Fritz Haber d 9 Aralık 1868 Breslau Almanya ö 29 Ocak 1934 Basel isviçre Alman kimyager 1918 yılında Nobel Kimya ö

Fritz Haber (d. 9 Aralık 1868, Breslau, Almanya - ö. 29 Ocak 1934, Basel, İsviçre) Alman kimyager. 1918 yılında Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır. I. Dünya Savaşı süresince klor ve diğer geliştirme ve dağıtımı konusundaki çalışmaları nedeniyle "kimyasal savaşın babası" olarak da tanımlanır.

Fritz Haber

Doğum	9 Aralık 1868(1868-12-09) Breslau, Almanya
Ölüm	29 Ocak 1934 (65 yaşında) Basel, İsviçre
Milliyet	Almanya
Eğitim	Heidelberg Üniversitesi, Berlin Humboldt Üniversitesi Berlin Teknik Üniversitesi
Ödüller	Nobel Kimya Ödülü (1918)

Kariyeri
Dalı	Fiziksel kimya
Çalıştığı kurumlar	İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü Karlsruhe Üniversitesi
Doktora danışmanı	Robert Bunsen

Haber'in eşi da kimya üzerine doktora yapmıştır. Immerwahr, Haber'in konusundaki çalışmalarına karşıydı ve II. Ypres Muharebesi'nde klorun ilk başarılı kullanımına yanıt olarak bahçelerinde intihar etmiştir.

Haber, Max Born ile birlikte, iyonik bir katı maddenin değerlendirmek için yöntemini geliştirmiştir. Haber MDMA'yı ilk sentezleyen kişi olarak da bazı yerlerde anılsa da, bu bilgi doğru değildir.

Yahudi bir anne babanın çocuğu olarak Breslau, Almanya'da (günümüzde Wrocław, Polonya) doğmuştur. Annesi doğumda ölmüştür. 1886'dan 1891'e kadar Robert Bunsen'in yanında Heidelberg Üniversitesi'nde, 'ın grubunda Berlin Üniversitesi'nde (günümüzde Berlin Humboldt Üniversitesi) ve 'ın yanında Technical College of Charlottenburg'da (günümüzde Technical University of Berlin) çalıştı. 1901'de ile evlendi ve oğulları Hermann 1902'de doğdu. Akademik kariyerine başlamadan önce babasının kimyasal işinde ve Zürih'te ile İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü'nde çalıştı.

1933'te Nazileri desteklemesine rağmen Haber İngiltere'ye göç etmek zorunda kaldı ve burada bir süre Cambridge Üniversitesi'nde çalıştı. Fritz Haber, 1934'te İsviçre'nin Basel kentinde eşinin yanında aile kasasında gömüldüğü yerde öldü.

Kaynakça

^ Hobbes, Nicholas (2003). Essential Militaria. Atlantic Books. .
^ "...MDMA was actually first synthesized by Fritz Haber in 1892..." Ask Erowid. 17 Aralık 2015 tarihinde kaynağından .
^ Benzenhöfer, U. ve Passie, T. (2006): Zur Frühgeschichte von Ecstasy. In: Der Nervenarzt. Bd. 77, S. 95-99. PMID 16397805 PDF 18 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
^ http://www.nobel.se/chemistry/laureates/1918/haber-bio.html 4 Aralık 2001 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Fritz Haber'in Nobel sayfasındaki biyografisi
^ (Rusça). 10 Kasım 2022. 30 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2022.

Konuyla ilgili yayınlar

Daniel Charles, Master mind: The Rise and Fall of Fritz Haber, the Nobel Laureate Who Launched the Age of Chemical Warfare (New York: Ecco, 2005), .
Dietrich Stoltzenberg, Fritz Haber: Chemist, Nobel Laureate, German, Jew: A Biography (Chemical Heritage Foundation, 2005), .
Vaclav Smil, Enriching the Earth: Fritz Haber, Carl Bosch, and the Transformation of World Food Production (2001)
Thomas Hager, The Alchemy of Air: A Jewish Genius, a Doomed Tycoon, and the Scientific Discovery That Fed the World but Fueled the Rise of Hitler (2008) .

Dış bağlantılar

Nobel e-Museum - Fritz Haber Biyografisi4 Aralık 2001 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
HABER - Fritz Haber hakkında biyografik bir film 16 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Fritz Haber'in yaşamından fotoğraflar2 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Fritz Haber'in kısa bir biyografisi, yazan Bretislav Friedrich 3 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Encyclopedia Britannica: Nobel Prizes - Fritz Haber 22 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Fritz Haber. "The Synthesis of Ammonia from its Elements", Nobel Lecture, 2 Haziran 1920 26 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .

[Hobbes-1] Hobbes, Nicholas (2003). Essential Militaria. Atlantic Books. .

[2] "...MDMA was actually first synthesized by Fritz Haber in 1892..." Ask Erowid. 17 Aralık 2015 tarihinde kaynağından .

[Benzenhöfer-3] Benzenhöfer, U. ve Passie, T. (2006): Zur Frühgeschichte von Ecstasy. In: Der Nervenarzt. Bd. 77, S. 95-99. PMID 16397805 PDF 18 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .

[4] ttp://www.nobel.se/chemistry/laureates/1918/haber-bio.html 4 Aralık 2001 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Fritz Haber'in Nobel sayfasındaki biyografisi

[5] (Rusça). 10 Kasım 2022. 30 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2022.