Ferizli, Sakarya'nın 16 ilçesinden biridir. Adını, yörede eski çağlardan itibaren çıkarıldığı bilinen demir madeninin Latince ismi olan Ferissium'dan alır.Osmanlı zamanında Firuzlu olarak kullanılan isim, zamanla günümüzdeki şeklini almıştır.
Ferizli | |
---|---|
Türkiye'de bulunduğu yer | |
İlçe sınırları haritası | |
Ülke | Türkiye |
İl | Sakarya |
Coğrafi bölge | Marmara Bölgesi |
İdare | |
• Kaymakam | Hasan Balcı |
• Belediye başkanı | Mehmet Ata (İYİ Parti) |
Nüfus (2018) | |
• Toplam | 26,692 |
• Kır | - |
• Şehir | 27.399 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
Posta kodu | 54110 |
İl alan kodu | 0264 |
İl plaka kodu | 54 |
Coğrafya
Ferizli ilçesi Adapazarı Ovası'nın (Akova) kuzeyinde, 'nun doğusunda ve Batı Karadeniz dağ uzantılarının batısında bulunur. Arazi yapısı genel olarak kuzeye doğru düşük rakımlı tepelerden ve ovalardan oluşmaktadır. İlçe merkezi Sakarya Nehri ile Göksu'nun (Çark Suyu) çatağında bulunur. İlçe merkezi, Adapazarı'na yaklaşık olarak 25 km mesafededir. 650 nolu Karadeniz - Akdeniz devlet yolu üzerindedir.
İlçe sınırları içindeki en büyük göl, Gölkent kasabasının kıyısında bulunduğu, bir kısmı Karasu sınırlarında kalan Akgöl'dür.
İklim ve Bitki Örtüsü
Ferizli, Karadeniz iklimi etki alanındadır. Doğal birki örtüsünü kışın yaprağını döken nemcil türler oluşturur. Kayın, gürgen, meşe, çevre ormanlarda yoğun olarak bulunur. Yer yer saf meşe koruluklarına rastlanır. Kireçtaşları üzerinde maki (Psödomaki) türleri görülür.
Tarih
Sakarya Nehri kenarında, verimli ovalarda bulunması nedeniyle Ferizli'de yerleşme MÖ 600'lü yıllara kadar inmektedir. MÖ 13. yüzyıllarda bölgenin adı Bebrika olarak anılan bölge, MÖ 9. yüzyılda Bitinya topraklarına katılır. MÖ 6. yüzyılda Lidya hakimiyeti, yerini Makedon hakimiyetine bırakır. MÖ 3. yüzyılda başlayan Bitinya idaresi MÖ 1. yüzyılda Roma İmparatorluğu işgaliyle son buldu.
1072 yılında Artuk Bey Bizanslıları yenmesiyle yöre Türk hakimiyetine girer. Yeniden Bizansa geçen bölge 1097 yılında Haçlıların, sonra sırasıyla Danişmentlilerin, Anadolu Selçuklularının, İznik İmparatorluğunun denetimine geçti. 1324 yılında Osman Beyin komutanlarından Konur Alp ve Akça Koca Bey tarafından fethedilerek Osmanlı hakimiyeti başlatıldı.
Cumhuriyet öncesine kadar Ferizli'de Ermeniler ikamet etmekteydi. Hâlen Ermeni evleri kalıntıları mevcuttur. Cumhuriyet kurulduktan sonra Balkanlardan gelen göçmenler yöreye yerleştirilerek 130 haneli Ferizli köyü oluşturuldu. 1965 yılına gelindiğinde 140 haneye ulaşan Ferizli, Karasu çevresinden göç almaya başlamıştır. 1970 yıllardan sonra Doğu Karadeniz'den göç almaya başlamıştır. 1973 yılında nüfusu 2000'i aşmasıyla Belediye teşkilatı kurulmuştur. Ferizli köy iken Adapazarı merkeze bağlı kasaba hâline gelmiştir. 1990'da nüfusu 5.000'i aşan belde 3644 sayılı kanun ile ilçe merkezi hâline getirilmiştir.
06.03.2000 gün ve 23985 sayılı R.G. yayımlanan 593 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile sonradan Sakarya Büyükşehir Belediyesi adını alan Adapazarı Büyükşehir Belediyesine dahil edilmiştir. Böylece Ferizli metropol belediye hâline gelmiştir.
Ekonomi
İlçenin gelir kaynağı genel olarak tarıma dayanır. Fındık, mısır, şeker pancarı, buğday, meyve ve sebze, başlıca tarım ürünleridir. Kavak yetiştiriciliği de yapılır. Hayvancılık açısından da önemli bir yere sahiptir. Genelde büyükbaş hayvan yetiştiriciliği yapılmaktadır.
Daha çok çimento ham maddesi olarak kullanılan demir madeni; Türkiye'nin önemli 2. yatağıdır. Ferizli ilçesinin doğal kaynakları arasında siyah mermer de vardır. Fakat küçük işletmeler hâlindedir. Ayrıca Sakarya Nehri'nden kum da çıkarılır.
Öteden beri yol üstünde önemli bir ticaret merkezi olan Ferizli; son yıllarda hayvan pazarının kapanması ve köy otobüslerinin şehre sokulmaması nedeniyle yol üstünde olma özelliğini fiilen yitirmiş ve ticarette nisbi bir gerileme olmuştur.
1980'li yıllardan sonra eğitim hızla gelişmiştir.
Ayrıca Sakarya L Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu 7 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ilçe sınırlarında yer alır.
Eğitim
İlçede yedi ilkokul, sekiz ortaokul, dört lise ve Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi'ne ait meslek yüksekokulu bulunmaktadır.
Nüfus
1989 yılında Todor Jivkov'un Bulgaristan Türklerine baskıları sonucu Türkiye'ye göç etmek zorunda kaldılar. Gelen yaklaşık 320.000 Türkten bir kısmı Ferizli'de devlet eliyle yapılan konutlara yerleştirildi. 1999 Marmara depremi sonrası yeni konutların zemini sağlam alanlara yapılması kararı alındı. Seçilen yerlerden biri de Ferizli oldu ve Ferizli'de yapılan deprem konutlarıyla önemli miktarda nüfus artışı oldu.
Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
---|---|---|---|
1990 | 16.086 | 5.058 | 11.028 |
2000 | 24.383 | 12.379 | 12.004 |
2007 | 23.491 | 12.733 | 10.758 |
2008 | 24.157 | 13.191 | 10.966 |
2009 | 23.877 | 12.914 | 10.963 |
2010 | 23.620 | 12.802 | 10.818 |
2011 | 23.654 | 13.058 | 10.596 |
2012 | 23.615 | 13.377 | 10.238 |
2013 | 24.585 | 24.585 | veri yok |
2014 | 24.944 | 24.944 | veri yok |
2015 | 24.834 | 24.834 | veri yok |
2016 | 25.386 | 25.386 | veri yok |
2017 | 25.909 | 25.909 | veri yok |
2018 | 26.692 | 26.692 | veri yok |
2019 | 27.347 | 27.347 | veri yok |
2020 | 27.399 | 27.399 | veri yok |
2023 | 32.752 | 32.752 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Kaynakça
- ^ . 21 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2015.
- ^ a b . FERİZLİ TARİHİ. 20 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2014.
- ^ . TARİHİ. www.ferizli.gov.t. 8 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2014.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f g
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Ferizli Nüfusu - Sakarya". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Sakarya Ferizli Nüfusu". nufusune.com.
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ferizli Sakarya nin 16 ilcesinden biridir Adini yorede eski caglardan itibaren cikarildigi bilinen demir madeninin Latince ismi olan Ferissium dan alir Osmanli zamaninda Firuzlu olarak kullanilan isim zamanla gunumuzdeki seklini almistir FerizliIlceTurkiye de bulundugu yerIlce sinirlari haritasiUlkeTurkiyeIlSakaryaCografi bolgeMarmara BolgesiIdare KaymakamHasan Balci Belediye baskaniMehmet Ata IYI Parti Nufus 2018 Toplam26 692 Kir Sehir27 399Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Posta kodu54110Il alan kodu0264Il plaka kodu54Ferizli den bir manzaraCografyaFerizli ilcesi Adapazari Ovasi nin Akova kuzeyinde nun dogusunda ve Bati Karadeniz dag uzantilarinin batisinda bulunur Arazi yapisi genel olarak kuzeye dogru dusuk rakimli tepelerden ve ovalardan olusmaktadir Ilce merkezi Sakarya Nehri ile Goksu nun Cark Suyu cataginda bulunur Ilce merkezi Adapazari na yaklasik olarak 25 km mesafededir 650 nolu Karadeniz Akdeniz devlet yolu uzerindedir Ilce sinirlari icindeki en buyuk gol Golkent kasabasinin kiyisinda bulundugu bir kismi Karasu sinirlarinda kalan Akgol dur Iklim ve Bitki OrtusuFerizli Karadeniz iklimi etki alanindadir Dogal birki ortusunu kisin yapragini doken nemcil turler olusturur Kayin gurgen mese cevre ormanlarda yogun olarak bulunur Yer yer saf mese koruluklarina rastlanir Kirectaslari uzerinde maki Psodomaki turleri gorulur TarihSakarya Nehri kenarinda verimli ovalarda bulunmasi nedeniyle Ferizli de yerlesme MO 600 lu yillara kadar inmektedir MO 13 yuzyillarda bolgenin adi Bebrika olarak anilan bolge MO 9 yuzyilda Bitinya topraklarina katilir MO 6 yuzyilda Lidya hakimiyeti yerini Makedon hakimiyetine birakir MO 3 yuzyilda baslayan Bitinya idaresi MO 1 yuzyilda Roma Imparatorlugu isgaliyle son buldu 1072 yilinda Artuk Bey Bizanslilari yenmesiyle yore Turk hakimiyetine girer Yeniden Bizansa gecen bolge 1097 yilinda Haclilarin sonra sirasiyla Danismentlilerin Anadolu Selcuklularinin Iznik Imparatorlugunun denetimine gecti 1324 yilinda Osman Beyin komutanlarindan Konur Alp ve Akca Koca Bey tarafindan fethedilerek Osmanli hakimiyeti baslatildi Cumhuriyet oncesine kadar Ferizli de Ermeniler ikamet etmekteydi Halen Ermeni evleri kalintilari mevcuttur Cumhuriyet kurulduktan sonra Balkanlardan gelen gocmenler yoreye yerlestirilerek 130 haneli Ferizli koyu olusturuldu 1965 yilina gelindiginde 140 haneye ulasan Ferizli Karasu cevresinden goc almaya baslamistir 1970 yillardan sonra Dogu Karadeniz den goc almaya baslamistir 1973 yilinda nufusu 2000 i asmasiyla Belediye teskilati kurulmustur Ferizli koy iken Adapazari merkeze bagli kasaba haline gelmistir 1990 da nufusu 5 000 i asan belde 3644 sayili kanun ile ilce merkezi haline getirilmistir 06 03 2000 gun ve 23985 sayili R G yayimlanan 593 sayili Kanun Hukmunde Kararname ile sonradan Sakarya Buyuksehir Belediyesi adini alan Adapazari Buyuksehir Belediyesine dahil edilmistir Boylece Ferizli metropol belediye haline gelmistir EkonomiIlcenin gelir kaynagi genel olarak tarima dayanir Findik misir seker pancari bugday meyve ve sebze baslica tarim urunleridir Kavak yetistiriciligi de yapilir Hayvancilik acisindan da onemli bir yere sahiptir Genelde buyukbas hayvan yetistiriciligi yapilmaktadir Daha cok cimento ham maddesi olarak kullanilan demir madeni Turkiye nin onemli 2 yatagidir Ferizli ilcesinin dogal kaynaklari arasinda siyah mermer de vardir Fakat kucuk isletmeler halindedir Ayrica Sakarya Nehri nden kum da cikarilir Oteden beri yol ustunde onemli bir ticaret merkezi olan Ferizli son yillarda hayvan pazarinin kapanmasi ve koy otobuslerinin sehre sokulmamasi nedeniyle yol ustunde olma ozelligini fiilen yitirmis ve ticarette nisbi bir gerileme olmustur 1980 li yillardan sonra egitim hizla gelismistir Ayrica Sakarya L Tipi Kapali Ceza Infaz Kurumu 7 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ilce sinirlarinda yer alir EgitimIlcede yedi ilkokul sekiz ortaokul dort lise ve Sakarya Uygulamali Bilimler Universitesi ne ait meslek yuksekokulu bulunmaktadir Nufus1989 yilinda Todor Jivkov un Bulgaristan Turklerine baskilari sonucu Turkiye ye goc etmek zorunda kaldilar Gelen yaklasik 320 000 Turkten bir kismi Ferizli de devlet eliyle yapilan konutlara yerlestirildi 1999 Marmara depremi sonrasi yeni konutlarin zemini saglam alanlara yapilmasi karari alindi Secilen yerlerden biri de Ferizli oldu ve Ferizli de yapilan deprem konutlariyla onemli miktarda nufus artisi oldu Yil Toplam Sehir Kir1990 16 086 5 058 11 0282000 24 383 12 379 12 0042007 23 491 12 733 10 7582008 24 157 13 191 10 9662009 23 877 12 914 10 9632010 23 620 12 802 10 8182011 23 654 13 058 10 5962012 23 615 13 377 10 2382013 24 585 24 585 veri yok2014 24 944 24 944 veri yok2015 24 834 24 834 veri yok2016 25 386 25 386 veri yok2017 25 909 25 909 veri yok2018 26 692 26 692 veri yok2019 27 347 27 347 veri yok2020 27 399 27 399 veri yok2023 32 752 32 752 veri yok Not Buyuksehir yasasi nedeniyle koyler mahalle statusune gectiginden 2013 ten itibaren kir nufusu tabloda yer almamistir Kaynakca 21 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2015 a b FERIZLI TARIHI 20 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Mayis 2014 TARIHI www ferizli gov t 8 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Mayis 2014 1990 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2000 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2007 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2008 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2009 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2010 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2011 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2012 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 20 Subat 2013 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2013 2013 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 15 Subat 2014 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2014 2014 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 10 Subat 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2015 a b c d e f g Merkezi Dagitim Sistemi html Dogrudan bir kaynak olmayip ilgili veriye ulasmak icin sorgulama yapilmalidir Turkiye Istatistik Kurumu Erisim tarihi 13 Nisan 2016 Ferizli Nufusu Sakarya nufusu com Erisim tarihi 5 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Sakarya Ferizli Nufusu nufusune com Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Dis baglantilar