırmaları neşretmek üzere 28 Aralık 1989’da Üsküdar Salacak’taki kendi evinde kuruldu. Esin’in çoğu Türk kültür ve sanatına dair olmak üzere 7385 cilt kitap, 890 yazma, 4500 makale ve ayrı basım ile 290 ayrı dergi yanında çeşitli çalışmalarıyla ilgili dosyalar ve zengin bir fotoğraf ve dia arşivini ihtiva eden zengin ve emsalsiz kütüphanesi de adına kurulan bu vakfın bünyesinde olup katalogları vakıfça yayımlanmıştır. Emel Esin, 1931 yılında Mısır Prensi Vahid Yüsri Paşa ile evlendiyse de bu evliliği, ahid Yüsri Paşa ikinci bir evlilik dolayısıyla uzun sürmeden sona ermiştir. Japonya sefiri olan babasıyla Tokyo'ya giden Esin, 1941 yılında Tokyo’da Plevne Kahramanı 'nın ailesinden Büyükelçi Seyfullah Esin’le evlenmiştir. Çocukları olmamıştır.
Eserleri
- Orta Asya'da Maddî Kültürün Oluşumu
- Türk Kozmolojisine Giriş
- Türk Sanatında İkonografik Motifler, 457
- Türklerde Maddî Kültürün Oluşumu
- Aspects of Turkısh Cıvılısatıon In Cyprus, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yay.: 14, Ankara, 1965, 83 s
- Türkistan Seyahatnamesi, Ankara 1959, 123 s.
- Mecca the Blessed Madinah the Radiant, London, 1963, 64 p.
- Antecedents And Development Of Buddhıst And Manıchean Turkısh Art in Eastern Turkestan And Kansu, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul, 1967. 120 s.
- Lebbeyk Hac Hâtıraları, İstanbul, 1968.
- Türk Kültürü El Kitabı, II. Cild I/B -İslamiyetten Önceki Türk Kültür Tarihi ve İslam’a Giriş, Edebiyat Fakültesi Matbaası, İstanbul, 1978.
- A Hıstory Of Pre-Islamıc And Early-Islamıc Turkısh Culture (Supplement to the handbook of Turkish Culture,Series II,Volume 1/b), İstanbul, ünal matbaası, 1980, 400+116S., levha.16.
- Türk Kosmolojisi (İstanbul 1979). 11. Türk Kültür Tarihi İç - Asya’daki Erken Safhalar, Ankara 1985.
- The Culture of the Turks: The Inital Inner Asian Phase, Ankara 1986.
Bibliyografya
- Dr. Emel Esin Kütüphanesi Kataloğu: Kitaplar, Haz: Mihin Lugal... [v.d], İstanbul: Tek-Esin Türk Kültürünü Araştırma ve Geliştirme Vakfı, 1994, VII, 443 s.
- Dr. Emel Esin Kütüphanesi Kataloğu: Ayrıbasımlar - Makaleler, Haz: Mihin Lugal... [v.d.] İstanbul: Tek-Esin Türk Kültürünü Araştırma ve Geliştirme Vakfı, 1997. IV, 349 s.
- Dr. Emel Esin Kütüphanesi Kataloğu: Yazma Eserler, Haz: Mine Esiner Özen, İstanbul: Tek-Esin Türk Kültürünü Araştırma ve Geliştirme Vakfı, 1995. IX, 264, [8s. Levha].
Kaynakça
- Kaplan, Mehmet ve İnci Enginün, “Emel Esin İle Mülâkat”, Kaynaklar, 2 (Ankara 1984) 58-65.
- Baykara, Tuncer, “Dr. Emel Esin”, Türk Kültürü Araştırmaları, XXIV/1 (1986), s. V – IX.
- Cunbur, Müjgân, “Dr. Emel Esin’i Kaybettik 7 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .”, Erdem, III/7, Ankara 1987, s. 297-307.
- Köprülü, Orhan F., “Emel Esin’in Arkasından”, Türk Kültürü, XXV/290 (1987), s. 340-341.
- Üçer, “Müjgân, “Dr. Emel Esin’den Hatıralar”, Türk Kültürü, XXV/288 (1987), s. 219-223.
- İhsanoğlu, Ekmeleddin, “A Tribute to Dr. Emel Esin”, Art and the Islamic World, IV/4, London 1987-88, s. 81-83.
- Öztürkmen, N[eriman] Malkoç, “Dolu Yaşanmış Bir Hayat”, Zaman, (18-23 Eylül 1989).
- “Tek - Esin Türk Kültürünü Araştırma ve Geliştirme Vakfı”, STAD, III/8 (1990), s. 10.
- Özel, Ahmet, “ESİN, Emel” TDV İslâm Ansiklopedisi, C. 11, s. 381
- Akder, Necati, “Seçkin Vatansever, Büyük Milliyetçi, Değerli Fikir ve Mefkûre Adamı Ahmet Ferit Üful Etti, Türk Kültürü, sayı: 110, 1971, s. 116–128.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede kaynak listesi bulunmasina karsin metin ici kaynaklarin yetersizligi nedeniyle bazi bilgilerin hangi kaynaktan alindigi belirsizdir Lutfen kaynaklari uygun bicimde metin icine yerlestirerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Nisan 2018 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Emel Esin d Istanbul 1914 o Istanbul 26 Subat 1987 Turk Islam kultur ve sanat tarihi uzmaniEmel EsinDogum1914 IstanbulOlum26 Subat 1987 IstanbulDefin yeriKaracaahmet MezarligiMeslekTurk Islam kultur ve sanat tarihi uzmaniYasamiTurkculugun onemli isimlerinden Turk Ocagi kurucular heyeti uyesi mesrutiyet meclisi mebuslarindan birinci meclis hukumetinin maliye ve dahiliye vekili daha sonra diplomat olan Ahmet Ferit Tek ile Fecr i Ati devri yazarlarindan romanci Mufide Ferid Hanim in kizidir Ingiltere ve Fransa da tahsil gordu Fransizca Ingilizce ve Almanca ogrendi Lise sonrasi bakaloryasini verdi ve mimarlik tahsili gormek uzere Ortacag usulunde ogretim veren Ecole des Beaux Arts a kaydoldu Buranin agir sartlarindan hoslanmadi ve dolayi tahsilini yarida birakti Ebeveyninin tahsil gormus oldugu Ecole des Sciences Politiques in tarih bolumune kaydolarak buradan mezun oldu Yuksek matematik sahasinda Sorbonne dan sertifika aldi Daha sonra Paris ve Viyana guzel sanatlar akademilerinde mimari resim mozaik vitray ve gravur gibi alanlarda ogrenim gordu Turkiye de Prof den Arapca ve Farsca Prof Dr Zeki Velidi Togan dan Orta Asya tarihi ve Prof Dr den Ortacag Turkce metinleri dersleri aldi Paris Universitesi nde Le Dragon dans l iconographie Turque Turk Ikonografisinde Ejder baslikli tezini savunarak sanat tarihi doktoru payesini kazandi Iyi derecede bildigi bellibasli Dogu ve Bati dillerinin yaninda Moskova Sefiresi iken Rusca da ogrendigi icin farkli dillerdeki eserleri inceleyip degerlendirmek suretiyle Turk ve Islam sanat tarihi ve arkeolojisi sahalarinda dikkat cekici calismalara giristi ve onemli eserler yazdi Fis usulu ile calisan Esin topladigi bilgileri fislere kaydederek sakladigi icin binlerce fisten meydana gelen bir ihtisas koleksiyonu olusturdu Calismalarini yalniz basina ve hasbi olarak yuruttu ulke icinde ve ulke disinda katildigi kongrelerde tebligler verdi yerli yabanci dergilerde makaleleri yayimlandi Islam Ansiklopedisi heyetinin talebi uzerine Tirmiz ve Turfan Turk Ansiklopedisi ne aralarinda Hac Hacer i Esved Hizir Hz Ibrahim Kabe Medine Mekke Medrese Mescid Mescid i Aksa Minare maddeleriyle Islam Ilhanli Iran Karahanli ve Karluk sanatlariyla ilgili madde kisimlarini Turkiye Diyanet Vakfi Islam Ansiklopedisi ne de Ahmed Yesevi Kulliyesi Ahsikes Almalig Amuderya ve Bork maddelerini kaleme aldi Turk Arap Incelemeleri Vakfi nin kurucu uyeleri arasinda yer aldi 1983 yilinda Ataturk Kultur Dil Tarih Yuksek Kurumu bunyesindeki Ataturk Kultur Merkezi asli uyeligine secildi Ataturk Kultur Merkezi namina oldugu Uygur Turk medeniyeti tarihi Hakani Turk medeniyeti tarihi Oguz Turkleri nin kultur ve sanat tarihine dair calismalarini yurutmekteyken 26 Subat 1987 de Istanbul da oldu ve Karacaahmet Mezarligi na topraga verildi Tek Esin Turk Kulturunu Arastirma ve Gelistirme VakfiVefatindan sonra vasiyeti uzerine bagisladigi mal varligi ile Turk kulturu sahasindaki calismalari desteklemek ve bu sahaya dair arastirmalari nesretmek uzere 28 Aralik 1989 da Uskudar Salacak taki kendi evinde kuruldu Esin in cogu Turk kultur ve sanatina dair olmak uzere 7385 cilt kitap 890 yazma 4500 makale ve ayri basim ile 290 ayri dergi yaninda cesitli calismalariyla ilgili dosyalar ve zengin bir fotograf ve dia arsivini ihtiva eden zengin ve emsalsiz kutuphanesi de adina kurulan bu vakfin bunyesinde olup kataloglari vakifca yayimlanmistir Emel Esin 1931 yilinda Misir Prensi Vahid Yusri Pasa ile evlendiyse de bu evliligi ahid Yusri Pasa ikinci bir evlilik dolayisiyla uzun surmeden sona ermistir Japonya sefiri olan babasiyla Tokyo ya giden Esin 1941 yilinda Tokyo da Plevne Kahramani nin ailesinden Buyukelci Seyfullah Esin le evlenmistir Cocuklari olmamistir EserleriOrta Asya da Maddi Kulturun Olusumu Turk Kozmolojisine Giris ISBN 975 8240 43 9 Turk Sanatinda Ikonografik Motifler 457 Turklerde Maddi Kulturun Olusumu Aspects of Turkish Civilisation In Cyprus Turk Kulturunu Arastirma Enstitusu Yay 14 Ankara 1965 83 s Turkistan Seyahatnamesi Ankara 1959 123 s Mecca the Blessed Madinah the Radiant London 1963 64 p Antecedents And Development Of Buddhist And Manichean Turkish Art in Eastern Turkestan And Kansu Milli Egitim Bakanligi Yayinlari Istanbul 1967 120 s Lebbeyk Hac Hatiralari Istanbul 1968 Turk Kulturu El Kitabi II Cild I B Islamiyetten Onceki Turk Kultur Tarihi ve Islam a Giris Edebiyat Fakultesi Matbaasi Istanbul 1978 A History Of Pre Islamic And Early Islamic Turkish Culture Supplement to the handbook of Turkish Culture Series II Volume 1 b Istanbul unal matbaasi 1980 400 116S levha 16 Turk Kosmolojisi Istanbul 1979 11 Turk Kultur Tarihi Ic Asya daki Erken Safhalar Ankara 1985 The Culture of the Turks The Inital Inner Asian Phase Ankara 1986 BibliyografyaDr Emel Esin Kutuphanesi Katalogu Kitaplar Haz Mihin Lugal v d Istanbul Tek Esin Turk Kulturunu Arastirma ve Gelistirme Vakfi 1994 VII 443 s Dr Emel Esin Kutuphanesi Katalogu Ayribasimlar Makaleler Haz Mihin Lugal v d Istanbul Tek Esin Turk Kulturunu Arastirma ve Gelistirme Vakfi 1997 IV 349 s Dr Emel Esin Kutuphanesi Katalogu Yazma Eserler Haz Mine Esiner Ozen Istanbul Tek Esin Turk Kulturunu Arastirma ve Gelistirme Vakfi 1995 IX 264 8s Levha KaynakcaKaplan Mehmet ve Inci Enginun Emel Esin Ile Mulakat Kaynaklar 2 Ankara 1984 58 65 Baykara Tuncer Dr Emel Esin Turk Kulturu Arastirmalari XXIV 1 1986 s V IX Cunbur Mujgan Dr Emel Esin i Kaybettik 7 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erdem III 7 Ankara 1987 s 297 307 Koprulu Orhan F Emel Esin in Arkasindan Turk Kulturu XXV 290 1987 s 340 341 Ucer Mujgan Dr Emel Esin den Hatiralar Turk Kulturu XXV 288 1987 s 219 223 Ihsanoglu Ekmeleddin A Tribute to Dr Emel Esin Art and the Islamic World IV 4 London 1987 88 s 81 83 Ozturkmen N eriman Malkoc Dolu Yasanmis Bir Hayat Zaman 18 23 Eylul 1989 Tek Esin Turk Kulturunu Arastirma ve Gelistirme Vakfi STAD III 8 1990 s 10 Ozel Ahmet ESIN Emel TDV Islam Ansiklopedisi C 11 s 381 Akder Necati Seckin Vatansever Buyuk Milliyetci Degerli Fikir ve Mefkure Adami Ahmet Ferit Uful Etti Turk Kulturu sayi 110 1971 s 116 128