Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Fransız-Belçika çizgi romanı veya Franko-Belçika çizgi roman, (Fransızca: Bande dessinée franco-belge ) Fransız ve Belçikalı yayıncılar tarafından yayımlanan, dili esasen Fransızca olan çizgi roman anlamına gelmektedir.
Ek olarak, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Avrupa'daki Fransızca yazılmış çizgi romanlardaki ortak olan editoryal stil ve tasarımları ifade eder.
Her ne kadar Fransa ve Belçika daha önce tanınmış çizgi roman yazarlarına sahip olsa da, "Franko-Belçika" terimi altındaki çizgi romanlar, savaş sonrası dönemde Belçika’da, Raymond Leblanc tarafından 1946 yılında yayımlanan Tenten'in Maceraları ve Spirou ve Fantasiou ile Fransız piyasasını fethetti. Haftalık yayın oranlarında dahi gözüken bu iki çizgi roman arasındaki rekabet, yaratıcı bir fokurdamaya neden olacak ve birçok yazar bu dönemde ortaya çıkacaktır. Fransa ve Valon Bölgesi'ndeki çizgi roman piyasası birbirinden ayrılmaz hale gelir : aynı sanatsal ve ticari bağlamı paylaşan Fransa, Valon ve İsviçre çizgi romanları arasındaki ulusal kimlik genellikle bulanıktır. Birçok Fransız ve İsviçreli yazar Belçikalı yayımcılar için çalışmış ve Belçikalı yazarların eserleri büyük oranda Frankofon halk için basılmıştır. Uzmanlar,1970’lerin başında “L’écho des savanes” ve “Heavy Metal” gibi, yeni grafik stilleri getiren, dergilerin çıkması ile Franko-Belçika çizgi romanlarının “altın çağının” sonlandığını söylüyor.
Birçok Franko-Belçika çizgi roman yazarı yerel özelliklerinin ötesine geçerek, uluslararası bir ün yakalamış ve başta İtalya ve Arjantin olmak üzere İspanya, Japonya ve Latin Amerika gibi çeşitli ülkelerden yazarları etkilemiştir. Franko-Belçika çizgi roman, özellikle Hollanda çizgi romanıyla ilişkilidir: Frankofon birçok yazarın eserleri Flaman Bölgesi'nde ve Hollanda’da satılmak üzere çevrilirken, Flaman ve Hollandalı birçok yazarın eseri de Frankofon yayımcılar tarafından basılmış ve bu yazarlar Franko-Belçika tarzındaki farklı ekollerden etkilenmiştir.
Franko-Belçika Çizgi Roman Kavramı
İkinci Dünya Savaşı'nın ilk dönemlerinde yeni çıkan ürünler dikkat çekicidir ve dergiler esas olan basın-yayın organıdır. Fransa ve Belçika’da periyodik yayınlar ile istisnai satış sonuçları elde eden Amerikan çizgi roman uyarlamaları hüküm sürerken, birkaç yayımcı başka bir şey tanıtmaya karar verir. Buna örnek olarak : Paris’de SPE ve Georges Ventillard (1931 yılında Jeudi ve 1938 yılında Jean-Pierre yayımladı) ve Brüksel'de, Jean Dupuis (1938 yılında Journal de Spirou’u yayımladı).
Kısmen belirli bir estetik ile özellikle belirli bir biçimcilik Franko-Belçika çizgi romanını karakterize etse de, bu kavram her şeyden önce iki özelliğe sahip endüstriyel ve ticari bir bütünü ifade eder: yerel bir çizgi romanın üretimi ve bir dil topluluğu nedeniyle, yayımcıları Belçikalı ya da Fransız olan çizgi romanların, bu iki ülkede yayımlanması. Bu yayılım önce Fransızca konuşulan İsviçre’nin Batısı’na ve daha sonra Quebec’e kadar uzanacaktır.
Ancak İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra, 1946'nın başlarında Journal de Spirou Dergisi’nin yeniden ortaya çıkışı ve 1946'nın sonunda Tenten'in Maceraları Dergisi’nin çıkmasıyla "Franko-Belçika" çizgi romanının doğuşu gerçekleşti. Savaştan önce, çizgi roman dergileri ulusal bir yayılım tanımaktaydı ve özellikle Amerika Birleşik Devletleri ya da İtalya’dan yapımları içeriyorlardı.
Franko-Belçika çizgi roman alanında bazen kısa süreli başka yayınlar olsa da, yaygınlığı ve çizgi roman üretimine damgasını vurmuş olmalarıyla bu alandaki dört ana dergi: Belçikalı yayıncı Dupuis tarafından basılan ve haftalık yayınlanan Journal de Spirou Dergisi ve Tenten'in Maceraları Dergisi; 1945’de yayımlanan ve yine haftalık yayınlanan Vaillant, daha sonra 1959’dan itibaren Fransız yayımcı Dargaud tarafından 1960’da satın alınan haftalık dergi Pilote’dir. Bu durum 1970'lerin başından Franko-Belçika çizgi romanlarının "klasik" döneminin sonuna kadar devam etti.
O zamanlar Fransa ve Belçika'da en çok basılan gençlere yönelik bir diğer süreli yayın olan Miki Dergi, diğer dergilerin aksine, ağırlıklı olarak Amerika Birleşik Devletleri'nde üretilen ya da yerel yapımlar için Walt Disney Şirketi tarafından yaratılan ana karakterlerin -çoğunlukla çizgi filmlerde- yer aldığı çizgi romanları yayımlaması nedeniyle, Franko-Belçika çizgi romanlarının bu alanına ait değildir.
Başlıca Franko-Belçika Çizgi Roman Dergileri
Çizgi roman dergileri genellikle belli bir izleyici veya yaş grubuna yöneliktir, ancak çoğu zaman serilerini önceden yayınlamak üzere bir yayınevi tarafından düzenlenirler:
- Spirou
- Tenten'in Maceraları
- Pif Gadget
- Pilote
- À suivre
- Tchô, dergisi : Gençler için Titeuf, Malika secouss ve diğer çizgi romanlar
- Lanfeust Mag
- Fluide glacial
- Psikopat
- L'Écho des savanes
- Circus
- Charlie Mensuel
- L'Immanquable
Aynı yayınevleri ilk birkaç sayfanın "tanıtımını" içeren aylık veya haftalık gazeteler yayınlarlar. Bunlar ön baskıyla karıştırılmamalıdır.
- Suprême dimension (Soleil Productions)
- Pavillon Rouge (Delcourt)
- Vécu (Glénat)
Son olarak, çizgi romanlarla ilgili öğretici, eleştri, anket ve röportaj metinler :Bunlar bağımsız veya yayıncılarla ilgisi olmayan basın grupları tarafından yayınlanan dergilerdir.
- Bédéka
- BoDoï (şu an yalnızca çevrimiçi ortamda)
- dBD (eski adı : Dossiers de la Bande Dessinée)
- Casemate
- ZOO (100.000 kopyası basılan ücretsiz dergi)
Konuyla ilgili yayınlar
- Grove, Laurence (2010). Comics in French. The European Bande Dessinée in Context. New York: Berghahn. ISBN .
- Forsdick, Charles; Grove, Laurence; McQuillan, Libbie (2005). The Francophone Bande Dessinée (Faux Titre 265). Amsterdam: . ISBN .
- Ratier, Gilles (2013). Jean-Michel Charlier vous raconte... (Fransızca). Bègles: Les Castor Astral. ISBN .
- de Weyer, Geert (2015). België gestript: het ultieme naslagwerk over de Belgische strip (Felemenkçe). Antwerp: Ballon Comics. ISBN .
Kaynakça
- ^ a b c d "Bande dessinée franco-belge". 2 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d e "Le concept de bande dessinée franco-belge". 2 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c "Principales revues de bande dessinée franco-belges". 2 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Fransız-Belçika çizgi romanı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- https://fr.wikipedia.org/wiki/Bande_dessin%C3%A9e_franco-belge 2 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Fransızca)* ActuaBD 20 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Fransızca)
- Bande Dessinée Info 31 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Fransızca)
- (Fransızca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fransiz Belcika cizgi romani veya Franko Belcika cizgi roman Fransizca Bande dessinee franco belge Fransiz ve Belcikali yayincilar tarafindan yayimlanan dili esasen Fransizca olan cizgi roman anlamina gelmektedir Guy Dedecker in imzasi Ek olarak Ikinci Dunya Savasi ndan sonra Avrupa daki Fransizca yazilmis cizgi romanlardaki ortak olan editoryal stil ve tasarimlari ifade eder Her ne kadar Fransa ve Belcika daha once taninmis cizgi roman yazarlarina sahip olsa da Franko Belcika terimi altindaki cizgi romanlar savas sonrasi donemde Belcika da Raymond Leblanc tarafindan 1946 yilinda yayimlanan Tenten in Maceralari ve Spirou ve Fantasiou ile Fransiz piyasasini fethetti Haftalik yayin oranlarinda dahi gozuken bu iki cizgi roman arasindaki rekabet yaratici bir fokurdamaya neden olacak ve bircok yazar bu donemde ortaya cikacaktir Fransa ve Valon Bolgesi ndeki cizgi roman piyasasi birbirinden ayrilmaz hale gelir ayni sanatsal ve ticari baglami paylasan Fransa Valon ve Isvicre cizgi romanlari arasindaki ulusal kimlik genellikle bulaniktir Bircok Fransiz ve Isvicreli yazar Belcikali yayimcilar icin calismis ve Belcikali yazarlarin eserleri buyuk oranda Frankofon halk icin basilmistir Uzmanlar 1970 lerin basinda L echo des savanes ve Heavy Metal gibi yeni grafik stilleri getiren dergilerin cikmasi ile Franko Belcika cizgi romanlarinin altin caginin sonlandigini soyluyor Bircok Franko Belcika cizgi roman yazari yerel ozelliklerinin otesine gecerek uluslararasi bir un yakalamis ve basta Italya ve Arjantin olmak uzere Ispanya Japonya ve Latin Amerika gibi cesitli ulkelerden yazarlari etkilemistir Franko Belcika cizgi roman ozellikle Hollanda cizgi romaniyla iliskilidir Frankofon bircok yazarin eserleri Flaman Bolgesi nde ve Hollanda da satilmak uzere cevrilirken Flaman ve Hollandali bircok yazarin eseri de Frankofon yayimcilar tarafindan basilmis ve bu yazarlar Franko Belcika tarzindaki farkli ekollerden etkilenmistir Franko Belcika Cizgi Roman KavramiIkinci Dunya Savasi nin ilk donemlerinde yeni cikan urunler dikkat cekicidir ve dergiler esas olan basin yayin organidir Fransa ve Belcika da periyodik yayinlar ile istisnai satis sonuclari elde eden Amerikan cizgi roman uyarlamalari hukum surerken birkac yayimci baska bir sey tanitmaya karar verir Buna ornek olarak Paris de SPE ve Georges Ventillard 1931 yilinda Jeudi ve 1938 yilinda Jean Pierre yayimladi ve Bruksel de Jean Dupuis 1938 yilinda Journal de Spirou u yayimladi Kismen belirli bir estetik ile ozellikle belirli bir bicimcilik Franko Belcika cizgi romanini karakterize etse de bu kavram her seyden once iki ozellige sahip endustriyel ve ticari bir butunu ifade eder yerel bir cizgi romanin uretimi ve bir dil toplulugu nedeniyle yayimcilari Belcikali ya da Fransiz olan cizgi romanlarin bu iki ulkede yayimlanmasi Bu yayilim once Fransizca konusulan Isvicre nin Batisi na ve daha sonra Quebec e kadar uzanacaktir Ancak Ikinci Dunya Savasi ndan sonra 1946 nin baslarinda Journal de Spirou Dergisi nin yeniden ortaya cikisi ve 1946 nin sonunda Tenten in Maceralari Dergisi nin cikmasiyla Franko Belcika cizgi romaninin dogusu gerceklesti Savastan once cizgi roman dergileri ulusal bir yayilim tanimaktaydi ve ozellikle Amerika Birlesik Devletleri ya da Italya dan yapimlari iceriyorlardi Franko Belcika cizgi roman alaninda bazen kisa sureli baska yayinlar olsa da yayginligi ve cizgi roman uretimine damgasini vurmus olmalariyla bu alandaki dort ana dergi Belcikali yayinci Dupuis tarafindan basilan ve haftalik yayinlanan Journal de Spirou Dergisi ve Tenten in Maceralari Dergisi 1945 de yayimlanan ve yine haftalik yayinlanan Vaillant daha sonra 1959 dan itibaren Fransiz yayimci Dargaud tarafindan 1960 da satin alinan haftalik dergi Pilote dir Bu durum 1970 lerin basindan Franko Belcika cizgi romanlarinin klasik doneminin sonuna kadar devam etti O zamanlar Fransa ve Belcika da en cok basilan genclere yonelik bir diger sureli yayin olan Miki Dergi diger dergilerin aksine agirlikli olarak Amerika Birlesik Devletleri nde uretilen ya da yerel yapimlar icin Walt Disney Sirketi tarafindan yaratilan ana karakterlerin cogunlukla cizgi filmlerde yer aldigi cizgi romanlari yayimlamasi nedeniyle Franko Belcika cizgi romanlarinin bu alanina ait degildir Baslica Franko Belcika Cizgi Roman DergileriCizgi roman dergileri genellikle belli bir izleyici veya yas grubuna yoneliktir ancak cogu zaman serilerini onceden yayinlamak uzere bir yayinevi tarafindan duzenlenirler Spirou Tenten in Maceralari Pif Gadget Pilote A suivre Tcho dergisi Gencler icin Titeuf Malika secouss ve diger cizgi romanlar Lanfeust Mag Fluide glacial Psikopat L Echo des savanes Circus Charlie Mensuel L Immanquable Ayni yayinevleri ilk birkac sayfanin tanitimini iceren aylik veya haftalik gazeteler yayinlarlar Bunlar on baskiyla karistirilmamalidir Supreme dimension Soleil Productions Pavillon Rouge Delcourt Vecu Glenat Son olarak cizgi romanlarla ilgili ogretici elestri anket ve roportaj metinler Bunlar bagimsiz veya yayincilarla ilgisi olmayan basin gruplari tarafindan yayinlanan dergilerdir Bedeka BoDoi su an yalnizca cevrimici ortamda dBD eski adi Dossiers de la Bande Dessinee Casemate ZOO 100 000 kopyasi basilan ucretsiz dergi Konuyla ilgili yayinlarGrove Laurence 2010 Comics in French The European Bande Dessinee in Context New York Berghahn ISBN 9781845455880 Forsdick Charles Grove Laurence McQuillan Libbie 2005 The Francophone Bande Dessinee Faux Titre 265 Amsterdam ISBN 9042017767 Ratier Gilles 2013 Jean Michel Charlier vous raconte Fransizca Begles Les Castor Astral ISBN 9782859209346 de Weyer Geert 2015 Belgie gestript het ultieme naslagwerk over de Belgische strip Felemenkce Antwerp Ballon Comics ISBN 9789462102026 Kaynakca a b c d Bande dessinee franco belge 2 Eylul 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c d e Le concept de bande dessinee franco belge 2 Eylul 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c Principales revues de bande dessinee franco belges 2 Eylul 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Dis baglantilarWikimedia Commons ta Fransiz Belcika cizgi romani ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir https fr wikipedia org wiki Bande dessin C3 A9e franco belge 2 Eylul 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Fransizca ActuaBD 20 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fransizca Bande Dessinee Info 31 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fransizca Fransizca