Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Erken Hristiyan sanatı, Hristiyanlar tarafından üretilen, Hristiyanlık tarihinin en erken dönemlerinden başlayarak özellikle 260-525 yılları arasında ortaya koyulduğu düşünülen çoğunlukla Eski ve Yeni Ahit'ten sahnelerin tasvir edildiği sanattır. Erken Hristiyan sanatı olarak tanımlanabilecek kalıntılar bütünüyle günümüze ulaşmasa da, bulgular olası tarihlemeyi 2. yüzyıla kadar çekmektedir. 550 yılından sonra Hristiyan sanatı spesifik olarak Bizans sanatı ya da bölgesel çeşitliliklere göre farklı şekillerde de adlandırılmıştır.
Tam olarak özgün bir Hristiyan sanatının ne zaman başladığını kestirmek oldukça zordur. Muhtemelen MS. 100'den önce ilk Hristiyanlar, filizlenmekte olan bu dinin yasak olması sebebiyle özgür bir biçimde sanatsal üretimde bulunamamışlardır. Ancak Hristiyanlık bu dönemde alt sınıfların dini olarak büyümeye devam etmiştir. Bu dönemde şayet sanat ürünü ortaya koyulduysa bile günümüze ulaşanların sayısı pek azdır. Eski Ahit resime, oyma idol ya da putlara yasak getirmekteydi, dolayısıyla bu çeşit ürünlerin sanatsal anlamda üretimi neredeyse hiç yapılmamıştır. Hristiyanlar bir önceki dönemlerinde üretilen pagan sanatı ve onun ikonografisinden etkilenmişler ve sanatlarında kullanmışlardır. Ancak bu kullanım üretilen eserlere Hristiyan anlamını vermeyi başarmıştır. Eğer bu başarılmış olmasaydı, bugün kendisini pagan sanatından ayıran bir Hristiyan sanatından söz etmek mümkün olmazdı.
İlk Hristiyanlar onları çevreleyen pagan kültüründen beslenmişler ve yine onlar gibi freskler, mozaikler, heykeller ve Tezhipürünleri vermişlerdir. Erken Hristiyan sanatı sadece Roma'ya ait formları değil, Roma'ya özgü stilleri de kullanmıştır. Roma döneminin geç klasik stilinde insan vücudunun oransal sunulur, mekanlar empresyonist bir biçimde verilirdi. İşte bu stil erken dönem Hristiyan sanatında Roma katakomblarının fresklerinde karşımıza çıkmaktadır. Bu katakomblar ayrıca günümüzde erken Hristiyan sanatı adına en zengin kaynağı oluşturan örnekleri barındırmaktadırlar.
Roma motiflerini kabul edip bir zamanlar pagan sembolleri olan bu motiflere yeni anlamlar yükleyen ilk Hristiyanlar kendi ikonografilerini geliştirmeyi de başarmışlardır. Antik dönemden edinen motifler arasında tavus kuşu, üzüm ve "İyi Çoban" sayılabilir. Ancak sonraları Hristiyanlığın sembollerinden biri haline gelen balık (ikhthus) şüphesiz ki antik dönemden alınmış bir motif değil, bizzat Hristiyan ikonografisinin pagan ikonografisinden bağımsız bir biçimde ortaya koyduğu bir semboldür.
Erken Hristiyan sanatı genel olarak bilimadamları tarafından ikiye ayrılır. Bu ayrılma temel olarak 313 yılında kabul edilen Milano Fermanı'nın öncesi ve sonrası yahut I. Konstantin önderliğinde 325'te toplanan Birinci İznik Konsili'nin öncesi ve sonrası olarak yapılır. Erken dönem "Pre-Constantinian" ya da İznik öncesi dönem olarak da adlandırılır. Geç dönem ise ilk 7 ekümenik konsilini kapsayan dönemdir. Teologlar ve kilise tarihçileri erken Hristiyanlık döneminin daha erken bittiğini iddia etseler de (muhtemel 313-325 arası), erken Hristiyan sanatının bittiği dönem sanat tarihçileri tarafından tipik olarak 5. ve 7. yüzyıllar arasına tarihlendirilir.
Ayrıca bakınız
Dipnotlar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Erken Hristiyan sanati Hristiyanlar tarafindan uretilen Hristiyanlik tarihinin en erken donemlerinden baslayarak ozellikle 260 525 yillari arasinda ortaya koyuldugu dusunulen cogunlukla Eski ve Yeni Ahit ten sahnelerin tasvir edildigi sanattir Erken Hristiyan sanati olarak tanimlanabilecek kalintilar butunuyle gunumuze ulasmasa da bulgular olasi tarihlemeyi 2 yuzyila kadar cekmektedir 550 yilindan sonra Hristiyan sanati spesifik olarak Bizans sanati ya da bolgesel cesitliliklere gore farkli sekillerde de adlandirilmistir Isa hasta kadini iyilestiriyor Roma Katakombu 300 350 Tam olarak ozgun bir Hristiyan sanatinin ne zaman basladigini kestirmek oldukca zordur Muhtemelen MS 100 den once ilk Hristiyanlar filizlenmekte olan bu dinin yasak olmasi sebebiyle ozgur bir bicimde sanatsal uretimde bulunamamislardir Ancak Hristiyanlik bu donemde alt siniflarin dini olarak buyumeye devam etmistir Bu donemde sayet sanat urunu ortaya koyulduysa bile gunumuze ulasanlarin sayisi pek azdir Eski Ahit resime oyma idol ya da putlara yasak getirmekteydi dolayisiyla bu cesit urunlerin sanatsal anlamda uretimi neredeyse hic yapilmamistir Hristiyanlar bir onceki donemlerinde uretilen pagan sanati ve onun ikonografisinden etkilenmisler ve sanatlarinda kullanmislardir Ancak bu kullanim uretilen eserlere Hristiyan anlamini vermeyi basarmistir Eger bu basarilmis olmasaydi bugun kendisini pagan sanatindan ayiran bir Hristiyan sanatindan soz etmek mumkun olmazdi Ilk Hristiyanlar onlari cevreleyen pagan kulturunden beslenmisler ve yine onlar gibi freskler mozaikler heykeller ve Tezhipurunleri vermislerdir Erken Hristiyan sanati sadece Roma ya ait formlari degil Roma ya ozgu stilleri de kullanmistir Roma doneminin gec klasik stilinde insan vucudunun oransal sunulur mekanlar empresyonist bir bicimde verilirdi Iste bu stil erken donem Hristiyan sanatinda Roma katakomblarinin fresklerinde karsimiza cikmaktadir Bu katakomblar ayrica gunumuzde erken Hristiyan sanati adina en zengin kaynagi olusturan ornekleri barindirmaktadirlar Roma motiflerini kabul edip bir zamanlar pagan sembolleri olan bu motiflere yeni anlamlar yukleyen ilk Hristiyanlar kendi ikonografilerini gelistirmeyi de basarmislardir Antik donemden edinen motifler arasinda tavus kusu uzum ve Iyi Coban sayilabilir Ancak sonralari Hristiyanligin sembollerinden biri haline gelen balik ikhthus suphesiz ki antik donemden alinmis bir motif degil bizzat Hristiyan ikonografisinin pagan ikonografisinden bagimsiz bir bicimde ortaya koydugu bir semboldur Erken Hristiyan sanati genel olarak bilimadamlari tarafindan ikiye ayrilir Bu ayrilma temel olarak 313 yilinda kabul edilen Milano Fermani nin oncesi ve sonrasi yahut I Konstantin onderliginde 325 te toplanan Birinci Iznik Konsili nin oncesi ve sonrasi olarak yapilir Erken donem Pre Constantinian ya da Iznik oncesi donem olarak da adlandirilir Gec donem ise ilk 7 ekumenik konsilini kapsayan donemdir Teologlar ve kilise tarihcileri erken Hristiyanlik doneminin daha erken bittigini iddia etseler de muhtemel 313 325 arasi erken Hristiyan sanatinin bittigi donem sanat tarihcileri tarafindan tipik olarak 5 ve 7 yuzyillar arasina tarihlendirilir Ayrica bakinizJunius Bassus Lahdi Hristiyan arkeolojisi Antakya kadehi Dura Europos Kilise Evi Eski Aziz Petrus Bazilikasi Priscilla Katakombu Hetoimasia San Nazaro RolikeriDipnotlar Jensen 15 16 Jensen 15 16 van der Meer F 27 uses roughly from 200 to 600 Syndicus 10 14 30 32 Jensen 12 15 Jensen 16