Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Garry Kimovich Kasparov (Rusça: Га́рри Ки́мович Каспа́ров, Rusça telaffuz: ; doğum Garik Kimovich Weinstein, 13 Nisan 1963), 1985-2000 yılları arasında dünya şampiyonu olan Rus (geçmişte Sovyet) satranç büyükustası.
| Garry Kasparov | |
|---|---|
 2007 yılında Kasparov. | |
| Doğum | Garik Kimoviç Weinstein 13 Nisan 1963 Bakü, Azerbaycan SSC, SSCB |
| Vatandaşlığı | SSCB (1963-1991) Rusya (1991-2014) Hırvatistan (2014–günümüz) |
| Dünya Şampiyonluğu | 1985-93 (şüphesiz) 1993-2000 (klasik) |
| ELO puanı | 2812 |
| En yüksek ELO | 2851 (Temmuz 1999, Ocak 2000) |
1985'te Anatoli Karpov'u yenerek dünya şampiyonu unvanını kazandı, bu unvanı 2000 yılında yenildiği Vladimir Kramnik'e devretti. Onun Temmuz 1999'daki FIDE Rating listesinde gerçekleştirdiği 2851 ELO puanı yalnızca Magnus Carlsen tarafından geçildi. Pek çok kişi kendisini tarihte görülmüş en güçlü oyuncu olarak değerlendirmektedir. 10 Mart 2005'te bir daha satranç turnuvalarına katılmayacağını açıkladı.
Kasparov satrançtan emekli olduğundan beri zamanını yazmaya ve politikaya adadı. İlk kez 2003 yılında yayınlanan My Great Predecessors adlı kitap serisi, kendisinden önceki dünya şampiyonu satranç oyuncularının tarihini ve oyunlarını ayrıntılarıyla anlatıyor. hareketini kurdu ve Vladimir Putin'in yönetimine ve politikalarına karşı çıkan bir koalisyon olan 'nın bir üyesiydi.
2008 yılında, o yılki Rusya başkanlık yarışına aday olma niyetini açıkladı ancak kampanyasında "resmi engellemeyi" suçladığı lojistik sorunlarla karşılaştıktan sonra geri çekildi. 2011'de başlayan Rus kitlesel protestolarının ardından, Haziran 2013'te zulüm korkusu nedeniyle yakın gelecekte Rusya'yı terk ettiğini duyurdu. Rusya'dan kaçışının ardından ailesiyle birlikte New York'ta yaşadı. 2014 yılında Hırvatistan vatandaşlığını aldı ve Split yakınlarındaki 'da ikamet etti.
Kasparov, İnsan Hakları Vakfı'nın başkanıdır ve Uluslararası Konseyine başkanlık etmektedir. 2017 yılında, ABD'de ve yurtdışında liberal demokrasiyi destekleyen ve savunan bir Amerikan siyasi örgütü olan Demokrasiyi Yenileme Girişimi'ni (RDI) kurdu. Grubun başkanlığını yürütüyor. Kasparov aynı zamanda yazılım şirketi Avast'ın güvenlik elçisidir.
Ailesi ve erken kariyeri
Kasparov, 1963'te SSCB'nin Bakü şehrinde (günümüzde Azerbaycan), Garik Kimovich Weinstein (Rusça: Гарик Вайнштейн) ismi ile dünyaya geldi. Babası Kim Moiseyeviç Weinstein Yahudi, annesi Klara Shagenovna Kasparova ise bir Ermeni idi. Kasparov kendini "kendinden-menkul-Hristiyan" olarak nitelendirdi ve kendini şöyle tanımladı: "Yarı Ermeni, yarı Yahudi olmama rağmen ben kendimi Rus kabul ediyorum. Çünkü anadilim Rusça, Rus topraklarında öğrenim gördüm ve Rus kültürüyle büyüdüm."
Kasparov, Mihail Botvinnik'in satranç okulunda satranç eğitimini aldı. 13 yaşında 9 üzerinden 7 puan alarak 1976 yılında Tiflis'te gerçekleştirilen Sovyet Küçükler Şampiyonası'nı kazandı. Sonraki yıl da bu başarıyı tekrarlayarak 9 üzerinden 8,5 puan aldı.
1978 yılında Minsk'te gerçekleşen Sokolski Memorial Turnuvası'na katıldı. Turnuvaya davet edilmeden katılmıştı, fakat turnuva birincisi olarak "usta" unvanını aldı. Kasparov bu başarısını, hayatının dönüm noktası olarak değerlenmişti ve bu başarının kendisini satrancı meslek olarak seçmesinde yüreklendirdiğini belirtti. Bir yazısında "Yaşadığım sürece Sokolski Memorial'i hatırlayacağım" demiştir.
Kasparov FIDE sıralamasında hızla yükseldi. Rusya Satranç Federasyonu'nun dikkatsizliği ile Garri Kasparov, yeterli olmamasına rağmen, Banya Luka'da "büyükustalar" turnuvasına katıldı. Bu üst düzey turnuvada 2595 puan elde etmeyi başardı. Bu, Kasparov'un üst düzey oyuncular arasına yükselmesine yetti.
Bir sonraki yıl, 1980'de Batı Almanya, Dortmund'daki Dünya Gençler Şampiyonası'nı kazandı.
Bu sıralarda Kasparov dünya şampiyonu Anatoli Karpov ile oyun oynama şansı arıyordu. Ama öncesinde adaylar turnuvasını geçmesi gerekiyordu.
1984 Dünya Şampiyonası
1984'te Anatoli Karpov ile Garri Kasparov arasında oynanan dünya şampiyonluğu oyunu, ortaya çıkan sonuç itibarıyla satranç tarihindeki en tartışmalı maçlardan biri oldu. Galibiyet sayısı 6'ya ulaşan tarafın şampiyon olacağı oyuna Karpov çok iyi başladı ve ilk 6 maçta 4 galibiyet alarak 4-0'lık skoru yakaladı. Karpov'un kazanması için sadece 2 oyun daha alması yeterliydi ama Kasparov buna izin vermemek için elinden geleni yaptı. Arka arkaya 17 maç berabere bitti ve sonunda Karpov bir galibiyet daha aldı ve skoru 5-0 yaptı. Şampiyonluğa ulaşması için önünde sadece 1 galibiyet kalmıştı. Daha sonra 32'nci oyuna kadar yine beraberliklerle geçti ve Kasparov sonunda ilk galibiyetini aldı.
Bu noktadan sonra Kasparov'dan 11 yaş büyük olan Karpov fiziksel olarak neredeyse tükenmişti. Karşılaşma boyunca toplam 10 kg verdi.[] Birkaç oyun sonra Kasparov üst üste 2 galibiyet daha alıp skoru 5-3'e getirdi. Maç sırasında birkaç kere hastaneye kaldırılan Karpov'un durumu iyi değildi. Karpov her ne kadar iyi olduğunu ve maça devam etmek istediğini söylese de doktorlar durumunun iyi olmadığını ve devam edemeyeceğini söylüyorlardı. Kasparov ise 5-3 geride olmasına rağmen son 2 oyunu kazanmış olmanın verdiği moralle maçın favorisi olduğunu düşünüyordu ve maça devam etmek istiyordu. Ama FIDE Başkanı iki oyuncunun da maça devam etmek istemesine rağmen, maçın uzunluğu nedeniyle iki oyuncunun da sağlığının zorlandığı gerekçesiyle maçın iptal edildiğini ve yeni maçın birkaç ay sonra yapılacağını açıkladı. Böylece ilk defa bir dünya şampiyonluğu maçı sonuç elde edilmeden bitirilmiş oldu.
1985 Dünya Şampiyonası ve sonrası
İkinci Kasparov-Karpov maçı 1985 yılında 24 maç üzerinden organize edildi. 12,5 puana ulaşan ilk oyuncu şampiyonluğa ulaşmış olacaktı. 12-12 beraberlik durumunda ise son şampiyon olan Karpov unvanını koruyacaktı.
Kasparov maça iyi başladı ve ilk oyunu kazanarak durumu 1-0 yaptı. İki beraberlikten sonra Karpov toparlandı ve üst üste 2 galibiyet alarak skoru 2-3 yaptı. Daha sonraki oyunlarda son maça gelinene kadar Kasparov 2, Karpov ise 1 galibiyet alabildi. Böylece skor Kasparov lehine 12-11 oldu. Karpov'un unvanını koruyabilmesi için bu oyunu alarak 12-12 beraberliği sağlaması gerekiyordu. Karpov oyunu kazanmak için saldırgan bir strateji izledi ama Kasparov 26. ve 31. hamlelerde 2 piyon fedası yaparak oyunu karmaşık bir hale soktu ve Karpov 36. hamlede büyük bir hata yaparak bir taş kaybetti ve birkaç hamle sonra terk etti. Böylece maçı 13-11 kazanan Kasparov, Karpov'un 10 yıllık Dünya Şampiyonluğuna son verdi. Kasparov 22 yaşında Dünya Şampiyonu olarak tarihteki en genç Dünya Şampiyonu oldu. (Daha önceki en genç şampiyon 1960'ta 23 yaşındayken Botvinnik'i yenerek şampiyonluğa ulaşan Mihail Tal'dı.)
1986 yılında Karpov'la Londra ve Leningrad'da yaptığı rövanş maçını 12,5-11,5 kazandı. 1987 yılında İspanya'da yeni bir maç yaptılar. Diğer maçlardan daha çekişmeli geçen bu maçın skoru 23. oyunun sonunda 12-11 Karpov'un lehineydi. Son oyunda Kasparov'a mutlak bir galibiyet gerekiyordu. O ana kadar 23 oyunda sadece 3 oyun kazanabildiğini dikkate alırsak bu çok zor bir görevdi. Ne var ki oyuna beklenmedik şekilde sakin "Reti açılışı"yla başlayan Kasparov son oyunu kazandı ve skor eşit olmasına rağmen unvanını korumuş oldu. 1990 yılında yapılan maçta bu sefer Kasparov unvanını daha rahat bir şekilde korudu. Kasparov 1993 yılında unvanını Nigel Short'a ve 1995 yılında New York Dünya Ticaret Merkezi'nin en üst katında gerçekleşen karşılaşma sonucunda Viswanathan Anand'a karşı korudu.
2000 yılında FIDE'den ayrı olarak "Brain Games"in organizasyonu altında yaptığı maçı Vladimir Kramnik'e karşı kaybetti.
Emeklilik
Garry Kasparov, Linares turnuvasını birinci bitirdikten sonra 10 Mart 2005 günü düzenlenen basın toplantısında, aktif satrancı bıraktığını ve artık turnuvalara katılmayacağını açıklamıştır. Kasparov'un açıklamasına rağmen FIDE, kurallar gereği Kasparov'un ELO ratingini 1 yıl kadar tutmuştur. Nisan 2006 ELO listesinden Kasparov çıkarılmıştır.
Bilgisayara karşı satranç
Kasparov, dünya çapındaki ünü sayesinde bilgisayar üreticilerinin de ilgi odağı olmuştu. oyunu yaratıldı. Bazı şirketler, teknolojinin ne kadar geliştiğini göstermek için onu yenebilecek bir bilgisayar geliştirmek istediler. IBM, Deep Blue (Derin Mavi) isimli bir bilgisayar yaparak Kasparov ile bir maç ayarladı. 1996'da yapılan 6 setlik maçlar sonunda Kasparov, Deep Blue'yu 4-2 yendi.
IBM sonraki yıla kadar Deep Blue'yu geliştirdi (Deeper Blue olarak da bilinmekle beraber resmi adı Deep Blue'dur). 3 dakikada 60 milyar hamleyi gözden geçirebilen bu bilgisayarla Kasparov, 1997'de tekrar maç yaptı. Yine 6 setten oluşan bu maç sonucunda Deep Blue Kasparov'u 2.5 a karşı 3.5 puanla yenmeyi başardı. Böylece insanlık tarihinde ilk kez bir bilgisayar, dünya satranç şampiyonunu yenmiş oldu. Kasparov 2. oyunun 37.Be4 hamlesinde Deep Blue'ya insanlar tarafından müdahale edilerek yardım edildiğini iddia etti. Çünkü böyle bir durumda bir bilgisayarın 37.Qb6 hamlesini yaparak bir piyon kazanma eğiliminde olması bekleniyordu ve bu beklentisi pek çok satranç otoritesi tarafından da onaylandı. Fakat IBM bu iddiayı ve Kasparov'un yeniden maç önerisini reddederek Deep Blue projesini sona erdirdi.
Pussy Riot
Kasparov, 17 Ağustos 2012'de, Rus punk grubu Pussy Riot üyelerinin 2 yıl hapis cezasına çarptırılmalarına karşı düzenlenen bir gösteriye katılmıştır. Bu gösteride polis tarafından en az 60 kişi ile birlikte gözaltına alınmak istenmiştir. Kasparov gözaltına alınmamak için direnmiş ve bir polisin kolunu ısırmıştır. Şu an kendisine, görev halindeki memura fiziksel saldırı suçundan 5 yıl hapis cezası istenmektedir.
Kasparov ilerleyen aylarda bu suçu reddetmiş ama grubu desteklemeye devam edeceğini belirtmiştir. Kendisi hakkında açılan dava ise düşmüştür.
Kaynakça
- ^ a b c Garry Kasparov on Garry Kasparov, part I, 2011, , pp. 16-17
- ^ "Gotova stvar: Gari Kasparov je dobio hrvatsko državljanstvo! - 24sata". 24sata.hr. 27 Şubat 2014. 15 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mart 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2013.
- ^ "Garry Kasparov not returning to Russia out of fear of prosecution". Financial Times. 6 Haziran 2013. 25 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Aralık 2020.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;Incorrigibleisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ Boot, Max (25 Nisan 2018). "The political center is fighting back". The Washington Post. 8 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Nisan 2019.
- ^ "Gari Kasparov dobio hrvatsko državljanstvo". . 27 Şubat 2014. 14 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Aralık 2020.
- ^ GARI KASPAROV: 'Vladimir Putin ima previše problema da bi nastavio svoje agresivne politike na području Balkana' 22 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 22 December 2020, # 1183, p. 51.
- ^ "Je li se legendarni šahist Gari Kasparov trajno preselio u Podstranu pokraj Splita? U Dalmaciju se 'sklonio' nakon pandemije koronavirusa". Slobodna Dalmacija. 15 Ocak 2021. 7 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Şubat 2022.
- ^ "Avast Blog | Garry Kasparov". blog.avast.com (İngilizce). 25 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Kasım 2021.
- ^ "Chess Champion Garry Kasparov is Russia's Great Red Hope". The Daily Beast. 1 Eylül 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Temmuz 2020.
- ^ Kasparov, Garry (2011), Garry Kasparov on Garry Kasparov, Part 1: 1973–1985, Everyman Chess: "I am absolutely sure that the Garry Kasparov, who became leader of the chess world, professed the same values as Garik Weinstein, who once, following the example of his father, became fascinated by chess..."
- ^ Biography 10 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . on Kasparov.ru site (Rusça)
- ^ White King and Red Queen by Daniel Johnson,
- ^ "Transcript: Kasparov to Start Campaign Promoting 'Values of Democracy'". Fox News. 21 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2013.
- ^ "Garry Kasparov on Conversations with Bill Kristol". 24 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Temmuz 2020.
- ^ . 26 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2020.
- ^ . 28 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2010.
- ^ . 26 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2010.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 18 Ocak 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ocak 2010.
- ^ a b Game Over: Kasparov and the Machine (2003) adlı belgesel film
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Ocak 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ocak 2010.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Haziran 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ağustos 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ağustos 2012.
- ^ . 24 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2012.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Garri Kasparov ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
| Vikisöz'de Garry Kasparov ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
- Kasparov'un chessgames.com'daki oyunları31 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Kasparov'un oyunlarından 150 önemli pozisyon2 Kasım 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Video görüntüsü
- 1985 Dünya Şampiyonası4 Eylül 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Kasparov'un politik görüşleri31 Aralık 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Kasparonun emekliliği hakkında The Week in Chess28 Kasım 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde . and Chessbase5 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Kasparov ayrıca Wall Street Journal'da editördür. The Wall Street Journal:
- The Great Game14 Kasım 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., emeklilikte Rusya politikası üzerine, 19 Mart, 2005
- Fischer's Price11 Kasım 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Bobby Fischer'da, 19 Temmuz, 2004
- terörizmde Manevi denkliği durdurma17 Kasım 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 19 Mayıs, 2004
- Putinokrasi26 Kasım 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Putin'in rejiminde, 14 Mart, 2004
- İnsan makinaya karşı13 Kasım 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 16 Şubat, 2003
- Savaş henüz kazanılmadı9 Kasım 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Ortadoğudaki savaş, 5 Ağustos, 2002
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Garry Kimovich Kasparov Rusca Ga rri Ki movich Kaspa rov Rusca telaffuz ˈɡarʲɪ ˈkʲimevʲɪtɕ kɐˈsparef dogum Garik Kimovich Weinstein 13 Nisan 1963 1985 2000 yillari arasinda dunya sampiyonu olan Rus gecmiste Sovyet satranc buyukustasi Garry Kasparov2007 yilinda Kasparov DogumGarik Kimovic Weinstein 13 Nisan 1963 61 yasinda Baku Azerbaycan SSC SSCBVatandasligiSSCB 1963 1991 Rusya 1991 2014 Hirvatistan 2014 gunumuz Dunya Sampiyonlugu1985 93 suphesiz 1993 2000 klasik ELO puani2812En yuksek ELO2851 Temmuz 1999 Ocak 2000 1985 te Anatoli Karpov u yenerek dunya sampiyonu unvanini kazandi bu unvani 2000 yilinda yenildigi Vladimir Kramnik e devretti Onun Temmuz 1999 daki FIDE Rating listesinde gerceklestirdigi 2851 ELO puani yalnizca Magnus Carlsen tarafindan gecildi Pek cok kisi kendisini tarihte gorulmus en guclu oyuncu olarak degerlendirmektedir 10 Mart 2005 te bir daha satranc turnuvalarina katilmayacagini acikladi Kasparov satranctan emekli oldugundan beri zamanini yazmaya ve politikaya adadi Ilk kez 2003 yilinda yayinlanan My Great Predecessors adli kitap serisi kendisinden onceki dunya sampiyonu satranc oyuncularinin tarihini ve oyunlarini ayrintilariyla anlatiyor hareketini kurdu ve Vladimir Putin in yonetimine ve politikalarina karsi cikan bir koalisyon olan nin bir uyesiydi 2008 yilinda o yilki Rusya baskanlik yarisina aday olma niyetini acikladi ancak kampanyasinda resmi engellemeyi sucladigi lojistik sorunlarla karsilastiktan sonra geri cekildi 2011 de baslayan Rus kitlesel protestolarinin ardindan Haziran 2013 te zulum korkusu nedeniyle yakin gelecekte Rusya yi terk ettigini duyurdu Rusya dan kacisinin ardindan ailesiyle birlikte New York ta yasadi 2014 yilinda Hirvatistan vatandasligini aldi ve Split yakinlarindaki da ikamet etti Kasparov Insan Haklari Vakfi nin baskanidir ve Uluslararasi Konseyine baskanlik etmektedir 2017 yilinda ABD de ve yurtdisinda liberal demokrasiyi destekleyen ve savunan bir Amerikan siyasi orgutu olan Demokrasiyi Yenileme Girisimi ni RDI kurdu Grubun baskanligini yurutuyor Kasparov ayni zamanda yazilim sirketi Avast in guvenlik elcisidir Ailesi ve erken kariyeriKasparov 1963 te SSCB nin Baku sehrinde gunumuzde Azerbaycan Garik Kimovich Weinstein Rusca Garik Vajnshtejn ismi ile dunyaya geldi Babasi Kim Moiseyevic Weinstein Yahudi annesi Klara Shagenovna Kasparova ise bir Ermeni idi Kasparov kendini kendinden menkul Hristiyan olarak nitelendirdi ve kendini soyle tanimladi Yari Ermeni yari Yahudi olmama ragmen ben kendimi Rus kabul ediyorum Cunku anadilim Rusca Rus topraklarinda ogrenim gordum ve Rus kulturuyle buyudum Kasparov Mihail Botvinnik in satranc okulunda satranc egitimini aldi 13 yasinda 9 uzerinden 7 puan alarak 1976 yilinda Tiflis te gerceklestirilen Sovyet Kucukler Sampiyonasi ni kazandi Sonraki yil da bu basariyi tekrarlayarak 9 uzerinden 8 5 puan aldi 1978 yilinda Minsk te gerceklesen Sokolski Memorial Turnuvasi na katildi Turnuvaya davet edilmeden katilmisti fakat turnuva birincisi olarak usta unvanini aldi Kasparov bu basarisini hayatinin donum noktasi olarak degerlenmisti ve bu basarinin kendisini satranci meslek olarak secmesinde yureklendirdigini belirtti Bir yazisinda Yasadigim surece Sokolski Memorial i hatirlayacagim demistir Kasparov FIDE siralamasinda hizla yukseldi Rusya Satranc Federasyonu nun dikkatsizligi ile Garri Kasparov yeterli olmamasina ragmen Banya Luka da buyukustalar turnuvasina katildi Bu ust duzey turnuvada 2595 puan elde etmeyi basardi Bu Kasparov un ust duzey oyuncular arasina yukselmesine yetti Bir sonraki yil 1980 de Bati Almanya Dortmund daki Dunya Gencler Sampiyonasi ni kazandi Bu siralarda Kasparov dunya sampiyonu Anatoli Karpov ile oyun oynama sansi ariyordu Ama oncesinde adaylar turnuvasini gecmesi gerekiyordu 1984 Dunya Sampiyonasi1984 te Anatoli Karpov ile Garri Kasparov arasinda oynanan dunya sampiyonlugu oyunu ortaya cikan sonuc itibariyla satranc tarihindeki en tartismali maclardan biri oldu Galibiyet sayisi 6 ya ulasan tarafin sampiyon olacagi oyuna Karpov cok iyi basladi ve ilk 6 macta 4 galibiyet alarak 4 0 lik skoru yakaladi Karpov un kazanmasi icin sadece 2 oyun daha almasi yeterliydi ama Kasparov buna izin vermemek icin elinden geleni yapti Arka arkaya 17 mac berabere bitti ve sonunda Karpov bir galibiyet daha aldi ve skoru 5 0 yapti Sampiyonluga ulasmasi icin onunde sadece 1 galibiyet kalmisti Daha sonra 32 nci oyuna kadar yine beraberliklerle gecti ve Kasparov sonunda ilk galibiyetini aldi Bu noktadan sonra Kasparov dan 11 yas buyuk olan Karpov fiziksel olarak neredeyse tukenmisti Karsilasma boyunca toplam 10 kg verdi kaynak belirtilmeli Birkac oyun sonra Kasparov ust uste 2 galibiyet daha alip skoru 5 3 e getirdi Mac sirasinda birkac kere hastaneye kaldirilan Karpov un durumu iyi degildi Karpov her ne kadar iyi oldugunu ve maca devam etmek istedigini soylese de doktorlar durumunun iyi olmadigini ve devam edemeyecegini soyluyorlardi Kasparov ise 5 3 geride olmasina ragmen son 2 oyunu kazanmis olmanin verdigi moralle macin favorisi oldugunu dusunuyordu ve maca devam etmek istiyordu Ama FIDE Baskani iki oyuncunun da maca devam etmek istemesine ragmen macin uzunlugu nedeniyle iki oyuncunun da sagliginin zorlandigi gerekcesiyle macin iptal edildigini ve yeni macin birkac ay sonra yapilacagini acikladi Boylece ilk defa bir dunya sampiyonlugu maci sonuc elde edilmeden bitirilmis oldu 1985 Dunya Sampiyonasi ve sonrasiKasparov Frankfurt taki Chess Classics satranc turnuvasinda 1999 Ikinci Kasparov Karpov maci 1985 yilinda 24 mac uzerinden organize edildi 12 5 puana ulasan ilk oyuncu sampiyonluga ulasmis olacakti 12 12 beraberlik durumunda ise son sampiyon olan Karpov unvanini koruyacakti Kasparov maca iyi basladi ve ilk oyunu kazanarak durumu 1 0 yapti Iki beraberlikten sonra Karpov toparlandi ve ust uste 2 galibiyet alarak skoru 2 3 yapti Daha sonraki oyunlarda son maca gelinene kadar Kasparov 2 Karpov ise 1 galibiyet alabildi Boylece skor Kasparov lehine 12 11 oldu Karpov un unvanini koruyabilmesi icin bu oyunu alarak 12 12 beraberligi saglamasi gerekiyordu Karpov oyunu kazanmak icin saldirgan bir strateji izledi ama Kasparov 26 ve 31 hamlelerde 2 piyon fedasi yaparak oyunu karmasik bir hale soktu ve Karpov 36 hamlede buyuk bir hata yaparak bir tas kaybetti ve birkac hamle sonra terk etti Boylece maci 13 11 kazanan Kasparov Karpov un 10 yillik Dunya Sampiyonluguna son verdi Kasparov 22 yasinda Dunya Sampiyonu olarak tarihteki en genc Dunya Sampiyonu oldu Daha onceki en genc sampiyon 1960 ta 23 yasindayken Botvinnik i yenerek sampiyonluga ulasan Mihail Tal di 1986 yilinda Karpov la Londra ve Leningrad da yaptigi rovans macini 12 5 11 5 kazandi 1987 yilinda Ispanya da yeni bir mac yaptilar Diger maclardan daha cekismeli gecen bu macin skoru 23 oyunun sonunda 12 11 Karpov un lehineydi Son oyunda Kasparov a mutlak bir galibiyet gerekiyordu O ana kadar 23 oyunda sadece 3 oyun kazanabildigini dikkate alirsak bu cok zor bir gorevdi Ne var ki oyuna beklenmedik sekilde sakin Reti acilisi yla baslayan Kasparov son oyunu kazandi ve skor esit olmasina ragmen unvanini korumus oldu 1990 yilinda yapilan macta bu sefer Kasparov unvanini daha rahat bir sekilde korudu Kasparov 1993 yilinda unvanini Nigel Short a ve 1995 yilinda New York Dunya Ticaret Merkezi nin en ust katinda gerceklesen karsilasma sonucunda Viswanathan Anand a karsi korudu 2000 yilinda FIDE den ayri olarak Brain Games in organizasyonu altinda yaptigi maci Vladimir Kramnik e karsi kaybetti EmeklilikGarry Kasparov Linares turnuvasini birinci bitirdikten sonra 10 Mart 2005 gunu duzenlenen basin toplantisinda aktif satranci biraktigini ve artik turnuvalara katilmayacagini aciklamistir Kasparov un aciklamasina ragmen FIDE kurallar geregi Kasparov un ELO ratingini 1 yil kadar tutmustur Nisan 2006 ELO listesinden Kasparov cikarilmistir Bilgisayara karsi satrancKasparov dunya capindaki unu sayesinde bilgisayar ureticilerinin de ilgi odagi olmustu oyunu yaratildi Bazi sirketler teknolojinin ne kadar gelistigini gostermek icin onu yenebilecek bir bilgisayar gelistirmek istediler IBM Deep Blue Derin Mavi isimli bir bilgisayar yaparak Kasparov ile bir mac ayarladi 1996 da yapilan 6 setlik maclar sonunda Kasparov Deep Blue yu 4 2 yendi IBM sonraki yila kadar Deep Blue yu gelistirdi Deeper Blue olarak da bilinmekle beraber resmi adi Deep Blue dur 3 dakikada 60 milyar hamleyi gozden gecirebilen bu bilgisayarla Kasparov 1997 de tekrar mac yapti Yine 6 setten olusan bu mac sonucunda Deep Blue Kasparov u 2 5 a karsi 3 5 puanla yenmeyi basardi Boylece insanlik tarihinde ilk kez bir bilgisayar dunya satranc sampiyonunu yenmis oldu Kasparov 2 oyunun 37 Be4 hamlesinde Deep Blue ya insanlar tarafindan mudahale edilerek yardim edildigini iddia etti Cunku boyle bir durumda bir bilgisayarin 37 Qb6 hamlesini yaparak bir piyon kazanma egiliminde olmasi bekleniyordu ve bu beklentisi pek cok satranc otoritesi tarafindan da onaylandi Fakat IBM bu iddiayi ve Kasparov un yeniden mac onerisini reddederek Deep Blue projesini sona erdirdi Pussy RiotKasparov 17 Agustos 2012 de Rus punk grubu Pussy Riot uyelerinin 2 yil hapis cezasina carptirilmalarina karsi duzenlenen bir gosteriye katilmistir Bu gosteride polis tarafindan en az 60 kisi ile birlikte gozaltina alinmak istenmistir Kasparov gozaltina alinmamak icin direnmis ve bir polisin kolunu isirmistir Su an kendisine gorev halindeki memura fiziksel saldiri sucundan 5 yil hapis cezasi istenmektedir Kasparov ilerleyen aylarda bu sucu reddetmis ama grubu desteklemeye devam edecegini belirtmistir Kendisi hakkinda acilan dava ise dusmustur Kaynakca a b c Garry Kasparov on Garry Kasparov part I 2011 978 1 85744 672 2 pp 16 17 Gotova stvar Gari Kasparov je dobio hrvatsko drzavljanstvo 24sata 24sata hr 27 Subat 2014 15 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mart 2014 Arsivlenmis kopya 4 Subat 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Ocak 2013 Garry Kasparov not returning to Russia out of fear of prosecution Financial Times 6 Haziran 2013 25 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Aralik 2020 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi Incorrigible isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Boot Max 25 Nisan 2018 The political center is fighting back The Washington Post 8 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Nisan 2019 Gari Kasparov dobio hrvatsko drzavljanstvo 27 Subat 2014 14 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Aralik 2020 GARI KASPAROV Vladimir Putin ima previse problema da bi nastavio svoje agresivne politike na podrucju Balkana 22 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde 22 December 2020 1183 p 51 Je li se legendarni sahist Gari Kasparov trajno preselio u Podstranu pokraj Splita U Dalmaciju se sklonio nakon pandemije koronavirusa Slobodna Dalmacija 15 Ocak 2021 7 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Subat 2022 Avast Blog Garry Kasparov blog avast com Ingilizce 25 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Kasim 2021 Chess Champion Garry Kasparov is Russia s Great Red Hope The Daily Beast 1 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Temmuz 2020 Kasparov Garry 2011 Garry Kasparov on Garry Kasparov Part 1 1973 1985 Everyman Chess I am absolutely sure that the Garry Kasparov who became leader of the chess world professed the same values as Garik Weinstein who once following the example of his father became fascinated by chess Biography 10 Agustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde on Kasparov ru site Rusca White King and Red Queen by Daniel Johnson 1 84354 609 4 Transcript Kasparov to Start Campaign Promoting Values of Democracy Fox News 21 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2013 Garry Kasparov on Conversations with Bill Kristol 24 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Temmuz 2020 26 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Temmuz 2020 28 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Ocak 2010 26 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Ocak 2010 a b Arsivlenmis kopya 18 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ocak 2010 a b Game Over Kasparov and the Machine 2003 adli belgesel film Arsivlenmis kopya 18 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ocak 2010 Arsivlenmis kopya 20 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Agustos 2012 Arsivlenmis kopya 21 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Agustos 2012 24 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Agustos 2012 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Garri Kasparov ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Vikisoz de Garry Kasparov ile ilgili sozleri bulabilirsiniz Kasparov un chessgames com daki oyunlari31 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kasparov un oyunlarindan 150 onemli pozisyon2 Kasim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde Video goruntusu 1985 Dunya Sampiyonasi4 Eylul 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kasparov un politik gorusleri31 Aralik 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kasparonun emekliligi hakkinda The Week in Chess28 Kasim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde and Chessbase5 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kasparov ayrica Wall Street Journal da editordur The Wall Street Journal The Great Game14 Kasim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde emeklilikte Rusya politikasi uzerine 19 Mart 2005 Fischer s Price11 Kasim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bobby Fischer da 19 Temmuz 2004 terorizmde Manevi denkligi durdurma17 Kasim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde 19 Mayis 2004 Putinokrasi26 Kasim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde Putin in rejiminde 14 Mart 2004 Insan makinaya karsi13 Kasim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde 16 Subat 2003 Savas henuz kazanilmadi9 Kasim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ortadogudaki savas 5 Agustos 2002