Mahmud Abbas (Arapça: مَحْمُود عَبَّاس, romanize: Maḥmūd ʿAbbās; d. 15 Kasım 1935, Safed) veya kunya adıyla Ebu Mazin (Arapça: أَبُو مَازِن, romanize: ʾEbû Mâzin), Filistin Kurtuluş Örgütü kurucularından ve Filistin devlet başkanı.
Mahmud Abbas | |
---|---|
2023'te Abbas | |
2. Filistin Devlet Başkanı | |
Görevde | |
Makama geliş 8 Mayıs 2005 Geçici: 8 Mayıs 2005 – 23 Kasım 2008 | |
Yerine geldiği | Ravhi Fettuh (Geçici) |
2. Filistin Kurtuluş Örgütü Başkanı | |
Görevde | |
Makama geliş 29 Ekim 2004 Geçici: 29 Ekim 2004 – 11 Kasım 2004 | |
Yerine geldiği | Yaser Arafat |
Filistin Ulusal Yönetimi Başkanı | |
Görevde | |
Makama geliş 15 Ocak 2005 | |
Başbakan | Ahmed Kurey (Geçici) Ahmed Kurey İsmail Haniye Selam Feyyad Rami Hamdallah |
Yerine geldiği | Ravhi Fettuh (Geçici) |
Filistin Ulusal Yönetimi Başbakanı | |
Görev süresi 19 Mart 2003 - 6 Eylül 2003 | |
Başkan | Yaser Arafat |
Yerine geldiği | Yeni makam |
Yerine gelen | Ahmed Kurey |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 15 Kasım 1935 Safed, Filistin Mandası |
Partisi | El Fetih |
Evlilik(ler) | Amina Abbas |
Çocuk(lar) | Mazin Abbas Yasir Abbas Tarık |
Bitirdiği okul | Şam Üniversitesi |
Dini | Sünni İslam |
İlk yıllar
1935 yılında İngiliz manda yönetimi altındaki Filistin'in kuzeyinde Safed şehrinde doğdu. 1948 yılında İsrail kurulunca mülteci durumuna düştü. İlk İsrail-Arap Savaşı sırasında ailesiyle birlikte Suriye'ye göç etti. Suriye'de ve Moskova'da hukuk eğitimi gördükten sonra Şam Üniversitesi'nden mezun oldu. Doktora tezi siyonizmin Filistinli bakış açısıyla tarihiyle ilgiliydi. Ülkesine 1980'li yılların ortasında, başka Arap ülkelerinde zengin bir iş insanı olduktan sonra dönebildi. Yaser Arafat'ın yakın arkadaşı olarak en başından itibaren Filistin Kurtuluş Örgütü'nün yöneticileri arasında yer aldı. 1970'li yılların sonlarından başlayarak İsrail'le yakınlaştı ve "iki devletli çözüm" üzerinde durdu. 1990'larda 'ne aktif olarak katıldı. 1996'da Filistin Kurtuluş Örgütü genel sekreteri ve Arafat'ın resmi olmayan sözcüsü konumundayken, Arafat'ın Oslo Sözleşmeleri'ndeki tutumunu eleştirdi. Sözleşmelerin başarısız olarak İkinci İntifada'nın başlamasından sonra, intihar saldırılarına karşı tavır aldı ve Arafat'ın çizgisinden belirgin bir şekilde uzaklaştı. Az sayıda ılımlı Filistinli politikacıdan biri olarak, İsrail ve ABD hükûmetleriyle diyaloğu sürdürdü.
Başbakanlık
Mart 2003'te Arafat bir yandan özerk Filistin yönetiminin başbakanlığı makamını oluşturarak, diğer yandan da artık kendisine rakip olan Abbas'ı bu makama atayarak kendi yetkilerini kısıtlamak zorunda kaldı. Abbas'ın bu makama atanması hem ABD başkanı George W. Bush hem de İsrail başbakanı Ariel Şaron tarafından 'nun çözümü için ilk adım olarak talep edilmişti. Abbas'ın atamayı kabul etmesine kadar anayasa tarafından öngörülen beş haftalık süre Arafat'la kimi bakanlıklar konusunda anlaşamaması nedeniyle aşıldı. Abbas Arafat'ın önerdiği kimi adaylar yerine bağımsız, yolsuzluk ve adam kayırma iddialarına bulaşmamış uzmanları geçirmek istiyordu. Ayrıca Arafat'ın itirazlarına karşın Filistinli militan gruplarla baş edebileceğini düşündüğü eski Gazze güvenlik şefi Muhammed Dahlan'ı içişleri bakanlığına atamak istiyordu. Ancak ABD başta olmak üzere dışarıdan gelen baskı sonucu Arafat Abbas'ın isteklerine boyun eğmek zorunda kaldı. 29 Nisan 2003 tarihinde resmen başbakan olan Abbas'ın ilk işi 2005 yılına kadar üç aşamada bağımsız bir Filistin Devleti'ni öngören yeni barış planı Yol Haritası'nı kabul etmek oldu. İntihar eylemlerinin gölgesi altında Ariel Şaron'la yapılan görüşmelerin sonunda 4 Haziran 2003 tarihinde İsrail'le uzlaşmaya vardı ve İsrail'e yönelik şiddet eylemlerini reddettiğini açıkladı. Ancak başta Hamas olmak üzere Filistinli grupların şiddet eylemlerine son vermesi yolundaki çağrısı başlarda karşılık bulmadıysa da, Haziran ayı sonunda El Fetih, Hamas ve İslami Cihad Abbas'ın barış planına destek verme kararı alarak üç aylık bir süre için ateşkes ilan etti. Ancak Abbas'ın İsrail'le yakınlaşma çabaları başta El Fetih olmak üzere Filistinli gruplar tarafından giderek daha sert bir tonda eleştirilmeye başlandı. Ateşkesin sürdürülmesi için İsrail hapishanelerinde bulunan Filistinli tutukluların serbest bırakılması talebine İsrail'i ikna edemeyen Abbas bu sürecin sonunda Abbas El Fetih'in merkez komitesinden ayrıldığını açıkladı, ancak bu kararı örgüt tarafından kabul edilmedi.
İsrail'in Filistinli gruplara yönelik suikast politikası sonucu ateşkes uzun ömürlü olmadı. Ağustos ayında ateşkes yeniden intihar saldırılarıyla ve Hamas lideri İsmail Ebu Şanab’ın İsrail'in füze saldırısında öldürülmesi sonucu bozuldu.
Filistinli güvenlik birimlerinin Yol Haritası uyarınca başbakanlığın ya da güvenlik bakanlığının emrine verilmesi konusunda Arafat'la görüş ayrılığına düşen Abbas, güvenlik birimlerinin önemli bir kısmını kendi kontrolünde tutan Arafat'la yaşanan gerginlik şiddetlenince 6 Eylül 2003'te barış planının uygulanması için hazır olunmadığını da gerekçe göstererek başbakanlık görevinden istifa ettiğini açıkladı. 5 Ekim 2003'te Arafat Abbas'ın yerine bu makama Ahmed Kurey'i atadı.
Devlet başkanlığı
Yaser Arafat'ın ölümünden sonra Filistin Kurtuluş Örgütü başkanlığını devralan Abbas, 9 Ocak 2005 tarihinde yapılan seçimlere El Fetih'in adayı olarak girdi ve oyların %62.52'sini alarak Filistin Devlet başkanı seçildi. Seçim zaferinden sonra İsrail'e karşı silahlı direnişi bitirme yolunda açıklamalar yapan Abbas'ın bu tutumu, seçimleri boykot etmiş olan Hamas'ın Ürdün'deki yönetimi tarafından ılımlı karşılanırken, Gazze Şeridi'ndeki Hamas önderleri, direnişi bırakmayacaklarını duyurdu. 23 Ocak'ta Hamas ve İslami Cihad'ın ilan ettiği ateşkes ancak 12 Şubat'a kadar sürdü. İsrail de Filistinli gruplara karşı şiddetli operasyonlarını sürdürdü. Mart ayında Filistin ve İsrail hükûmetlerinin aldığı ateşkes kararıysa defalarca ihlal edildikten sonra 2006 başında Filistinli gruplar ateşkese son verdiklerini açıkladı.
2005 Mayıs ayında Kuzey Amerika ziyareti yapan Abbas ABD Devlet Başkanı George W. Bush'tan ve Kanada Başbakanı Paul Martin'den önemli miktarlarda mali yardım sözü aldı.
2006 Parlamento seçimleri
İsrail-Filistin geriliminin tırmanmasından sonra Abbas Ağustos ayında normalde 17 Haziran'da yapılması gereken parlamento seçimlerinin Ocak ayına alındığını duyurdu.
Ocak 2006'da yapılan parlamento seçimlerinde El Fetih bozguna uğradı ve parlamentodaki çoğunluğunu kaybetti. Seçimlerin kazananı Hamas oldu. Bu yenilginin sorumlusu olarak yolsuzluğu engelleyemeyen Abbas gösterildi. Gerek İsrail'le gerekse de ABD'yle görüşmeleri sürdürmeye çalışan Abbas'ın bu tutumu diğer Filistinli gruplar tarafından da tepkiyle karşılanıyordu. Hamas ağırlıklı parlamento Abbas'ın yetkilerini genişletmesi yolundaki önceki parlamentonun aldığı kararları dondurdu. Seçimlerden sonra Abbas 2009'da biten görev süresinden sonra tekrar aday olmayacağını açıkladı. Bununla birlikte 2006 yılı boyunca Suudi Arabistan Kralı Abdullah'ın arabulucuğunda 8 Şubat 2007'de yapılan ve Hamas'la El Fetih'in bir ulusal birlik hükûmeti konusunda anlaştıkları Mekke barış konferansına kadar Hamas ve El Fetih arasında şiddetli çatışmalar meydana geldi.
Dış bağlantılar
- BBC Turkish: Portre Mahmud Abbas19 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ "Radikal, 24/04/2003". 4 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Nisan 2007.
- ^ Radikal, 30.06.2003 10 Eylül 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Radikal, 01.07.2003 4 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Radikal, 09/07/2003". 29 Mart 2005 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Nisan 2007.
- ^ "Radikal, 21/08/2003". 24 Mart 2005 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Nisan 2007.
- ^ "Radikal, 06/09/2003". 28 Ağustos 2005 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Nisan 2007.
- ^ "Radikal, 10/01/2005". 5 Nisan 2005 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Nisan 2007.
- ^ "Radikal, 02/01/2006". 4 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Nisan 2007.
- ^ "Radikal, 27/05/2005". 4 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Nisan 2007.
- ^ "Radikal, 27/01/2006". 4 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Nisan 2007.
- ^ "Radikal, 21/02/2006". 4 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Nisan 2007.
- ^ "Radikal, 09/02/2007". 4 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Nisan 2007.
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Yeni makam | Filistin Ulusal Yönetimi Başbakanı 2003 | Sonra gelen Ahmed Kurey |
Önce gelen Yaser Arafat | Filistin Kurtuluş Örgütü Başkanı 2004–günümüz | Görevde |
Önce gelen Ravhi Fettuh Geçici | Filistin Ulusal Yönetimi Başkanı 2005–günümüz | |
Boş Sonraki tarafından düzenlenen makam Yaser Arafat | Filistin Devlet Başkanı 2005–günümüz |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mahmud Abbas Arapca م ح م ود ع ب اس romanize Maḥmud ʿAbbas d 15 Kasim 1935 Safed veya kunya adiyla Ebu Mazin Arapca أ ب و م از ن romanize ʾEbu Mazin Filistin Kurtulus Orgutu kurucularindan ve Filistin devlet baskani Mahmud Abbas2023 te Abbas2 Filistin Devlet BaskaniGorevdeMakama gelis 8 Mayis 2005 Gecici 8 Mayis 2005 23 Kasim 2008Yerine geldigi Ravhi Fettuh Gecici 2 Filistin Kurtulus Orgutu BaskaniGorevdeMakama gelis 29 Ekim 2004 Gecici 29 Ekim 2004 11 Kasim 2004Yerine geldigi Yaser ArafatFilistin Ulusal Yonetimi BaskaniGorevdeMakama gelis 15 Ocak 2005Basbakan Ahmed Kurey Gecici Ahmed Kurey Ismail Haniye Selam Feyyad Rami HamdallahYerine geldigi Ravhi Fettuh Gecici Filistin Ulusal Yonetimi BasbakaniGorev suresi 19 Mart 2003 6 Eylul 2003Baskan Yaser ArafatYerine geldigi Yeni makamYerine gelen Ahmed KureyKisisel bilgilerDogum 15 Kasim 1935 88 yasinda Safed Filistin MandasiPartisi El FetihEvlilik ler Amina AbbasCocuk lar Mazin Abbas Yasir Abbas TarikBitirdigi okul Sam UniversitesiDini Sunni IslamIlk yillar1935 yilinda Ingiliz manda yonetimi altindaki Filistin in kuzeyinde Safed sehrinde dogdu 1948 yilinda Israil kurulunca multeci durumuna dustu Ilk Israil Arap Savasi sirasinda ailesiyle birlikte Suriye ye goc etti Suriye de ve Moskova da hukuk egitimi gordukten sonra Sam Universitesi nden mezun oldu Doktora tezi siyonizmin Filistinli bakis acisiyla tarihiyle ilgiliydi Ulkesine 1980 li yillarin ortasinda baska Arap ulkelerinde zengin bir is insani olduktan sonra donebildi Yaser Arafat in yakin arkadasi olarak en basindan itibaren Filistin Kurtulus Orgutu nun yoneticileri arasinda yer aldi 1970 li yillarin sonlarindan baslayarak Israil le yakinlasti ve iki devletli cozum uzerinde durdu 1990 larda ne aktif olarak katildi 1996 da Filistin Kurtulus Orgutu genel sekreteri ve Arafat in resmi olmayan sozcusu konumundayken Arafat in Oslo Sozlesmeleri ndeki tutumunu elestirdi Sozlesmelerin basarisiz olarak Ikinci Intifada nin baslamasindan sonra intihar saldirilarina karsi tavir aldi ve Arafat in cizgisinden belirgin bir sekilde uzaklasti Az sayida ilimli Filistinli politikacidan biri olarak Israil ve ABD hukumetleriyle diyalogu surdurdu BasbakanlikABD Baskani George W Bush ile Beyaz Saray da Mart 2003 te Arafat bir yandan ozerk Filistin yonetiminin basbakanligi makamini olusturarak diger yandan da artik kendisine rakip olan Abbas i bu makama atayarak kendi yetkilerini kisitlamak zorunda kaldi Abbas in bu makama atanmasi hem ABD baskani George W Bush hem de Israil basbakani Ariel Saron tarafindan nun cozumu icin ilk adim olarak talep edilmisti Abbas in atamayi kabul etmesine kadar anayasa tarafindan ongorulen bes haftalik sure Arafat la kimi bakanliklar konusunda anlasamamasi nedeniyle asildi Abbas Arafat in onerdigi kimi adaylar yerine bagimsiz yolsuzluk ve adam kayirma iddialarina bulasmamis uzmanlari gecirmek istiyordu Ayrica Arafat in itirazlarina karsin Filistinli militan gruplarla bas edebilecegini dusundugu eski Gazze guvenlik sefi Muhammed Dahlan i icisleri bakanligina atamak istiyordu Ancak ABD basta olmak uzere disaridan gelen baski sonucu Arafat Abbas in isteklerine boyun egmek zorunda kaldi 29 Nisan 2003 tarihinde resmen basbakan olan Abbas in ilk isi 2005 yilina kadar uc asamada bagimsiz bir Filistin Devleti ni ongoren yeni baris plani Yol Haritasi ni kabul etmek oldu Intihar eylemlerinin golgesi altinda Ariel Saron la yapilan gorusmelerin sonunda 4 Haziran 2003 tarihinde Israil le uzlasmaya vardi ve Israil e yonelik siddet eylemlerini reddettigini acikladi Ancak basta Hamas olmak uzere Filistinli gruplarin siddet eylemlerine son vermesi yolundaki cagrisi baslarda karsilik bulmadiysa da Haziran ayi sonunda El Fetih Hamas ve Islami Cihad Abbas in baris planina destek verme karari alarak uc aylik bir sure icin ateskes ilan etti Ancak Abbas in Israil le yakinlasma cabalari basta El Fetih olmak uzere Filistinli gruplar tarafindan giderek daha sert bir tonda elestirilmeye baslandi Ateskesin surdurulmesi icin Israil hapishanelerinde bulunan Filistinli tutuklularin serbest birakilmasi talebine Israil i ikna edemeyen Abbas bu surecin sonunda Abbas El Fetih in merkez komitesinden ayrildigini acikladi ancak bu karari orgut tarafindan kabul edilmedi Israil in Filistinli gruplara yonelik suikast politikasi sonucu ateskes uzun omurlu olmadi Agustos ayinda ateskes yeniden intihar saldirilariyla ve Hamas lideri Ismail Ebu Sanab in Israil in fuze saldirisinda oldurulmesi sonucu bozuldu Filistinli guvenlik birimlerinin Yol Haritasi uyarinca basbakanligin ya da guvenlik bakanliginin emrine verilmesi konusunda Arafat la gorus ayriligina dusen Abbas guvenlik birimlerinin onemli bir kismini kendi kontrolunde tutan Arafat la yasanan gerginlik siddetlenince 6 Eylul 2003 te baris planinin uygulanmasi icin hazir olunmadigini da gerekce gostererek basbakanlik gorevinden istifa ettigini acikladi 5 Ekim 2003 te Arafat Abbas in yerine bu makama Ahmed Kurey i atadi Devlet baskanligiMahmud Abbas Israil Basbakani Ehud Olmert ve ABD Disisleri Bakani Condoleeza Rice ile Yaser Arafat in olumunden sonra Filistin Kurtulus Orgutu baskanligini devralan Abbas 9 Ocak 2005 tarihinde yapilan secimlere El Fetih in adayi olarak girdi ve oylarin 62 52 sini alarak Filistin Devlet baskani secildi Secim zaferinden sonra Israil e karsi silahli direnisi bitirme yolunda aciklamalar yapan Abbas in bu tutumu secimleri boykot etmis olan Hamas in Urdun deki yonetimi tarafindan ilimli karsilanirken Gazze Seridi ndeki Hamas onderleri direnisi birakmayacaklarini duyurdu 23 Ocak ta Hamas ve Islami Cihad in ilan ettigi ateskes ancak 12 Subat a kadar surdu Israil de Filistinli gruplara karsi siddetli operasyonlarini surdurdu Mart ayinda Filistin ve Israil hukumetlerinin aldigi ateskes karariysa defalarca ihlal edildikten sonra 2006 basinda Filistinli gruplar ateskese son verdiklerini acikladi 2005 Mayis ayinda Kuzey Amerika ziyareti yapan Abbas ABD Devlet Baskani George W Bush tan ve Kanada Basbakani Paul Martin den onemli miktarlarda mali yardim sozu aldi 2006 Parlamento secimleriIsrail Filistin geriliminin tirmanmasindan sonra Abbas Agustos ayinda normalde 17 Haziran da yapilmasi gereken parlamento secimlerinin Ocak ayina alindigini duyurdu Ocak 2006 da yapilan parlamento secimlerinde El Fetih bozguna ugradi ve parlamentodaki cogunlugunu kaybetti Secimlerin kazanani Hamas oldu Bu yenilginin sorumlusu olarak yolsuzlugu engelleyemeyen Abbas gosterildi Gerek Israil le gerekse de ABD yle gorusmeleri surdurmeye calisan Abbas in bu tutumu diger Filistinli gruplar tarafindan da tepkiyle karsilaniyordu Hamas agirlikli parlamento Abbas in yetkilerini genisletmesi yolundaki onceki parlamentonun aldigi kararlari dondurdu Secimlerden sonra Abbas 2009 da biten gorev suresinden sonra tekrar aday olmayacagini acikladi Bununla birlikte 2006 yili boyunca Suudi Arabistan Krali Abdullah in arabulucugunda 8 Subat 2007 de yapilan ve Hamas la El Fetih in bir ulusal birlik hukumeti konusunda anlastiklari Mekke baris konferansina kadar Hamas ve El Fetih arasinda siddetli catismalar meydana geldi Dis baglantilarBBC Turkish Portre Mahmud Abbas19 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Radikal 24 04 2003 4 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Nisan 2007 Radikal 30 06 2003 10 Eylul 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde Radikal 01 07 2003 4 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Radikal 09 07 2003 29 Mart 2005 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Nisan 2007 Radikal 21 08 2003 24 Mart 2005 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Nisan 2007 Radikal 06 09 2003 28 Agustos 2005 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Nisan 2007 Radikal 10 01 2005 5 Nisan 2005 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Nisan 2007 Radikal 02 01 2006 4 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Nisan 2007 Radikal 27 05 2005 4 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Nisan 2007 Radikal 27 01 2006 4 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Nisan 2007 Radikal 21 02 2006 4 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Nisan 2007 Radikal 09 02 2007 4 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Nisan 2007 Siyasi goreviYeni makam Filistin Ulusal Yonetimi Basbakani 2003 Sonra gelen Ahmed KureyOnce gelen Yaser Arafat Filistin Kurtulus Orgutu Baskani 2004 gunumuz GorevdeOnce gelen Ravhi Fettuh Gecici Filistin Ulusal Yonetimi Baskani 2005 gunumuzBosSonraki tarafindan duzenlenen makamYaser Arafat Filistin Devlet Baskani 2005 gunumuz