Fütürist Bildirge veya Fütürist Manifesto (İtalyanca:Manifesto del Futurismo veya Le Futurisme), İtalyan şair Filippo Tommaso Marinetti tarafından yazılmış ve 1909'da yayımlanan bir bildirgedir. Marinetti, Fütürizm denen, geçmişin reddi, hız, makine, şiddet, gençlik ve endüstri kutlaması olan sanatsal bir felsefeyi anlatır. Ayrıca İtalya'nın modernleşmesini ve kültürel gençleşmesini savunur.
"Biz, şiirlerimizde tehlike tutkusunu, enerji ve ataklık alışkanlığını dile getirmek istiyoruz." diyerek cesurca giriş yapmıştır. Edebiyatın dinginliğinden ve kısırlığından yerinen Marinetti, "Saldırgan, yıkıcı olmayan hiçbir eser şaheser olamaz." savını ileri sürmüştür. Edebiyatın karmaşadan doğacağına inanan Marinetti, İtalya'da yayımladığı bildirisini şu şekilde noktalamıştır:
"Bu kırıp geçiren, bu yıkıcı şiddetteki bildirgemizi İtalya'dan bütün dünyaya ilan ediyoruz ve "gelecekçilik"i (Fütürizm'i) kuruyoruz; çünkü ülkemizi, profesörlerin, arkeologların, çenesi düşük edebiyatçıların ve antikacıların kangreninden kurtarmak istiyoruz."
Bildirgeye imza atan sanatçılar arasında: Umberto Boccioni, Carlo Carrà, , Gino Severini, Romolo Romani, ve Giacomo Balla bulunur.
Yayımlanması
Marinetti, manifestoyu 1908 sonbaharında yazdı ve ilk olarak Ocak 1909'da Milano'da yayınlanan şiirlerinin bir cildinin ön sözü olarak ortaya çıktı. 5 Şubat 1909'da Bologna'daki İtalyan Gazzetta dell'Emilia gazetesinde, ardından 20 Şubat 1909'da Le Figaro gazetesinde Manifeste du futurisme (Fütürizm Bildirgesi) olarak Fransızca yayınlandı.
Bildirge
- Tehlike sevgisinin, enerji ve korkusuzluk alışkanlığının şarkısını söylemeye niyetliyiz.
- Cesaret, cüret ve başkaldırı bizim şiirimizin önemli öğeleri olacaktır.
- Şimdiye değin edebiyat dalgınca bir durağanlığı, şehveti ve uykuyu göklere çıkardı. Biz saldırgan hareketleri, ateşli bir uykusuzluğu, yarışçının adımlarını, ölümlü sıçrayışı, yumruğu ve tokadı göklere çıkarmaya niyetliyiz.
- Dünyanın muhteşemliğinin yeni bir güzellik tarafından daha da zenginleştirildiğini onaylıyoruz: hızın güzelliği. Patlayıcı nefesli bir yılan gibi kaportası büyük borularla süslenmiş bir yarış arabası –kükreyen bir araba Semadirek’in kanatlı Zaferi’ne kıyasla daha güzeldir.
- Ruhunun mızrağını dünyaya doğru yörünge halkası boyunca fırlatmış insanoğlunu yüceltmek istiyoruz.
- Şair kadim öğelerinin heyecan dolu arzularını artırmak için kendisini şevk, ihtişam ve cömertlikle harcamalıdır.
- Gayret gösterirken karşılaşılanın haricinde, güzellik yoktur. Saldırgan bir karakter olmadan gerçekleştirilen hiçbir iş başyapıt olamaz. Şiir bilinmeyen güçlere karşı, onları azaltacak ve insanın önünde diz çöktürecek sert bir saldırı olarak tasarlanmalıdır.
- Asırların son ucunda duruyoruz!... Yapmak istediğimiz İmkânsızın gizemli kapılarını yıkmakken neden geriye bakalım? Zaman ve Uzam dün öldü. Zaten mutlaklıkta yaşıyoruz, çünkü sonsuz, her yerde hazır ve nazır hızı yarattık.
- Savaşı yücelteceğiz-dünyanın tek hijyenini-militarizm, vatanseverlik, özgürlük getirenlerin yıkıcı hareketleri, ölmeye değer güzel fikirler ve kadınların hor görülmesi.
- Müzeleri, kütüphaneleri, her tür akademileri yıkacağız, ahlakçılıkla, feminizmle, her çeşit fırsatçı ya da faydacı ödleklikle savaşacağız.
- Çalışmayla, zevkle ve isyanla heyecanlanmış büyük kalabalıkların şarkılarını söyleyeceğiz; modern başkentler-deki devrimin çok renkli, çok sesli gelgitlerinin şarkılarını söyleyeceğiz; vahşi elektrikli bir ayla parıldayan cephaneliklerin ve tersanelerin titrek gece heyecanlarının şarkılarını söyleyeceğiz; dumanla süslenmiş yılanları yiyip yutan hırslı demiryolu istasyonlarının; dumanlarının çarpık çizgileriyle bulutlar yaratan fabrikaların; bıçakların pırıltısıyla güneşte ışıldayan, dev jimnastikçiler gibi nehirleri aşıveren köprülerin; ufkun kokusunu alan maceraperest buharlı gemilerin; koca tekerlekleri devasa çelik atlar gibi rayları arşınlayan geniş göğüslü demir başlıklarla zapt edilmiş lokomotiflerin ve pervaneleri rüzgârda bayraklar gibi salınan ve heyecan dolu bir kalabalıkmışçasına bağrışır gibi görünen uçakların sessiz uçuşlarının şarkılarını söyleyeceğiz.
Kaynakça
- ^ "The manifesto of Futurism". 13 Kasım 2008. 30 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2020.
- ^ Manifestos. MxJ Press. Lulu.com. 2014. s. 84. ISBN . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2020.
- ^ Lynton, Norbert (1994). "Futurism". Nikos Stangos'da, ed. Concepts of Modern Art: From Fauvism to Postmodernism. 3rd edition. London: Thames & Hudson. s. 97. .
- ^ Tonini, Paolo (2011). "I manifesti del Futurismo 1909-1945" (PDF). Edizioni del Arengario. 18 Nisan 2013 tarihinde kaynağından (PDF).
- ^ "Le Futurisme". Le Figaro. Bibliothèque nationale de France. 20 Şubat 1909. 9 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2020.
Dış bağlantılar
Vikikaynak'ta Fütürist Bildiri ile ilgili metin bulabilirsiniz. |
- Fütürist Manifesto 17 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe)
- Fütürizm Manifestosu 1 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İtalyanca)
- Fütürist Manifesto26 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Futurist Bildirge veya Futurist Manifesto Italyanca Manifesto del Futurismo veya Le Futurisme Italyan sair Filippo Tommaso Marinetti tarafindan yazilmis ve 1909 da yayimlanan bir bildirgedir Marinetti Futurizm denen gecmisin reddi hiz makine siddet genclik ve endustri kutlamasi olan sanatsal bir felsefeyi anlatir Ayrica Italya nin modernlesmesini ve kulturel genclesmesini savunur Futurizm Bildirgesi nin yazari Filippo Tommaso Marinetti Biz siirlerimizde tehlike tutkusunu enerji ve ataklik aliskanligini dile getirmek istiyoruz diyerek cesurca giris yapmistir Edebiyatin dinginliginden ve kisirligindan yerinen Marinetti Saldirgan yikici olmayan hicbir eser saheser olamaz savini ileri surmustur Edebiyatin karmasadan dogacagina inanan Marinetti Italya da yayimladigi bildirisini su sekilde noktalamistir Bu kirip geciren bu yikici siddetteki bildirgemizi Italya dan butun dunyaya ilan ediyoruz ve gelecekcilik i Futurizm i kuruyoruz cunku ulkemizi profesorlerin arkeologlarin cenesi dusuk edebiyatcilarin ve antikacilarin kangreninden kurtarmak istiyoruz Bildirgeye imza atan sanatcilar arasinda Umberto Boccioni Carlo Carra Gino Severini Romolo Romani ve Giacomo Balla bulunur YayimlanmasiMarinetti manifestoyu 1908 sonbaharinda yazdi ve ilk olarak Ocak 1909 da Milano da yayinlanan siirlerinin bir cildinin on sozu olarak ortaya cikti 5 Subat 1909 da Bologna daki Italyan Gazzetta dell Emilia gazetesinde ardindan 20 Subat 1909 da Le Figaro gazetesinde Manifeste du futurisme Futurizm Bildirgesi olarak Fransizca yayinlandi BildirgeTehlike sevgisinin enerji ve korkusuzluk aliskanliginin sarkisini soylemeye niyetliyiz Cesaret curet ve baskaldiri bizim siirimizin onemli ogeleri olacaktir Simdiye degin edebiyat dalginca bir duraganligi sehveti ve uykuyu goklere cikardi Biz saldirgan hareketleri atesli bir uykusuzlugu yariscinin adimlarini olumlu sicrayisi yumrugu ve tokadi goklere cikarmaya niyetliyiz Dunyanin muhtesemliginin yeni bir guzellik tarafindan daha da zenginlestirildigini onayliyoruz hizin guzelligi Patlayici nefesli bir yilan gibi kaportasi buyuk borularla suslenmis bir yaris arabasi kukreyen bir araba Semadirek in kanatli Zaferi ne kiyasla daha guzeldir Ruhunun mizragini dunyaya dogru yorunge halkasi boyunca firlatmis insanoglunu yuceltmek istiyoruz Sair kadim ogelerinin heyecan dolu arzularini artirmak icin kendisini sevk ihtisam ve comertlikle harcamalidir Gayret gosterirken karsilasilanin haricinde guzellik yoktur Saldirgan bir karakter olmadan gerceklestirilen hicbir is basyapit olamaz Siir bilinmeyen guclere karsi onlari azaltacak ve insanin onunde diz cokturecek sert bir saldiri olarak tasarlanmalidir Asirlarin son ucunda duruyoruz Yapmak istedigimiz Imkansizin gizemli kapilarini yikmakken neden geriye bakalim Zaman ve Uzam dun oldu Zaten mutlaklikta yasiyoruz cunku sonsuz her yerde hazir ve nazir hizi yarattik Savasi yuceltecegiz dunyanin tek hijyenini militarizm vatanseverlik ozgurluk getirenlerin yikici hareketleri olmeye deger guzel fikirler ve kadinlarin hor gorulmesi Muzeleri kutuphaneleri her tur akademileri yikacagiz ahlakcilikla feminizmle her cesit firsatci ya da faydaci odleklikle savasacagiz Calismayla zevkle ve isyanla heyecanlanmis buyuk kalabaliklarin sarkilarini soyleyecegiz modern baskentler deki devrimin cok renkli cok sesli gelgitlerinin sarkilarini soyleyecegiz vahsi elektrikli bir ayla parildayan cephaneliklerin ve tersanelerin titrek gece heyecanlarinin sarkilarini soyleyecegiz dumanla suslenmis yilanlari yiyip yutan hirsli demiryolu istasyonlarinin dumanlarinin carpik cizgileriyle bulutlar yaratan fabrikalarin bicaklarin piriltisiyla guneste isildayan dev jimnastikciler gibi nehirleri asiveren koprulerin ufkun kokusunu alan maceraperest buharli gemilerin koca tekerlekleri devasa celik atlar gibi raylari arsinlayan genis goguslu demir basliklarla zapt edilmis lokomotiflerin ve pervaneleri ruzgarda bayraklar gibi salinan ve heyecan dolu bir kalabalikmiscasina bagrisir gibi gorunen ucaklarin sessiz ucuslarinin sarkilarini soyleyecegiz Kaynakca The manifesto of Futurism 13 Kasim 2008 30 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2020 Manifestos MxJ Press Lulu com 2014 s 84 ISBN 1312106840 Erisim tarihi 28 Mayis 2020 Lynton Norbert 1994 Futurism Nikos Stangos da ed Concepts of Modern Art From Fauvism to Postmodernism 3rd edition London Thames amp Hudson s 97 0500202680 Tonini Paolo 2011 I manifesti del Futurismo 1909 1945 PDF Edizioni del Arengario 18 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan PDF Le Futurisme Le Figaro Bibliotheque nationale de France 20 Subat 1909 9 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2020 Dis baglantilarVikikaynak ta Futurist Bildiri ile ilgili metin bulabilirsiniz Futurist Manifesto 17 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Futurizm Manifestosu 1 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Italyanca Futurist Manifesto26 Kasim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce