Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
FIDE ünvanları, uluslararası satranç yönetim organı FIDE tarafından üstün performans için verilen ünvanlardır. Bu ünvanların en yükseği Büyükustadır. Ünvanlar genellikle Elo derecesi ve diğer ünvanlı satranç oyuncularına karşı kazanılan karşılaşmalardan elde edilen normların birleşimiyle kazanılır. Ünvanlar bir kez verildiğinde, sahtekarlık veya hile durumları dışında ömür boyu elde tutulur. Açık ünvanlar tüm oyuncular tarafından kazanılabilirken, kadın ünvanları kadın oyuncularla sınırlıdır. Birçok güçlü kadın oyuncu hem açık hem de kadın ünvanlarına sahiptir. FIDE ayrıca hakemler, organizatörler ve eğitmenler için de ünvanlar verir. Yazışmalı satranç, satranç problemi oluşturma ve satranç problemi çözme ünvanları artık FIDE tarafından yönetilmemektedir.
Bir satranç ünvanı, genellikle kısaltılmış bir biçimde, bir onurlandırma olarak kullanılabilir. Örneğin, Viswanathan Anand, "GM Viswanathan Anand" olarak adlandırılabilir.
Tarihçe
Güçlü bir satranç oyuncusu için kullanılan "usta" terimi başlangıçta gayri resmi olarak kullanılıyordu. 19. yüzyılın sonlarından itibaren, çeşitli ulusal satranç federasyonları böyle bir unvanın kullanımı için resmi gereklilikler oluşturmaya başladı. Almanca Großmeister kelimesinden ödünç alınan "Büyük Usta" terimi Sovyetler Birliği'nde resmî bir ünvandı ve 1950'de FIDE tarafından kurulmadan önce birkaç on yıl boyunca dünyanın seçkin oyuncuları için gayri resmî olarak da kullanılmıştı. FIDE'nin ilk ünvanları 1950 yılında verildi ve 27 Büyükusta (GM), 94 Uluslararası Usta (IM) ve o zamanlar sadece Kadın Ustalar (WM) olarak bilinen 17 Kadın Uluslararası Ustadan (WIM) oluşuyordu.
FIDE'nin ilk büyükustaları:
Ünvanlar, gereklilikler daha resmî hale gelmeden önce FIDE Kongresi'nin oylamasıyla verilirdi. 1957 yılında FIDE, ünvanlar için normlar (yeterlilik standartları) getirdi. FIDE, 1976'da sadece kadınlara özel daha yüksek bir ünvan olan Kadın Büyükusta (WGM) unvanını tanıttı. 1978 yılında FIDE Ustası (FM) ve Kadın FIDE ustası (WFM) alt ünvanları, 2002 yılında ise Usta Adayı (CM) ve Kadın Usta Adayı (WCM) ünvanları tanıtıldı. Benzer ünvanlar, Uluslararası Yazışmalı Satranç Federasyonu ve Dünya Satranç Kompozisyon Federasyonu tarafından hem satranç problemleri oluşturmak hem de çözmek için verilmektedir. Bu kurumlar FIDE ile işbirliği içinde çalışırlar ancak artık ondan bağımsızdırlar.
Ünvanlar
Büyükusta
Büyükusta ünvanı, FIDE tarafından seçkin satranç oyuncularına verilir. Dünya Şampiyonu dışında, Büyükusta bir satranç oyuncusunun ulaşabileceği en yüksek ünvandır. Satranç literatüründe genellikle GM olarak kısaltılır. "Uluslararası Büyük Usta" için IGM kısaltması, genellikle eski literatürde, zaman zaman görülür.
Bu ünvanı elde etmenin olağan yolu, 2500 veya daha fazla FIDE derecesi ile birlikte üç Büyükusta düzeyinde performans (norm olarak adlandırılır) elde etmektir. GM normunun kesin tanımı karmaşıktır ve sık sık değiştirilmiştir, ancak genel olarak bir büyükusta normu 9 veya daha fazla turda en az 2600 performans derecesi olarak tanımlanır. Buna ek olarak, sahanın ortalama reytingi en az 2380 olmalı, en az üç büyükusta içermeli ve ulusal federasyonların bir karışımından oyuncular içermelidir.
1978'de Nona Gaprindaşvili ile başlayarak çok sayıda kadın GM unvanını kazandı. Yaklaşık 2000 yılından bu yana, en iyi 10 kadının çoğu GM unvanına sahip oldu. Bu unvan Kadın Büyükusta (WGM) unvanı ile karıştırılmamalıdır.
Yağız Kaan ERDOĞMUŞ 2024 yılında en genç büyük usta unvanı almıştır.
Abhimanyu Mishra, 12 yıl, 4 ay ve 25 gün ile Temmuz 2021'de Büyükusta unvanını almaya hak kazanan en genç kişi oldu. Bu rekor daha önce 12 yıl 7 ay ile Sergey Karyakin'e 19 yıl, Judit Polgár'a 15 yıl 4 ay ve Bobby Fischer'e 15 yıl 6 ay 1 gün ile 33 yıl boyunca aitti.
Uluslararası Usta
Güçlü satranç oyuncularına verilir, IM (International Master) şeklinde kısaltılır, istisnai durumlar dışında ömür boyu taşınır. Ünvan için 2400 ELO puanı ve 3 norm gereklidir. 1950 yılından bu yana verilmektedir.
Abhimanyu Mishra, 10 yıl 9 ay 3 günle bu ünvanı alan en genç insandır.
FIDE Ustası
FM (FIDE Master) şeklinde kısaltılır, ünvan için 2300 ELO puanı gereklidir. 1978 yılından bu yana verilmektedir.
Usta Adayı
CM (Candidate Master) şeklinde kısaltılır, ünvan için 2200 ELO puanı gereklidir. 2002 yılından bu yana verilmektedir.
Kadın Ünvanları
FIDE tarafından kadınlara verilen ünvanlardır. Kadın Büyükusta (WGM), Kadın Uluslararası Büyükusta (WIM), Kadın FIDE Ustası (WFM) ve Kadın Usta Adayı (WCM) olarak adlandılır. Kadın ünvanlarıyla diğer ünvanlar arasında ELO puanı farkı vardır. Her klasmanda kadın ünvanları diğer unvanlardan 200 ELO puanı geridedir. Kadın ünvanları diğer ünvanlarla birlikte kullanılabilir.
Kadın Büyükusta
WGM (Women Grandmaster) şeklinde kısaltılır, ünvan için 2300 ELO puanı gereklidir. 1976 yılından bu yana verilmektedir.
Kadın Uluslararası Usta
WIM (Woman International Master) şeklinde kısaltılır, ünvan için 2200 ELO puanı gereklidir. İlk olarak 1950 yılında IWM (International Woman Master) olarak verilmiş, daha sonradan adı WIM (Woman International Master) olarak değiştirilmiştir.
Kadın FIDE Ustası
WFM (Woman FIDE Master) şeklinde kısaltılır, ünvan için 2100 ELO puanı gereklidir.
Kadın Usta Adayı
WCM (Woman Candidate Master) şeklinde kısaltılır, ünvan için 2000 ELO puanı gereklidir.
Kaynakça
- ^ Hooper, David; Whyld, Kenneth (1992), The Oxford Companion to Chess, 2, Oxford University Press, s. 156, ISBN
- ^ Wall, W. . 28 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Titles - WFCC". 8 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Şubat 2020.
- ^ "B. Permanent Commissions / 01. International Title Regulations (Qualification Commission) / FIDE Title Regulations effective from 1 July 2017". Fide.com. 19 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ağustos 2020.
- ^ "BREAKING: Abhimanyu Mishra Becomes Youngest Grandmaster In Chess History". Chess.com. 4 Temmuz 2021. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021.
- ^ "Praggnanandhaa – youngest chess IM in history!". . 20 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Kasım 2016.
- ^ Felice, Gino (2017). Chess International Title Holders. Jefferson, North Carolina: Mcfarland and Company Holders. s. 1. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
FIDE unvanlari uluslararasi satranc yonetim organi FIDE tarafindan ustun performans icin verilen unvanlardir Bu unvanlarin en yuksegi Buyukustadir Unvanlar genellikle Elo derecesi ve diger unvanli satranc oyuncularina karsi kazanilan karsilasmalardan elde edilen normlarin birlesimiyle kazanilir Unvanlar bir kez verildiginde sahtekarlik veya hile durumlari disinda omur boyu elde tutulur Acik unvanlar tum oyuncular tarafindan kazanilabilirken kadin unvanlari kadin oyuncularla sinirlidir Bircok guclu kadin oyuncu hem acik hem de kadin unvanlarina sahiptir FIDE ayrica hakemler organizatorler ve egitmenler icin de unvanlar verir Yazismali satranc satranc problemi olusturma ve satranc problemi cozme unvanlari artik FIDE tarafindan yonetilmemektedir Amerikali satranc Buyukustasi Bobby Fischer Bir satranc unvani genellikle kisaltilmis bir bicimde bir onurlandirma olarak kullanilabilir Ornegin Viswanathan Anand GM Viswanathan Anand olarak adlandirilabilir TarihceGuclu bir satranc oyuncusu icin kullanilan usta terimi baslangicta gayri resmi olarak kullaniliyordu 19 yuzyilin sonlarindan itibaren cesitli ulusal satranc federasyonlari boyle bir unvanin kullanimi icin resmi gereklilikler olusturmaya basladi Almanca Grossmeister kelimesinden odunc alinan Buyuk Usta terimi Sovyetler Birligi nde resmi bir unvandi ve 1950 de FIDE tarafindan kurulmadan once birkac on yil boyunca dunyanin seckin oyunculari icin gayri resmi olarak da kullanilmisti FIDE nin ilk unvanlari 1950 yilinda verildi ve 27 Buyukusta GM 94 Uluslararasi Usta IM ve o zamanlar sadece Kadin Ustalar WM olarak bilinen 17 Kadin Uluslararasi Ustadan WIM olusuyordu FIDE nin ilk buyukustalari Isaac Boleslavsky Mikhail Botvinnik Max Euwe Geza Maroczy Vasily Smyslov Laszlo Szabo Savielly Tartakower Unvanlar gereklilikler daha resmi hale gelmeden once FIDE Kongresi nin oylamasiyla verilirdi 1957 yilinda FIDE unvanlar icin normlar yeterlilik standartlari getirdi FIDE 1976 da sadece kadinlara ozel daha yuksek bir unvan olan Kadin Buyukusta WGM unvanini tanitti 1978 yilinda FIDE Ustasi FM ve Kadin FIDE ustasi WFM alt unvanlari 2002 yilinda ise Usta Adayi CM ve Kadin Usta Adayi WCM unvanlari tanitildi Benzer unvanlar Uluslararasi Yazismali Satranc Federasyonu ve Dunya Satranc Kompozisyon Federasyonu tarafindan hem satranc problemleri olusturmak hem de cozmek icin verilmektedir Bu kurumlar FIDE ile isbirligi icinde calisirlar ancak artik ondan bagimsizdirlar UnvanlarBuyukusta Buyukusta unvani FIDE tarafindan seckin satranc oyuncularina verilir Dunya Sampiyonu disinda Buyukusta bir satranc oyuncusunun ulasabilecegi en yuksek unvandir Satranc literaturunde genellikle GM olarak kisaltilir Uluslararasi Buyuk Usta icin IGM kisaltmasi genellikle eski literaturde zaman zaman gorulur Bu unvani elde etmenin olagan yolu 2500 veya daha fazla FIDE derecesi ile birlikte uc Buyukusta duzeyinde performans norm olarak adlandirilir elde etmektir GM normunun kesin tanimi karmasiktir ve sik sik degistirilmistir ancak genel olarak bir buyukusta normu 9 veya daha fazla turda en az 2600 performans derecesi olarak tanimlanir Buna ek olarak sahanin ortalama reytingi en az 2380 olmali en az uc buyukusta icermeli ve ulusal federasyonlarin bir karisimindan oyuncular icermelidir 1978 de Nona Gaprindasvili ile baslayarak cok sayida kadin GM unvanini kazandi Yaklasik 2000 yilindan bu yana en iyi 10 kadinin cogu GM unvanina sahip oldu Bu unvan Kadin Buyukusta WGM unvani ile karistirilmamalidir Yagiz Kaan ERDOGMUS 2024 yilinda en genc buyuk usta unvani almistir Abhimanyu Mishra 12 yil 4 ay ve 25 gun ile Temmuz 2021 de Buyukusta unvanini almaya hak kazanan en genc kisi oldu Bu rekor daha once 12 yil 7 ay ile Sergey Karyakin e 19 yil Judit Polgar a 15 yil 4 ay ve Bobby Fischer e 15 yil 6 ay 1 gun ile 33 yil boyunca aitti Uluslararasi Usta Guclu satranc oyuncularina verilir IM International Master seklinde kisaltilir istisnai durumlar disinda omur boyu tasinir Unvan icin 2400 ELO puani ve 3 norm gereklidir 1950 yilindan bu yana verilmektedir Abhimanyu Mishra 10 yil 9 ay 3 gunle bu unvani alan en genc insandir FIDE Ustasi FM FIDE Master seklinde kisaltilir unvan icin 2300 ELO puani gereklidir 1978 yilindan bu yana verilmektedir Usta Adayi CM Candidate Master seklinde kisaltilir unvan icin 2200 ELO puani gereklidir 2002 yilindan bu yana verilmektedir Kadin UnvanlariFIDE tarafindan kadinlara verilen unvanlardir Kadin Buyukusta WGM Kadin Uluslararasi Buyukusta WIM Kadin FIDE Ustasi WFM ve Kadin Usta Adayi WCM olarak adlandilir Kadin unvanlariyla diger unvanlar arasinda ELO puani farki vardir Her klasmanda kadin unvanlari diger unvanlardan 200 ELO puani geridedir Kadin unvanlari diger unvanlarla birlikte kullanilabilir Kadin Buyukusta WGM Women Grandmaster seklinde kisaltilir unvan icin 2300 ELO puani gereklidir 1976 yilindan bu yana verilmektedir Kadin Uluslararasi Usta WIM Woman International Master seklinde kisaltilir unvan icin 2200 ELO puani gereklidir Ilk olarak 1950 yilinda IWM International Woman Master olarak verilmis daha sonradan adi WIM Woman International Master olarak degistirilmistir Kadin FIDE Ustasi WFM Woman FIDE Master seklinde kisaltilir unvan icin 2100 ELO puani gereklidir Kadin Usta Adayi WCM Woman Candidate Master seklinde kisaltilir unvan icin 2000 ELO puani gereklidir Kaynakca Hooper David Whyld Kenneth 1992 The Oxford Companion to Chess 2 Oxford University Press s 156 ISBN 978 0 19 280049 7 Wall W 28 Ekim 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Titles WFCC 8 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Subat 2020 B Permanent Commissions 01 International Title Regulations Qualification Commission FIDE Title Regulations effective from 1 July 2017 Fide com 19 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Agustos 2020 BREAKING Abhimanyu Mishra Becomes Youngest Grandmaster In Chess History Chess com 4 Temmuz 2021 27 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2021 Praggnanandhaa youngest chess IM in history 20 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Kasim 2016 Felice Gino 2017 Chess International Title Holders Jefferson North Carolina Mcfarland and Company Holders s 1 ISBN 978 1 4766 7132 1