Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Galanthus elwesii, Amaryllidaceae familyasına bağlı bir kardelen türüdür.
| Galanthus elwesii | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| Korunma durumu | |||||||||||||||
 Durumu belirsiz (IUCN 3.1) | |||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Galanthus elwesii Hook.f., Bot. Mag. 101: t. 6166 (1875). | |||||||||||||||
Tanımlama
Galanthus elwesii 25 cm büyüyebilir. Soğanı 2 ila 3 cm çapında ve küresel ila ovoiddir. Doğrusal, küt, mavi yeşil renkli iki yaprak çıkarır. Çiçekler küresel, beyaz, sarkık, 2 ila 3 cm uzunluğunda, katı ve sivri uçlu bir sapın ucunda tek olarak görülür. Dıştaki tepaller oblanseolat, içtekiler ise emarginat ve daha kısadır. Tabana doğru konik, apikal ve bazal yeşil lekelidir. Kapsül genişçe elipsoid ila küresel, 10 ila 20 mm uzunluğunda ve 10 ila 20 mm genişliğindedir. Şubat ve Nisan ayları arasında kayalık, çalılık ve ormanlık alanların açıklıklarında görülür.
Ayrım
İç tepal segmentlerinin dış yüzünde uçta tek ya da uçta ve tabanda iki leke bulunur, uçta tek renklenme durumunda renklenme segmentin yarısını geçebilir, uçta ve tabanda iki leke durumunda birleşmiş tek leke görülebilir; yapraklar bazen spiral kıvrılır. Bu özellikleriyle diğer Galanthus taksonlarından ayrılır.
Coğrafi dağılım bilgileri
Galanthus elwesii'nin doğal yelpazesi Anadolu'dan Ege Adalarına, Balkan dağlarına ve Karadeniz kıyısının kuzeybatı kısmına kadar uzanır. Dağılımının doğu kesiminde, bu tür batı kesiminden daha nadirdir. Romanya'da, Dobrodgea yaylasında sadece bir bölgeden bilinmektedir. Moldova'da, sadece Gagausia, Komratsky bölgesinde bir bölgeden de bilinmektedir. Ukrayna'da, Bessarabia yaylalarında ve Karadeniz ovaları, Odeska ve Mykolaivska bölgelerinin yakınında bulunan Galanthus elwesii'nin 13 lokalitesi olduğu rapor edilmiştir, ancak bu popülasyonlar tam doğrulama gerektirir.
Nüfus bilgileri
Sırbistan'da bu tür Hassas olarak değerlendirilmektedir. (V. Stevanović pers. comm. 2010) Bulgaristan'da ülkenin çoğu bölgesinde yaygın olmakla birlikte yaygın değildir. Bazı yerlerde sadece birkaç kişi var. Nüfus eğilimi birçok alanda azalıyor gibi görünüyor. Ukrayna'da, nüfus parametreleri habitata bağlı olarak farklılık gösterir. Meşe ormanlarında nüfus yoğunluğu 160 kişi/m²'ye ulaşırken, dağlık ormanlarda (bayrak ormanları) ortalama 65 kişi/m², çalı topluluklarında 60-140 kişi/m², bozkır topluluklarında 40-50 kişi bulunur. Birçok popülasyon, yalnızca oldukça dar ekolojik nişlerde meydana geldikleri için ciddi şekilde parçalanmıştır.
Habitat ve ekoloji bilgileri
Galanthus elwesii, ağaçlık, çalılık ve kayalık çayırlardan oluşan, kış sonundan ilkbahara kadar çiçek açan bir kardelendir. Çeşitli habitatlarda bulunur: orman (Quercus türü, Fagus türü, Pinus türü, vb.), çalılık (Quercus coccifera, [[Pteridium aquilinum]]) ve orman açıklıklarında, denizaltı otlaklarında ve kayaların arasında, deniz seviyesinden rakımlarda 100 ila 1.300 m, ancak en yaygın olarak 800 ila 1.000 m'de görülür.
Ukrayna'da bozkır bölgesinde yaprak döken ormanlarda yetişir: nehir vadilerinde meşe ormanlarında (Quercus robur), Alno-Ulmion ittifakının bairak ormanlarında, Prunion stepposae ve Festuco-Brometaeae sınıfının çalı topluluklarında, Moldova'da meşe (Quercus robur ve Quercus pubescens) ve Carpinus orientalis ve çalılıklarda yetişir.
Tehdit bilgileri
Türkiye'de soğanlar, CITES tarafından kontrol edildiği üzere yasal ticaret için toplanmaktadır. Bu çoğunlukla tehdit edici değildir ve sürdürülebilirdir, ancak hasadın düzenlenmemiş olduğu bazı bölgelerde (şu anda çok az kanıt vardır) toplama, popülasyonların sağlığını etkileyebilir. Bulgaristan'da türler süs veya tıbbi amaçlar için toplanır. Plantasyonlar, turizm altyapısının geliştirilmesi ve eğlence faaliyetleri başka tehditler oluşturmaktadır. Ukrayna'da bozkır bölgelerinde bölge dışı yaprak döken ormanların yok edilmesi, ağaçlandırmalar, ormanların kesilmesi ve toplanması tehdit olarak tanımlanmıştır.
Bu, iklime duyarlı bir türdür, bu nedenle gelecekteki iklim değişiklikleri bazı popülasyonları etkileyebilir.
Kullanım ve ticaret bilgileri
Çiçek salkımlarında dekoratif kullanım için koleksiyon, kısmen öldürücü ve öldürücü olmayan sökme yapılır. Tıbbi bitki (bütün bitki) olarak kullanılır. Türkiye'de çok sayıda (milyon) sürdürülebilir soğan hasadı yapılmaktadır.
Koruma işlemleri bilgileri
Tüm Galanthus spp. Nesli Tehlike Altında Olan Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslararası Ticaretine İlişkin Sözleşmenin (CITES) Ek II kapsamında yer almaktadır.
Birkaç ulusal Kırmızı Listeye dahil edilmiştir ve Moldova'da Kritik Olarak Tehlike Altında olarak sınıflandırılmıştır, Tehlike Altındadır B1ab(ii,iii,iv,v)+2ab(ii); Bulgaristan'da C2a(i), Romanya ve Ukrayna'da Hassas, İkincisi, Staromanzyrskij zakaznik'te ve Odessa bölgesindeki bölgesel peyzaj parkı Tiligulskij liman'da korunmaktadır. Romanya'da Muntii Macin rezervinde korunmaktadır.
Avrupa oluşumlarının taksonomik kimliğini belirlemek için saha çalışması ve moleküler çalışmalar gereklidir.
Etimoloji
Henry John Elwes’a (16 Mayıs 1846 – 26 Kasım 1922, İngiliz bitki bilimci. Türü ilk defa İzmir’de o keşfetmiştir) adanmıştır.
Varyeteler
Kaynakça
- ^ . 5 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2020.
- ^ İ. Yüzbaşıoğlu, “Türkiye’deki Kardelen (Galanthus) Taksonlarının Revizyonunu” Doktora tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul Üniversitesi, İstanbul, Türkiye, 2010.
- ^ a b c d e f g h i j Davis, A. 2011. Galanthus elwesii. The IUCN Red List of Threatened Species 2011: e.T164896A5935589. https://dx.doi.org/10.2305/IUCN.UK.2011-1.RLTS.T164896A5935589.en.
- ^ Melnyk, V.I., Didenko, S. and Rak, O. 2007. Comparison of geographical, ecological and coenotical peculiarities and population structure of Galanthus elwesii and Galanthus graecus in Ukraine. Zbornik naucovych prac Poltavskogo pdagogicznogo universiteta. Ser. «Ecologie. Biologiczni nauki» 6(58): 33-47.
- ^ Morgan, V. and Leon, C. 1992. Datasheets of flora species for revision of Appendix I of the Bern Convention. Volume II. Nature and Environment. Council of Europe, Strasbourg.
- ^ Hooker 1875.
- ^ Tropicos 2015, G. elwesii
- ^ . Plants of the World Online (İngilizce). 30 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2022.
Bibliyografya
- Hooker, Joseph Dalton (1875). "Galanthus elwesii". . 31: 6166. 29 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ağustos 2020.
Dış bağlantılar
![image]()
Vikitür'de Galanthus elwesii ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.![image]()
Wikimedia Commons'ta Galanthus elwesii ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Galanthus elwesii Amaryllidaceae familyasina bagli bir kardelen turudur Galanthus elwesiiKorunma durumuDurumu belirsiz IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem PlantaeSube Sinif LiliopsidaTakim AsparagalesFamilya AmaryllidaceaeCins GalanthusTur G elwesiiIkili adlandirmaGalanthus elwesiiHook f Bot Mag 101 t 6166 1875 TanimlamaGalanthus elwesii 25 cm buyuyebilir Sogani 2 ila 3 cm capinda ve kuresel ila ovoiddir Dogrusal kut mavi yesil renkli iki yaprak cikarir Cicekler kuresel beyaz sarkik 2 ila 3 cm uzunlugunda kati ve sivri uclu bir sapin ucunda tek olarak gorulur Distaki tepaller oblanseolat ictekiler ise emarginat ve daha kisadir Tabana dogru konik apikal ve bazal yesil lekelidir Kapsul genisce elipsoid ila kuresel 10 ila 20 mm uzunlugunda ve 10 ila 20 mm genisligindedir Subat ve Nisan aylari arasinda kayalik calilik ve ormanlik alanlarin acikliklarinda gorulur AyrimIc tepal segmentlerinin dis yuzunde ucta tek ya da ucta ve tabanda iki leke bulunur ucta tek renklenme durumunda renklenme segmentin yarisini gecebilir ucta ve tabanda iki leke durumunda birlesmis tek leke gorulebilir yapraklar bazen spiral kivrilir Bu ozellikleriyle diger Galanthus taksonlarindan ayrilir Cografi dagilim bilgileriGalanthus elwesii nin dogal yelpazesi Anadolu dan Ege Adalarina Balkan daglarina ve Karadeniz kiyisinin kuzeybati kismina kadar uzanir Dagiliminin dogu kesiminde bu tur bati kesiminden daha nadirdir Romanya da Dobrodgea yaylasinda sadece bir bolgeden bilinmektedir Moldova da sadece Gagausia Komratsky bolgesinde bir bolgeden de bilinmektedir Ukrayna da Bessarabia yaylalarinda ve Karadeniz ovalari Odeska ve Mykolaivska bolgelerinin yakininda bulunan Galanthus elwesii nin 13 lokalitesi oldugu rapor edilmistir ancak bu populasyonlar tam dogrulama gerektirir Nufus bilgileriSirbistan da bu tur Hassas olarak degerlendirilmektedir V Stevanovic pers comm 2010 Bulgaristan da ulkenin cogu bolgesinde yaygin olmakla birlikte yaygin degildir Bazi yerlerde sadece birkac kisi var Nufus egilimi bircok alanda azaliyor gibi gorunuyor Ukrayna da nufus parametreleri habitata bagli olarak farklilik gosterir Mese ormanlarinda nufus yogunlugu 160 kisi m ye ulasirken daglik ormanlarda bayrak ormanlari ortalama 65 kisi m cali topluluklarinda 60 140 kisi m bozkir topluluklarinda 40 50 kisi bulunur Bircok populasyon yalnizca oldukca dar ekolojik nislerde meydana geldikleri icin ciddi sekilde parcalanmistir Habitat ve ekoloji bilgileriGalanthus elwesii agaclik calilik ve kayalik cayirlardan olusan kis sonundan ilkbahara kadar cicek acan bir kardelendir Cesitli habitatlarda bulunur orman Quercus turu Fagus turu Pinus turu vb calilik Quercus coccifera Pteridium aquilinum ve orman acikliklarinda denizalti otlaklarinda ve kayalarin arasinda deniz seviyesinden rakimlarda 100 ila 1 300 m ancak en yaygin olarak 800 ila 1 000 m de gorulur Ukrayna da bozkir bolgesinde yaprak doken ormanlarda yetisir nehir vadilerinde mese ormanlarinda Quercus robur Alno Ulmion ittifakinin bairak ormanlarinda Prunion stepposae ve Festuco Brometaeae sinifinin cali topluluklarinda Moldova da mese Quercus robur ve Quercus pubescens ve Carpinus orientalis ve caliliklarda yetisir Tehdit bilgileriTurkiye de soganlar CITES tarafindan kontrol edildigi uzere yasal ticaret icin toplanmaktadir Bu cogunlukla tehdit edici degildir ve surdurulebilirdir ancak hasadin duzenlenmemis oldugu bazi bolgelerde su anda cok az kanit vardir toplama populasyonlarin sagligini etkileyebilir Bulgaristan da turler sus veya tibbi amaclar icin toplanir Plantasyonlar turizm altyapisinin gelistirilmesi ve eglence faaliyetleri baska tehditler olusturmaktadir Ukrayna da bozkir bolgelerinde bolge disi yaprak doken ormanlarin yok edilmesi agaclandirmalar ormanlarin kesilmesi ve toplanmasi tehdit olarak tanimlanmistir Bu iklime duyarli bir turdur bu nedenle gelecekteki iklim degisiklikleri bazi populasyonlari etkileyebilir Kullanim ve ticaret bilgileriCicek salkimlarinda dekoratif kullanim icin koleksiyon kismen oldurucu ve oldurucu olmayan sokme yapilir Tibbi bitki butun bitki olarak kullanilir Turkiye de cok sayida milyon surdurulebilir sogan hasadi yapilmaktadir Koruma islemleri bilgileriTum Galanthus spp Nesli Tehlike Altinda Olan Yabani Hayvan ve Bitki Turlerinin Uluslararasi Ticaretine Iliskin Sozlesmenin CITES Ek II kapsaminda yer almaktadir Birkac ulusal Kirmizi Listeye dahil edilmistir ve Moldova da Kritik Olarak Tehlike Altinda olarak siniflandirilmistir Tehlike Altindadir B1ab ii iii iv v 2ab ii Bulgaristan da C2a i Romanya ve Ukrayna da Hassas Ikincisi Staromanzyrskij zakaznik te ve Odessa bolgesindeki bolgesel peyzaj parki Tiligulskij liman da korunmaktadir Romanya da Muntii Macin rezervinde korunmaktadir Avrupa olusumlarinin taksonomik kimligini belirlemek icin saha calismasi ve molekuler calismalar gereklidir EtimolojiHenry John Elwes a 16 Mayis 1846 26 Kasim 1922 Ingiliz bitki bilimci Turu ilk defa Izmir de o kesfetmistir adanmistir VaryetelerG e var elwesii G e var monostictusKaynakca 5 Mart 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Agustos 2020 I Yuzbasioglu Turkiye deki Kardelen Galanthus Taksonlarinin Revizyonunu Doktora tezi Fen Bilimleri Enstitusu Istanbul Universitesi Istanbul Turkiye 2010 a b c d e f g h i j Davis A 2011 Galanthus elwesii The IUCN Red List of Threatened Species 2011 e T164896A5935589 https dx doi org 10 2305 IUCN UK 2011 1 RLTS T164896A5935589 en Melnyk V I Didenko S and Rak O 2007 Comparison of geographical ecological and coenotical peculiarities and population structure of Galanthus elwesii and Galanthus graecus in Ukraine Zbornik naucovych prac Poltavskogo pdagogicznogo universiteta Ser Ecologie Biologiczni nauki 6 58 33 47 Morgan V and Leon C 1992 Datasheets of flora species for revision of Appendix I of the Bern Convention Volume II Nature and Environment Council of Europe Strasbourg Hooker 1875 Tropicos 2015 G elwesii Plants of the World Online Ingilizce 30 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Ocak 2022 BibliyografyaHooker Joseph Dalton 1875 Galanthus elwesii 31 6166 29 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Agustos 2020 Dis baglantilarVikitur de Galanthus elwesii ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Wikimedia Commons ta Galanthus elwesii ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur