Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Franz Joseph (18 Ağustos 1830 - 21 Kasım 1916), 1848-1916 yılları arasında hüküm sürmüş olan Avusturya-Macaristan imparatoru. Avusturya-Macaristan'ın en uzun hüküm süren imparatorudur. 1914'te Sırbistan'a savaş açarak I. Dünya Savaşı'nın çıkmasına neden olmuş ve savaş devam ederken ölmüştür.
| Franz Joseph | |
|---|---|
 Hüssar süvari üniformasıyla, y. 1905 | |
| Avusturya İmparatoru Macaristan ve Hırvatistan kralı Bohemya kralı | |
| Hüküm süresi | 2 Aralık 1848 – 21 Kasım 1916 (67 yıl, 11 ay ve 19 gün) |
| Önce gelen | I. Ferdinand |
| Sonra gelen | I. Karl |
| Lombardiya-Venedik Kralı | |
| Hüküm süresi | 2 Aralık 1848 – 12 Ekim 1866 |
| Önce gelen | I. Ferdinand |
| Alman Konfederasyonu Başkanı | |
| Hüküm süresi | 1 Mayıs 1850 – 24 Ağustos 1866 |
| Önce gelen | I. Ferdinand |
| Doğum | 18 Ağustos 1830 Schönbrunn Sarayı, Viyana |
| Ölüm | 21 Kasım 1916 (86 yaşında) Schönbrunn Sarayı |
| Eş(ler)i | Elizabeth (Bavyera) |
| Çocuk(lar)ı | Rudolf |
| Hanedan | Habsburg-Lorraine Hanedanı |
| Babası | |
| Annesi | |
| Dini | Roma Katoliği |
| İmza |  |
Son Kutsal Roma İmparatoru II. Franz'ın küçük oğlu olan Arşidük Franz Karl'ın büyük oğlu olarak dünyaya geldi. 1848'de Fransa'da patlak veren devrim, Avusturya-Macaristan'ı da etkileyince tahttan feragat eden amcası I. Ferdinand'ın yerine 18 yaşında imparator ilan edildi. Franz Joseph'in tahta çıkması, mutlakiyetçilerin umudunu artırdı.
Mutlakiyetçilik Dönemi, 1849-60
Hükümdarlığının ilk 10 yılında, Schwarzenberg Prensi Felix, Thun Kontu Leo ve Bach Baronu Alexander gibi danışmanlarıyla hareket eden Franz Joseph, 1848'de Schwarzenberg Prensi'ni başbakan ve Dışişleri bakanı yaptı. Prens, dış ilişkilerde Avusturya-Macaristan'ı güçlendirdi. Ancak Prensin iç politikada baskıcı olması ve 1848 Devrimleri sırasında söz verilen Anayasa'yı 1851'de askıya alması, ülkede gerginliğin tırmanmasına neden oldu. 1852'de Prens ölünce Franz Joseph, iktidarı tamamen eline aldı. Rusya'yla arasının açılmasına neden olan sınırdaki birliklerini harekete geçirme kararı, kendisine bir zamanlar yardım eden Rusya'yla ilişkileri çıkmaza soktu.
Hükümdarlığının ilk 10 yılında güçlü bir memurluk sistemi kuran Franz Joseph, 1900'lü yıllarda Avusturya-Macaristan'ın oldukça güçlü bir memurluk sistemine sahip olmasını sağladı. Ancak İtalya'daki savaşlarda alınan yenilgiler yüzünden askeri harcamaların artırılması, 1859-60'ta ülkede ciddi bir mali bunalıma yol açtı.
Toparlanma yılları, 1860-70
1859'da İtalya'da alınan yenilgiler yüzünden oluşan bunalım, Franz Joseph'i yeni bir Anayasa hazırlamak zorunda bıraktı. Ancak bu denemeler, bunalımın 1867'ye değin sürmesine neden oldu. Bu arada Bismarck'ın başında olduğu Prusya Krallığı'nın hızlı yükselişini dizginlemek için, 1864'te Prusya'nın Danimarka'yla girdiği savaşta onunla ittifak kursa da, hedefini gerçekleştiremedi. Üstelik Prusya'yla ilişkiler kötüleşti. 1866'da İtalya'ya yeniden savaş ilan eden Franz Joseph,aynı yıl Prusya'yla başlayan savaşta başarısız oldu. Bu savaşta Avusturya toprak yitirmese de, Alman devletleri üzerindeki etkisini ve üstünlüğünü yitirdi, üstünlük Prusya'ya geçti. İtalya'yla olan savaşta ise Avusturya İtalya'daki son toprağı olan Venedik'i yitirdi.
1867'de eski Saksonya başbakanı Kont Beust'ı başbakan yaparak, Alman devletleri üzerindeki etkisini artırmaya çalışan Franz Joseph, Beust'ın Prusya'ya ve İtalya'ya karşı Fransa'yla ittifak kurma önerisini benimsese de, ittifak gerçekleşmedi.
1870-71 Fransız-Alman Savaşı'nda Avusturya-Macaristan, Macar başbakanı Kont Andrassy'in ısrarıyla Fransa'nın yanında yer almadı.
1867 Uzlaşması ve İkili Monarşi
Franz Joseph'in yıllardır uğraştığı Anayasa tasarısı, Avusturya-Macaristan'daki milletlerin arasındaki düşmanlığı artırmıştı. Özellikle Macarların ısrarı ve baskısı, Avusturya'yı 1867'de İkili Monarşi tasarısını kabul etmek zorunda bıraktı. Böylece, hem Avusturya'da, hem de Macaristan'da eşit haklı bir monarşi sistemi kabul edilmiş oldu. Franz Joseph bu uzlaşmayı yürekten benimsedi.
Ancak bu uzlaşmanın olumsuz yönleri de vardı. Uzlaşma, Avusturya İçişleri'ndeki sorunları tam anlamında çözememişti. Ancak Franz Joseph bu önemli sorunları kavramadan uzaktı. Asıl ilgi alanı dışişleri ve askerlik olduğundan, içişlerinin Rusya'yla ilişkiler ve Balkanlar'daki önemini fark etmedi.
Barış politikası, 1871-1914
1871'de Kont Beust başbakanlıktan alınarak, yerine Kont Andrassy getirildi. Andrassy,uzun yıllar Avusturya dışişlerinde önemli yer edinecek olan "Barış Politikası"'nı devreye soktu. Avusturya, bu dönemde genelde güçlü komşularıyla iyi geçinirken,güçlü komşularının tepkisini çekmeden toprak kazanma siyasetine girdi. Andrassy, 1879'da Avusturya'nın Almanya'yla ittifak kurmasını sağladı ve Bosna-Hersek'i işgal etti. Böylece Avusturya-Macaristan Balkanlarda ilk başarısını kazandı. Bu arada 1873'te Rusya'nın başkenti St. Petersburg'u ziyaret ederek, Çar II. Aleksandr ile Üç İmparator Birliği'nin kurulmasını sağladı.
Franz Joseph'in hükümdarlığının bu döneminde, dışişleri bakanlıkları Kont Gyula Andrassy, Kont Gusztav Kalnoky von Körospatak ve Kont Aloys Lexa von Aehrenthal arasında el değiştirdi.
Franz Joseph, bu politikayı sürdürmekte kararlıydı; ancak 1908'de Dışişleri bakanı Aehrenthal, Avusturya işgalindeki Bosna-Hersek'i ilhak ettiğini açıklayarak, bu politikayı tehlikeye düşürdü. Bosna-Hersek Krizi olarak bilinen bu olay, artık yeni bir dönemin başladığını gösteriyordu.
Franz Joseph, Sırbistan veya İtalya'ya savaş açılmasını isteyen Genelkurmay Başkanı Kont Franz Conrad von Hötzendorf'un ısrarlarına karşın, barış politikasını 1908-14 yılları arasında da sürdürmeyi başardı. Ancak 28 Haziran 1914'te yeğeni veliaht prens Arşidük Franz Ferdinand'ın eşi Sophie ile Bosna Hersek'in başkenti Saraybosna'da öldürülmesi üzerine Dışişleri bakanı Kont Leopold Berchtold'un da etkisiyle, Sırbistan'a ağır bir ültimatom verilmesine karşı çıkmadı. Bu olay, I. Dünya Savaşı'nın çıkmasına neden oldu. Savaş sırasında ölen Franz Joseph'in yerine küçük yeğeni Arşidük Karl geçti.
Unvanları ve armaları
Unvanları
- 18 Ağustos 1830 – 2 Aralık 1848: İmparatorluk ve Kraliyet Altesleri Avusturya Arşidükü ve Prensi Francis Joseph, Macaristan, Bohemya ve Hırvatistan Prensi
- 2 Aralık 1848 – 21 Kasım 1916: İmparatorluk ve Kraliyet Majesteleri Avusturya İmparatoru, Macaristan Kralı
Ailesi
Franz Joseph, 24 Nisan 1854'te evlendiği Bavyeralı Elisabeth'e yaşamı boyunca bağlı kalmıştı. Ancak ailesine çok sert davranıyordu. Hatta yeğeni Franz Ferdinand'ın evliliğini asla onaylamamış, o ve eşi Saraybosna'da öldürülünce bunu tanrısal ceza olarak düşünmüştü. Bu arada eşi Bavyeralı Elisabeth'den olan çocukları Arşidüşes Sophie (1855-1857), Arşidüşes Gisela (1856-1932), Veliaht Prens Arşidük Rudolf (1858-1889) ve Arşidüşes Maria Valeria (1868-1924)'tan Arşidük Rudolf'un Ocak 1889'da sevgilisiyle intihar etmesi, Franz Joseph'in bu tutumu yüzünden olmuştu.
-
![image]()
Heykeltıraş Eugen Boermel ve Franz Joseph heykeli
Kaynakça
| Wikimedia Commons'ta Franz Joseph I of Austria ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Franz Joseph Doğumu: 18 Ağustos 1830 Ölümü: 21 Kasım 1916 | ||
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen I. & V. Ferdinand | Avusturya İmparatoru Macaristan Kralı 1848–1916 | Sonra gelen I. & IV. Karl |
| Siyasi görevi | ||
| Önce gelen I. Ferdinand | Alman Konfederasyonu Başkanı 1849–1866 | Sonra gelen I. Wilhelm (Kuzey Alman Konfederasyonu Başkanı) |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Franz Joseph 18 Agustos 1830 21 Kasim 1916 1848 1916 yillari arasinda hukum surmus olan Avusturya Macaristan imparatoru Avusturya Macaristan in en uzun hukum suren imparatorudur 1914 te Sirbistan a savas acarak I Dunya Savasi nin cikmasina neden olmus ve savas devam ederken olmustur Franz JosephHussar suvari uniformasiyla y 1905Avusturya Imparatoru Macaristan ve Hirvatistan krali Bohemya kraliHukum suresi2 Aralik 1848 21 Kasim 1916 67 yil 11 ay ve 19 gun Once gelenI FerdinandSonra gelenI KarlLombardiya Venedik KraliHukum suresi2 Aralik 1848 12 Ekim 1866Once gelenI FerdinandAlman Konfederasyonu BaskaniHukum suresi1 Mayis 1850 24 Agustos 1866Once gelenI FerdinandDogum18 Agustos 1830 1830 08 18 Schonbrunn Sarayi ViyanaOlum21 Kasim 1916 86 yasinda Schonbrunn SarayiEs ler iElizabeth Bavyera Cocuk lar iRudolfHanedanHabsburg Lorraine HanedaniBabasiAnnesiDiniRoma KatoligiImza Son Kutsal Roma Imparatoru II Franz in kucuk oglu olan Arsiduk Franz Karl in buyuk oglu olarak dunyaya geldi 1848 de Fransa da patlak veren devrim Avusturya Macaristan i da etkileyince tahttan feragat eden amcasi I Ferdinand in yerine 18 yasinda imparator ilan edildi Franz Joseph in tahta cikmasi mutlakiyetcilerin umudunu artirdi Mutlakiyetcilik Donemi 1849 60Franz Joseph 1852 Hukumdarliginin ilk 10 yilinda Schwarzenberg Prensi Felix Thun Kontu Leo ve Bach Baronu Alexander gibi danismanlariyla hareket eden Franz Joseph 1848 de Schwarzenberg Prensi ni basbakan ve Disisleri bakani yapti Prens dis iliskilerde Avusturya Macaristan i guclendirdi Ancak Prensin ic politikada baskici olmasi ve 1848 Devrimleri sirasinda soz verilen Anayasa yi 1851 de askiya almasi ulkede gerginligin tirmanmasina neden oldu 1852 de Prens olunce Franz Joseph iktidari tamamen eline aldi Rusya yla arasinin acilmasina neden olan sinirdaki birliklerini harekete gecirme karari kendisine bir zamanlar yardim eden Rusya yla iliskileri cikmaza soktu Hukumdarliginin ilk 10 yilinda guclu bir memurluk sistemi kuran Franz Joseph 1900 lu yillarda Avusturya Macaristan in oldukca guclu bir memurluk sistemine sahip olmasini sagladi Ancak Italya daki savaslarda alinan yenilgiler yuzunden askeri harcamalarin artirilmasi 1859 60 ta ulkede ciddi bir mali bunalima yol acti Toparlanma yillari 1860 70Eduard von Engerth tarafindan cizilen portresi 1861 1859 da Italya da alinan yenilgiler yuzunden olusan bunalim Franz Joseph i yeni bir Anayasa hazirlamak zorunda birakti Ancak bu denemeler bunalimin 1867 ye degin surmesine neden oldu Bu arada Bismarck in basinda oldugu Prusya Kralligi nin hizli yukselisini dizginlemek icin 1864 te Prusya nin Danimarka yla girdigi savasta onunla ittifak kursa da hedefini gerceklestiremedi Ustelik Prusya yla iliskiler kotulesti 1866 da Italya ya yeniden savas ilan eden Franz Joseph ayni yil Prusya yla baslayan savasta basarisiz oldu Bu savasta Avusturya toprak yitirmese de Alman devletleri uzerindeki etkisini ve ustunlugunu yitirdi ustunluk Prusya ya gecti Italya yla olan savasta ise Avusturya Italya daki son topragi olan Venedik i yitirdi 1867 de eski Saksonya basbakani Kont Beust i basbakan yaparak Alman devletleri uzerindeki etkisini artirmaya calisan Franz Joseph Beust in Prusya ya ve Italya ya karsi Fransa yla ittifak kurma onerisini benimsese de ittifak gerceklesmedi 1870 71 Fransiz Alman Savasi nda Avusturya Macaristan Macar basbakani Kont Andrassy in israriyla Fransa nin yaninda yer almadi 1867 Uzlasmasi ve Ikili MonarsiFranz Joseph in yillardir ugrastigi Anayasa tasarisi Avusturya Macaristan daki milletlerin arasindaki dusmanligi artirmisti Ozellikle Macarlarin israri ve baskisi Avusturya yi 1867 de Ikili Monarsi tasarisini kabul etmek zorunda birakti Boylece hem Avusturya da hem de Macaristan da esit hakli bir monarsi sistemi kabul edilmis oldu Franz Joseph bu uzlasmayi yurekten benimsedi Ancak bu uzlasmanin olumsuz yonleri de vardi Uzlasma Avusturya Icisleri ndeki sorunlari tam anlaminda cozememisti Ancak Franz Joseph bu onemli sorunlari kavramadan uzakti Asil ilgi alani disisleri ve askerlik oldugundan icislerinin Rusya yla iliskiler ve Balkanlar daki onemini fark etmedi Baris politikasi 1871 19141909 yilinda 1871 de Kont Beust basbakanliktan alinarak yerine Kont Andrassy getirildi Andrassy uzun yillar Avusturya disislerinde onemli yer edinecek olan Baris Politikasi ni devreye soktu Avusturya bu donemde genelde guclu komsulariyla iyi gecinirken guclu komsularinin tepkisini cekmeden toprak kazanma siyasetine girdi Andrassy 1879 da Avusturya nin Almanya yla ittifak kurmasini sagladi ve Bosna Hersek i isgal etti Boylece Avusturya Macaristan Balkanlarda ilk basarisini kazandi Bu arada 1873 te Rusya nin baskenti St Petersburg u ziyaret ederek Car II Aleksandr ile Uc Imparator Birligi nin kurulmasini sagladi Franz Joseph in hukumdarliginin bu doneminde disisleri bakanliklari Kont Gyula Andrassy Kont Gusztav Kalnoky von Korospatak ve Kont Aloys Lexa von Aehrenthal arasinda el degistirdi Franz Joseph bu politikayi surdurmekte kararliydi ancak 1908 de Disisleri bakani Aehrenthal Avusturya isgalindeki Bosna Hersek i ilhak ettigini aciklayarak bu politikayi tehlikeye dusurdu Bosna Hersek Krizi olarak bilinen bu olay artik yeni bir donemin basladigini gosteriyordu Franz Joseph Sirbistan veya Italya ya savas acilmasini isteyen Genelkurmay Baskani Kont Franz Conrad von Hotzendorf un israrlarina karsin baris politikasini 1908 14 yillari arasinda da surdurmeyi basardi Ancak 28 Haziran 1914 te yegeni veliaht prens Arsiduk Franz Ferdinand in esi Sophie ile Bosna Hersek in baskenti Saraybosna da oldurulmesi uzerine Disisleri bakani Kont Leopold Berchtold un da etkisiyle Sirbistan a agir bir ultimatom verilmesine karsi cikmadi Bu olay I Dunya Savasi nin cikmasina neden oldu Savas sirasinda olen Franz Joseph in yerine kucuk yegeni Arsiduk Karl gecti Unvanlari ve armalariUnvanlari 18 Agustos 1830 2 Aralik 1848 Imparatorluk ve Kraliyet Altesleri Avusturya Arsiduku ve Prensi Francis Joseph Macaristan Bohemya ve Hirvatistan Prensi 2 Aralik 1848 21 Kasim 1916 Imparatorluk ve Kraliyet Majesteleri Avusturya Imparatoru Macaristan KraliAilesiFranz Joseph 24 Nisan 1854 te evlendigi Bavyerali Elisabeth e yasami boyunca bagli kalmisti Ancak ailesine cok sert davraniyordu Hatta yegeni Franz Ferdinand in evliligini asla onaylamamis o ve esi Saraybosna da oldurulunce bunu tanrisal ceza olarak dusunmustu Bu arada esi Bavyerali Elisabeth den olan cocuklari Arsiduses Sophie 1855 1857 Arsiduses Gisela 1856 1932 Veliaht Prens Arsiduk Rudolf 1858 1889 ve Arsiduses Maria Valeria 1868 1924 tan Arsiduk Rudolf un Ocak 1889 da sevgilisiyle intihar etmesi Franz Joseph in bu tutumu yuzunden olmustu Heykeltiras Eugen Boermel ve Franz Joseph heykeliKaynakcaWikimedia Commons ta Franz Joseph I of Austria ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Franz JosephHabsburg Lorraine HanedaniDogumu 18 Agustos 1830 Olumu 21 Kasim 1916Resmi unvanlarOnce gelen I amp V Ferdinand Avusturya Imparatoru Macaristan Krali 1848 1916 Sonra gelen I amp IV KarlSiyasi goreviOnce gelen I Ferdinand Alman Konfederasyonu Baskani 1849 1866 Sonra gelen I Wilhelm Kuzey Alman Konfederasyonu Baskani