I. Karl veya I. Charles (Karl Franz Joseph Ludwig Hubert Georg Otto Maria; 17 Ağustos 1887 – 1 Nisan 1922) Avusturya'nın son imparatoru, Macaristan'ın son kralı, (Macarca: IV. Károly) Bohemya Krallığı'nın son kralı, (Çekçe: Karel III.) ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun dağılmasından önce Habsburg-Lorraine Hanedanı'na ait son hükümdar.
I. Karl | |||||
---|---|---|---|---|---|
Avusturya Kralı I. Charles | |||||
Avusturya İmparatoru Macaristan Kralı | |||||
Hüküm süresi | 21 Kasım 1916 - 12 Kasım 1918 (1 yıl, 11 ay ve 22 gün) | ||||
Taç giymesi | 30 Aralık 1916, Budapeşte | ||||
Önce gelen | Franz Joseph | ||||
Sonra gelen | Monarşi kaldırıldı | ||||
Habsburg-Lorraine Hanedanı'nın başı | |||||
Hüküm süresi | 21 Kasım 1916 - 1 Nisan 1922 | ||||
Sonra gelen | Otto von Habsburg | ||||
Doğum | 17 Ağustos 1887 Persenbeug-Gottsdorf, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu | ||||
Ölüm | 1 Nisan 1922 (34 yaşında) Funchal, Madeira, Portekiz | ||||
Eş(ler)i | (e. 1911) | ||||
Çocuk(lar)ı | Otto von Habsburg | ||||
| |||||
Hanedan | Habsburg-Lorraine Hanedanı | ||||
Babası | |||||
Annesi | |||||
Dini | Katolik Kilisesi | ||||
İmza |
Hayatı
Avusturya Arşidükü ve Saksonya Prensesi 'nın oğlu olan Charles, 1914'te amcası Arşidük Franz Ferdinand'a yapılan Saraybosna Suikastı ile öldürüldükten sonra İmparator Franz Joseph'in varisi oldu. 1911'de Bourbon-Parma Hanedanı'ndan ile evlendi.
Karl, Franz Joseph'in ölümünden sonra Kasım 1916'da tahta çıktı. Avusturya-Macaristan'ın I. Dünya Savaşı'ndan çıkışını müzakere etmek için gizli girişimlerde bulundu, ancak başarısız oldu. Karl'ın imparatorluğu federal bir birliğe dönüştürerek koruma niyetine rağmen, Avusturya-Macaristan hızla çözünmeye doğru yöneldi; Çekoslovakya, Sloven, Hırvat ve Sırp Devleti ilan edildi ve Macaristan, Ekim 1918'in sonuna kadar Avusturya ile monarşik ilişkilerini durdurduğunu açıkladı. 11 Kasım 1918 Ateşkesi'nin ardından Karl'ın devlet işlerinden çekilmesi istendi, ancak feragat etmedi. Ertesi gün Alman-Avusturya Cumhuriyeti ilan edildi ve Nisan 1919'da Avusturya Parlamentosu tarafından resmi olarak tahttan indirildi ve İsviçre'ye sürüldü.
Karl hayatının geri kalan yıllarını monarşiyi restore etmek ve tahta yeniden çıkmak için harcadı. 1921'de Macar tahtını geri almak için iki girişimde bulundu; Her ikisi de Macaristan'ın naibi Miklós Horthy'nin desteğinin olmaması nedeniyle başarısız oldu.
Ölümü
Charles ikinci kez Portekiz adası Madeira'ya sürüldü ve kısa süre sonra hastalandı. 1922'de solunum yetmezliğinden öldü. 2004 yılında Papa II. Ioannes Paulus tarafından aziz ilan edilen Karl, Katolik Kilisesi tarafından Avusturya'nın Kutsanmış Karl'ı olarak bilinir.
Kaynakça
- ^ EB1922; Pribram, Alfred Francis
- ^ Brook-Shepherd, G. (1991). The Last Empress: The Life and Times of Zita of Austria-Hungary, 1892–1989. New York: HarperCollins. ISBN .
- ^ (Hrvatska) Krunidbena zavjernica Karla IV. hrvatskom Saboru 28. prosinca 1916. (sa grbom Dalmacije, Hrvatske, Slavonije i Rijeke iznad teksta), str. 1.-4. Hrvatski Državni Arhiv./ENG. (Croatian) Coronation oath of Karl IV to Croatian Sabor (parliament), 28 December 1916. (with coat of arms of Dalmatia, Croatia, Slavonia and Rijeka above the text), p.1-4 Croatian State Archives
- ^ Edward P. Keleher, "Emperor Karl and the Sixtus Affair: Politico-Nationalist Repercussions in the Reich German and Austro-German Camps, and the Disintegration of Habsburg Austria, 1916-1918." East European Quarterly 26.2 (1992): 163+.
- ^ "Blessed Karl of Austria". Emperorcharles.org. 17 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ocak 2018.
Daha fazlası
- Bogle, James and Joanna (5 Eylül 2005). A Heart for Europe: The Lives of Emperor Charles and Empress Zita of Austria-Hungary. Gracewing Publishing. ISBN .
- G. Brook-Shepherd, The Last Empress: The Life & Times of Zita of Austria-Hungary, 1892–1989, 1991. .
- Hopwood, Robert F. "The Conflict between Count Czernin and Emperor Charles in 1918." Austrian History Yearbook 4 (1968): 28-43.
- Bernhard A. Macek, Kaiser Karl I. Der letzte Kaiser Österreichs. Ein biografischer Bilderbogen, Sutton Erfurt, 2012. .
- Mason, John W. The Dissolution of the Austro-Hungarian Empire, 1867-1918 (Routledge, 2014).
- Valiani, Leo. The End of Austria-Hungary (London: Secker & Warburg, 1973).
- PRECLÍK, Vratislav. Masaryk a legie (Masaryk and legions), váz. kniha, 219 str., vydalo nakladatelství Paris Karviná, Žižkova 2379 (734 01 Karviná) ve spolupráci s Masarykovým demokratickým hnutím (in association of Masaryk Democratic Movement), 2019, , s. 28-30, s.84, s. 131, s. 166
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Karl I of Austria ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Blessed Emperor Charles League of Prayers17 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Robert Rill: Charles I, Emperor of Austria9 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., in: 1914-1918-online. International Encyclopedia of the First World War30 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
I Karl veya I Charles Karl Franz Joseph Ludwig Hubert Georg Otto Maria 17 Agustos 1887 1 Nisan 1922 Avusturya nin son imparatoru Macaristan in son krali Macarca IV Karoly Bohemya Kralligi nin son krali Cekce Karel III ve Avusturya Macaristan Imparatorlugu nun dagilmasindan once Habsburg Lorraine Hanedani na ait son hukumdar I KarlAvusturya Krali I CharlesAvusturya Imparatoru Macaristan KraliHukum suresi21 Kasim 1916 12 Kasim 1918 1 yil 11 ay ve 22 gun Tac giymesi30 Aralik 1916 BudapesteOnce gelenFranz JosephSonra gelenMonarsi kaldirildiHabsburg Lorraine Hanedani nin basiHukum suresi21 Kasim 1916 1 Nisan 1922Sonra gelenOtto von HabsburgDogum17 Agustos 1887 1887 08 17 Persenbeug Gottsdorf Avusturya Macaristan ImparatorluguOlum1 Nisan 1922 34 yasinda Funchal Madeira PortekizEs ler i e 1911 Cocuk lar iOtto von HabsburgTam adiKarl Franz Josef Ludwig Hubert Georg Otto MariaHanedanHabsburg Lorraine HanedaniBabasiAnnesiDiniKatolik KilisesiImzaHayatiI Karl in cocuklugu 1889 Avusturya Arsiduku ve Saksonya Prensesi nin oglu olan Charles 1914 te amcasi Arsiduk Franz Ferdinand a yapilan Saraybosna Suikasti ile olduruldukten sonra Imparator Franz Joseph in varisi oldu 1911 de Bourbon Parma Hanedani ndan ile evlendi I Karl ve Zita nin dugunu 21 Ekim 1911 Karl Franz Joseph in olumunden sonra Kasim 1916 da tahta cikti Avusturya Macaristan in I Dunya Savasi ndan cikisini muzakere etmek icin gizli girisimlerde bulundu ancak basarisiz oldu Karl in imparatorlugu federal bir birlige donusturerek koruma niyetine ragmen Avusturya Macaristan hizla cozunmeye dogru yoneldi Cekoslovakya Sloven Hirvat ve Sirp Devleti ilan edildi ve Macaristan Ekim 1918 in sonuna kadar Avusturya ile monarsik iliskilerini durdurdugunu acikladi 11 Kasim 1918 Ateskesi nin ardindan Karl in devlet islerinden cekilmesi istendi ancak feragat etmedi Ertesi gun Alman Avusturya Cumhuriyeti ilan edildi ve Nisan 1919 da Avusturya Parlamentosu tarafindan resmi olarak tahttan indirildi ve Isvicre ye suruldu Karl hayatinin geri kalan yillarini monarsiyi restore etmek ve tahta yeniden cikmak icin harcadi 1921 de Macar tahtini geri almak icin iki girisimde bulundu Her ikisi de Macaristan in naibi Miklos Horthy nin desteginin olmamasi nedeniyle basarisiz oldu OlumuCharles ikinci kez Portekiz adasi Madeira ya suruldu ve kisa sure sonra hastalandi 1922 de solunum yetmezliginden oldu 2004 yilinda Papa II Ioannes Paulus tarafindan aziz ilan edilen Karl Katolik Kilisesi tarafindan Avusturya nin Kutsanmis Karl i olarak bilinir Kaynakca EB1922 Pribram Alfred Francis Brook Shepherd G 1991 The Last Empress The Life and Times of Zita of Austria Hungary 1892 1989 New York HarperCollins ISBN 9780002158619 Hrvatska Krunidbena zavjernica Karla IV hrvatskom Saboru 28 prosinca 1916 sa grbom Dalmacije Hrvatske Slavonije i Rijeke iznad teksta str 1 4 Hrvatski Drzavni Arhiv ENG Croatian Coronation oath of Karl IV to Croatian Sabor parliament 28 December 1916 with coat of arms of Dalmatia Croatia Slavonia and Rijeka above the text p 1 4 Croatian State Archives Edward P Keleher Emperor Karl and the Sixtus Affair Politico Nationalist Repercussions in the Reich German and Austro German Camps and the Disintegration of Habsburg Austria 1916 1918 East European Quarterly 26 2 1992 163 Blessed Karl of Austria Emperorcharles org 17 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ocak 2018 Daha fazlasiBogle James and Joanna 5 Eylul 2005 A Heart for Europe The Lives of Emperor Charles and Empress Zita of Austria Hungary Gracewing Publishing ISBN 978 0852441732 G Brook Shepherd The Last Empress The Life amp Times of Zita of Austria Hungary 1892 1989 1991 0 00 215861 2 Hopwood Robert F The Conflict between Count Czernin and Emperor Charles in 1918 Austrian History Yearbook 4 1968 28 43 Bernhard A Macek Kaiser Karl I Der letzte Kaiser Osterreichs Ein biografischer Bilderbogen Sutton Erfurt 2012 978 3 9540 0076 0 Mason John W The Dissolution of the Austro Hungarian Empire 1867 1918 Routledge 2014 Valiani Leo The End of Austria Hungary London Secker amp Warburg 1973 PRECLIK Vratislav Masaryk a legie Masaryk and legions vaz kniha 219 str vydalo nakladatelstvi Paris Karvina Zizkova 2379 734 01 Karvina ve spolupraci s Masarykovym demokratickym hnutim in association of Masaryk Democratic Movement 2019 ISBN 978 80 87173 47 3 s 28 30 s 84 s 131 s 166Dis baglantilarWikimedia Commons ta Karl I of Austria ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Blessed Emperor Charles League of Prayers17 Agustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Robert Rill Charles I Emperor of Austria9 Subat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde in 1914 1918 online International Encyclopedia of the First World War30 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde