Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Güneyli Baptist Toplumu veya Güneyli Baptist Konvansiyonu (İngilizce Southern Baptist Convention), ABD merkezli, muhafazakâr ağırlıklı bir Hristiyan mezhebidir. Güneyli ismi, mezhebin kurulduğu ve kökleştiği Güney ABD'den gelir. Mezhep, ile kölelik sorunu dolayısıyla arasının açılması neticesinde ilk kez 1845'te Georgia'nın Augusta şehrinde bağımsız kilise olmuştur.
42 binden fazla kilisesi ve 16 milyondan fazla üyesiyle bugün dünyanın en büyük Baptist mezhebi ve ABD'deki en büyük Protestan gruptur. Güneyli Baptistler, halka açık suya daldırmalı vaftiz usulü ile din değiştirme eylemine çok önem veriyorlar ve ayrıca küçüklerin vaftiz edilmesine topluca karşı çıkıyorlar. Bu nedenle henüz olmamış küçükler istatistiksel verilerde üye sayısına dahil edilmiyor. GBK kiliseleri öğretide ve uygulamada Evanjelisttir. Her bir Baptist kilisesine özerklik tanıyan cemaatçi özerklik sisteminden dolayı İncil'in çeşitli yorumlarından kaynaklanan kendine özgü inançlarda çeşitlilik görülüyor. Tarih boyunca Baptistler kilise-devlet ayrımını ve inanç özgürlüğünü teşvik etme hususunda kilit konumda yer aldılar.
1940'lardan itibaren GBK bölgesel kimliğini kısmen yitirdi.Güney ABD'de hâlen çok yoğun olmakla birlikte Amerika boyunca 42 eyalette cemaatleri vardır.
Tarihçe
Amerika'ya geliş
Amerika'daki kolonilere yerleşen ilk Baptistlerin büyük kısmı onyedinci yüzyılda, farklı dinî görüşlerinden dolayı kraliyetin ve kilise devletinin verdiği sıkıntılardan kurtulmak amacıyla İngiltere'den geldi. ve Dr. John Clarke gibi kimi Baptistler 1630'larda New England'a göç ettiler.
Güney ABD’in en eski Baptist kilisesi olan 1682’de Peder liderliğinde Charleston, Güney Karolina’da örgütlendi. 1715’te Virginia kolonisinde ’ın dinî liderliğinde ve 1727’de Kuzey Karolina’da ’ın dinî liderliğinde birer Baptist kilisesi örgütlendi. 1740’larda Kuzey Karolina’da, Güney Karolina’da ve Virginia’da olmak üzere yaklaşık 300-400 üyeli yedi sekiz tane Baptist kilisesi vardı.
Amerikan İhtilali öncesi Virginia’da ve birçok güney kolonisinde Anglikan Kilisesi resmî kiliseydi ve aynen Büyük Britanya’da olduğu gibi vergilerden pay alıyordu. Anglikan Kilisesi, Güney’de Baptistlerin hızlı bir şekilde yayılmasına karşı durdu. Başta Virginia olmak üzere, Baptist vaizler hakkında, Anglikan kilisesi tarafından verilmiş bir yetkileri olmadan vaazlar vermek suretiyle "huzuru bozmak" gerekçesiyle kovuşturma açıldı. Patrick Henry ve James Madison’ın Baptist vaizleri savunması dünyada inanç özgürlüğü adına kayda değer bir gelişme sayılan Amerikan İhtilali’nden kısa bir süre önce gerçekleşmişti. Daha sonra Madison dinî özgürlüklerin anayasal güvence altına alınmasının önemine dair görüşlerini ortaya koydu ve bu görüşlerinin anayasada yer almasını sağladı. Bu nedenle, İhtilal gerçekleştiğinde Baptistler aktif birer vatansever olarak ihtilal girişiminde yer aldılar.
Kuruluş sancıları
1800’lerin ortalarına gelindiğinde, Kuzey’in sanayicileri, Batı’nın çiftçileri ve Güney’in büyük çiftlik sahibi çiftçileri arasında toplumsal, kültürel, ekonomik ve siyasi birçok farklılık baş gösterdi. Bunun neticesinde üç ayrı Baptist toplumu ortaya çıktı: , Vatani Görev Cemiyeti ve Güney’deki Baptistleri.
Kölelik, Baptistler arasında en ihtilaflı konuydu. Bağımsızlık Ayaklanması’ndan önce Güney’deki ilk Baptist ve Metodist Evanjelistler –Afroamerikanları da kapsayan- Tanrı huzurunda bütün insanların eşit olduğu tezini destekliyorlardı. Bu gruplar, sınıfsal ve ırksal ayrıma karşıydılar ve büyük çiftlik sahiplerinden köleliği kaldırmalarını istiyorlardı.
Baptistler Güney ABD’de sosyal konumlarını sağlamlaştırmak için mücadele ettiler. Neticede, yeni nesil Baptist vaizler topluma varlıklarını kabul ettirdiler. Zengin tabakaya kölelik sorunu hakkında kafa tutmak yerine İncil’i tercüme ederek İncil’in öğütlerinin hayata geçirilmesine uğraş verdiler. Ayaklanma’dan yaklaşık yirmi yıl sonrasına gelindiğinde vaizler kölelerin edilmesi için sahiplerine ricada bulunmayı bıraktı. Baptist din adamlarının birçoğu papazların da köle sahibi olma haklarını karumaktan yana bir tutuma büründü. Üç Yıllık Toplum ve Vatani Görev Cemiyeti ise kölelik hakkındaki tarafsızlıklarının sürdüğünü bildirdi.
Georgia Baptistleri Vatani Görev Cemiyeti’nin iddia ettiği üzere tarafsız olup olmadığını anlamak için bu topluluğa köle sahibi birisini Güney’de misyonerlik görevi için önerdi. Cemiyetin yönetim kurulu bu teklifi reddetti ve Güneyli Baptistler bunu haklarının ihlali olarak gördüler.
Amerikan Baptist Vatani Görev Cemiyeti’nin ABD’nin güney bölgesinden kadroya aldığı misyonerlerin sayısının diğer bölgelerden misyonerlerin sayısına oranla az oluşu Güney’deki kiliseleri rahatsız eden ikinci bir husus olarak ortaya çıktı. Bu durum, Cemiyet’in köle sahiplerini misyoner olarak atamamasının bir sonucu gibi görünüyordu.
Farklı bölgelerdeki Baptistler mezhepsel örgütlenme açısından da farklılaştı. Kuzeydeki Baptistler, yıllık görevlerini yapan bireylerden oluşan ve her bir topluluğun birer rahipliği olan gevşek yapıda bir yönetim biçimini tercih etti. Güney bölgelerdeki Baptist kiliseleri ise –bütünü örnek alan parçalar şeklinde kendini düzenleyen kiliselerden oluşan- daha merkezi bir yapılanmayı seçtiler ve çeşitli rahiplikler aynı mezhepsel örgütlenmenin çatısı altında toplandı.
GBT’nin kuruluşu
Kölelik kurumuna yönelik ulusal çaptaki eleştiriler sebebiyle Güneyli Baptistlerde gittikçe artan rahatsızlık ve huzursuzluk sonucunda Güneyli Baptisler ulusal Baptist örgütlerinden ayrıldılar ve Mayıs 1845’te Augusta, Georgia’da ’ni kurdular. Bu tarihi toplantıda yeni bir topluluk kurdular ve adını Güneyli Baptist Toplumu olarak belirlediler. Yeni topluluğun ilk başkanı olarak William Bullein Johnson’ı (1782-1862) seçtiler. William B. Johnson, 1841’de Üç Yıllık Toplum’un başkanlığını yürütmüştü.
Bölünme sonrasında yaşananlar ve ırkçılık konusundaki tutum
Beyazların üstünlüğünü ve kölelik kurumunu savunmaları neticesinde diğer Baptistlerden ayrılma kararının kalıcı etkileri uzun bir dönem boyunca devam etti. GBT’nin Vatani Görev Dairesi’nin 1968’de yaptığı bir araştırmanın sonuçları Güneyli Baptist cemaatler içinde sadece %11’lik bir kesimin Amerikan toplumunun Afrikalı köklerini kabul ettiğini ortaya koyuyordu.Afroamerikalılar beyazların denetim altına alma teşebbüslerinden uzak ve kendilerine has bir Amerikan Hristiyanlığı uygulamaya koymak amacıyla toplanmaya başladılar. Baptist mezhebi içinde kalmakla birlikte Afroamerikanlar kendi ayrı topluluklarını oluşturdular.
döneminde 1995’te GBT’de ırkçı köklerin terkedilmesi ve geçmişte köleliğin savunulmasından dolayı özür dilenmesi önergesi oylandı. Irkçılıktan ötürü pişmanlık ifade edilmesini isteyen bu önerge GBT mezhebinin ilk dönemlerinde ırkçılığın önemli bir rol oynadığına dair ilk resmi kabul sayılıyor. Bugün itibarıyla mezhep içerisinde etnik olarak çoğulcu kiliseler mevcut ise de hâlen Birleşik Devletler’de Baptist çoğunluğu eskinin köleci eyaletlerinden olan Baptistler oluşturuyorlar.
Baptistler | |
| Tarihsel Arka Plan | |
| Önemli kişiler | |
| | |
Tarihsel ihtilaflar
Güney Baptist Toplumu, tarihsel gelişimi boyunca iç çekişmelerin yaşandığı çeşitli dönemler geçirdi. Mezhebin hiyerarşik bir yönetim yapılanmasının olmayışından dolayı ihtilaflar cemiyetin tüm fertlerine yayıldı.
- . Bu grup daha sonra İncil Görevleri ve daha birçok bağımsız kilise örgütleri ile beraber ’ni kurdu.
- "Whitsitt tartışması" (1896-1899); profesörlerinden Dr. William H. Whitsitt bir teori ortaya attı, buna göre –kendilerine daha sonra Anabaptist denilecek olan- bir grup Anabaptist 1641’de suya daldırma yoluyla vaftiz uygulamasına geçene dek İngiliz Baptistler suya daldırma yoluyla vaftiz yapmamışlardı.
- "" olarak adlandırılan anlaşmazlık, ulusal çapta daha önce hiç olmadığı kadar dikkatleri üzerine çeken bir ihtilaf olarak görülüyor. Baptist önderlerinden diriliş hareketini Güneyli Baptist kardeşliğini parçalayan "bir tartışmadan çok daha ciddi" bir olay olarak değerlendirdi ve bu ihtilafla ilgili olarak "kendi kendine zarar veren, kavgacı ve tek taraflı ve kimi zaman hırçın bir karaktere bürünen bir düşmanlık" nitelemesinde bulundu. Güneyli Baptistler bu ihtilaf sonrasında iki büyük kutba ayrıldılar: Ilımlılar ve Muhafazakârlar. GBT elçilerinin (delegelerinin) yıllık toplantılarında yapılan oylamalara bakıldığında 1979’dan itibaren bütün Güneyli Baptist önderlerin muhafazakâr (muhaliflerin adlandırmasıyla "aşırı muhafazakâr") bir tutuma büründüğü söylenebilir.
Günümüz
GBT günümüzde bölgesel ve sınıfsal köklerinden çıkarak ABD’de ve küresel Hristiyan toplumunda büyük bir güce ulaştı. ABD’de her eyalette ve bölgede Güneyli Baptist cemaatleri mevcut, bununla birlikte mezhebin mensupları hâlen en yoğun olarak –topluluğun tarihsel kalesi konumundaki- Güney ABD’de yer alıyor.
Topluluğun ulusal kapsamda faaliyet gösteriyor olmasından yola çıkarak bazı üyeler isim değişikliği teklifinde bulundu. 2005’te GBT Yıllık Mitingi’nde topluluğun isminin bölgeselliği çağrıştıran Güneyli Baptist Toplumu yerine daha ulusal bir çağrışıma sahip Kuzey Amerika Baptist Toplumu ya da Kutsal Kitap Baptist Toplumu şeklinde değiştirilmesini önerdi. Öneriler reddedildi.
İstatistiki Veriler
Üyeler
GBT, Amerika Birleşik Devletleri çapında 44,000 kilisede toplam 16.6 milyon üyesi olduğunu beyan etmektedir. GBT'nin yaptığı bir iç araştırmanın ortaya koyduğu verilere göre, GBT'ye bağlı Baptistlerin %38'i (üyeler, konuklar ve -henüz üye sayılmayan- çocukların da sayıldığı 6.138.776 kişi) kiliselerdeki başlıca dinî faaliyetlerde yer alıyorlar.
| Yıl | Üyeler |
|---|---|
| 1845 | 350,000 |
| 1860 | 650,000 |
| 1875 | 1,260,000 |
| 1890 | 1,240,000 |
| 1905 | 1,900,000 |
| 1920 | 3,150,000 |
| 1935 | 4,480,000 |
| 1950 | 7,080,000 |
| 1965 | 10,780,000 |
| 1980 | 13,700,000 |
| 1995 | 15,400,000 |
| 2000 | 15,900,000 |
| 2005 | 16,600,000 |
| 2006 | 16,306,246 |
| 2007 | 16,266,920 |
| Kaynaklar | |
GBT, Amerika Birleşik Devletleri'nin 50 eyaletinin her yanında toplam 1.200 yerel dernek, 41 eyaletteki Baptist toplumları ve kardeşliklerle örgütlenmiş durumdadır. "İşbirliği Programı" çerçevesinde Güneyli Baptistler dünya çapında 10.000'den fazla misyoneri bünyesinde çalıştırmaktadır.
Üye Sayısında Nisbî Azalma
1990'dan günümüze kadarki kilise tutanaklarını ve bağımsız araştırmalar, GBT kiliselerinin üye sayısının Amerika Birleşik Devletleri nüfusuna oranla nisbî bir azalma gösterdiği görülmektedir. Topluluğun üye sayısı kurulduğu günden 2007'ye kadar daima sayısal artış gösterdi. 2007'de yaklaşık 40,000 kişilik bir üye sayısı azalışı tespit edildi. Buna ek olarak, topluluk içerisindeki vaftiz törenlerinin sayısı son sekiz yılın yedisinde hep azalış gösterdi ve 2008'de, 1987'den bu yana en düşük sayıya geriledi. Üye sayısındaki ve vaftiz sayısındaki bu azalış, GBT araştırmacıları tarafından topluluğun "gerileme dönemindeki bir mezhep" olarak nitelendirilmesini netice verdi. Eski GBT başkanı Frank Page'in tespitine göre, mezhepteki gerileme bu hızla devam ederse, 2030 yılı itibarıyla, GBT kiliselerinin yaklaşık yarısı kapılarına kilit vurmak zorunda kalacak. Bu veriler, GBT kiliselerini kapsayan son zamanlarda yapılmış bir araştırmayla doğrulanmış bulunuyor. Buna göre, GBT kiliselerinin %70'i -üye sayıları göz önüne alındığında- gerileme ya da durağanlaşma sürecine girmiş bulunuyor. GBT'nin Haziran 2008'deki yıllık genel kongresinde üye sayısındaki azalış konusu da ele alındı. Eski GBT araştırmacısı Curt Watke, Güneyli Baptist Toplumu'nun nüfusunun azalmasını dört sebebe bağlıyor; göçteki artış, Anglosakson (beyaz) ağırlıklı kiliselerdeki büyümenin gerilemesi, mevcut üye çoğunluğunun yaşlılardan oluşması ve kilise hayatında görev alan genç nesillerin oranının azalması.
Kaynakça ve notlar
- ^ a b c "Arşivlenmiş kopya". 27 Aralık 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2009.
- ^ . 28 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2009.
- ^ The Concise Oxford Dictionary of World Religions. "Southern Baptist Convention." http://encyclopedia.com/doc/1O101-SouthernBaptistConvention.html 26 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Baker, Robert A. "Southern Baptist Beginnings," 2001 Baptist History and Heritage Society. Online at: Baptist History 18 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ ’’Dictionary of Afro-American Slavery. Greenwood Press, 1997.
- ^ Christine Leigh Heyrman, Southern Cross: The Beginning of the Bible Belt, Chapel Hill: University of North Carolina Press, 1998, pp.10-18, 155
- ^ "The origins of the Southern Baptist Convention: a historiographical". 14 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2009.
- ^ The Baptist Encyclopedia. Edited by William Cathcart. 2 Vols. Rev. ed. Philadelphia: Louis H. Everts, 1883. Accessible online: http://www.wmcarey.edu/carey/staughton/triennial.htm 25 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Accessed 04–25–2007.
- ^ 1832’de kuruldu.
- ^ See http://www.encyclopedia.com/doc/1G1-94160891.html 14 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ McBeth, H. Leon. The Baptist Heritage: Four Centuries of Baptist Witness. Nashville: Broadman, 1987.
- ^ . 11 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2009.
- ^ The American Baptist Convention and the Civil Rights Movement: Rhetoric and Response, Dana Martin, 1999, page 44.
- ^ This Side of Heaven: Race, Ethnicity, and Christian Faith. Edited by Robert J. Priest and Alvaro L. Nieves. Oxford University Press, 2007, pp 275 and 339
- ^ Department of Geography and Meteorology, "Baptists as a Percentage of all Residents, 2000" 22 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . , Valparaiso, Indiana.
- ^ . 15 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2009.
- ^ Flick, David. "How Fundamentalist Myths Changed the SBC." Onine: http://www.baptistlife.com/flick/Kingmaker%20Myth.htm 29 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Accessed July 2, 2007
- ^ Dilday, Russell. Higher Ground: A Call for Christian Civility. Macon, Georgia: Smyth and Helwys, 2007. . was president of the Southwestern Baptist Theological Seminary from 1978 to 1994.
- ^ Humphreys, Fisher. The Way We Were: How Southern Baptist Theology Has Changed and What It Means to Us All. Macon, Georgia: Smyth & Helwys, 2002.
- ^ Bu ismin İngilizcesi Scriptural Baptist Convention dır ve kısaltması topluluğun mevcut isminin kısaltması ile aynıdır: SBC. İsmi teklif edenler bu özelliğine vurguda bulunmuşlarsa da bu isim de kabul görmemiştir.
- ^ "Southern Baptist Convention Tuesday Evening June 15, 1999". 6 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 6 Şubat 2009 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 13 Ocak 2009.
- ^ Historical Statistics of the U.S. (1976) series H805 (with 2005 estimate from Convention figures).
- ^ "Southern Baptist numbers, baptisms drop | ajc.com". 4 Ocak 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ocak 2009.
- ^ (PDF). 22 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2020.
- ^ (PDF). 28 Ekim 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2009.
- ^ . 30 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2020.
- ^ . 13 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2016.
- ^ a b . 12 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2009.
- ^ . 15 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Ocak 2009.
Dış bağlantılar
- Topluluğun resmi sitesi (İngilizce) 6 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Southern Baptist Historical Library and Archives 30 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Baptist İlahiyatı (İngilizce) 26 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Guneyli Baptist Toplumu veya Guneyli Baptist Konvansiyonu Ingilizce Southern Baptist Convention ABD merkezli muhafazakar agirlikli bir Hristiyan mezhebidir Guneyli ismi mezhebin kuruldugu ve koklestigi Guney ABD den gelir Mezhep ile kolelik sorunu dolayisiyla arasinin acilmasi neticesinde ilk kez 1845 te Georgia nin Augusta sehrinde bagimsiz kilise olmustur 42 binden fazla kilisesi ve 16 milyondan fazla uyesiyle bugun dunyanin en buyuk Baptist mezhebi ve ABD deki en buyuk Protestan gruptur Guneyli Baptistler halka acik suya daldirmali vaftiz usulu ile din degistirme eylemine cok onem veriyorlar ve ayrica kucuklerin vaftiz edilmesine topluca karsi cikiyorlar Bu nedenle henuz olmamis kucukler istatistiksel verilerde uye sayisina dahil edilmiyor GBK kiliseleri ogretide ve uygulamada Evanjelisttir Her bir Baptist kilisesine ozerklik taniyan cemaatci ozerklik sisteminden dolayi Incil in cesitli yorumlarindan kaynaklanan kendine ozgu inanclarda cesitlilik goruluyor Tarih boyunca Baptistler kilise devlet ayrimini ve inanc ozgurlugunu tesvik etme hususunda kilit konumda yer aldilar 1940 lardan itibaren GBK bolgesel kimligini kismen yitirdi Guney ABD de halen cok yogun olmakla birlikte Amerika boyunca 42 eyalette cemaatleri vardir TarihceAmerika ya gelis Amerika daki kolonilere yerlesen ilk Baptistlerin buyuk kismi onyedinci yuzyilda farkli dini goruslerinden dolayi kraliyetin ve kilise devletinin verdigi sikintilardan kurtulmak amaciyla Ingiltere den geldi ve Dr John Clarke gibi kimi Baptistler 1630 larda New England a goc ettiler Guney ABD in en eski Baptist kilisesi olan 1682 de Peder liderliginde Charleston Guney Karolina da orgutlendi 1715 te Virginia kolonisinde in dini liderliginde ve 1727 de Kuzey Karolina da in dini liderliginde birer Baptist kilisesi orgutlendi 1740 larda Kuzey Karolina da Guney Karolina da ve Virginia da olmak uzere yaklasik 300 400 uyeli yedi sekiz tane Baptist kilisesi vardi Amerikan Ihtilali oncesi Virginia da ve bircok guney kolonisinde Anglikan Kilisesi resmi kiliseydi ve aynen Buyuk Britanya da oldugu gibi vergilerden pay aliyordu Anglikan Kilisesi Guney de Baptistlerin hizli bir sekilde yayilmasina karsi durdu Basta Virginia olmak uzere Baptist vaizler hakkinda Anglikan kilisesi tarafindan verilmis bir yetkileri olmadan vaazlar vermek suretiyle huzuru bozmak gerekcesiyle kovusturma acildi Patrick Henry ve James Madison in Baptist vaizleri savunmasi dunyada inanc ozgurlugu adina kayda deger bir gelisme sayilan Amerikan Ihtilali nden kisa bir sure once gerceklesmisti Daha sonra Madison dini ozgurluklerin anayasal guvence altina alinmasinin onemine dair goruslerini ortaya koydu ve bu goruslerinin anayasada yer almasini sagladi Bu nedenle Ihtilal gerceklestiginde Baptistler aktif birer vatansever olarak ihtilal girisiminde yer aldilar Kurulus sancilari 1800 lerin ortalarina gelindiginde Kuzey in sanayicileri Bati nin ciftcileri ve Guney in buyuk ciftlik sahibi ciftcileri arasinda toplumsal kulturel ekonomik ve siyasi bircok farklilik bas gosterdi Bunun neticesinde uc ayri Baptist toplumu ortaya cikti Vatani Gorev Cemiyeti ve Guney deki Baptistleri Kolelik Baptistler arasinda en ihtilafli konuydu Bagimsizlik Ayaklanmasi ndan once Guney deki ilk Baptist ve Metodist Evanjelistler Afroamerikanlari da kapsayan Tanri huzurunda butun insanlarin esit oldugu tezini destekliyorlardi Bu gruplar sinifsal ve irksal ayrima karsiydilar ve buyuk ciftlik sahiplerinden koleligi kaldirmalarini istiyorlardi Baptistler Guney ABD de sosyal konumlarini saglamlastirmak icin mucadele ettiler Neticede yeni nesil Baptist vaizler topluma varliklarini kabul ettirdiler Zengin tabakaya kolelik sorunu hakkinda kafa tutmak yerine Incil i tercume ederek Incil in ogutlerinin hayata gecirilmesine ugras verdiler Ayaklanma dan yaklasik yirmi yil sonrasina gelindiginde vaizler kolelerin edilmesi icin sahiplerine ricada bulunmayi birakti Baptist din adamlarinin bircogu papazlarin da kole sahibi olma haklarini karumaktan yana bir tutuma burundu Uc Yillik Toplum ve Vatani Gorev Cemiyeti ise kolelik hakkindaki tarafsizliklarinin surdugunu bildirdi Georgia Baptistleri Vatani Gorev Cemiyeti nin iddia ettigi uzere tarafsiz olup olmadigini anlamak icin bu topluluga kole sahibi birisini Guney de misyonerlik gorevi icin onerdi Cemiyetin yonetim kurulu bu teklifi reddetti ve Guneyli Baptistler bunu haklarinin ihlali olarak gorduler Amerikan Baptist Vatani Gorev Cemiyeti nin ABD nin guney bolgesinden kadroya aldigi misyonerlerin sayisinin diger bolgelerden misyonerlerin sayisina oranla az olusu Guney deki kiliseleri rahatsiz eden ikinci bir husus olarak ortaya cikti Bu durum Cemiyet in kole sahiplerini misyoner olarak atamamasinin bir sonucu gibi gorunuyordu Farkli bolgelerdeki Baptistler mezhepsel orgutlenme acisindan da farklilasti Kuzeydeki Baptistler yillik gorevlerini yapan bireylerden olusan ve her bir toplulugun birer rahipligi olan gevsek yapida bir yonetim bicimini tercih etti Guney bolgelerdeki Baptist kiliseleri ise butunu ornek alan parcalar seklinde kendini duzenleyen kiliselerden olusan daha merkezi bir yapilanmayi sectiler ve cesitli rahiplikler ayni mezhepsel orgutlenmenin catisi altinda toplandi GBT nin kurulusu Kolelik kurumuna yonelik ulusal captaki elestiriler sebebiyle Guneyli Baptistlerde gittikce artan rahatsizlik ve huzursuzluk sonucunda Guneyli Baptisler ulusal Baptist orgutlerinden ayrildilar ve Mayis 1845 te Augusta Georgia da ni kurdular Bu tarihi toplantida yeni bir topluluk kurdular ve adini Guneyli Baptist Toplumu olarak belirlediler Yeni toplulugun ilk baskani olarak William Bullein Johnson i 1782 1862 sectiler William B Johnson 1841 de Uc Yillik Toplum un baskanligini yurutmustu Bolunme sonrasinda yasananlar ve irkcilik konusundaki tutum Beyazlarin ustunlugunu ve kolelik kurumunu savunmalari neticesinde diger Baptistlerden ayrilma kararinin kalici etkileri uzun bir donem boyunca devam etti GBT nin Vatani Gorev Dairesi nin 1968 de yaptigi bir arastirmanin sonuclari Guneyli Baptist cemaatler icinde sadece 11 lik bir kesimin Amerikan toplumunun Afrikali koklerini kabul ettigini ortaya koyuyordu Afroamerikalilar beyazlarin denetim altina alma tesebbuslerinden uzak ve kendilerine has bir Amerikan Hristiyanligi uygulamaya koymak amaciyla toplanmaya basladilar Baptist mezhebi icinde kalmakla birlikte Afroamerikanlar kendi ayri topluluklarini olusturdular doneminde 1995 te GBT de irkci koklerin terkedilmesi ve gecmiste koleligin savunulmasindan dolayi ozur dilenmesi onergesi oylandi Irkciliktan oturu pismanlik ifade edilmesini isteyen bu onerge GBT mezhebinin ilk donemlerinde irkciligin onemli bir rol oynadigina dair ilk resmi kabul sayiliyor Bugun itibariyla mezhep icerisinde etnik olarak cogulcu kiliseler mevcut ise de halen Birlesik Devletler de Baptist cogunlugu eskinin koleci eyaletlerinden olan Baptistler olusturuyorlar Baptistler serisiTarihsel Arka Plan Hristiyanlik CemaatcilikOnemli kisiler Charles Haddon SpurgeonBu kutu goruntuletartisdegistir Tarihsel ihtilaflar Guney Baptist Toplumu tarihsel gelisimi boyunca ic cekismelerin yasandigi cesitli donemler gecirdi Mezhebin hiyerarsik bir yonetim yapilanmasinin olmayisindan dolayi ihtilaflar cemiyetin tum fertlerine yayildi Bu grup daha sonra Incil Gorevleri ve daha bircok bagimsiz kilise orgutleri ile beraber ni kurdu Whitsitt tartismasi 1896 1899 profesorlerinden Dr William H Whitsitt bir teori ortaya atti buna gore kendilerine daha sonra Anabaptist denilecek olan bir grup Anabaptist 1641 de suya daldirma yoluyla vaftiz uygulamasina gecene dek Ingiliz Baptistler suya daldirma yoluyla vaftiz yapmamislardi olarak adlandirilan anlasmazlik ulusal capta daha once hic olmadigi kadar dikkatleri uzerine ceken bir ihtilaf olarak goruluyor Baptist onderlerinden dirilis hareketini Guneyli Baptist kardesligini parcalayan bir tartismadan cok daha ciddi bir olay olarak degerlendirdi ve bu ihtilafla ilgili olarak kendi kendine zarar veren kavgaci ve tek tarafli ve kimi zaman hircin bir karaktere burunen bir dusmanlik nitelemesinde bulundu Guneyli Baptistler bu ihtilaf sonrasinda iki buyuk kutba ayrildilar Ilimlilar ve Muhafazakarlar GBT elcilerinin delegelerinin yillik toplantilarinda yapilan oylamalara bakildiginda 1979 dan itibaren butun Guneyli Baptist onderlerin muhafazakar muhaliflerin adlandirmasiyla asiri muhafazakar bir tutuma burundugu soylenebilir Gunumuz GBT gunumuzde bolgesel ve sinifsal koklerinden cikarak ABD de ve kuresel Hristiyan toplumunda buyuk bir guce ulasti ABD de her eyalette ve bolgede Guneyli Baptist cemaatleri mevcut bununla birlikte mezhebin mensuplari halen en yogun olarak toplulugun tarihsel kalesi konumundaki Guney ABD de yer aliyor Beyaz Saray da Oval Ofis te donemin ABD baskani George W Bush Guneyli Baptist yonetimi ile gorusuyor Soldan saga George W Bush Dr Dr ve karisi Toplulugun ulusal kapsamda faaliyet gosteriyor olmasindan yola cikarak bazi uyeler isim degisikligi teklifinde bulundu 2005 te GBT Yillik Mitingi nde toplulugun isminin bolgeselligi cagristiran Guneyli Baptist Toplumu yerine daha ulusal bir cagrisima sahip Kuzey Amerika Baptist Toplumu ya da Kutsal Kitap Baptist Toplumu seklinde degistirilmesini onerdi Oneriler reddedildi Istatistiki VerilerUyeler GBT Amerika Birlesik Devletleri capinda 44 000 kilisede toplam 16 6 milyon uyesi oldugunu beyan etmektedir GBT nin yaptigi bir ic arastirmanin ortaya koydugu verilere gore GBT ye bagli Baptistlerin 38 i uyeler konuklar ve henuz uye sayilmayan cocuklarin da sayildigi 6 138 776 kisi kiliselerdeki baslica dini faaliyetlerde yer aliyorlar Yil Uyeler1845 350 0001860 650 0001875 1 260 0001890 1 240 0001905 1 900 0001920 3 150 0001935 4 480 0001950 7 080 0001965 10 780 0001980 13 700 0001995 15 400 0002000 15 900 0002005 16 600 0002006 16 306 2462007 16 266 920Kaynaklar GBT Amerika Birlesik Devletleri nin 50 eyaletinin her yaninda toplam 1 200 yerel dernek 41 eyaletteki Baptist toplumlari ve kardesliklerle orgutlenmis durumdadir Isbirligi Programi cercevesinde Guneyli Baptistler dunya capinda 10 000 den fazla misyoneri bunyesinde calistirmaktadir Uye Sayisinda Nisbi Azalma 1990 dan gunumuze kadarki kilise tutanaklarini ve bagimsiz arastirmalar GBT kiliselerinin uye sayisinin Amerika Birlesik Devletleri nufusuna oranla nisbi bir azalma gosterdigi gorulmektedir Toplulugun uye sayisi kuruldugu gunden 2007 ye kadar daima sayisal artis gosterdi 2007 de yaklasik 40 000 kisilik bir uye sayisi azalisi tespit edildi Buna ek olarak topluluk icerisindeki vaftiz torenlerinin sayisi son sekiz yilin yedisinde hep azalis gosterdi ve 2008 de 1987 den bu yana en dusuk sayiya geriledi Uye sayisindaki ve vaftiz sayisindaki bu azalis GBT arastirmacilari tarafindan toplulugun gerileme donemindeki bir mezhep olarak nitelendirilmesini netice verdi Eski GBT baskani Frank Page in tespitine gore mezhepteki gerileme bu hizla devam ederse 2030 yili itibariyla GBT kiliselerinin yaklasik yarisi kapilarina kilit vurmak zorunda kalacak Bu veriler GBT kiliselerini kapsayan son zamanlarda yapilmis bir arastirmayla dogrulanmis bulunuyor Buna gore GBT kiliselerinin 70 i uye sayilari goz onune alindiginda gerileme ya da duraganlasma surecine girmis bulunuyor GBT nin Haziran 2008 deki yillik genel kongresinde uye sayisindaki azalis konusu da ele alindi Eski GBT arastirmacisi Curt Watke Guneyli Baptist Toplumu nun nufusunun azalmasini dort sebebe bagliyor gocteki artis Anglosakson beyaz agirlikli kiliselerdeki buyumenin gerilemesi mevcut uye cogunlugunun yaslilardan olusmasi ve kilise hayatinda gorev alan genc nesillerin oraninin azalmasi Kaynakca ve notlar a b c Arsivlenmis kopya 27 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2009 28 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Ocak 2009 The Concise Oxford Dictionary of World Religions Southern Baptist Convention http encyclopedia com doc 1O101 SouthernBaptistConvention html 26 Eylul 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Baker Robert A Southern Baptist Beginnings 2001 Baptist History and Heritage Society Online at Baptist History 18 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dictionary of Afro American Slavery Greenwood Press 1997 ISBN 0 275 95799 3 Christine Leigh Heyrman Southern Cross The Beginning of the Bible Belt Chapel Hill University of North Carolina Press 1998 pp 10 18 155 The origins of the Southern Baptist Convention a historiographical 14 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2009 The Baptist Encyclopedia Edited by William Cathcart 2 Vols Rev ed Philadelphia Louis H Everts 1883 Accessible online http www wmcarey edu carey staughton triennial htm 25 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Accessed 04 25 2007 1832 de kuruldu See http www encyclopedia com doc 1G1 94160891 html 14 Mayis 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde McBeth H Leon The Baptist Heritage Four Centuries of Baptist Witness Nashville Broadman 1987 11 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Ocak 2009 The American Baptist Convention and the Civil Rights Movement Rhetoric and Response Dana Martin 1999 page 44 This Side of Heaven Race Ethnicity and Christian Faith Edited by Robert J Priest and Alvaro L Nieves Oxford University Press 2007 pp 275 and 339 Department of Geography and Meteorology Baptists as a Percentage of all Residents 2000 22 Mayis 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Valparaiso Indiana 15 Subat 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Ocak 2009 Flick David How Fundamentalist Myths Changed the SBC Onine http www baptistlife com flick Kingmaker 20Myth htm 29 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Accessed July 2 2007 Dilday Russell Higher Ground A Call for Christian Civility Macon Georgia Smyth and Helwys 2007 ISBN 1 57312 469 9 was president of the Southwestern Baptist Theological Seminary from 1978 to 1994 Humphreys Fisher The Way We Were How Southern Baptist Theology Has Changed and What It Means to Us All Macon Georgia Smyth amp Helwys 2002 ISBN 1 57312 376 5 Bu ismin Ingilizcesi Scriptural Baptist Convention dir ve kisaltmasi toplulugun mevcut isminin kisaltmasi ile aynidir SBC Ismi teklif edenler bu ozelligine vurguda bulunmuslarsa da bu isim de kabul gormemistir Southern Baptist Convention Tuesday Evening June 15 1999 6 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2009 Arsivlenmis kopya PDF 6 Subat 2009 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 13 Ocak 2009 Historical Statistics of the U S 1976 series H805 with 2005 estimate from Convention figures Southern Baptist numbers baptisms drop ajc com 4 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Ocak 2009 PDF 22 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Mart 2020 PDF 28 Ekim 2008 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 28 Ocak 2009 30 Nisan 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Mart 2020 13 Ocak 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ocak 2016 a b 12 Ekim 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Ocak 2009 15 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Ocak 2009 Arsivlenmis kopya 28 Agustos 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Ocak 2009 Dis baglantilarToplulugun resmi sitesi Ingilizce 6 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Southern Baptist Historical Library and Archives 30 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Baptist Ilahiyati Ingilizce 26 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde