Fedora Linux (eski adıyla, Fedora Core), açık kaynak kodlu ve özgür bir Linux dağıtımı. Dünya çapında bir özgür yazılım topluluğu olan tarafından geliştirilmekte ve yönetilmekte, Red Hat tarafından desteklenmektedir.
Fedora Workstation 35'in varsayılan masaüstü ortamı (GNOME 41), ve uygulamalar. | |
Geliştirici(ler) | (marka hakları Red Hat'ın) |
---|---|
İşletim sistemi ailesi | Linux |
Paket yöneticisi | RPM Paket Yöneticisi |
Üretime hazır olduğu tarih | 6 Kasım 2003 | )
Son kararlı sürümü | 40 |
Kaynak türü | Açık kaynak |
Lisans | Özgür yazılım lisansları ve bazı özel mülk yazılım ilaveleri |
Çekirdek türü | Monolitik çekirdek |
Güncelleme yöntemi | DNF |
Platform desteği | i386, AMD64, PowerPC ARM(Beta) |
Kullanıcı arayüzü | GNOME |
Web sitesi | fedoraproject.org |
Red Hat'ın 2004 yılında sonlandırdığı Red Hat Linux dağıtımının devamı olarak adlandırılabilecek Fedora, Linux dünyasının önde gelen dağıtımlarından biridir. Fedora aynı zamanda Red Hat Enterprise Linux ürünü için bir test ortamı görevi görmektedir.
Fedora, varsayılan olarak GNOME masaüstü kullanır ayrıca KDE, Xfce, Cinnamon, Mate Compiz, i3, LXQt, LXDE, Sugar, Sway ve Budgie masaüstü ortamlarını da seçenek olarak sunar. Fedora'nın desteklediği bütün masaüstü ortamlarına Fedora Spins sayfasından bakılabilir.
Tarihçe
aslen Red Hat Linux'a ek RPM paketleri sağlamak amacı ile oluşturulmuş bir projeydi. Red Hat'in 2003 yılında açık kaynak sürüm çıkartmayacağını, bunun yerine hiçbir kâr amacı gütmeyen ve mevcut Red Hat kaynağını alıp geliştirecek bir organizasyona destekçi olacağını açıkladı. Bu proje önce Red Hat Linux Project olarak adlandırılmıştı ancak daha sonraları ile birleşince nihai isim Fedora olarak kaldı.
İsim
Fedora, fötr şapkanın İngilizce karşılığıdır ve Red Hat Linux'un meşhur logosundaki şapkaya atıfta bulunmaktadır. İsmi daha önce Cornell Üniversitesi'nde geliştirilmiş başka bir yazılımın adı olduğu için tartışma konusu olmuş fakat kullanımı devam etmiştir. Fedora projesi eskiden kullanılan paketleri Fedora Core (Fedora Çekirdeği veya Fedora Temeli) ve Fedora Extras adlı iki temel paket deposuna bölmüştü. Core Red Hat tarafından geliştirilen temeli, Extras da gönüllüler tarafından geliştirilen eklentileri ifade ediyordu. Core 6 sürümünden sonra iki deponun birleştirilmesi kararı alındı ve yeni sürümün adı Fedora 7 oldu.
Sürümler
Fedora sürümleri [2] 28 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . yaklaşık olarak altı ayda bir güncelleme alır. Yeni sürümün çıkmasından bir ay sonra iki önceki sürümün desteği, yani geliştirilmesi sona erer. Bu bir aylık geçiş dönemi dışında, güncel sürüm ve bir önceki sürüm desteklenmeye başlanır. Örneğin; Fedora 9 "Sulphur"un çıkışından bir ay sonra Fedora 7 "Moonshine"a desteği sona erer, 9 "Sulphur"la birlikte 8 "Werewolf"a destek devam eder.[3] 14 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Fedora'nın her bir sürümü için çeşitli dillerde ayrıntılı sürüm notları [4] 25 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . bulunmaktadır.
Renk | Anlamı |
---|---|
Kırmızı | Eski sürüm; desteklenmiyor |
Sarı | Eski sürüm; hâlâ destekleniyor |
Yeşil | Son sürüm |
Mavi | Gelecek sürüm |
Sürüm | Kod Adı | Sürüm Tarihi | Notlar |
---|---|---|---|
40 | 16 Nisan 2024 | GNOME 46 masaüstü ortamına geçildi, bu sürümdeki yenilikler kullanılabiliyor. | |
39 | 17 Ekim 2023 | Masaüstü ortamı olarak GNOME 45'e geçildi. Resim görüntüleyici olarak ise artık Loupe kullanılıyor. | |
38 | 18 Nisan 2023 | ||
37 | 15 Kasım 2022 | ||
36 | 10 Mayıs 2022 | ||
35 | 2 Kasım 2021 | ||
34 | 27 Nisan 2021 | ||
33 | 27 Ekim 2020 | ||
32 | 28 Nisan 2020 | ||
23 | 27 Ekim 2015 | ||
22 | 26 Mayıs 2015 | Yeni güncelleme yöntemi DNF'ye geçildi. | |
21 | 9 Aralık 2014 | HiDPI ve deneysel Wayland desteği geldi. 32 bit PowerPC desteği sona erdi. | |
20 | Heisenbug | 17 Aralık 2013 | GNOME 3.10, ARM mimarisi resmi olarak desteklenmeye başladı, Cinnamon 2.0 masaüstü ortamı repolara eklendi. |
19 | Schrödinger's Cat | 2 Temmuz 2013 | |
18 | Spherical Cow | 15 Ocak 2013 | GNOME 3.6 |
17 | Beefy Miracle | 29 Mayıs 2012 | GNOME 3.4.1, Linux-Kernel 3.3.4 |
16 | Verne | 8 Kasım 2011 | GNOME 3.2.1 |
15 | Lovelock | 24 Mayıs 2011 | GNOME 3, LibreOffice |
14 | Laughlin | 2 Kasım 2010 | Amazon EC2 [5] 25 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .'de mevcut, Linux çekirdeği 2.6.35, X.Org Server 1.9, GNOME 3.0, GCC 4.5, KDE 4.5, LXDE, Sugar [6] 2 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 0.90, sanal masaüstleriyle etkileşim için SPICE [7] 27 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., mobil cihazlar ve çeşitli gömülü cihazlar için MeeGo projesinden çeşitli yazılım, D derleyicisi |
13 | Goddard | 25 Mayıs 2010 | Linux çekirdeği 2.6.33, KDE için gelişmiş özellikler, otomatik yazıcı sürücüsü yükleme, iyileştirilmiş renk yönetimi, geliştirilmiş 3B desteği, Shotwell fotoğraf yöneticisi, Deja-dup yedekleme yazılımı, Pino Identi.ca/Twitter istemcisi, Simple Scan tarama aracı, geliştirilmiş iPod desteği, iyileştirilmiş ağ yönetimi, varsayılan olarak NFSv4, sistem çekirdeğini gözlemleyen SystemTap, Zarafa açık kaynak sürümü, Python için geliştirilmiş olanaklar, NetBeans IDE sürüm 6.8, özel gereksinimler (sanatsal çizim tabletleri, netbook'lar, çocuklara yönelik uygulamalar, güvenlik, bilim, oyun vb.) için özelleştirilmiş "spin" versiyonları |
12 | Constantine | 17 Kasım 2009 | Linux çekirdeği 2.6.31.5, Web kamera desteği iyileştirmesi, ABRT otomatik hata bildirimi, GNOME 2.28.1, KDE 4.3, Moblin Masaüstü, Emacs 23, mercurial 1.3.1, php 5.3.0, |
11 | Leonidas | 9 Haziran 2009 | Otomatik yazıtipi yüklemesi, Anaconda güncellemeleri, yum için yum-presto güncellemesi, parmakizi tanıma, varsayılan olarak ext4 dosya sistemi |
10 | Cambridge | 25 Kasım 2008 | Yeni "Solar" teması, Linux Mint'inkine benzer Web tabanlı yeni paket yükleyici, daha hızlı başlama, daha iyi Web kamerası desteği, GNOME 2.24, KDE 4.1.2, Sugar(GUI)[9] 2 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., ext4 dosya sistemi desteği, RPM 4.6, NetBeans 6.1 |
9 | Sulphur | 13 Mayıs 2008 | Linux çekirdeği 2.6.25-rc5, GNOME 2.22, KDE 4.0.3, Xfce 4.4.2, Compiz 0.7.2, OpenOffice.org 2.4, Firefox 3 |
8 | Werewolf | 8 Kasım 2007 | Custom spin[10] 19 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . seçenekleri, free Java, PulseAudio |
7 | Moonshine | 31 Mayıs 2007 | Merge Core ve Extras, Firefox 2 |
6 | Zod | 24 Ekim 2006 | Compiz |
5 | Bordeaux | 20 Mart 2006 | Mono, NPTL |
4 | Stentz | 13 Haziran 2005 | OpenOffice.org 2.0, Xen |
3 | Heidelberg | 8 Kasım 2004 | Varsayılan olarak SELinux |
2 | Tettnang | 18 Mayıs 2004 | Linux çekirdeği 2.6, X.org |
1 | Yarrow | 6 Kasım 2003 | Red Hat Linux'tan geçiş |
Depolar
Fedora; temel olarak üç farklı depo içermektedir. Temel yazılımları ve kodları bünyesinde barındıran Core, gönüllüler tarafından geliştirilen eklenti ve programların bulunduğu Extras ve destek durumunu yitirmiş olan programların bulunduğu Legacy.
Fedora galerisi
- Fedora Core 1
- Fedora Core 2
- Fedora Core 3
- Fedora Core 4
- Fedora Core 5
- Fedora Core 6
- Fedora Linux 7
- Fedora Linux 8
- Fedora Linux 9
- Fedora Linux 10
- Fedora Linux 11
- Fedora Linux 12
- Fedora Linux 13
- Fedora Linux 14
- Fedora Linux 15
- Fedora Linux 16
- Fedora Linux 17
- Fedora Linux 18
- Fedora Linux 19
- Fedora Linux 20
- Fedora Linux 21
- Fedora Linux 22
- Fedora Linux 29
Dış bağlantılar
- Fedora Resmi Sitesi 9 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Fedora E-Posta Listeleri 9 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Fedora Forumları 26 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Fedora İndirme Yansıları 9 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Distro Watch Sitesi Fedora Sayfası 19 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ . Fedora Project. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2014.
- ^ "Fedeora Projesine genel bakış". 17 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ekim 2014.
- ^ "Fedora sitesi ana sayfası altındaki bilgilendirme". 9 Aralık 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ekim 2014.
- ^ . 18 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2014.
- ^ "Fedora web sitesinde "Özellikler" bölümü". 16 Ekim 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ekim 2014.
- ^ . 29 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2024.
- ^ . 26 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fedora Linux eski adiyla Fedora Core acik kaynak kodlu ve ozgur bir Linux dagitimi Dunya capinda bir ozgur yazilim toplulugu olan tarafindan gelistirilmekte ve yonetilmekte Red Hat tarafindan desteklenmektedir Fedora LinuxFedora Workstation 35 in varsayilan masaustu ortami GNOME 41 ve uygulamalar Gelistirici ler marka haklari Red Hat in Isletim sistemi ailesiLinuxPaket yoneticisiRPM Paket YoneticisiUretime hazir oldugu tarih6 Kasim 2003 20 yil once 2003 11 06 Son kararli surumu40Kaynak turuAcik kaynakLisansOzgur yazilim lisanslari ve bazi ozel mulk yazilim ilaveleriCekirdek turuMonolitik cekirdekGuncelleme yontemiDNFPlatform destegii386 AMD64 PowerPC ARM Beta Kullanici arayuzuGNOMEWeb sitesifedoraproject org Red Hat in 2004 yilinda sonlandirdigi Red Hat Linux dagitiminin devami olarak adlandirilabilecek Fedora Linux dunyasinin onde gelen dagitimlarindan biridir Fedora ayni zamanda Red Hat Enterprise Linux urunu icin bir test ortami gorevi gormektedir Fedora varsayilan olarak GNOME masaustu kullanir ayrica KDE Xfce Cinnamon Mate Compiz i3 LXQt LXDE Sugar Sway ve Budgie masaustu ortamlarini da secenek olarak sunar Fedora nin destekledigi butun masaustu ortamlarina Fedora Spins sayfasindan bakilabilir Tarihceaslen Red Hat Linux a ek RPM paketleri saglamak amaci ile olusturulmus bir projeydi Red Hat in 2003 yilinda acik kaynak surum cikartmayacagini bunun yerine hicbir kar amaci gutmeyen ve mevcut Red Hat kaynagini alip gelistirecek bir organizasyona destekci olacagini acikladi Bu proje once Red Hat Linux Project olarak adlandirilmisti ancak daha sonralari ile birlesince nihai isim Fedora olarak kaldi Isim Fedora fotr sapkanin Ingilizce karsiligidir ve Red Hat Linux un meshur logosundaki sapkaya atifta bulunmaktadir Ismi daha once Cornell Universitesi nde gelistirilmis baska bir yazilimin adi oldugu icin tartisma konusu olmus fakat kullanimi devam etmistir Fedora projesi eskiden kullanilan paketleri Fedora Core Fedora Cekirdegi veya Fedora Temeli ve Fedora Extras adli iki temel paket deposuna bolmustu Core Red Hat tarafindan gelistirilen temeli Extras da gonulluler tarafindan gelistirilen eklentileri ifade ediyordu Core 6 surumunden sonra iki deponun birlestirilmesi karari alindi ve yeni surumun adi Fedora 7 oldu SurumlerFedora nin eski surumlerinden Fedora Core 4 Fedora surumleri 2 28 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde yaklasik olarak alti ayda bir guncelleme alir Yeni surumun cikmasindan bir ay sonra iki onceki surumun destegi yani gelistirilmesi sona erer Bu bir aylik gecis donemi disinda guncel surum ve bir onceki surum desteklenmeye baslanir Ornegin Fedora 9 Sulphur un cikisindan bir ay sonra Fedora 7 Moonshine a destegi sona erer 9 Sulphur la birlikte 8 Werewolf a destek devam eder 3 14 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fedora nin her bir surumu icin cesitli dillerde ayrintili surum notlari 4 25 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde bulunmaktadir Renk AnlamiKirmizi Eski surum desteklenmiyorSari Eski surum hala destekleniyorYesil Son surumMavi Gelecek surumSurum Kod Adi Surum Tarihi Notlar40 16 Nisan 2024 GNOME 46 masaustu ortamina gecildi bu surumdeki yenilikler kullanilabiliyor 39 17 Ekim 2023 Masaustu ortami olarak GNOME 45 e gecildi Resim goruntuleyici olarak ise artik Loupe kullaniliyor 38 18 Nisan 202337 15 Kasim 202236 10 Mayis 202235 2 Kasim 202134 27 Nisan 202133 27 Ekim 202032 28 Nisan 202023 27 Ekim 201522 26 Mayis 2015 Yeni guncelleme yontemi DNF ye gecildi 21 9 Aralik 2014 HiDPI ve deneysel Wayland destegi geldi 32 bit PowerPC destegi sona erdi 20 Heisenbug 17 Aralik 2013 GNOME 3 10 ARM mimarisi resmi olarak desteklenmeye basladi Cinnamon 2 0 masaustu ortami repolara eklendi 19 Schrodinger s Cat 2 Temmuz 201318 Spherical Cow 15 Ocak 2013 GNOME 3 617 Beefy Miracle 29 Mayis 2012 GNOME 3 4 1 Linux Kernel 3 3 416 Verne 8 Kasim 2011 GNOME 3 2 115 Lovelock 24 Mayis 2011 GNOME 3 LibreOffice14 Laughlin 2 Kasim 2010 Amazon EC2 5 25 Aralik 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde de mevcut Linux cekirdegi 2 6 35 X Org Server 1 9 GNOME 3 0 GCC 4 5 KDE 4 5 LXDE Sugar 6 2 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde 0 90 sanal masaustleriyle etkilesim icin SPICE 7 27 Aralik 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde mobil cihazlar ve cesitli gomulu cihazlar icin MeeGo projesinden cesitli yazilim D derleyicisi13 Goddard 25 Mayis 2010 Linux cekirdegi 2 6 33 KDE icin gelismis ozellikler otomatik yazici surucusu yukleme iyilestirilmis renk yonetimi gelistirilmis 3B destegi Shotwell fotograf yoneticisi Deja dup yedekleme yazilimi Pino Identi ca Twitter istemcisi Simple Scan tarama araci gelistirilmis iPod destegi iyilestirilmis ag yonetimi varsayilan olarak NFSv4 sistem cekirdegini gozlemleyen SystemTap Zarafa acik kaynak surumu Python icin gelistirilmis olanaklar NetBeans IDE surum 6 8 ozel gereksinimler sanatsal cizim tabletleri netbook lar cocuklara yonelik uygulamalar guvenlik bilim oyun vb icin ozellestirilmis spin versiyonlari12 Constantine 17 Kasim 2009 Linux cekirdegi 2 6 31 5 Web kamera destegi iyilestirmesi ABRT otomatik hata bildirimi GNOME 2 28 1 KDE 4 3 Moblin Masaustu Emacs 23 mercurial 1 3 1 php 5 3 0 11 Leonidas 9 Haziran 2009 Otomatik yazitipi yuklemesi Anaconda guncellemeleri yum icin yum presto guncellemesi parmakizi tanima varsayilan olarak ext4 dosya sistemi10 Cambridge 25 Kasim 2008 Yeni Solar temasi Linux Mint inkine benzer Web tabanli yeni paket yukleyici daha hizli baslama daha iyi Web kamerasi destegi GNOME 2 24 KDE 4 1 2 Sugar GUI 9 2 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde ext4 dosya sistemi destegi RPM 4 6 NetBeans 6 19 Sulphur 13 Mayis 2008 Linux cekirdegi 2 6 25 rc5 GNOME 2 22 KDE 4 0 3 Xfce 4 4 2 Compiz 0 7 2 OpenOffice org 2 4 Firefox 38 Werewolf 8 Kasim 2007 Custom spin 10 19 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde secenekleri free Java PulseAudio7 Moonshine 31 Mayis 2007 Merge Core ve Extras Firefox 26 Zod 24 Ekim 2006 Compiz5 Bordeaux 20 Mart 2006 Mono NPTL4 Stentz 13 Haziran 2005 OpenOffice org 2 0 Xen3 Heidelberg 8 Kasim 2004 Varsayilan olarak SELinux2 Tettnang 18 Mayis 2004 Linux cekirdegi 2 6 X org1 Yarrow 6 Kasim 2003 Red Hat Linux tan gecisDepolarFedora temel olarak uc farkli depo icermektedir Temel yazilimlari ve kodlari bunyesinde barindiran Core gonulluler tarafindan gelistirilen eklenti ve programlarin bulundugu Extras ve destek durumunu yitirmis olan programlarin bulundugu Legacy Fedora galerisi Fedora Linux GNOME masaustu kullanici arayuzu ekran goruntuleri Fedora Core 1 Fedora Core 2 Fedora Core 3 Fedora Core 4 Fedora Core 5 Fedora Core 6 Fedora Linux 7 Fedora Linux 8 Fedora Linux 9 Fedora Linux 10 Fedora Linux 11 Fedora Linux 12 Fedora Linux 13 Fedora Linux 14 Fedora Linux 15 Fedora Linux 16 Fedora Linux 17 Fedora Linux 18 Fedora Linux 19 Fedora Linux 20 Fedora Linux 21 Fedora Linux 22 Fedora Linux 29Dis baglantilarFedora Resmi Sitesi 9 Aralik 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fedora E Posta Listeleri 9 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fedora Forumlari 26 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fedora Indirme Yansilari 9 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Distro Watch Sitesi Fedora Sayfasi 19 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Fedora Project 6 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2014 Fedeora Projesine genel bakis 17 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ekim 2014 Fedora sitesi ana sayfasi altindaki bilgilendirme 9 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ekim 2014 18 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Ekim 2014 Fedora web sitesinde Ozellikler bolumu 16 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ekim 2014 29 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mayis 2024 26 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Ocak 2024