Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gastarbeiter sözcüğü, 1950'li yıllarda Batı Almanya'da yüksek sayısal oranda yurtdışından talep edilen popüler işgücü dolayımında ortaya çıkmış Almanca bir tanımlamadır. Popüler iktisadi boyutunda zamanla anlamını yitiren ama dönem itibarıyla da tarihte yerini bulan Gastarbeiter sözcüğü “Konuk işçi” anlamına gelir. Daha sonraki yıllarda bu tanımlamanın yerine tercih edilmek istenen “Yabancı işçi-ler” tanımlaması hem iktisat ve toplumbilimde, hem de genel Almanca konuşma dilinde kısmen kabul görmüştür.
Tarihçe
II. Dünya Savaşı’ndan sonra Alman ekonomisindeki mucizevi gelişimin ardından vasıfsız işgücüne olan ihtiyaç artmıştı. Özellikle montaj, otomobil endüstrisi, maden, şehir, bina ve atık temizliği alanlarındaki işgücü açığının giderek büyümesi ülkeye yabancı işçi göçünün kaçılmazlığını beraberinde getiriyordu.
İlk talep edilen konuk işçiler dönem ve sayısal itibarıyla 1955'ten itibaren sırasıyla İtalya, İspanya, Yugoslavya ve Yunanistan’dan gelmiştir. 1960'tan itibaren Portekiz ve Türkiye’den de gelenler olmuştur. 1964'te Federal Almanya Cumhuriyeti, dönemin hassasiyetinde sayı olarak bir milyonuncu konuk işçisi olan bir Portekizliyi küçük bir motosiklet ile ödüllendirerek karşılamıştı. Almanya’ya işçi göndermek için başvuran diğer ülkelerden olan Tunus, Fas, Güney Kore’den de sınırlı sayıda konuk işçi gelmiştir. Hasta bakıcı statüsünde işçi edinimi amacıyla da Filipinler ile anlaşma yapılmış ve arzın gerçekleşmesinden sonra başka talep olmamıştır.
Gastarbeiter sözcüğünün kavramsal geçmişi
İlk önce II. Dünya Savaşı’nın son yıllarında nasyonal sosyalist çalışmalar içerisinde ekonominin canlandırılması amacıyla yabancı sivil çalışma grupları için kullanılmıştır. Savaş esirleri veya toplama kamplarındaki nasyonal sosyalistlerin zorunlu çalışma programlarından uzak olarak değerlendirmeye alınmıştır.
Bunun yanında ayrıca Gastarbeitsnehmer (konuk işçi işvereni) adı altında yeni bir tanımlama da oluşmuştur. Genel bakışı açısından askeri zafer ve sivil yaşam soyutlaması yapılmış olsa da Federal Alman Çalışma Bakanlığı tarafından 1941’de yazılı bir açıklama yapılmıştır: “Savaştan sonra da yabancıların Almanya’da istihdam edilmesi kaçınılmazdır. Önümüzdeki barış sürecinde ülke ekonomisinin ve sanayi gelişiminin gereğini yerine getirmesi açısından şimdiye kadar olanından daha fazla ihtiyaç vardır. 'Büyük Avrupa' ekonomisinin oluşumu bunu destekleyecektir. Kuşkusuz kıtalararası uzaklardan ek yabancı işgücünün içeriye alınması, karşılıklı bir güç değiş tokuşunu konuk işçi nazarında güçlendirecek ve daha ileriki yapılanmada halklar arasındaki anlayışın ve hoşgörünün gelişimine de yardımcı olacaktır.“
Yabancıların istihdamının sürekliliğine rağmen konuk işçi tanımı 1945'ten sonra genel tanımlamasında nasyonal sosyalizm ile olan bağını bir şekilde koparacaktı. ’in tanımlamasıyla savaş sonrası kendi iradeleriyle yasal düzenlemeler kapsamında gelenler için “işçi göçü“nden bahsedilmesi gerekirken, “yabancı konuk işçi-ler“ halk arasında yavaş yavaş kabullenilecekti.
Yani kişi, Almanya’da belirlenmiş bir süre boyunca çalışacak olan (aslında) bir konuktu; kendisine ihtiyaç duyulmadığı andan itibaren de ülkesine geri dönecekti. Öte taraftan yine yalnız başına kavram olarak konukseverlik konuğun çalışmasını etik bulmazken, itiraz görebilecek tarafıyla ironik bir çağrışım hâlini alacak olan konuk işçi tanımlaması, gerek modern Alman kültüründe, gerekse konuk olarak gelen yabancı işçilerin yaşam sürekliğinde yeni hayatın ve yeni vatan arayışının rotasyonu olarak tarihsel bir trajedinin başlangıcı sayılacaktı.
Günümüz
1970’lerin başlangıcında konuk işçi adı altındaki adlandırma sosyologlar tarafından problemli bir kavram tanımlaması olarak değerlendirilmiştir. televizyonu 1972’de bu kavramın daha anlaşılır ve döneme uygun tanımlamasının yapılması maksadıyla bir projenin öncülüğünü yapmıştır ve gelen 32.000 öngörünün içerisinde “yabancı işçiler“ tanımlamasının daha çok kullanıldığı tespit edilmiştir. Daha sonra bu tanımlama kavram olarak yerini “göçmen işçiler“e bırakmıştır ve günümüz Federal Almanya Cumhuriyeti’nde bu tanımlama yerini hâlâ korumaktadır.
1960'lı yıllarda göçmen işçiler genelde Almanların ancak yüksek saat ücretiyle çalışabilecekleri ve dolayısıyla reddettikleri işlerde çalışmak zorunda idiler. Bu işler genelde endüstri alanlarında vasıfsız olarak gerçekleştirilebilinecek kirli, zor, akort ve vardiya sistemi ile yapılıyordu. İşverenler için bu perspektifte çalışacak ucuz işçinin nereden ve nasıl geldiği önemli değildi. Önemli olan produktif üretimin gerçekleşmesiydi. Ve çalışanların ucuz maliyeti finansal bir alternatif olarak yerini yıllarca korudu. Ancak 1973'teki petrol krizi göçmen işçi talebinin de sonu olmuştu.
Daha sonraki yıllarda göçmen işçiler, ülkelerinde kalan yaşamsal erekselliğin sorunsallığını beraberinde Federal Almanya Cumhuriyeti’nin yabancıların ülkeye entegrasyon modelinde taşıyor olacaktı. Yani çocuklarıyla. Bunun adı da “göçmen aileler, generasyon ve entegrasyon sorunu“dur.
Günümüzde Rusya'da kullanılan Gastarbeiter (Гастарбайтер) terimi eski Sovyetler Cumhuriyeti'nden gelen ve genelde Moskova ve Sankt-Peterburg'da iş arayan işçileri tanımlamak üzere kullanılmaktadır. Bu işçiler genel olarak Ukrayna, Moldova, Ermenistan, Tacikistan ve Özbekistan'dan gelmektedir.
Kaynakça
- Aytac Eryilmaz, Mathilde Jamin (Hg.): Fremde Heimat - eine Geschichte der Einwanderung aus der Türkei, Essen 1998.
- : Geschichte der Ausländerpolitik in Deutschland. Saisonarbeiter, Zwangsarbeiter, Gastarbeiter, Flüchtlinge. München 2001.
- Karin Hunn: „Nächstes Jahr kehren wir zurück...“. Die Geschichte der türkischen „Gastarbeiter“ in der Bundesrepublik, Wallstein Verlag: Göttingen 2005, 598 S.,
- Heike Knortz: Diplomatische Tauschgeschäfte. “Gastarbeiter” in der westdeutschen Diplomatie und Beschäftigungspolitik 1953-1973. Böhlau Verlag, Köln 2008
- ^ Marianne Krüger-Potratz: Interkulturelle Bildung. Eine Einführung. Münster u.a. 2005, S. 191 f., .
- ^ Klaus Sessar (Hrsg.): Herrschaft und Verbrechen. Kontrolle der Gesellschaft durch Kriminalisierung und Exklusion. Berlin / Münster 2008, S. 170, .
- ^ a b Thomas Schiller: NS-Propaganda für den „Arbeitseinsatz“. Lagerzeitungen für Fremdarbeiter im zweiten Weltkrieg: Entstehung, Funktion, Rezeption und Bibliographie. , Hamburg 1997, S. 6, . Google-Books 11 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Quellen: BA R 41/263 ff.; Dieter Galinski / Wolf Schmidt: Die Kriegsjahre in Deutschland 1939 bis 1945. Hamburg 1985, S. 79.)
- ^ Zitiert in Herbert Ulrich: Fremdarbeiter. Politik und Praxis des „Ausländer-Einsatzes“ in der Kriegswirtschaft des Dritten Reiches. Neuauf., Bonn 1999, S. 123, ; zitiert auch: Univ. Wien[]
- ^ : Geschichte der Ausländerpolitik in Deutschland. Saisonarbeiter, Zwangsarbeiter, Gastarbeiter, Flüchtlinge. München 2001, S. 213, . Google-Books 11 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Gastarbeiter ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Alman Elçiliği: Alman vatandaşlık ve yurttaşlık hakları reformu15 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gastarbeiter sozcugu 1950 li yillarda Bati Almanya da yuksek sayisal oranda yurtdisindan talep edilen populer isgucu dolayiminda ortaya cikmis Almanca bir tanimlamadir Populer iktisadi boyutunda zamanla anlamini yitiren ama donem itibariyla da tarihte yerini bulan Gastarbeiter sozcugu Konuk isci anlamina gelir Daha sonraki yillarda bu tanimlamanin yerine tercih edilmek istenen Yabanci isci ler tanimlamasi hem iktisat ve toplumbilimde hem de genel Almanca konusma dilinde kismen kabul gormustur Dis Isler Bakanligi Bonn 1960 Almanya ve Ispanya arasindaki konuk isci anlasmasi imza toreniKonuk isci varis karsilama ve Volkswagen fabrikasi Wolfsburg 1973TarihceII Dunya Savasi ndan sonra Alman ekonomisindeki mucizevi gelisimin ardindan vasifsiz isgucune olan ihtiyac artmisti Ozellikle montaj otomobil endustrisi maden sehir bina ve atik temizligi alanlarindaki isgucu aciginin giderek buyumesi ulkeye yabanci isci gocunun kacilmazligini beraberinde getiriyordu Nilda Madraso Kubali konuk isci 1986 yiliVietnamli konuk isci otomasyon sistemi yapim asamasinda 1989 Ilk talep edilen konuk isciler donem ve sayisal itibariyla 1955 ten itibaren sirasiyla Italya Ispanya Yugoslavya ve Yunanistan dan gelmistir 1960 tan itibaren Portekiz ve Turkiye den de gelenler olmustur 1964 te Federal Almanya Cumhuriyeti donemin hassasiyetinde sayi olarak bir milyonuncu konuk iscisi olan bir Portekizliyi kucuk bir motosiklet ile odullendirerek karsilamisti Almanya ya isci gondermek icin basvuran diger ulkelerden olan Tunus Fas Guney Kore den de sinirli sayida konuk isci gelmistir Hasta bakici statusunde isci edinimi amaciyla da Filipinler ile anlasma yapilmis ve arzin gerceklesmesinden sonra baska talep olmamistir Gastarbeiter sozcugunun kavramsal gecmisiIlk once II Dunya Savasi nin son yillarinda nasyonal sosyalist calismalar icerisinde ekonominin canlandirilmasi amaciyla yabanci sivil calisma gruplari icin kullanilmistir Savas esirleri veya toplama kamplarindaki nasyonal sosyalistlerin zorunlu calisma programlarindan uzak olarak degerlendirmeye alinmistir Bunun yaninda ayrica Gastarbeitsnehmer konuk isci isvereni adi altinda yeni bir tanimlama da olusmustur Genel bakisi acisindan askeri zafer ve sivil yasam soyutlamasi yapilmis olsa da Federal Alman Calisma Bakanligi tarafindan 1941 de yazili bir aciklama yapilmistir Savastan sonra da yabancilarin Almanya da istihdam edilmesi kacinilmazdir Onumuzdeki baris surecinde ulke ekonomisinin ve sanayi gelisiminin geregini yerine getirmesi acisindan simdiye kadar olanindan daha fazla ihtiyac vardir Buyuk Avrupa ekonomisinin olusumu bunu destekleyecektir Kuskusuz kitalararasi uzaklardan ek yabanci isgucunun iceriye alinmasi karsilikli bir guc degis tokusunu konuk isci nazarinda guclendirecek ve daha ileriki yapilanmada halklar arasindaki anlayisin ve hosgorunun gelisimine de yardimci olacaktir Yabancilarin istihdaminin surekliligine ragmen konuk isci tanimi 1945 ten sonra genel tanimlamasinda nasyonal sosyalizm ile olan bagini bir sekilde koparacakti in tanimlamasiyla savas sonrasi kendi iradeleriyle yasal duzenlemeler kapsaminda gelenler icin isci gocu nden bahsedilmesi gerekirken yabanci konuk isci ler halk arasinda yavas yavas kabullenilecekti Yani kisi Almanya da belirlenmis bir sure boyunca calisacak olan aslinda bir konuktu kendisine ihtiyac duyulmadigi andan itibaren de ulkesine geri donecekti Ote taraftan yine yalniz basina kavram olarak konukseverlik konugun calismasini etik bulmazken itiraz gorebilecek tarafiyla ironik bir cagrisim halini alacak olan konuk isci tanimlamasi gerek modern Alman kulturunde gerekse konuk olarak gelen yabanci iscilerin yasam surekliginde yeni hayatin ve yeni vatan arayisinin rotasyonu olarak tarihsel bir trajedinin baslangici sayilacakti Gunumuz1970 lerin baslangicinda konuk isci adi altindaki adlandirma sosyologlar tarafindan problemli bir kavram tanimlamasi olarak degerlendirilmistir televizyonu 1972 de bu kavramin daha anlasilir ve doneme uygun tanimlamasinin yapilmasi maksadiyla bir projenin onculugunu yapmistir ve gelen 32 000 ongorunun icerisinde yabanci isciler tanimlamasinin daha cok kullanildigi tespit edilmistir Daha sonra bu tanimlama kavram olarak yerini gocmen isciler e birakmistir ve gunumuz Federal Almanya Cumhuriyeti nde bu tanimlama yerini hala korumaktadir 1960 li yillarda gocmen isciler genelde Almanlarin ancak yuksek saat ucretiyle calisabilecekleri ve dolayisiyla reddettikleri islerde calismak zorunda idiler Bu isler genelde endustri alanlarinda vasifsiz olarak gerceklestirilebilinecek kirli zor akort ve vardiya sistemi ile yapiliyordu Isverenler icin bu perspektifte calisacak ucuz iscinin nereden ve nasil geldigi onemli degildi Onemli olan produktif uretimin gerceklesmesiydi Ve calisanlarin ucuz maliyeti finansal bir alternatif olarak yerini yillarca korudu Ancak 1973 teki petrol krizi gocmen isci talebinin de sonu olmustu Daha sonraki yillarda gocmen isciler ulkelerinde kalan yasamsal erekselligin sorunsalligini beraberinde Federal Almanya Cumhuriyeti nin yabancilarin ulkeye entegrasyon modelinde tasiyor olacakti Yani cocuklariyla Bunun adi da gocmen aileler generasyon ve entegrasyon sorunu dur Gunumuzde Rusya da kullanilan Gastarbeiter Gastarbajter terimi eski Sovyetler Cumhuriyeti nden gelen ve genelde Moskova ve Sankt Peterburg da is arayan iscileri tanimlamak uzere kullanilmaktadir Bu isciler genel olarak Ukrayna Moldova Ermenistan Tacikistan ve Ozbekistan dan gelmektedir KaynakcaAytac Eryilmaz Mathilde Jamin Hg Fremde Heimat eine Geschichte der Einwanderung aus der Turkei Essen 1998 ISBN 3 88474 653 7 Geschichte der Auslanderpolitik in Deutschland Saisonarbeiter Zwangsarbeiter Gastarbeiter Fluchtlinge Munchen 2001 ISBN 3 406 47477 2 Karin Hunn Nachstes Jahr kehren wir zuruck Die Geschichte der turkischen Gastarbeiter in der Bundesrepublik Wallstein Verlag Gottingen 2005 598 S ISBN 3 89244 945 7 Heike Knortz Diplomatische Tauschgeschafte Gastarbeiter in der westdeutschen Diplomatie und Beschaftigungspolitik 1953 1973 Bohlau Verlag Koln 2008 Marianne Kruger Potratz Interkulturelle Bildung Eine Einfuhrung Munster u a 2005 S 191 f ISBN 3 8309 1484 9 Klaus Sessar Hrsg Herrschaft und Verbrechen Kontrolle der Gesellschaft durch Kriminalisierung und Exklusion Berlin Munster 2008 S 170 ISBN 3 8258 1028 3 a b Thomas Schiller NS Propaganda fur den Arbeitseinsatz Lagerzeitungen fur Fremdarbeiter im zweiten Weltkrieg Entstehung Funktion Rezeption und Bibliographie Hamburg 1997 S 6 ISBN 3 8258 3411 5 Google Books 11 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Quellen BA R 41 263 ff Dieter Galinski Wolf Schmidt Die Kriegsjahre in Deutschland 1939 bis 1945 Hamburg 1985 S 79 Zitiert in Herbert Ulrich Fremdarbeiter Politik und Praxis des Auslander Einsatzes in der Kriegswirtschaft des Dritten Reiches Neuauf Bonn 1999 S 123 ISBN 3 8012 5028 8 zitiert auch Univ Wien olu kirik baglanti Geschichte der Auslanderpolitik in Deutschland Saisonarbeiter Zwangsarbeiter Gastarbeiter Fluchtlinge Munchen 2001 S 213 ISBN 3 406 47477 2 Google Books 11 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilarWikimedia Commons ta Gastarbeiter ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Alman Elciligi Alman vatandaslik ve yurttaslik haklari reformu15 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde