Francesco Redi (18 Şubat 1626 - 1 Mart 1697), İtalyan doktor, doğa bilimci, biyolog ve şairdir. 'nin kurucusu ve modern parazitolojinin babası olarak anılır. Kurtçukların sinek yumurtalarından geldiğini göstererek spontan nesil teorisine meydan okuyan ilk kişiydi.
Francesco Redi | |
---|---|
![]() tarafından yapılmış portresi | |
Doğum | 18 Şubat 1626 Arezzo, İtalya |
Ölüm | 1 Mart 1697 (71 yaşında) Pisa, İtalya |
Milliyet | Tuscan |
Mezun olduğu okul(lar) | Pisa Üniversitesi |
Tanınma nedeni | Parazitoloji Kendiliğinden oluşumun eleştirilmesi |
Kariyeri | |
Dalları | Tıp, entomoloji, parazitoloji, dilbilim |

21 yaşında Pisa Üniversitesi'nden Tıp ve Felsefe alanında doktora derecesi alarak İtalya'nın çeşitli şehirlerinde çalıştı. Zamanında, bir rasyonalist olarak -Aristotelesçi abiogenesis kuramı olarak da bilinen- kendiliğinden oluşum gibi mitlerin sıkı bir eleştirmeniydi. En ünlü deneyleri, 1668'de yayınlanan Esperienze intorno alla generazione degl'insetti (Böceklerin Üretimi Üzerine Deneyler) adlı eserde anlatılmıştır.
Yazdığı şiirlerden oluşan en ünlü eseri “Bacco in Toscana”dır. 17. yüzyıl İtalyan şiirinin en iyi eserleri arasında kabul edilir ve bu eser için dönemin Medici hanedanı üyesi Grand Dük Cosimo III kendisine bir onur madalyası vermiştir
1 Mart 1697 yılında Pisa'da uykusunda ölmüştür. Mars'ta anısına ismi bir kratere verilmiştir.
Deneyleri
Redi, engereklerin şarap içtiğini ve bardakları kırabileceğini ve yutulduğunda zehirlerinin zehirli olduğunu ispatlamıştır. Yılan zehirlerinin, inanıldığı gibi safra kesesinden değil, dişlerden üretildiğini doğru bir şekilde gözlemledi. Fasciola hepatica ve Ascaris lumbricoides dahil olmak üzere yaklaşık 180 parazitin ayrıntılarını tanıyan ve doğru şekilde tanımlayan ilk kişiydi. Ayrıca solucanları helmintlerden ayırt etti. Bazı iddialara göre modern biyolojide deneysel tasarımın temeli olan kontrolün kullanımını başlatmıştır.
Kendiliğinden oluş deneyi
O zaman akılcı düşünceye göre sinek kurtçukları bozulmuş etten oluşuyordu. Bir deneyde Francesco Redi iki dörtlü gruba ayırdığı sekiz tane kavanoz aldı: ilk kavanoz grubuna bilinmeyen bir madde koydu; ikinci gruba ise ölü balık koydu ve ilk grup kavanozun ağzını içine sadece hava girebilecek şekilde bir bez ile kapattı. İkinci grubun ise ağzını açık bıraktı. Birkaç gün sonra ağzı açık olan kavanozlardaki et üzerinde sinek kurtçuklarının oluştuğu gözlendi; ağzı bez ile kapatılmış olan kavanozlarda ise sinek kurtçukları oluşmadı.
Deneyine sinek kurtçuklarını gözlem altına alıp değişim geçirip sineğe dönüşmelerini takip ederek devam etti. Aynı zamanda ölü sinek ve kurtçukları ölü hayvanlarla aynı kavanoza koyduğunda yeni kurtçuk oluşmadığını ancak aynı durum canlı sineklerle gerçekleştirildiğinde sinek kurtçuklarının oluştuğunu gösterdi.
Dış bağlantılar
- Francesco Redi24 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . entry in the Catholic Encyclopedia
- Esperienze intorno[]
Kaynakça
- ^ Francesco Redi'nin Bilime Katkıları Neydi? 5 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Greelane
![]() ![]() | Bir İtalyan'ın biyografisi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
![]() | Fizikçi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Francesco Redi 18 Subat 1626 1 Mart 1697 Italyan doktor doga bilimci biyolog ve sairdir nin kurucusu ve modern parazitolojinin babasi olarak anilir Kurtcuklarin sinek yumurtalarindan geldigini gostererek spontan nesil teorisine meydan okuyan ilk kisiydi Francesco Reditarafindan yapilmis portresiDogum18 Subat 1626 1626 02 18 Arezzo ItalyaOlum1 Mart 1697 71 yasinda Pisa ItalyaMilliyetTuscanMezun oldugu okul lar Pisa UniversitesiTaninma nedeniParazitoloji Kendiliginden olusumun elestirilmesiKariyeriDallariTip entomoloji parazitoloji dilbilimRedi yaptigi deney nedeniyle gunumuzde bircok bilim kitabinda yer almaktadir 21 yasinda Pisa Universitesi nden Tip ve Felsefe alaninda doktora derecesi alarak Italya nin cesitli sehirlerinde calisti Zamaninda bir rasyonalist olarak Aristotelesci abiogenesis kurami olarak da bilinen kendiliginden olusum gibi mitlerin siki bir elestirmeniydi En unlu deneyleri 1668 de yayinlanan Esperienze intorno alla generazione degl insetti Boceklerin Uretimi Uzerine Deneyler adli eserde anlatilmistir Yazdigi siirlerden olusan en unlu eseri Bacco in Toscana dir 17 yuzyil Italyan siirinin en iyi eserleri arasinda kabul edilir ve bu eser icin donemin Medici hanedani uyesi Grand Duk Cosimo III kendisine bir onur madalyasi vermistir 1 Mart 1697 yilinda Pisa da uykusunda olmustur Mars ta anisina ismi bir kratere verilmistir DeneyleriRedi engereklerin sarap ictigini ve bardaklari kirabilecegini ve yutuldugunda zehirlerinin zehirli oldugunu ispatlamistir Yilan zehirlerinin inanildigi gibi safra kesesinden degil dislerden uretildigini dogru bir sekilde gozlemledi Fasciola hepatica ve Ascaris lumbricoides dahil olmak uzere yaklasik 180 parazitin ayrintilarini taniyan ve dogru sekilde tanimlayan ilk kisiydi Ayrica solucanlari helmintlerden ayirt etti Bazi iddialara gore modern biyolojide deneysel tasarimin temeli olan kontrolun kullanimini baslatmistir Kendiliginden olus deneyi O zaman akilci dusunceye gore sinek kurtcuklari bozulmus etten olusuyordu Bir deneyde Francesco Redi iki dortlu gruba ayirdigi sekiz tane kavanoz aldi ilk kavanoz grubuna bilinmeyen bir madde koydu ikinci gruba ise olu balik koydu ve ilk grup kavanozun agzini icine sadece hava girebilecek sekilde bir bez ile kapatti Ikinci grubun ise agzini acik birakti Birkac gun sonra agzi acik olan kavanozlardaki et uzerinde sinek kurtcuklarinin olustugu gozlendi agzi bez ile kapatilmis olan kavanozlarda ise sinek kurtcuklari olusmadi Deneyine sinek kurtcuklarini gozlem altina alip degisim gecirip sinege donusmelerini takip ederek devam etti Ayni zamanda olu sinek ve kurtcuklari olu hayvanlarla ayni kavanoza koydugunda yeni kurtcuk olusmadigini ancak ayni durum canli sineklerle gerceklestirildiginde sinek kurtcuklarinin olustugunu gosterdi Dis baglantilarFrancesco Redi24 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde entry in the Catholic Encyclopedia Esperienze intorno olu kirik baglanti Kaynakca Francesco Redi nin Bilime Katkilari Neydi 5 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Greelane Bir Italyan in biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Fizikci ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz