Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Fars alfabesi, Farsçanın İran ve Afganistan'da kullanılan yazı sistemidir. Kökeni Arap alfabesine dayanır, bu alfabeye Arapçada bulunmayıp Farsçada bulunan ژ,چ,پ ve گ harflerinin eklenmesiyle oluşturulmuştur. Osmanlı alfabesi büyük ölçüde bu alfabeden uyarlanmıştır.
Harfler
| İsim | ALA-LC'ye göre Latin harfi karşılığı (İngilizce için) | IPA | Kelime içindeki yerlerine göre | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Sonda | Ortada | Başta | Yalnız | |||
| elif | ā / ʾ | , | ﺎ | ﺎ | آ / ا | ﺍ |
| be | b | ﺐ | ﺒ | ﺑ | ب | |
| pe | p | ﭗ | ﭙ | ﭙ | پ | |
| te | t | ﺖ | ﺘ | ﺗ | ﺕ | |
| s̱e (peltek) | s̱ | ﺚ | ﺜ | ﺛ | ﺙ | |
| cim | j | ﺞ | ﺠ | ﺟ | ﺝ | |
| çim | ch | ﭻ | ﭽ | ﭼ | ﭺ | |
| ḥā | ḥ | ﺢ | ﺤ | ﺣ | ﺡ | |
| ḫa | kh | ﺦ | ﺨ | ﺧ | ﺥ | |
| dāl | d | ﺪ | ﺪ | ﺩ | ﺩ | |
| ẕel | ẕ | ﺬ | ﺬ | ﺫ | ﺫ | |
| re | r | ﺮ | ﺮ | ﺭ | ﺭ | |
| ze | z | ﺰ | ﺰ | ﺯ | ﺯ | |
| je | jh | ﮋ | ﮋ | ژ | ژ | |
| sīn | s | ﺲ | ﺴ | ﺳ | ﺱ | |
| şīn | sh | ﺶ | ﺸ | ﺷ | ﺵ | |
| ṣād | ṣ | ﺺ | ﺼ | ﺻ | ﺹ | |
| z̤ād / ḍād | z̤ | ﺾ | ﻀ | ﺿ | ﺽ | |
| ṭā (tı) | ṭ | ﻂ | ﻄ | ﻃ | ﻁ | |
| ẓā (zı) | ẓ | ﻆ | ﻈ | ﻇ | ﻅ | |
| ʻayn | ʻ | ﻊ | ﻌ | ﻋ | ﻉ | |
| ğayn | gh | / | ﻎ | ﻐ | ﻏ | ﻍ |
| fe | f | ﻒ | ﻔ | ﻓ | ﻑ | |
| kāf | q | / / (bazı ağızlarda) | ﻖ | ﻘ | ﻗ | ﻕ |
| kef | k | ﮏ | ﮑ | ﮐ | ک | |
| gef | g | ﮓ | ﮕ | ﮔ | گ | |
| lām | l | ﻞ | ﻠ | ﻟ | ﻝ | |
| mīm | m | ﻢ | ﻤ | ﻣ | ﻡ | |
| nūn | n | ﻦ | ﻨ | ﻧ | ﻥ | |
| vāv | v / ū / ow | / / / / (Darice'de) | ﻮ | ﻮ | و | و |
| he | h | ﻪ | ﻬ | ﻫ | ﻩ | |
| ye | y / ī / á | / / / (Darice'de) | ﯽ | ﻴ | ﻳ | ﻯ |
Farsçanın Latinizasyonu
| Farsça Latinizasyon | |||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Arapça: ي | Arapça: و | Arapça: ه | Arapça: ن | Arapça: م | Arapça: ل | Arapça: ݢ | Arapça: ݣ | Arapça: ك | Arapça: ق | Arapça: ف | Arapça: غ | Arapça: ع | Arapça: ظ | Arapça: ط | Arapça: ض | Arapça: ص | Arapça: ش | Arapça: س | Arapça: ژ | Arapça: ز | Arapça: ر | Arapça: ذ | Arapça: د | Arapça: خ | Arapça: ح | Arapça: چ | Arapça: ج | Arapça: ث | Arapça: ت | Arapça: پ | Arapça: ب | Arapça: ا | Arapça: ء |
| Y | W | H | N | M | L | G | Ň | K | Q | F | Ģ | Ă | Ż | Ṫ | Ḋ | Ṡ | Ş | S | J | Z | R | Ž | D | X | Ḩ | Ç | C | Š | T | P | B | A, E | Ä,U, İ |
- Š=Ť ve Ž=Ď harfleri Peltek seslerdir; dil ucu ile dişlerin arasından çıkar.
- Alfabede Arapçada yer almayan ancak Farsçada bulunan üç noktalı harflere de yer verilmiştir.
- خ: Hı sesi boğazın gırtlağa yakın bölümünden boğazı hırıldatmak suretiyle çıkarılan bir sestir (X). Türkçedeki Xalı (Halı), Xala (Hala), Xoroz (Horoz) sözcüklerinin bu harfle yazılması doğru ses değerlerine örnek teşkil eder. Normal H sesinden biraz daha sert ve hırıltılıdır. Standart H sesi hiçbir engele takılmadan çıkarken, bu ses boğazın üst kısmında titreşir. Örneğin: Bakmak sözcüğü İran Azericesinde, Azerbaycanda ve ayrıca İç ve Doğu Anadoluda Baḥmaḥ şeklinde telaffuz edilir ancak kelimenin içindeki h harfleri gırtlaktan ve hırıltılı olarak çıkartılır. Çaxmax (Çaḥmaḥ; Çakmak), Yanmax (Yanmaḥ; Yanmak) gibi...
- ق: Anadolu Türkçesindeki gırtlağa yakın olarak çıkarılan kalın K harfini gösterir. Örneğin: Qomşu (Komşu)... Bazı Türki dillerde ise yine kalın K sesine yakın olarak gırtlaktan çıkarılan kalın bir G sesini karşılar. İç Anadolu ve Doğu Anadolu ağızlarında yaygın olarak kullanılır. Azeri Türkçesinin resmi harflerinden birisidir. Örneğin: Qadın (Kadın) sözcüğünün okunuşu "Gadın" şeklindedir. Baştaki G sesi gırtlaktan ve kalın bir tonla söylenir. (Kimi lehçelerde ise ve bu sese oldukça yakın olan kalın gırtlaksı bir K sesi olarak okunur ve söylenir.)
- و: Arapçada açık bir V harfidir. Klasik V sesinden kesinlikle farklıdır. V harfinde dudaklar birbirine değerken, bu seste (W harfinde) tıpkı U sesinde olduğu gibi dudakların birbirine değmesi söz konusu değildir. Batı dillerindeki w harfi yine bu sesi karşılar. Örneğin: Dawul (Davul), Hawlu (Havlu),Yawaş (Yavaş). Ancak Farsçada normal V harfi ile bu fark ortadan kalkmıştır.
Fars alfabesi ile yazılan diller
- Azerice (İran)
- Belucice
- Brahuice
- Darice (Doğu Farsçası)
- Gilekçe
- Keşmirce
- Kazakça (Çin)
- Kürtçe (İran ve Irak)
- Kırgızca (Çin ve Afganistan)
- Lakice
- Lurca
- Peştuca
- Mazenderanca
- Farsça
- Pencapça
- Kaşkayca
- Tacikçe (Afganistan)
- Türkmence (İran ve Afganistan)
- Urduca
- Özbekçe (Çin ve Afganistan)
- Uygurca
- Mandarin
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fars alfabesi Farscanin Iran ve Afganistan da kullanilan yazi sistemidir Kokeni Arap alfabesine dayanir bu alfabeye Arapcada bulunmayip Farscada bulunan ژ چ پ ve گ harflerinin eklenmesiyle olusturulmustur Osmanli alfabesi buyuk olcude bu alfabeden uyarlanmistir Nestalik Fars alfabesini genel olarak bu yazi turu ile yazilir HarflerIsim ALA LC ye gore Latin harfi karsiligi Ingilizce icin IPA Kelime icindeki yerlerine goreSonda Ortada Basta Yalnizelif a ʾ ɒ ʔ ﺎ ﺎ آ ا ﺍbe b b ﺐ ﺒ ﺑ بpe p p ﭗ ﭙ ﭙ پte t t ﺖ ﺘ ﺗ ﺕs e peltek s s ﺚ ﺜ ﺛ ﺙcim j dʒ ﺞ ﺠ ﺟ ﺝcim ch tʃ ﭻ ﭽ ﭼ ﭺḥa ḥ h ﺢ ﺤ ﺣ ﺡḫa kh x ﺦ ﺨ ﺧ ﺥdal d d ﺪ ﺪ ﺩ ﺩẕel ẕ z ﺬ ﺬ ﺫ ﺫre r ɾ ﺮ ﺮ ﺭ ﺭze z z ﺰ ﺰ ﺯ ﺯje jh ʒ ﮋ ﮋ ژ ژsin s s ﺲ ﺴ ﺳ ﺱsin sh ʃ ﺶ ﺸ ﺷ ﺵṣad ṣ s ﺺ ﺼ ﺻ ﺹz ad ḍad z z ﺾ ﻀ ﺿ ﺽṭa ti ṭ t ﻂ ﻄ ﻃ ﻁẓa zi ẓ z ﻆ ﻈ ﻇ ﻅʻayn ʻ ʔ ﻊ ﻌ ﻋ ﻉgayn gh ɣ ɢ ﻎ ﻐ ﻏ ﻍfe f f ﻒ ﻔ ﻓ ﻑkaf q k ɣ q bazi agizlarda ﻖ ﻘ ﻗ ﻕkef k k ﮏ ﮑ ﮐ کgef g ɡ ﮓ ﮕ ﮔ گlam l l ﻞ ﻠ ﻟ ﻝmim m m ﻢ ﻤ ﻣ ﻡnun n n ﻦ ﻨ ﻧ ﻥvav v u ow v uː o ow oː Darice de ﻮ ﻮ و وhe h h ﻪ ﻬ ﻫ ﻩye y i a j i ɒː eː Darice de ﯽ ﻴ ﻳ ﻯFarscanin Latinizasyonu Farsca LatinizasyonArapca ي Arapca و Arapca ه Arapca ن Arapca م Arapca ل Arapca ݢ Arapca ݣ Arapca ك Arapca ق Arapca ف Arapca غ Arapca ع Arapca ظ Arapca ط Arapca ض Arapca ص Arapca ش Arapca س Arapca ژ Arapca ز Arapca ر Arapca ذ Arapca د Arapca خ Arapca ح Arapca چ Arapca ج Arapca ث Arapca ت Arapca پ Arapca ب Arapca ا Arapca ءY W H N M L G N K Q F G Ă Z Ṫ Ḋ Ṡ S S J Z R Z D X Ḩ C C S T P B A E A U IS T ve Z Dharfleri Peltek seslerdir dil ucu ile dislerin arasindan cikar Alfabede Arapcada yer almayan ancak Farscada bulunan uc noktali harflere de yer verilmistir خ Hi sesi bogazin girtlaga yakin bolumunden bogazi hirildatmak suretiyle cikarilan bir sestir X Turkcedeki Xali Hali Xala Hala Xoroz Horoz sozcuklerinin bu harfle yazilmasi dogru ses degerlerine ornek teskil eder Normal H sesinden biraz daha sert ve hiriltilidir Standart H sesi hicbir engele takilmadan cikarken bu ses bogazin ust kisminda titresir Ornegin Bakmak sozcugu Iran Azericesinde Azerbaycanda ve ayrica Ic ve Dogu Anadoluda Baḥmaḥ seklinde telaffuz edilir ancak kelimenin icindeki h harfleri girtlaktan ve hiriltili olarak cikartilir Caxmax Caḥmaḥ Cakmak Yanmax Yanmaḥ Yanmak gibi ق Anadolu Turkcesindeki girtlaga yakin olarak cikarilan kalin K harfini gosterir Ornegin Qomsu Komsu Bazi Turki dillerde ise yine kalin K sesine yakin olarak girtlaktan cikarilan kalin bir G sesini karsilar Ic Anadolu ve Dogu Anadolu agizlarinda yaygin olarak kullanilir Azeri Turkcesinin resmi harflerinden birisidir Ornegin Qadin Kadin sozcugunun okunusu Gadin seklindedir Bastaki G sesi girtlaktan ve kalin bir tonla soylenir Kimi lehcelerde ise ve bu sese oldukca yakin olan kalin girtlaksi bir K sesi olarak okunur ve soylenir و Arapcada acik bir V harfidir Klasik V sesinden kesinlikle farklidir V harfinde dudaklar birbirine degerken bu seste W harfinde tipki U sesinde oldugu gibi dudaklarin birbirine degmesi soz konusu degildir Bati dillerindeki w harfi yine bu sesi karsilar Ornegin Dawul Davul Hawlu Havlu Yawas Yavas Ancak Farscada normal V harfi ile bu fark ortadan kalkmistir Fars alfabesi ile yazilan dillerAzerice Iran Belucice Brahuice Darice Dogu Farscasi Gilekce Kesmirce Kazakca Cin Kurtce Iran ve Irak Kirgizca Cin ve Afganistan Lakice Lurca Pestuca Mazenderanca Farsca Pencapca Kaskayca Tacikce Afganistan Turkmence Iran ve Afganistan Urduca Ozbekce Cin ve Afganistan Uygurca MandarinAyrica bakinizOsmanli alfabesi Arapcanin romanizasyonu