Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yeni Çağ veya Erken Modern Çağ (Erken Modern Dönem), Avrupa tarihinde Orta Çağ'ın sonu ile Yakın Çağ ve Sanayi Devrimi arasındaki dönemdir. Bu bağlamda Erken Modern Dönem, 15. yüzyılın ikinci yarısından 18. yüzyılın ikinci yarısına kadar geçen yaklaşık üç asırlık dönemi kapsar. Çağın başlangıcı farklı tarih olaylarına bağlanmıştır. Yeni Çağ, 1453 senesinde Doğu Roma İmparatorluğu'nun Fatih Sultan Mehmed liderliğindeki Osmanlı İmparatorluğu tarafından Doğu Roma başkenti Kostantinopolis şehrinin fethi ile başlamıştır. Avrupa'da Rönesans'ın başlaması veya coğrafi keşifler dönemi de çağın başlangıç noktalarından kabul edilmektedir. Çağ, sınıf ayrılılıkları sebebiyle patlak veren ve daha sonra bütün Avrupa ile dünya ülkelerinin tarihini değiştiren Fransız İhtilali ile bitmiştir.
Son on yılın tarihçileri, dünya çapında bir bakış açısından, erken modern dönemin en önemli özelliğinin küreselleşme sürecinin karakterinin yayılması olduğunu iddia ettiler. Yeni ekonomiler ve kurumlar ortaya çıktı, daha sofistike hale geldi ve dönem boyunca küresel olarak ifade edildi. Bu süreç, Orta Çağ Kuzey İtalya şehir devletlerinde, özellikle batıda Cenova, Venedik ve Milano'da ve doğuda Hindistan'ın Bengal'inde başladı. Erken modern dönem aynı zamanda ekonomik ticaret teorisinin egemenliğinin yükselişini de içeriyordu.
Amerika kıtası'nda Kolomb öncesi halklar, Aztek İmparatorluğu ve ittifakı, İnka İmparatorluğu, Maya İmparatorluğu ve şehirleri ve Chibcha dahil olmak üzere geniş ve çeşitli bir medeniyet inşa etmişlerdi. Asya ve Afrika'da, Hristiyanlığın dünyaya yayılmasına katkıda bulunan Avrupa ticaret merkezlerinin kurulması gibi, Amerika'nın Avrupa kolonizasyonu süreci de erken modern dönemde başladı. Dünyanın daha önce izole edilmiş bölümleri, özellikle Eski Dünya ile Yeni Dünya'yı birbirine bağlayan Kolombiya Mübadelesi arasındaki sürekli temasların yükselişi, genel çevreyi büyük ölçüde değiştirdi. Özellikle, Atlantik köle ticareti ve Kızılderili halklarının soykırımı bu dönemde başladı. Türkiye, Güneydoğu Avrupa'yı ve Batı Asya'nın bazı kısımlarını ve Kuzey Afrika'yı topraklarına kattı. Rusya 1647'de Pasifik kıyılarına ulaştı ve 19. yüzyılda Rusya'nın Uzak Doğusu üzerindeki kontrolünü pekiştirdi.
Dünyanın çeşitli bölgelerindeki erken dönem modern eğilimler, politik ve ekonomik olarak Orta Çağ örgütlenme tarzlarından uzaklaşmayı temsil ediyordu. Avrupa'da feodalite geriledi ve Hristiyanlar, Haçlı Seferlerinin ve Roma Katolik Kilisesi altındaki dinsel birliğin (büyük ölçüde) sonunu gördü. Eski düzen, Engizisyonu genişleten ve özellikle kanlı Otuz Yıl Savaşını içeren ve Barışı'nda modern uluslararası sistemin kurulmasıyla sona eren felaket Avrupa Din Savaşlarını ateşleyen bir tepkiye neden olan Protestan Reformu ile birlikte, istikrarsızlaştırılmaya çalışıldı. Amerika'nın Avrupa kolonizasyonuyla birlikte, bu dönem aynı zamanda Ticaret Devrimi ve Korsanlığın Altın Çağı'nı da içermekte idi.
Erken modern dönemin diğer kayda değer eğilimleri arasında deneysel bilimin gelişimi, giderek artan hızlı teknolojik ilerleme, sekülerleşmiş sivil siyaset, haritalama ve gemi tasarımındaki gelişmeler nedeniyle hızlandırılmış seyahat ve ulus devletlerin ortaya çıkışı bulunmaktadır. (Esasında bu gelişmeler, daha çok batı dünyası için geçerli tespitlerdir.) Tarihçiler tipik olarak, 1790'ların Fransız Devrimi'nin "geç modern" dönemi başlattığı erken modern dönemin sonunu tarihlerler.
Hint İmparatorlukları ve Güneydoğu Asya medeniyetleri, özellikle Bengal Sultanlığı olarak bilinen başlıca bu ticaret ülkesi, baharat ticaretinde hayati bir bağlantıydı. Babür devleti, Timur'un torunları tarafından kuruldu ve mimarisi dünyayı (genel anlamda) etkiledi. Takımada imparatorlukları, Malakka Sultanlığı ve daha sonra Johor Sultanlığı, Güney Asya bölgelerini kontrol etti.
Önemli olaylar
Çağdaki olaylarının bu bileşimi, erken modern dönemde düşünceyi tamamen değiştirdi ve bu nedenle tarihleri, eskisini yeni tarzlardan ayırmaya hizmet etti.
Amerika Birleşik Devletleri ve Fransa'daki bu isyanlardan itibaren bir Devrimler Çağı doğarken, kısmen Napolyon Savaşları'ndaki ayaklanmaların ve milliyetçilikten örgütleyici ordulara kadar düşünce ve düşünce üzerindeki etkilerinin bir sonucu olarak diğer ülkelerde siyasi değişiklikler ileri itildi.
İlk dönem, toplumdaki makineleşmenin, Amerikan Devrimi'nin bir sonucu olarak siyasi ve ekonomik bir değişim döneminde sona erdi; diğer faktörler arasında Viyana Kongresi'nin Nihai Senedi ile Avrupa haritasının yeniden çizilmesi ve Napolyon Savaşlarını sona erdiren İkinci Paris Antlaşması ile kurulan barış sayılabilir.
Ölümler
Erken Modern Dönem boyunca, ölüm oranlarına ilişkin kapsamlı ve doğru küresel veriler, tıbbi uygulamalardaki eşitsizlikler ve ölüler hakkındaki görüşler dahil olmak üzere bir dizi nedenden dolayı sınırlıdır. Bununla birlikte, bu çağdaki bebeklerin ölüm oranları hakkında hala değerli bilgiler tutan Avrupa ülkelerinden birtakım veriler hala vardır. Tommy Bengsston, Baskı Altında Yaşam: Avrupa ve Asya 1700 - 1900'de Ölüm ve Yaşam Standartları adlı kitabında, Avrupa ülkelerindeki bebek ölüm oranlarının verilerine ilişkin yeterli bilgi sağlar ve bu ölüm oranları üzerinde gerekli bağlamsal etkileri sağlar.
Doğu Asya
Erken Modern zamanlarda, Doğu Asya'nın büyük ulusları dış dünyadan bir izolasyon rotası izlemeye çalıştılar, ancak bu politika her zaman aynı şekilde veya başarılı bir şekilde uygulanmadı. Bununla birlikte, Erken Modern Dönemin sonunda, Guangzhou ve Dejima gibi liman kentlerinde ticaret ilişkileri gelişirken, Çin, Kore ve Japonya çoğunlukla kapalıydı ve Avrupalılara ilgisiz kaldı.
Çin hanedanları
1576'da inşa edilen Cishou Tapınak Pagodası: Çinliler, jeomantik ilkelere göre belirli sitelerde pagoda inşa etmenin uğurlu olaylara yol açtığına inanıyordu; Ming döneminin sonlarında bu tür projeler için tüccar finansmanına ihtiyaç vardı. Etnik olarak Han Ming hanedanlığının (1368-1644) başlangıcında Çin, bilimde olduğu kadar matematikte de dünyaya liderlik ediyordu. Ancak, Avrupa kısa sürede Çin'in bilimsel ve matematiksel başarılarını yakaladı ve onları aştı. Pek çok bilim insanı, Çin'in ilerlemedeki gecikmesinin arkasındaki neden hakkında spekülasyon yaptı. Colin Ronan adında bir tarihçi, tek bir yanıt olmamasına rağmen, Çin'in yeni keşifler için aciliyetinin Avrupa'dan daha zayıf olması ile Çin'in erken avantajlarından yararlanamaması arasında bir bağlantı olması gerektiğini iddia ediyor. Ronan, Çin'in Konfüçyüsçü bürokrasisinin ve geleneklerinin, Çin'in Galileo Galilei gibi mevcut ortodokslukları kırmak için daha az bilim insanına sahip olmasına yol açan bilimsel bir devrime neden olmadığına inanıyor.
9. yüzyılda barut icat edilmesine rağmen, 1480'lerde kullanım kanıtıyla, klasik elde tutulan ateşli silahlar olan çifteli silahlar Avrupa'da icat edildi. Portekizliler 1500'lü yılların başlarında çifteleri Japonya'ya getirdikten sonra, Çin 1540'ta çifteleri kullanıyordu. Ming Hanedanlığı döneminde Çin, takvimini korumak için bir büro kurdu. Büro gerekliydi, çünkü takvimler göksel fenomenlerle bağlantılıydı. Bu durumun düzenli bakıma ihtiyaç duyması, on iki ayın 344 veya 355 günü olmasından kaynaklıydı ve bu nedenle yılda 365 gün sürdürmek için ara sıra artık ayların eklenmesi gerekiyordu. Ming hanedanlığının başlarında, nüfus arttıkça ve iş bölümü daha karmaşık büyüdükçe kentleşme arttı. Nanjing ve Pekin gibi büyük kent merkezleri de özel sektörün büyümesine katkıda bulundu. Özellikle, genellikle kağıt, ipek, pamuk ve porselen ürünlerde uzmanlaşan küçük ölçekli endüstriler büyüdü. (Bununla birlikte, çoğunlukla, pazarların ülke çapında çoğaldığı nispeten küçük kent merkezleri) Kasaba pazarları, toplu iğne veya yağ gibi bazı gerekli ürünlerle ağırlıklı olarak gıda ticareti yapıyordu.
16. yüzyılda Ming hanedanı Portekiz, İspanyol ve Hollanda İmparatorluklarıyla deniz ticareti üzerinden gelişti. Ticaret, o zamanlar Çin'in çaresizce ihtiyaç duyduğu muazzam miktarda gümüşü getirdi. Çin'in küresel ticaretinden önce ekonomisi kağıt para üzerinde çalışıyordu. Ancak, 14. yüzyılda, Çin'in kağıt para sistemi bir krize girdi ve 15. yüzyılın ortalarında çöktü. Gümüş ithalatı, kırık kağıt para sisteminin bıraktığı boşluğu doldurmaya yardımcı oldu ve bu da, Çin'deki gümüş değerinin 16. yüzyılın sonunda İspanya'daki gümüşün değerinden neden iki kat daha yüksek olduğunu açıklamaya yardımcı oldu.
Yeni Konfüçyüsçülüğün giderek daha popüler hale gelen yeni okulunun yabancı düşmanlığı ve entelektüel iç gözlem özelliği ile, Çin, daha sonraki Ming Hanedanlığı döneminde, okyanusa giden deniz araçlarının inşasını yasaklayarak izole hale geldi. İzolasyoncu politikalara rağmen Ming Ekonomisi, Macau gibi yeni Avrupa kolonileri aracılığıyla ekonomisine giren İspanyol Yeni Dünya gümüşünün aşırı bolluğu nedeniyle hala bir enflasyondan muzdaripti.
Erken Modern Çağ'ın sonu
Erken modern dönemin sonu, genellikle İngiltere'de 1750 civarında başlayan, ancak 1800 civarında birçok Avrupa ülkesinde önemli değişiklikler yapmaya başlayan Sanayi Devrimi ile ilişkilendirilir.
Devrimler Çağı erken modern dönemin sonunda başlar ve Avrupa'da mutlakiyetçiliğin düşüşünü ifade ederek geç modern döneme kadar devam eder. Erken modern dönemin sonuna doğru, Amerikan Devrimi'ni, 1789 Fransız Devrimi'ni ve Napolyon Savaşlarını sona erdiren İkinci Paris Antlaşması vardı. 1815 Viyana Kongresi, yeni milliyetçilik kavramlarının yükselişi ve askerî güçlerin yeniden örgütlenmesiyle birlikte, bu siyasi kargaşa ve sık savaş döneminin sonunu işaret etti. 1815 senesi, genellikle erken modern dönemin sonu olarak kabul edilen en son yıldır.
Fransa'da devrimler
Devrim Çağı'nın orta ve sonraki aşamalarına doğru, Fransız siyasi ve sosyal devrimleri ve radikal değişimin, Fransız hükûmet yapısının değiştirdiği görüldü. Önceden, aristokrasi ve Katolik ruhban sınıfı için feodal ayrıcalıklara sahip mutlak bir monarşiydi. Aydınlanma, yurttaşlık ilkelerine ve vazgeçilemez haklara dayalı biçimlere dönüştü. İlk devrim Ulusal Meclis, ikincisi Yasama Meclisi ve üçüncüsü Direktörlük tarafından hükûmete götürüldü.
Değişikliklere, XVI.Louis'in yargılanması ve infazını, Terör Hükümdarlığı sırasında büyük kan dökülmesini ve baskıyı ve diğer tüm büyük Avrupa güçlerini içeren Fransız Devrim Savaşlarını içeren şiddetli kargaşa eşlik etti. Devrim'e kadar izlenebilecek sonraki olaylar arasında Napolyon Savaşları, monarşinin iki ayrı restorasyonu ve modern Fransa şekillenirken iki ek devrim sayılabilir. Sonraki yüzyılda Fransa; bir noktada cumhuriyet, anayasal monarşi ve iki farklı imparatorluk olarak yönetilecekti.
Ayrıca bakınız
- Ekonomik kavramlar
- Genel konseptler
- Siyasi güçler
Konuyla ilgili yayınlar
- Burke, Peter. Bilginin Toplumsal Tarihi: Gutenberg'den Diderot'a 1 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Cambridge, UK: Polity, 2000. (İngilizce)
- Cavallo, Sandra, and Silvia Evangelisti, eds. Erken Modern Çağda Çocukluk ve Ailenin Kültürel Tarihi (2014)
- De Vries, Jan. "The limits of globalization in the early modern world." Ekonomi Tarihi İncelemesi (2010) 63#3 pp: 710–733. online, english 22 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Duara, Prasenjit et al. eds. Küresel Tarihsel Düşünceye Bir El Kitabı (Wiley Blackwell 2014)
- Goldstone, Jack A. "Early Modern World." Sosyolojik Dünyalar: Toplum Üzerine Karşılaştırmalı ve Tarihsel Okumalar' (2013) pp: 249+
- Goldstone, Jack A. Erken Modern Dünyada Devrim ve İsyan (1993)
- Goldstone, Jack A. "The Rise of the West–or not? A revision to socio-economic history," Sosyolojik Teori (2000). 18#2 pp 173–194
- Lockyer, Roger. Tudor ve Stuart Britanyası: 1485–1714 (3rd ed. 2004), 576 pp excerpt 11 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Knoll, Martin, and Reinhold Reith, eds. Erken Modern Dönemin Bir Çevresel Tarihi (2014)
- Kümin, Beat A. Erken modern çağda yemeklerin kültürel tarihi (1600–1800) (Berg, 2011)
- Newman, Gerald, (Ed.) (1997). Britain in the Hanoverian Age, 1714–1837: An Encyclopedia. Taylor & Francis. ISBN . 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Kasım 2020. online review 3 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .; 904pp; short articles on Britain by experts
- Parker, Charles H. Erken Modern Çağda Küresel Etkileşimler, 1400–1800 (2010)
- Pomeranz, Kenneth. Büyük Ayrışma: Çin, Avrupa ve modern dünya ekonomisinin oluşumu (Princeton University Press, 2000), a highly influential statement
- Scott, Hamish, ed. Oxford Erken Modern Avrupa Tarihi El Kitabı, 1350-1750: Cilt I: Halklar ve Yer (2018) excerpt 2 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Scott, Hamish, ed. Erken Modern Avrupa Tarihi Oxford El Kitabı, 1350-1750: Cilt II: Kültürler ve Gücü (2018) excerpt 2 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Wong, R. Bin. Çin Dönüşümü; Tarihsel Değişim ve Avrupa Deneyiminin Sınırları (Cornell U. P., 1997)
Dış bağlantılar
- Web siteleri
- Orta çağ / modern geçiş tartışması 19 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., öncü (1902 –1912)
- Rönesans Çalışmaları Topluluğu 25 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Erken Modern Kaynakları 1 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ Taylor, Alan (2001). American Colonies. New York: Penguin Books. ISBN .
- ^ "Ottoman Empire". Britannica Online Encyclopedia. 26 Nisan 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Şubat 2013.
- ^ , The birth of the modern world, 1780–1914: global connections and comparisons (2004).[]
- ^ Crawley, C.W. (1965). . Volume 9., War and peace in an age of upheaval, 1793–1830. Cambridge: Cambridge University Press.[]
- ^ Goldman, E.O., & Eliason, L.C. (2003). The diffusion of military technology and ideas. Stanford, Calif: Stanford University Press.[]
- ^ Boot, M. (2006). War made new: Technology, warfare, and the course of history, 1500 to today. New York: Gotham Books.[]
- ^ Bloy, Marjie (30 Nisan 2002). "The Congress of Vienna, 1 November 1814 – 8 June 1815". The Victorian Web. 4 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2009.
- ^ Bengsston, Tommy (2004). Life Under Pressure: Mortality and Living Standards in Europe and Asia, 1700-1900. The MIT Press. ss. Chapter 12: Infant and Child Mortality. ISBN .
- ^ Needham, Joseph (1956). "Mathematics and Science in China and the West". Science & Society. 20 (4): 320-343. JSTOR 40400462. 1296937594.
- ^ Bala, A. (2006). The Dialogue of Civilizations in the Birth of Modern Science. Springer. ISBN .[]
- ^ Crossley, Pamela Kyle (2000). "Conquest and the Blessing of the Past". A Translucent Mirror: History and Identity in Qing Imperial Ideology. University of California Press. ss. 26-36. ISBN .
- ^ R. Keith Schoppa (2000). The Columbia Guide to Modern Chinese History. Columbia University Press. s. 15. ISBN . 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Kasım 2020.
- ^ Flynn, Dennis O.; Giraldez, Arturo (1995). "Arbitrage, China, and World Trade in the Early Modern Period". Journal of the Economic and Social History of the Orient. 38 (4): 429-448. doi:10.1163/1568520952600308. JSTOR 3632434.
- ^ Frank, Andre Gunder (1998). ReOrient: Global Economy in the Asian Age. Berkeley: University of California Press. hdl:2027/heb.31038.0001.001. ISBN .
- ^ "The Ming Voyages | Asia for Educators | Columbia University". afe.easia.columbia.edu. 6 Mart 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Eylül 2018.
- ^ . mygeologypage.ucdavis.edu. 27 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2018.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yeni Cag veya Erken Modern Cag Erken Modern Donem Avrupa tarihinde Orta Cag in sonu ile Yakin Cag ve Sanayi Devrimi arasindaki donemdir Bu baglamda Erken Modern Donem 15 yuzyilin ikinci yarisindan 18 yuzyilin ikinci yarisina kadar gecen yaklasik uc asirlik donemi kapsar Cagin baslangici farkli tarih olaylarina baglanmistir Yeni Cag 1453 senesinde Dogu Roma Imparatorlugu nun Fatih Sultan Mehmed liderligindeki Osmanli Imparatorlugu tarafindan Dogu Roma baskenti Kostantinopolis sehrinin fethi ile baslamistir Avrupa da Ronesans in baslamasi veya cografi kesifler donemi de cagin baslangic noktalarindan kabul edilmektedir Cag sinif ayrililiklari sebebiyle patlak veren ve daha sonra butun Avrupa ile dunya ulkelerinin tarihini degistiren Fransiz Ihtilali ile bitmistir Son on yilin tarihcileri dunya capinda bir bakis acisindan erken modern donemin en onemli ozelliginin kuresellesme surecinin karakterinin yayilmasi oldugunu iddia ettiler Yeni ekonomiler ve kurumlar ortaya cikti daha sofistike hale geldi ve donem boyunca kuresel olarak ifade edildi Bu surec Orta Cag Kuzey Italya sehir devletlerinde ozellikle batida Cenova Venedik ve Milano da ve doguda Hindistan in Bengal inde basladi Erken modern donem ayni zamanda ekonomik ticaret teorisinin egemenliginin yukselisini de iceriyordu Amerika kitasi nda Kolomb oncesi halklar Aztek Imparatorlugu ve ittifaki Inka Imparatorlugu Maya Imparatorlugu ve sehirleri ve Chibcha dahil olmak uzere genis ve cesitli bir medeniyet insa etmislerdi Asya ve Afrika da Hristiyanligin dunyaya yayilmasina katkida bulunan Avrupa ticaret merkezlerinin kurulmasi gibi Amerika nin Avrupa kolonizasyonu sureci de erken modern donemde basladi Dunyanin daha once izole edilmis bolumleri ozellikle Eski Dunya ile Yeni Dunya yi birbirine baglayan Kolombiya Mubadelesi arasindaki surekli temaslarin yukselisi genel cevreyi buyuk olcude degistirdi Ozellikle Atlantik kole ticareti ve Kizilderili halklarinin soykirimi bu donemde basladi Turkiye Guneydogu Avrupa yi ve Bati Asya nin bazi kisimlarini ve Kuzey Afrika yi topraklarina katti Rusya 1647 de Pasifik kiyilarina ulasti ve 19 yuzyilda Rusya nin Uzak Dogusu uzerindeki kontrolunu pekistirdi Dunyanin cesitli bolgelerindeki erken donem modern egilimler politik ve ekonomik olarak Orta Cag orgutlenme tarzlarindan uzaklasmayi temsil ediyordu Avrupa da feodalite geriledi ve Hristiyanlar Hacli Seferlerinin ve Roma Katolik Kilisesi altindaki dinsel birligin buyuk olcude sonunu gordu Eski duzen Engizisyonu genisleten ve ozellikle kanli Otuz Yil Savasini iceren ve Barisi nda modern uluslararasi sistemin kurulmasiyla sona eren felaket Avrupa Din Savaslarini atesleyen bir tepkiye neden olan Protestan Reformu ile birlikte istikrarsizlastirilmaya calisildi Amerika nin Avrupa kolonizasyonuyla birlikte bu donem ayni zamanda Ticaret Devrimi ve Korsanligin Altin Cagi ni da icermekte idi Erken modern donemin diger kayda deger egilimleri arasinda deneysel bilimin gelisimi giderek artan hizli teknolojik ilerleme sekulerlesmis sivil siyaset haritalama ve gemi tasarimindaki gelismeler nedeniyle hizlandirilmis seyahat ve ulus devletlerin ortaya cikisi bulunmaktadir Esasinda bu gelismeler daha cok bati dunyasi icin gecerli tespitlerdir Tarihciler tipik olarak 1790 larin Fransiz Devrimi nin gec modern donemi baslattigi erken modern donemin sonunu tarihlerler Hint Imparatorluklari ve Guneydogu Asya medeniyetleri ozellikle Bengal Sultanligi olarak bilinen baslica bu ticaret ulkesi baharat ticaretinde hayati bir baglantiydi Babur devleti Timur un torunlari tarafindan kuruldu ve mimarisi dunyayi genel anlamda etkiledi Takimada imparatorluklari Malakka Sultanligi ve daha sonra Johor Sultanligi Guney Asya bolgelerini kontrol etti Onemli olaylarCagdaki olaylarinin bu bilesimi erken modern donemde dusunceyi tamamen degistirdi ve bu nedenle tarihleri eskisini yeni tarzlardan ayirmaya hizmet etti Amerika Birlesik Devletleri ve Fransa daki bu isyanlardan itibaren bir Devrimler Cagi dogarken kismen Napolyon Savaslari ndaki ayaklanmalarin ve milliyetcilikten orgutleyici ordulara kadar dusunce ve dusunce uzerindeki etkilerinin bir sonucu olarak diger ulkelerde siyasi degisiklikler ileri itildi Ilk donem toplumdaki makinelesmenin Amerikan Devrimi nin bir sonucu olarak siyasi ve ekonomik bir degisim doneminde sona erdi diger faktorler arasinda Viyana Kongresi nin Nihai Senedi ile Avrupa haritasinin yeniden cizilmesi ve Napolyon Savaslarini sona erdiren Ikinci Paris Antlasmasi ile kurulan baris sayilabilir Olumler Erken Modern Donem boyunca olum oranlarina iliskin kapsamli ve dogru kuresel veriler tibbi uygulamalardaki esitsizlikler ve oluler hakkindaki gorusler dahil olmak uzere bir dizi nedenden dolayi sinirlidir Bununla birlikte bu cagdaki bebeklerin olum oranlari hakkinda hala degerli bilgiler tutan Avrupa ulkelerinden birtakim veriler hala vardir Tommy Bengsston Baski Altinda Yasam Avrupa ve Asya 1700 1900 de Olum ve Yasam Standartlari adli kitabinda Avrupa ulkelerindeki bebek olum oranlarinin verilerine iliskin yeterli bilgi saglar ve bu olum oranlari uzerinde gerekli baglamsal etkileri saglar Dogu AsyaErken Modern zamanlarda Dogu Asya nin buyuk uluslari dis dunyadan bir izolasyon rotasi izlemeye calistilar ancak bu politika her zaman ayni sekilde veya basarili bir sekilde uygulanmadi Bununla birlikte Erken Modern Donemin sonunda Guangzhou ve Dejima gibi liman kentlerinde ticaret iliskileri gelisirken Cin Kore ve Japonya cogunlukla kapaliydi ve Avrupalilara ilgisiz kaldi Cin hanedanlari 1576 da insa edilen Cishou Tapinak Pagodasi Cinliler jeomantik ilkelere gore belirli sitelerde pagoda insa etmenin ugurlu olaylara yol actigina inaniyordu Ming doneminin sonlarinda bu tur projeler icin tuccar finansmanina ihtiyac vardi Etnik olarak Han Ming hanedanliginin 1368 1644 baslangicinda Cin bilimde oldugu kadar matematikte de dunyaya liderlik ediyordu Ancak Avrupa kisa surede Cin in bilimsel ve matematiksel basarilarini yakaladi ve onlari asti Pek cok bilim insani Cin in ilerlemedeki gecikmesinin arkasindaki neden hakkinda spekulasyon yapti Colin Ronan adinda bir tarihci tek bir yanit olmamasina ragmen Cin in yeni kesifler icin aciliyetinin Avrupa dan daha zayif olmasi ile Cin in erken avantajlarindan yararlanamamasi arasinda bir baglanti olmasi gerektigini iddia ediyor Ronan Cin in Konfucyuscu burokrasisinin ve geleneklerinin Cin in Galileo Galilei gibi mevcut ortodoksluklari kirmak icin daha az bilim insanina sahip olmasina yol acan bilimsel bir devrime neden olmadigina inaniyor 9 yuzyilda barut icat edilmesine ragmen 1480 lerde kullanim kanitiyla klasik elde tutulan atesli silahlar olan cifteli silahlar Avrupa da icat edildi Portekizliler 1500 lu yillarin baslarinda cifteleri Japonya ya getirdikten sonra Cin 1540 ta cifteleri kullaniyordu Ming Hanedanligi doneminde Cin takvimini korumak icin bir buro kurdu Buro gerekliydi cunku takvimler goksel fenomenlerle baglantiliydi Bu durumun duzenli bakima ihtiyac duymasi on iki ayin 344 veya 355 gunu olmasindan kaynakliydi ve bu nedenle yilda 365 gun surdurmek icin ara sira artik aylarin eklenmesi gerekiyordu Ming hanedanliginin baslarinda nufus arttikca ve is bolumu daha karmasik buyudukce kentlesme artti Nanjing ve Pekin gibi buyuk kent merkezleri de ozel sektorun buyumesine katkida bulundu Ozellikle genellikle kagit ipek pamuk ve porselen urunlerde uzmanlasan kucuk olcekli endustriler buyudu Bununla birlikte cogunlukla pazarlarin ulke capinda cogaldigi nispeten kucuk kent merkezleri Kasaba pazarlari toplu igne veya yag gibi bazi gerekli urunlerle agirlikli olarak gida ticareti yapiyordu 16 yuzyilda Ming hanedani Portekiz Ispanyol ve Hollanda Imparatorluklariyla deniz ticareti uzerinden gelisti Ticaret o zamanlar Cin in caresizce ihtiyac duydugu muazzam miktarda gumusu getirdi Cin in kuresel ticaretinden once ekonomisi kagit para uzerinde calisiyordu Ancak 14 yuzyilda Cin in kagit para sistemi bir krize girdi ve 15 yuzyilin ortalarinda coktu Gumus ithalati kirik kagit para sisteminin biraktigi boslugu doldurmaya yardimci oldu ve bu da Cin deki gumus degerinin 16 yuzyilin sonunda Ispanya daki gumusun degerinden neden iki kat daha yuksek oldugunu aciklamaya yardimci oldu Yeni Konfucyusculugun giderek daha populer hale gelen yeni okulunun yabanci dusmanligi ve entelektuel ic gozlem ozelligi ile Cin daha sonraki Ming Hanedanligi doneminde okyanusa giden deniz araclarinin insasini yasaklayarak izole hale geldi Izolasyoncu politikalara ragmen Ming Ekonomisi Macau gibi yeni Avrupa kolonileri araciligiyla ekonomisine giren Ispanyol Yeni Dunya gumusunun asiri bollugu nedeniyle hala bir enflasyondan muzdaripti Erken Modern Cag in sonuErken modern donemin sonu genellikle Ingiltere de 1750 civarinda baslayan ancak 1800 civarinda bircok Avrupa ulkesinde onemli degisiklikler yapmaya baslayan Sanayi Devrimi ile iliskilendirilir Devrimler Cagi erken modern donemin sonunda baslar ve Avrupa da mutlakiyetciligin dususunu ifade ederek gec modern doneme kadar devam eder Erken modern donemin sonuna dogru Amerikan Devrimi ni 1789 Fransiz Devrimi ni ve Napolyon Savaslarini sona erdiren Ikinci Paris Antlasmasi vardi 1815 Viyana Kongresi yeni milliyetcilik kavramlarinin yukselisi ve askeri guclerin yeniden orgutlenmesiyle birlikte bu siyasi kargasa ve sik savas doneminin sonunu isaret etti 1815 senesi genellikle erken modern donemin sonu olarak kabul edilen en son yildir Fransa da devrimler Devrim Cagi nin orta ve sonraki asamalarina dogru Fransiz siyasi ve sosyal devrimleri ve radikal degisimin Fransiz hukumet yapisinin degistirdigi goruldu Onceden aristokrasi ve Katolik ruhban sinifi icin feodal ayricaliklara sahip mutlak bir monarsiydi Aydinlanma yurttaslik ilkelerine ve vazgecilemez haklara dayali bicimlere donustu Ilk devrim Ulusal Meclis ikincisi Yasama Meclisi ve ucuncusu Direktorluk tarafindan hukumete goturuldu Degisikliklere XVI Louis in yargilanmasi ve infazini Teror Hukumdarligi sirasinda buyuk kan dokulmesini ve baskiyi ve diger tum buyuk Avrupa guclerini iceren Fransiz Devrim Savaslarini iceren siddetli kargasa eslik etti Devrim e kadar izlenebilecek sonraki olaylar arasinda Napolyon Savaslari monarsinin iki ayri restorasyonu ve modern Fransa sekillenirken iki ek devrim sayilabilir Sonraki yuzyilda Fransa bir noktada cumhuriyet anayasal monarsi ve iki farkli imparatorluk olarak yonetilecekti Ayrica bakinizEkonomik kavramlarGenel konseptlerRonesansSiyasi guclerHabsburg Monarsisi Portekiz Imparatorlugu Hollanda Cumhuriyeti Ming Hanedani Rus Imparatorlugu Osmanli Imparatorlugu Babur Imparatorlugu Safevi ImparatorluguKonuyla ilgili yayinlarBurke Peter Bilginin Toplumsal Tarihi Gutenberg den Diderot a 1 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cambridge UK Polity 2000 Ingilizce Cavallo Sandra and Silvia Evangelisti eds Erken Modern Cagda Cocukluk ve Ailenin Kulturel Tarihi 2014 De Vries Jan The limits of globalization in the early modern world Ekonomi Tarihi Incelemesi 2010 63 3 pp 710 733 online english 22 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Duara Prasenjit et al eds Kuresel Tarihsel Dusunceye Bir El Kitabi Wiley Blackwell 2014 Goldstone Jack A Early Modern World Sosyolojik Dunyalar Toplum Uzerine Karsilastirmali ve Tarihsel Okumalar 2013 pp 249 Goldstone Jack A Erken Modern Dunyada Devrim ve Isyan 1993 Goldstone Jack A The Rise of the West or not A revision to socio economic history Sosyolojik Teori 2000 18 2 pp 173 194 Lockyer Roger Tudor ve Stuart Britanyasi 1485 1714 3rd ed 2004 576 pp excerpt 11 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Knoll Martin and Reinhold Reith eds Erken Modern Donemin Bir Cevresel Tarihi 2014 Kumin Beat A Erken modern cagda yemeklerin kulturel tarihi 1600 1800 Berg 2011 Newman Gerald Ed 1997 Britain in the Hanoverian Age 1714 1837 An Encyclopedia Taylor amp Francis ISBN 9780815303961 1 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Kasim 2020 online review 3 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde 904pp short articles on Britain by experts Parker Charles H Erken Modern Cagda Kuresel Etkilesimler 1400 1800 2010 Pomeranz Kenneth Buyuk Ayrisma Cin Avrupa ve modern dunya ekonomisinin olusumu Princeton University Press 2000 a highly influential statement Scott Hamish ed Oxford Erken Modern Avrupa Tarihi El Kitabi 1350 1750 Cilt I Halklar ve Yer 2018 excerpt 2 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Scott Hamish ed Erken Modern Avrupa Tarihi Oxford El Kitabi 1350 1750 Cilt II Kulturler ve Gucu 2018 excerpt 2 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Wong R Bin Cin Donusumu Tarihsel Degisim ve Avrupa Deneyiminin Sinirlari Cornell U P 1997 Dis baglantilarWeb siteleriOrta cag modern gecis tartismasi 19 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde oncu 1902 1912 Ronesans Calismalari Toplulugu 25 Eylul 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erken Modern Kaynaklari 1 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Taylor Alan 2001 American Colonies New York Penguin Books ISBN 978 0 14 200210 0 Ottoman Empire Britannica Online Encyclopedia 26 Nisan 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Subat 2013 The birth of the modern world 1780 1914 global connections and comparisons 2004 sayfa belirt Crawley C W 1965 Volume 9 War and peace in an age of upheaval 1793 1830 Cambridge Cambridge University Press sayfa belirt Goldman E O amp Eliason L C 2003 The diffusion of military technology and ideas Stanford Calif Stanford University Press sayfa belirt Boot M 2006 War made new Technology warfare and the course of history 1500 to today New York Gotham Books sayfa belirt Bloy Marjie 30 Nisan 2002 The Congress of Vienna 1 November 1814 8 June 1815 The Victorian Web 4 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2009 Bengsston Tommy 2004 Life Under Pressure Mortality and Living Standards in Europe and Asia 1700 1900 The MIT Press ss Chapter 12 Infant and Child Mortality ISBN 9780262025515 Needham Joseph 1956 Mathematics and Science in China and the West Science amp Society 20 4 320 343 JSTOR 40400462 1296937594 Bala A 2006 The Dialogue of Civilizations in the Birth of Modern Science Springer ISBN 978 0 230 60121 5 sayfa belirt Crossley Pamela Kyle 2000 Conquest and the Blessing of the Past A Translucent Mirror History and Identity in Qing Imperial Ideology University of California Press ss 26 36 ISBN 978 0 520 92884 8 R Keith Schoppa 2000 The Columbia Guide to Modern Chinese History Columbia University Press s 15 ISBN 978 0 231 50037 1 1 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Kasim 2020 Flynn Dennis O Giraldez Arturo 1995 Arbitrage China and World Trade in the Early Modern Period Journal of the Economic and Social History of the Orient 38 4 429 448 doi 10 1163 1568520952600308 JSTOR 3632434 Frank Andre Gunder 1998 ReOrient Global Economy in the Asian Age Berkeley University of California Press hdl 2027 heb 31038 0001 001 ISBN 9780520214743 The Ming Voyages Asia for Educators Columbia University afe easia columbia edu 6 Mart 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Eylul 2018 mygeologypage ucdavis edu 27 Ocak 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Eylul 2018