Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gacallar ya da Müslüman Gagavuzlar; asıl Gacallar Balkanlar'da kuzeydoğu Bulgaristan'ın Deliorman bölgesinde ve çevresinde, sanal Gacallar ise Türkiye'nin Doğu Trakya bölgesinde yaşayan bir Türk topluluğudur.
Gacal tanımının etimolojisi
Gacal tanımı, modern Bulgarca'da korunmuş Ön Bulgarca kökenli kelimelerden biridir ve çok eskiden Kafkasya'da yabancı toplulukları adlandırmak için kullanılan gazalo kelimesinden türemiştir.
Gacallar'ın kökeni
Gacallar'ın, Deliorman bölgesinde yaşamış Osmanlı öncesi bir topluluk oldukları ve Gagavuzlar ile aynı kökenden geldikleri üzerinde durulmaktadır.
En yaygın teoriye göre Gacallar, Tuna Bulgar Devleti'ni kuran Ön Bulgar'ın torunlarıdır ve Osmanlı'dan önce Gagavuzlar gibi Hristiyan'dılar.
Diğer bir hipoteze göre Gacallar, Balkanlar'a Osmanlılar'dan önce gelmiş Kuman, Uz ve Peçenek Türkleri'nin bakiyeleridir. "Manav" Türkleriyle Benzeşen Şive ve Kültürleri Vardır.
Gacalların dili
Gacal dili, Türk yazı dili ile Gagavuz yazı dili arasında geçiş özelliği göstermektedir. UNESCO'nun yayımladığı "Tehlike Altındaki Dünya Dillerinin Etkileşimli Atlası"nda Deliorman Gacalları'nın dili Gagavuzca'nın bir diyalekti olarak gösterilmektedir.
Gacal yerleşimleri
Asıl Gacallar, kuzeydoğu Bulgaristan'ın Deliorman bölgesinde yaşasalarda, 93 Harbi neticesinde Deliorman bölgesinden Doğu Trakya'ya Gacal göçleri olmuştur, dolayısıyla az da olsa Türkiye'nin Trakya bölgesinde de Asıl Gacal yerleşimleri bulunmaktadır ve toplam nüfuslarının 14 bin civarında olduğu tahmin edilmektedir.
"Asıl Gacallar" ve "Sanal Gacallar"
Doğu Trakya ağzında "gacal" tanımının "yerli" anlamında kullanılması Asıl Gacallar ile Sanal Gacallar'ı birbirinden ayırt etme konusunda karışıklığa neden oluyor.
Asıl Gacal tanımı, Türkiye-Yunanistan nüfus mübadelesi'nden önce, yani Doğu Trakya'da çoğunluğu Rum-Hristiyan nüfusun oluşturduğu dönemde, 93 Harbi neticesinde Bulgaristan'ın Deliorman bölgesinden Doğu Trakya'ya göç etmiş olan ve etnik açıdan da Gacal olan Müslüman nüfus için kullanılırken, Sanal Gacal tanımı, Balkanların çeşitli bölgelerinden, Doğu Trakya'da Rum-Hristiyan nüfusun çoğunluğu teşkil ettiği dönemde, bölgeye (Doğu Trakya'ya) Göçmen olarak yerleşmiş Pomak, , Yörük ve ya Tatar asıllı olan, ancak Doğu Trakya'ya yerleşen ilk Müslüman nüfus olmalarından dolayı Balkanların diğer yerlerinden Doğu Trakya'ya sonradan yerleşen Göçmenler tarafından yerli anlamında "gacal" olarak adlandırılan ve etnik açıdan Gacal olmayan Müslüman nüfus için kullanılmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "What does gajal mean?". www.definitions.net (İngilizce). 28 Aralık 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Aralık 2020.
- ^ a b c . www.balkanlar.net. 11 Şubat 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2020.
- ^ . groznijat.tripod.com. 22 Temmuz 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2020.
- ^ a b . www.trakyanet.com. 19 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2020.
- ^ “Bizans Ordusunda Ücretli Türk Askerler (XI.-XII. Yüzyıllar)”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S. 25, 2009, s. 53-69.
- ^ “Batı Anadolu’daki Türk Yayılışına Karşı Bizans İmparatorluğu’nun Kuman-Alan Topluluklarını Balkanlardan Anadolu’ya Nakletmesi”
- ^ “IV. Haçlı Seferi’nin Ardından Batı Anadolu’da Mücadele Eden İki Rakip: İstanbul Latin Krallığı ve İznik İmparatorluğu”, Cihannüma Tarih ve Coğrafya Araştırmaları Dergisi, S.1., Temmuz, 2015, s. 9-25.
- ^ The Late Byzantine Army Arms and Society 1204-1453, University of Pennsylvania Press, Philedelphia, 1992
- ^ BASKICI, M. Murat, Bizans Döneminde Anadolu İktisadi ve Sosyal Yapı (900-1261), 2. Baskı, Phoneix Yayınevi, Ankara, 2009.
- ^ BELDİCEANU-STEİNHERR, Irene, “Bitinya’da Gayrimüslim Nüfus (14. Yüzyılın ikinci yarısı- 15. Yüzyılın ilk yarısı)”, Osmanlı Beyliği 1300-1389, ed. Elizabeth A. Zacharıadou, çev. Gül Çağalı Güven, İsmail Yergun, Tülin Altınova, 2. Baskı, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 1997, s. 8-22.
- ^ GOLUBOVSKİY, P.V., Peçenegi, Torki i Polovtsı Rus i Step Do Naşestviya Tatar, Veçe, Moskva, 2011.
- ^ Bizans’ın Son Yüzyılları 1261-1453, çev. Bilge Umar, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2016.
- ^ ÖZTÜRK, Meriç T., The Provıncıal Arıstocracy In Byzantine Asia Minor (1081-1261), Boğaziçi Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2013.
- ^ VASARY, Istvan, Kumanlar ve Tatarlar Osmanlı Öncesi Balkanlar’da Doğulu Askerler (1185-1365), 2. Baskı, çev. Ali Cevat Akkoyunlu, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2015.
- ^ WOLF, Robert Lee, “The Latın Empire Of Constantinople 1204-1261”, A History Of The Crusaders, Volume II Later Crusades (1189-1311), General ed. Kenneth M. Setton, ed. By. Robert Lee Wolf and Harry W. Hazard, The Unıversıty Of Wısconsın Press, Madıson, Milwaukee and London, 1969, s. 187-233.
- ^ “A Broken Miror: The Kıpçak World In The Thırteenth Century”, The Other Europe ın the Middle Ages, Avars, Bulgars, Khazars and Cumans, ed. By. Florin Curta, Roman Kovalev, Brill, Leiden-Boston, 2008, s. 379-412.
- ^ KEÇİŞ, Murat, “XIII.-XIV. Yüzyıl Bizans ve İslam Kaynaklarına Göre Kuzeybatı Anadolu Yol Ağları”, Belleten, C. LXXVII, S. 280, 2013, Ankara, s. 849-874
- ^ . 5 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Özdemir, Mustafa (2017). "14-17. yüzyıllar arasında Anadolu'ya gelen Türk göçleri ve Anadolu'nun doğusunda meydana gelen demografik değişmeler". Anka Uluslararası Kültür Sanat Edebiyat ve Eğitim Bilimleri Dergisi. 5 (12): 51-76.
- ^ "ANADOLU'DA SON TÜRK İSKÂNI: İZNİK İMPARATORLUĞU'NDA KUMAN-KIPÇAKLAR VE YALOVA KAZIMİYE (YORTAN) İLE ELMALIK (SARUHANLI) KÖYLERİNDEKİ VARLIKLARI". 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Haziran 2022.
- ^ . www.unesco.org. 11 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2020.
- ^ "gacal - Vikisözlük". tr.wiktionary.org. 28 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gacallar ya da Musluman Gagavuzlar asil Gacallar Balkanlar da kuzeydogu Bulgaristan in Deliorman bolgesinde ve cevresinde sanal Gacallar ise Turkiye nin Dogu Trakya bolgesinde yasayan bir Turk toplulugudur Gacal taniminin etimolojisiGacal tanimi modern Bulgarca da korunmus On Bulgarca kokenli kelimelerden biridir ve cok eskiden Kafkasya da yabanci topluluklari adlandirmak icin kullanilan gazalo kelimesinden turemistir Gacallar in kokeniGacallar in Deliorman bolgesinde yasamis Osmanli oncesi bir topluluk olduklari ve Gagavuzlar ile ayni kokenden geldikleri uzerinde durulmaktadir En yaygin teoriye gore Gacallar Tuna Bulgar Devleti ni kuran On Bulgar in torunlaridir ve Osmanli dan once Gagavuzlar gibi Hristiyan dilar Diger bir hipoteze gore Gacallar Balkanlar a Osmanlilar dan once gelmis Kuman Uz ve Pecenek Turkleri nin bakiyeleridir Manav Turkleriyle Benzesen Sive ve Kulturleri Vardir Gacallarin diliGacal dili Turk yazi dili ile Gagavuz yazi dili arasinda gecis ozelligi gostermektedir UNESCO nun yayimladigi Tehlike Altindaki Dunya Dillerinin Etkilesimli Atlasi nda Deliorman Gacallari nin dili Gagavuzca nin bir diyalekti olarak gosterilmektedir Gacal yerlesimleriAsil Gacallar kuzeydogu Bulgaristan in Deliorman bolgesinde yasasalarda 93 Harbi neticesinde Deliorman bolgesinden Dogu Trakya ya Gacal gocleri olmustur dolayisiyla az da olsa Turkiye nin Trakya bolgesinde de Asil Gacal yerlesimleri bulunmaktadir ve toplam nufuslarinin 14 bin civarinda oldugu tahmin edilmektedir Asil Gacallar ve Sanal Gacallar Dogu Trakya agzinda gacal taniminin yerli anlaminda kullanilmasi Asil Gacallar ile Sanal Gacallar i birbirinden ayirt etme konusunda karisikliga neden oluyor Asil Gacal tanimi Turkiye Yunanistan nufus mubadelesi nden once yani Dogu Trakya da cogunlugu Rum Hristiyan nufusun olusturdugu donemde 93 Harbi neticesinde Bulgaristan in Deliorman bolgesinden Dogu Trakya ya goc etmis olan ve etnik acidan da Gacal olan Musluman nufus icin kullanilirken Sanal Gacal tanimi Balkanlarin cesitli bolgelerinden Dogu Trakya da Rum Hristiyan nufusun cogunlugu teskil ettigi donemde bolgeye Dogu Trakya ya Gocmen olarak yerlesmis Pomak Yoruk ve ya Tatar asilli olan ancak Dogu Trakya ya yerlesen ilk Musluman nufus olmalarindan dolayi Balkanlarin diger yerlerinden Dogu Trakya ya sonradan yerlesen Gocmenler tarafindan yerli anlaminda gacal olarak adlandirilan ve etnik acidan Gacal olmayan Musluman nufus icin kullanilmaktadir Ayrica bakinizGagavuzlar Necatiye Havsa Suleymaniye UzunkopruKaynakca What does gajal mean www definitions net Ingilizce 28 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Aralik 2020 a b c www balkanlar net 11 Subat 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Aralik 2020 groznijat tripod com 22 Temmuz 2001 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Aralik 2020 a b www trakyanet com 19 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Aralik 2020 Bizans Ordusunda Ucretli Turk Askerler XI XII Yuzyillar Selcuk Universitesi Turkiyat Arastirmalari Dergisi S 25 2009 s 53 69 Bati Anadolu daki Turk Yayilisina Karsi Bizans Imparatorlugu nun Kuman Alan Topluluklarini Balkanlardan Anadolu ya Nakletmesi IV Hacli Seferi nin Ardindan Bati Anadolu da Mucadele Eden Iki Rakip Istanbul Latin Kralligi ve Iznik Imparatorlugu Cihannuma Tarih ve Cografya Arastirmalari Dergisi S 1 Temmuz 2015 s 9 25 The Late Byzantine Army Arms and Society 1204 1453 University of Pennsylvania Press Philedelphia 1992 BASKICI M Murat Bizans Doneminde Anadolu Iktisadi ve Sosyal Yapi 900 1261 2 Baski Phoneix Yayinevi Ankara 2009 BELDICEANU STEINHERR Irene Bitinya da Gayrimuslim Nufus 14 Yuzyilin ikinci yarisi 15 Yuzyilin ilk yarisi Osmanli Beyligi 1300 1389 ed Elizabeth A Zachariadou cev Gul Cagali Guven Ismail Yergun Tulin Altinova 2 Baski Tarih Vakfi Yurt Yayinlari Istanbul 1997 s 8 22 GOLUBOVSKIY P V Pecenegi Torki i Polovtsi Rus i Step Do Nasestviya Tatar Vece Moskva 2011 Bizans in Son Yuzyillari 1261 1453 cev Bilge Umar Turkiye Is Bankasi Kultur Yayinlari Istanbul 2016 OZTURK Meric T The Provincial Aristocracy In Byzantine Asia Minor 1081 1261 Bogazici Universitesi Yayinlanmamis Yuksek Lisans Tezi Istanbul 2013 VASARY Istvan Kumanlar ve Tatarlar Osmanli Oncesi Balkanlar da Dogulu Askerler 1185 1365 2 Baski cev Ali Cevat Akkoyunlu Yapi Kredi Yayinlari Istanbul 2015 WOLF Robert Lee The Latin Empire Of Constantinople 1204 1261 A History Of The Crusaders Volume II Later Crusades 1189 1311 General ed Kenneth M Setton ed By Robert Lee Wolf and Harry W Hazard The University Of Wisconsin Press Madison Milwaukee and London 1969 s 187 233 A Broken Miror The Kipcak World In The Thirteenth Century The Other Europe in the Middle Ages Avars Bulgars Khazars and Cumans ed By Florin Curta Roman Kovalev Brill Leiden Boston 2008 s 379 412 KECIS Murat XIII XIV Yuzyil Bizans ve Islam Kaynaklarina Gore Kuzeybati Anadolu Yol Aglari Belleten C LXXVII S 280 2013 Ankara s 849 874 5 Mart 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Ozdemir Mustafa 2017 14 17 yuzyillar arasinda Anadolu ya gelen Turk gocleri ve Anadolu nun dogusunda meydana gelen demografik degismeler Anka Uluslararasi Kultur Sanat Edebiyat ve Egitim Bilimleri Dergisi 5 12 51 76 ANADOLU DA SON TURK ISKANI IZNIK IMPARATORLUGU NDA KUMAN KIPCAKLAR VE YALOVA KAZIMIYE YORTAN ILE ELMALIK SARUHANLI KOYLERINDEKI VARLIKLARI 19 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Haziran 2022 www unesco org 11 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Aralik 2020 gacal Vikisozluk tr wiktionary org 28 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Aralik 2020