Film renklendirme, özgün olarak siyah beyaz ya da monokrom (örneğin sepya tonunda) çekilmiş sinema filmlerinin sonradan yapay olarak renklendirilmesi işlemine verilen addır. Bu işlem sinemanın ilk yıllarından beri kimyasal yöntemler kullanılarak yapılıyordu ancak video teknolojisinin ortaya çıkması ve bilgisayar yardımıyla sayısal görüntü işleme yöntemlerinin geliştirilmesiyle birlikte daha da kolaylaşmış ve yaygınlaşmıştır.
Filmlerde renklendirme işlemleri çeşitli amaçlarla yapılmıştır. Bazen filmin bir bölümü veya tamamı özel efektler elde edilmesi maksadıyla renklendirilirken bazen de bu işlem zamanla bozunuma uğramış renkli filmlerin restorasyonu amacıyla yapılmıştır. En çok da siyah beyaz bir filmi renkli olarak seyretmek isteyen bir kitlenin talebi üzerine bu yönteme başvurulmuştur. Özellikle 1980'li yıllarda tüm dünyada hızla yaygınlaşan renkli televizyon yayınları ve video bu talebi oluşturmuştu. Ancak bu son durum, renklendirme işleminin filmlerin özgün hallerini yozlaştırıldığını ileri süren filmin yaratıcıları, sanatseverler ve filmin hayranlarının protestolarına yol açmıştır.
1995'ten sonra azalan taleple birlikte eski siyah beyaz filmlerin renklendirilmesi işlemi gündemden düşmüştür.
Sinema filmlerinin renkli versiyonları
ABD'de renkli televizyon yayınları 1950'lerin başında, İngiltere'de ise 1960'ların sonunda başlamıştı ama bu yayınların geniş kitlelere ulaşması 1970'li ve 1980'li yıllarda oldu. Sayıları artan kanallar birçok yeni programın yanı sıra eski filmleri de yayına soktular. Televizyon seyircisinin, çoğu siyah beyaz çekilmiş bu eski sinema filmlerini sadece renkleri için satın aldıkları pahalı cihazlarda özgün şekilleriyle görmek istemeyeceklerini düşünen yayıncılar yeni bir talep yarattılar. Wilson Markle'ın 1980'lerin başında kurduğu Colorization, Inc. şirketi bu yöntemin öncüsü oldu.Ted Turner'ın sahibi olduğu Turner Entertainment ise bu işlemi en agresif bir biçimde sürdüren şirket oldu, hatta bir ara Yurttaş Kane filmini bile renklendirmeye kalkınca büyük bir infial oldu ve Orson Welles'in kişisel çabalarıyla bu gerçekleşemedi.
Teknik
Yöntem temelde şöyleydi; Özgün hali siyah beyaz olan filmin temiz bir kopyası alınıyor ve yüksek kaliteli bir video kopyası çıkartılıyordu. Daha sonra film farklı sahnelerine göre bölümlere ayrılıyor ve teknisyenler bir bilgisayar yardımıyla filmin her sahnesinin gri renk düzeyini saptıyorlardı. Sahnelerde yer alan nesnelerin hangi renklerde olabileceği ya tahminle (çayırlar, gökyüzü, kiremitler) ya da stüdyo ve tanıtım fotoğraflarından (oyuncuların giysilerinin rengi veya mobilyaların rengi vb) saptanıyordu. Sonra bilgisayar gri seviyelerini muhafaza ederek bu rekleri videoya ekliyordu.
Renklendirme işlemi hem zaman alıcı hem de pahalı bir işlemdi. Popular Mechanics dergisinin 1987'de yazdığına göre böyle renklendirilmiş bir filmin 1 dakikası 3.000 dolara maloluyordu. Variety dergisi de 1988'de eski bir siyah beyaz filmin renklendirilmesinin yaklaşık 300.000 dolara malolduğunu yazmıştı. Haliyle renklendirilmiş film ya televizyona satılıyor ya da video kaset şeklinde piyasaya veriliyordu, tekrar filme basılıp projeksiyona verlmesi o tarihte teknik olarak rantabl değildi, zaten kalite olarak da buna uygun değildi.
Tekniğin uygulandığı ilk yıllarda elde edilen sonuçlar pek tatminkâr değildi. Görüntülerin kontrastları oldukça düşük, renkler ise donuk, silik ve solgun gözüküyordu. Genel olarak filmin elle boyanmış hissi veren ve basit bir havası oluyordu. İlerleyen yıllarda bilgisayar teknolojisinde elde edilen gelişmeler ve yazılımların gelişmiş algoritmaları sayesinde kalite biraz daha arttı. Hatta bazı filmlerde son derece gerçeğe yakın renkler elde edildiği de oldu.
Tepkiler
Genelde filmin gerçek yaratıcıları (yönetmen, senarist vb) aynı zamanda filmin sahibi olmuyorlardı. Filmin telif hakkını elinde bulunduran stüdyo, yapımcı veya onların vârisleri renklendirme işleminden yanaydılar. Böylelikle filmin eskiyen telif haklarını yenileme olanağı buluyorlar, aynı zamanda yaratılan yeni taleple birlikte filmden yeniden kâr etmeye başlıyorlardı. Aralarında John Huston, Frank Capra, Orson Welles, James Stewart ve Woody Allen gibi figürlerin olduğu yaratıcılarla, Roger Ebert ve Eric Mink gibi eleştirmenlerin olduğu cephe ise "kültürel vandalizm" olarak nitelendirdikleri renklendirmeye şiddetle karşı çıkıyordu.
Renklendirmeye karşı çıkanların bir başka savı da renkli kopyaların, orijinal kopyaları tamamen piyasadan uzaklaştırıp ortadan kaldıracağı şeklindeydi. Böylece yeni kuşak örneğin bir Casablanca (1942) filminin aslında siyah beyaz çekilmiş olduğunu hiç bilmeyecek, Rüzgâr Gibi Geçti (1939) filminin de sonradan renklendirilmiş olduğunu zannedebilecekti.
Renklendirmeyi savunanlar ise renklendirmenin orijinal siyah beyaz kopyaya bir zarar vermediğini, hatta bahaneyle bu kopyanın da bir restorasyon geçerek yenilendiğini ileri sürüyor ve suni renklendirmenin filmler televizyonlarda gösterilirken yapılan diğer müdahalelerden bir farkı olmadığını söylüyorlardı. Onlara göre bu müdahalelerin yani filmlerin sık sık reklamlarla kesilmesi, sinemaskop filmlerin sağından ve solundan kırpılması ve kaydırma uygulanması (panning), süresinin kısaltılması, televizyon için yeniden kurgulanması, kırpılması hatta renkli bir filmin siyah beyaz televizyon setinden izlenmesinin kendi yaptıkları renklendirme işlemlerinden hiçbir farkı yoktu. Hatta onlara göre filmin renklendirilmiş halinden rahatsız olan bir seyirci alıcısının renk ayarını kapatarak filmi yine orijinal haliyle, siyah beyaz seyredebilirdi. Hem zaten renklendirme yaparken orijinal kopyaya hiçbir zarar verilmemiş oluyordu, bütün yapılanlar video bandı üzerinde gerçekleşiyordu ve renklendirilmiş film sinemada değil sadece TV setinde seyredilebiliyordu.
Renklendirilmiş siyah beyaz filmlerin listesi
Aşağıda özgün olarak siyah beyaz çekilip sonradan renklendirilme işlemine tabi tutulan filmlerin bir listesi alfabetik sırayla yer almaktadır:
- (1957)
- (1944) (Turner Colorized Classic)
- (1965) (Turner Colorized Classic)
- (1940)
- A Night at the Opera (1935)
- (1942) (Turner Colorized Classic)
- (1943) (Turner Colorized Classic)
- (1949)
- (1943) (Turner Colorized Classic)
- (1941)
- Angels with Dirty Faces (1938)
- (1944)
- The Asphalt Jungle (1950)
- (1934)
- (1931)
- (1947)
- (1945)
- (1943) (Turner Colorized Classic)
- (1940)
- (1934)
- (1947)
- (1934)
- Bringing Up Baby (1938)
- (1936)
- Captain Blood (1935)
- (1962)
- Casablanca (1942)
- (1932)
- (1932)
- (1963)
- (1936)
- (1936)
- Dr. Jekyll and Mr. Hyde (1941)
- (1956)
- (1940) (Turner Colorized Classic)
- (1948)
- (1942)
- Godzilla (1954)
- (1964)
- (1950)
- (1939)
- High Noon (1952)
- High Sierra (1941)
- House on Haunted Hill (1959)
- (1941)
- (1956)
- It's a Wonderful Life (1946)
- (1950)
- Jailhouse Rock (1957)
- (How I unleashed the Second World War) Polonya filmi (1970)
- King Kong (1933)
- (1936)
- (1935)
- The Little Shop of Horrors (1960)
- The Longest Day (1962)
- (1934)
- (1949)
- The Maltese Falcon (1941)
- (1940)
- (1934)
- (1949)
- Miracle on 34th Street (1947)
- (1960) (Hindi)
- Mutiny on the Bounty (1935) (Turner Colorized Classic)
- (1932)
- My Man Godfrey (1936)
- (1957) (Hindi)
- Night of the Living Dead (1968)
- (1945)
- (1943)
- The Philadelphia Story (1940)
- Plan 9 from Outer Space (1959)
- (1937)
- (1942)
- Psycho (1960) Timebrushed frame only
- (1934)
- (1932)
- (1936)
- (1950)
- (1938)
- (1933)
- Sands of Iwo Jima (1950)
- San Francisco (1936)
- (1940)
- (1967)
- a.k.a. A Christmas Carol (1951) (USA)
- (1940)
- Sergeant York (Turner Colorized Classic)
- (1935)
- (1947)
- (1933)
- (1934)
- (1939)
- Suspicion (1941)
- (1946)
- (1938)
- (1946)
- (1939)
- (1945)
- (1951) diğer adı The Thing
- (1936)
- (1937) *İlk renklendirilen sinema filmi*
- The Treasure of Sierra Madre (1948) (Turner Colorized Classic)
- (1934)
- (1949)
- Yankee Doodle Dandy (1942)
- (1940)
- (Hank Williams biyografisi)
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2009.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 9 Ekim 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ocak 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Eylül 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ocak 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Şubat 2004 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Şubat 2009.
Dış bağlantılar
- The Museumof Broadcast Communications'da film renklendirme9 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Film renklendirme ozgun olarak siyah beyaz ya da monokrom ornegin sepya tonunda cekilmis sinema filmlerinin sonradan yapay olarak renklendirilmesi islemine verilen addir Bu islem sinemanin ilk yillarindan beri kimyasal yontemler kullanilarak yapiliyordu ancak video teknolojisinin ortaya cikmasi ve bilgisayar yardimiyla sayisal goruntu isleme yontemlerinin gelistirilmesiyle birlikte daha da kolaylasmis ve yayginlasmistir Filmlerde renklendirme islemleri cesitli amaclarla yapilmistir Bazen filmin bir bolumu veya tamami ozel efektler elde edilmesi maksadiyla renklendirilirken bazen de bu islem zamanla bozunuma ugramis renkli filmlerin restorasyonu amaciyla yapilmistir En cok da siyah beyaz bir filmi renkli olarak seyretmek isteyen bir kitlenin talebi uzerine bu yonteme basvurulmustur Ozellikle 1980 li yillarda tum dunyada hizla yayginlasan renkli televizyon yayinlari ve video bu talebi olusturmustu Ancak bu son durum renklendirme isleminin filmlerin ozgun hallerini yozlastirildigini ileri suren filmin yaraticilari sanatseverler ve filmin hayranlarinin protestolarina yol acmistir 1995 ten sonra azalan taleple birlikte eski siyah beyaz filmlerin renklendirilmesi islemi gundemden dusmustur Sinema filmlerinin renkli versiyonlari1968 tarihli siyah beyaz film Night of the Living Dead filminin 1986 tarihinde renklendirilmis versiyonu1968 tarihli siyah beyaz film Night of the Living Dead filminin 2004 tarihinde renklendirilmis versiyonu ABD de renkli televizyon yayinlari 1950 lerin basinda Ingiltere de ise 1960 larin sonunda baslamisti ama bu yayinlarin genis kitlelere ulasmasi 1970 li ve 1980 li yillarda oldu Sayilari artan kanallar bircok yeni programin yani sira eski filmleri de yayina soktular Televizyon seyircisinin cogu siyah beyaz cekilmis bu eski sinema filmlerini sadece renkleri icin satin aldiklari pahali cihazlarda ozgun sekilleriyle gormek istemeyeceklerini dusunen yayincilar yeni bir talep yarattilar Wilson Markle in 1980 lerin basinda kurdugu Colorization Inc sirketi bu yontemin oncusu oldu Ted Turner in sahibi oldugu Turner Entertainment ise bu islemi en agresif bir bicimde surduren sirket oldu hatta bir ara Yurttas Kane filmini bile renklendirmeye kalkinca buyuk bir infial oldu ve Orson Welles in kisisel cabalariyla bu gerceklesemedi Teknik Yontem temelde soyleydi Ozgun hali siyah beyaz olan filmin temiz bir kopyasi aliniyor ve yuksek kaliteli bir video kopyasi cikartiliyordu Daha sonra film farkli sahnelerine gore bolumlere ayriliyor ve teknisyenler bir bilgisayar yardimiyla filmin her sahnesinin gri renk duzeyini saptiyorlardi Sahnelerde yer alan nesnelerin hangi renklerde olabilecegi ya tahminle cayirlar gokyuzu kiremitler ya da studyo ve tanitim fotograflarindan oyuncularin giysilerinin rengi veya mobilyalarin rengi vb saptaniyordu Sonra bilgisayar gri seviyelerini muhafaza ederek bu rekleri videoya ekliyordu Renklendirme islemi hem zaman alici hem de pahali bir islemdi Popular Mechanics dergisinin 1987 de yazdigina gore boyle renklendirilmis bir filmin 1 dakikasi 3 000 dolara maloluyordu Variety dergisi de 1988 de eski bir siyah beyaz filmin renklendirilmesinin yaklasik 300 000 dolara maloldugunu yazmisti Haliyle renklendirilmis film ya televizyona satiliyor ya da video kaset seklinde piyasaya veriliyordu tekrar filme basilip projeksiyona verlmesi o tarihte teknik olarak rantabl degildi zaten kalite olarak da buna uygun degildi Teknigin uygulandigi ilk yillarda elde edilen sonuclar pek tatminkar degildi Goruntulerin kontrastlari oldukca dusuk renkler ise donuk silik ve solgun gozukuyordu Genel olarak filmin elle boyanmis hissi veren ve basit bir havasi oluyordu Ilerleyen yillarda bilgisayar teknolojisinde elde edilen gelismeler ve yazilimlarin gelismis algoritmalari sayesinde kalite biraz daha artti Hatta bazi filmlerde son derece gercege yakin renkler elde edildigi de oldu Tepkiler Genelde filmin gercek yaraticilari yonetmen senarist vb ayni zamanda filmin sahibi olmuyorlardi Filmin telif hakkini elinde bulunduran studyo yapimci veya onlarin varisleri renklendirme isleminden yanaydilar Boylelikle filmin eskiyen telif haklarini yenileme olanagi buluyorlar ayni zamanda yaratilan yeni taleple birlikte filmden yeniden kar etmeye basliyorlardi Aralarinda John Huston Frank Capra Orson Welles James Stewart ve Woody Allen gibi figurlerin oldugu yaraticilarla Roger Ebert ve Eric Mink gibi elestirmenlerin oldugu cephe ise kulturel vandalizm olarak nitelendirdikleri renklendirmeye siddetle karsi cikiyordu Renklendirmeye karsi cikanlarin bir baska savi da renkli kopyalarin orijinal kopyalari tamamen piyasadan uzaklastirip ortadan kaldiracagi seklindeydi Boylece yeni kusak ornegin bir Casablanca 1942 filminin aslinda siyah beyaz cekilmis oldugunu hic bilmeyecek Ruzgar Gibi Gecti 1939 filminin de sonradan renklendirilmis oldugunu zannedebilecekti Renklendirmeyi savunanlar ise renklendirmenin orijinal siyah beyaz kopyaya bir zarar vermedigini hatta bahaneyle bu kopyanin da bir restorasyon gecerek yenilendigini ileri suruyor ve suni renklendirmenin filmler televizyonlarda gosterilirken yapilan diger mudahalelerden bir farki olmadigini soyluyorlardi Onlara gore bu mudahalelerin yani filmlerin sik sik reklamlarla kesilmesi sinemaskop filmlerin sagindan ve solundan kirpilmasi ve kaydirma uygulanmasi panning suresinin kisaltilmasi televizyon icin yeniden kurgulanmasi kirpilmasi hatta renkli bir filmin siyah beyaz televizyon setinden izlenmesinin kendi yaptiklari renklendirme islemlerinden hicbir farki yoktu Hatta onlara gore filmin renklendirilmis halinden rahatsiz olan bir seyirci alicisinin renk ayarini kapatarak filmi yine orijinal haliyle siyah beyaz seyredebilirdi Hem zaten renklendirme yaparken orijinal kopyaya hicbir zarar verilmemis oluyordu butun yapilanlar video bandi uzerinde gerceklesiyordu ve renklendirilmis film sinemada degil sadece TV setinde seyredilebiliyordu Renklendirilmis siyah beyaz filmlerin listesiAsagida ozgun olarak siyah beyaz cekilip sonradan renklendirilme islemine tabi tutulan filmlerin bir listesi alfabetik sirayla yer almaktadir 1957 1944 Turner Colorized Classic 1965 Turner Colorized Classic 1940 A Night at the Opera 1935 1942 Turner Colorized Classic 1943 Turner Colorized Classic 1949 1943 Turner Colorized Classic 1941 Angels with Dirty Faces 1938 1944 The Asphalt Jungle 1950 1934 1931 1947 1945 1943 Turner Colorized Classic 1940 1934 1947 1934 Bringing Up Baby 1938 1936 Captain Blood 1935 1962 Casablanca 1942 1932 1932 1963 1936 1936 Dr Jekyll and Mr Hyde 1941 1956 1940 Turner Colorized Classic 1948 1942 Godzilla 1954 1964 1950 1939 High Noon 1952 High Sierra 1941 House on Haunted Hill 1959 1941 1956 It s a Wonderful Life 1946 1950 Jailhouse Rock 1957 How I unleashed the Second World War Polonya filmi 1970 King Kong 1933 1936 1935 The Little Shop of Horrors 1960 The Longest Day 1962 1934 1949 The Maltese Falcon 1941 1940 1934 1949 Miracle on 34th Street 1947 1960 Hindi Mutiny on the Bounty 1935 Turner Colorized Classic 1932 My Man Godfrey 1936 1957 Hindi Night of the Living Dead 1968 1945 1943 The Philadelphia Story 1940 Plan 9 from Outer Space 1959 1937 1942 Psycho 1960 Timebrushed frame only 1934 1932 1936 1950 1938 1933 Sands of Iwo Jima 1950 San Francisco 1936 1940 1967 a k a A Christmas Carol 1951 USA 1940 Sergeant York Turner Colorized Classic 1935 1947 1933 1934 1939 Suspicion 1941 1946 1938 1946 1939 1945 1951 diger adi The Thing 1936 1937 Ilk renklendirilen sinema filmi The Treasure of Sierra Madre 1948 Turner Colorized Classic 1934 1949 Yankee Doodle Dandy 1942 1940 Hank Williams biyografisi Kaynakca Arsivlenmis kopya 6 Agustos 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ocak 2009 Arsivlenmis kopya 19 Mart 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ocak 2009 a b Arsivlenmis kopya 9 Ekim 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ocak 2009 Arsivlenmis kopya 22 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ocak 2009 Arsivlenmis kopya 24 Subat 2004 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Subat 2009 Dis baglantilarThe Museumof Broadcast Communications da film renklendirme9 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce