Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde, uygun değildir. (Ağustos 2010) |
Ersarı (Türkmence: Ärsary) - büyük türkmen boylarından biri. Çoğunlukla Türkmenistan'ın güneyinde, güneydoğusunda, Afganistan'ın kuzeyinde, Pakistan'da yaşarlar. Sayısı 2,1 milyon civarındadır. Bunun yaklaşık 1 milyonu Türkmenistan'da, 900 bini Afganistan'da, 200 bini de Pakistan'da, Türkiye'de, Rusya'da, İran'da, İngiltere'de, ABD'de ve diğer ülkelerdedir.
Ersarı boyunun; Bekevül, Kara, Güneş ve Ulutepe olmak üzere dört ana kolu vardır.
Ersarılar Oğuz türklerinin torunlarıdır. Oğuzların Salur boyuna aittirler. Kayı boyuna mensup olan Selçuk Türklerinin de Ersarı olduklarına dair görüşler vardır. Konuştuklari türkmen lehçesi Türkmenistan resmi dili ile karşılaştırıldığında, gramatik bakımdam Türkiye Türkçesine daha yakındır.
13. yüzyıl Moğol istilalarından sonra Türkmenlerin büyük çoğunluğu bugünkü Azerbaycan'a ve Türkiye'ye, Irak'a göç etmişlerdir. Geride kalan Türkmenler ise, ismi altında Mangışlak Yarımadası ve civarlarında bir birleşik kurmuşlar. O zamanlarda Cengiz Han'ın torunu Batu Han tarafından kurulan Altın Orda Devleti hanları Sayin Han unvanını taşımışlar ve türkmenlerin o anda yaşadıkları yer Altın Orda Devletinin sınırlarına ait olduğundan dolayı buradaki Türkmenlere denmiştir.
13. yüzyılda Salur boyundan (, ) isimli türkmen serdarı Moğol istilalarından sonra Orta Asya'da dağınık olan türkmenleri Sayın Han türkmen bileşigi altında etrafina toplamış ve türkmenler İç Oğuz ve Dış Oğuz olarak organize içinde kendilerini korumuşlardır. Bu hakkında Hive Hanı "Şecereyi-Terakime" isimli kitabinda da yazmaktadır.
17. yüzyılda Türkmenler oturdukları Mangışlak Yarımadası ve Üstyurt bölgesinden doğuya hareket etmişlerdir. Bunun nedeni Ceyhun nehrinin Hazar denizine dökülen kolunun kesilmesi ve susuzluk olarak biliniyor. Ersarı boyu yaşam şartları daha iyi olan Amuderyanın (Ceyhunun) orta akımlarına doğru ilerlemişler ve buraları ele geçirerek mekan tutmuşlar. 19. yüzyıla kadar burada bağımsız topluluk olarak yaşamışlardır. 19. yüzyılda Buhara Emirliği'ne vergi ödemek ve asker vermek zorunda kalmışlardır. Aynı zamanda ersarılardan kişiler Buhara Emirliğin'de yüksek mevkilerde bulunmuşlardır. Buhara Emirliğin'in ruslar tarafından işgal edilmesi sonucunda, ersarıların bir bölümü Rus hakimiyeti altına girmiş, diğer bir bölümü de, ingiliz-rus sınır çizmeleri sonucunda Afganistan sınırı içinde kalmıştır.
Bu gün çoğunluk olarak, Türkmenistan'ın Lebap vilayetinde, Mary vilayetinin Türkmenkala ve Bayram-Ali etraflarında, Afganistan'ın Herat, Şibirgan, (Antkuyu), Mezar-ı Şerif, Akça, Meymene, , Belh, Cüzcan, Kunduz bölgelerinde, Türkiye'nin İstanbul, Tokat, Hatay vilayetlerinde yaşamaktadırlar. Türkmenistan'ın Ahal vilayetinin Kaka etrafında yaşayan Ali-eli boyu da Ersarı boyunun bir uyruğu sanılmaktadır.
Ünlü Ersarılardan bazıları: Seydi, , , , , , [1]6 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
Dış bağlantılar
- http://www.sfbars.org/ersari.html30 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- http://www.britannica.com/EBchecked/topic/191954/Ersari22 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- http://www.spongobongo.com/her9997.htm23 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- http://www.teknikportal.com/ulkeler-tarihi-arsiv-t15586.0.html5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- https://archive.today/20130112133909/http://www.asilkan.org/sabit/afgan.htm
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Agustos 2010 Ersari Turkmence Arsary buyuk turkmen boylarindan biri Cogunlukla Turkmenistan in guneyinde guneydogusunda Afganistan in kuzeyinde Pakistan da yasarlar Sayisi 2 1 milyon civarindadir Bunun yaklasik 1 milyonu Turkmenistan da 900 bini Afganistan da 200 bini de Pakistan da Turkiye de Rusya da Iran da Ingiltere de ABD de ve diger ulkelerdedir Ersari boyunun Bekevul Kara Gunes ve Ulutepe olmak uzere dort ana kolu vardir Ersarilar Oguz turklerinin torunlaridir Oguzlarin Salur boyuna aittirler Kayi boyuna mensup olan Selcuk Turklerinin de Ersari olduklarina dair gorusler vardir Konustuklari turkmen lehcesi Turkmenistan resmi dili ile karsilastirildiginda gramatik bakimdam Turkiye Turkcesine daha yakindir 13 yuzyil Mogol istilalarindan sonra Turkmenlerin buyuk cogunlugu bugunku Azerbaycan a ve Turkiye ye Irak a goc etmislerdir Geride kalan Turkmenler ise ismi altinda Mangislak Yarimadasi ve civarlarinda bir birlesik kurmuslar O zamanlarda Cengiz Han in torunu Batu Han tarafindan kurulan Altin Orda Devleti hanlari Sayin Han unvanini tasimislar ve turkmenlerin o anda yasadiklari yer Altin Orda Devletinin sinirlarina ait oldugundan dolayi buradaki Turkmenlere denmistir 13 yuzyilda Salur boyundan isimli turkmen serdari Mogol istilalarindan sonra Orta Asya da daginik olan turkmenleri Sayin Han turkmen bilesigi altinda etrafina toplamis ve turkmenler Ic Oguz ve Dis Oguz olarak organize icinde kendilerini korumuslardir Bu hakkinda Hive Hani Secereyi Terakime isimli kitabinda da yazmaktadir 17 yuzyilda Turkmenler oturduklari Mangislak Yarimadasi ve Ustyurt bolgesinden doguya hareket etmislerdir Bunun nedeni Ceyhun nehrinin Hazar denizine dokulen kolunun kesilmesi ve susuzluk olarak biliniyor Ersari boyu yasam sartlari daha iyi olan Amuderyanin Ceyhunun orta akimlarina dogru ilerlemisler ve buralari ele gecirerek mekan tutmuslar 19 yuzyila kadar burada bagimsiz topluluk olarak yasamislardir 19 yuzyilda Buhara Emirligi ne vergi odemek ve asker vermek zorunda kalmislardir Ayni zamanda ersarilardan kisiler Buhara Emirligin de yuksek mevkilerde bulunmuslardir Buhara Emirligin in ruslar tarafindan isgal edilmesi sonucunda ersarilarin bir bolumu Rus hakimiyeti altina girmis diger bir bolumu de ingiliz rus sinir cizmeleri sonucunda Afganistan siniri icinde kalmistir Bu gun cogunluk olarak Turkmenistan in Lebap vilayetinde Mary vilayetinin Turkmenkala ve Bayram Ali etraflarinda Afganistan in Herat Sibirgan Antkuyu Mezar i Serif Akca Meymene Belh Cuzcan Kunduz bolgelerinde Turkiye nin Istanbul Tokat Hatay vilayetlerinde yasamaktadirlar Turkmenistan in Ahal vilayetinin Kaka etrafinda yasayan Ali eli boyu da Ersari boyunun bir uyrugu sanilmaktadir Unlu Ersarilardan bazilari Seydi 1 6 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Dis baglantilarhttp www sfbars org ersari html30 Eylul 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde http www britannica com EBchecked topic 191954 Ersari22 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde http www spongobongo com her9997 htm23 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde http www teknikportal com ulkeler tarihi arsiv t15586 0 html5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde https archive today 20130112133909 http www asilkan org sabit afgan htmAyrica bakinizTurkmenler Saruhanogullari Beyligi