Gastrik lavaj, halk arasında bilinen adıyla mide yıkama, mide içeriğinin boşaltıldığı işlemin adıdır. Kayıtlara geçen en eski kullanımı 19. yüzyılda olup, günümüzde mideden zehirli maddelerin boşaltılmasında yaygın olarak kullanılan tekniklerden biri haline gelmiştir. Sıklıkla zehirli madde yutulmasında ya da etanol gibi uyuşturucu maddelerin doz aşımında kullanılır. Ayrıca cerrahi işlemler öncesinde sindirim kanalının temizlenerek ameliyata hazır hale getirilmesi için kullanılabilir.
Toksikoloji dışında, gastrik lavaj (veya nazogastrik lavaj) üst gastrointestinal sistem kanamalarının miktarını görmek için kullanılabilir.Hematemezin değerlendirilmesinde kullanılabilir. Ayrıca hipertermik hastaları soğutmak için kullanılabilir.
Teknik
Gastrik lavaj için ağız veya burundan mideye bir tüp ilerletilerek art arda düşük hacimlerde sıvı verilir ve geri alınır. Tüpün midede olduğunu doğrulamak için aspire edilen mide içeriğinden ufak bir örnek alınarak pH'ı ölçülebilir veya röntgen çekilerek tüpün yerleşimi görülebilir. Böylece tüpün akciğerde olmadığından emin olunur.
Yetişkinlerde, küçük miktarlarda ılık su veya salin verilir ve sifon prensibiyle geri alınır. Çocuklarda salin kullanılır çünkü su ile lavaj yapıldığımda hiponatremi gelişme riski yetişkinlerden daha yüksektir. Lavaj yapıldığında kusma ihtimali olduğu için bir aspirasyon cihazı hazır tutulur ki kusma gerçekleşirse mide içeriğinin akciğerlere kaçmasına müdahale mümkün olsun. Lavaj işlemine, geri alınan sıvıda hiç mide içeriği görülmeyene kadar devam edilir.
Eğer hastanın bilinci kapalıysa ya da havayolunu koruyamıyorsa lavaj işlemi öncesi entübe edilmelidir. Hasta işlem sırasında uyutulmalıdır çünkü şok ve hiponatremi gelişme riski yüksektir.
Endikasyonlar
Günümüzde zehirlenme tedavisinde gastrik lavaj çok sık kullanılmaz. Bazı otörler, rutin olarak kullanılmaması gerektiğini hatta mümkünse kaçınılmasını önermiştir. Lavaj yalnızca hayatı tehdit edebilecek durumlarda ve temizlenmek istenen madde yutulduktan sonra ilk 60 dakika içinde yapılabiliyorsa bir tedavi seçeneği olarak düşünülmelidir. Ayrıca lavaj, yenidoğanlarda tedavisinin ilk adımlarındandır. Bu durumda midenin bittiği yerde ince bağırsak girişi kapalıdır, dolayısıyla midede sıvı ve yiyecek birikir. Acil durumlarda vücut sıcaklığı 40 °C değerinin üstüne çıktığında buzlu salin ile gastrik lavaj yapılarak agresif bir şekilde soğutma yapmaya çalışılabilir.
Kontraendikasyonlar
Hastaların havayolu korunamıyorsa ya da gastrointestinal kanama veya delinme riski varsa lavaj kontraendikedir. Korozif maddelere veya hidrokarbonlara bağlı zehirlenmelerde ya da etkili bir panzehiri olan maddelere bağlı zehirlenmelerde rölatif kontraendikasyon mevcuttur. Ayrıca zehirlenmelerinde de kontraendikedir.
Komplikasyonlar
Lavaja bağlı çok sayıda komplikasyon bildirilmiş olmakla beraber, ciddi komplikasyonlar nadir görülmektedir. En büyük risk aspirasyon pnömonisidir ve hidrokarbonlara bağlı olgularda daha sık karşılaşılabilir. Diğer komplikasyonlar arasında laringospazm, hipoksi, bradikardi, epistaksis, hiponatremi, , ya da mideye mekanik travma vardır.
Kaynakça
- ^ . Sydney Gazette and New South Wales Advertiser. 17 Şubat 1825. 17 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Gary R. Fleisher; Stephen Ludwig; Benjamin K. Silverman (2002). Synopsis of pediatric emergency medicine. Lippincott Williams & Wilkins. ss. 409-. ISBN . 12 Ocak 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ağustos 2010.
- ^ Laura W Kates; Erik D Schraga (12 Aralık 2008). . eMedicine. Omaha, Nebraska, USA: Medscape. s. 2. 29 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2010.
- ^ Vale, JA; Kulig, K; ; European Association of Poisons Centres and Clinical Toxicologists (2004). "Position paper: gastric lavage". J Toxicol Clin Toxicol. 42 (7): 933-943. doi:10.1081/CLT-200045006. (PMID) 15641639.
- ^ . 14 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Principle of FMT-Rajesh Bardale
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gastrik lavaj halk arasinda bilinen adiyla mide yikama mide iceriginin bosaltildigi islemin adidir Kayitlara gecen en eski kullanimi 19 yuzyilda olup gunumuzde mideden zehirli maddelerin bosaltilmasinda yaygin olarak kullanilan tekniklerden biri haline gelmistir Siklikla zehirli madde yutulmasinda ya da etanol gibi uyusturucu maddelerin doz asiminda kullanilir Ayrica cerrahi islemler oncesinde sindirim kanalinin temizlenerek ameliyata hazir hale getirilmesi icin kullanilabilir Toksikoloji disinda gastrik lavaj veya nazogastrik lavaj ust gastrointestinal sistem kanamalarinin miktarini gormek icin kullanilabilir Hematemezin degerlendirilmesinde kullanilabilir Ayrica hipertermik hastalari sogutmak icin kullanilabilir TeknikGastrik lavaj icin agiz veya burundan mideye bir tup ilerletilerek art arda dusuk hacimlerde sivi verilir ve geri alinir Tupun midede oldugunu dogrulamak icin aspire edilen mide iceriginden ufak bir ornek alinarak pH i olculebilir veya rontgen cekilerek tupun yerlesimi gorulebilir Boylece tupun akcigerde olmadigindan emin olunur Yetiskinlerde kucuk miktarlarda ilik su veya salin verilir ve sifon prensibiyle geri alinir Cocuklarda salin kullanilir cunku su ile lavaj yapildigimda hiponatremi gelisme riski yetiskinlerden daha yuksektir Lavaj yapildiginda kusma ihtimali oldugu icin bir aspirasyon cihazi hazir tutulur ki kusma gerceklesirse mide iceriginin akcigerlere kacmasina mudahale mumkun olsun Lavaj islemine geri alinan sivida hic mide icerigi gorulmeyene kadar devam edilir Eger hastanin bilinci kapaliysa ya da havayolunu koruyamiyorsa lavaj islemi oncesi entube edilmelidir Hasta islem sirasinda uyutulmalidir cunku sok ve hiponatremi gelisme riski yuksektir EndikasyonlarGunumuzde zehirlenme tedavisinde gastrik lavaj cok sik kullanilmaz Bazi otorler rutin olarak kullanilmamasi gerektigini hatta mumkunse kacinilmasini onermistir Lavaj yalnizca hayati tehdit edebilecek durumlarda ve temizlenmek istenen madde yutulduktan sonra ilk 60 dakika icinde yapilabiliyorsa bir tedavi secenegi olarak dusunulmelidir Ayrica lavaj yenidoganlarda tedavisinin ilk adimlarindandir Bu durumda midenin bittigi yerde ince bagirsak girisi kapalidir dolayisiyla midede sivi ve yiyecek birikir Acil durumlarda vucut sicakligi 40 C degerinin ustune ciktiginda buzlu salin ile gastrik lavaj yapilarak agresif bir sekilde sogutma yapmaya calisilabilir KontraendikasyonlarHastalarin havayolu korunamiyorsa ya da gastrointestinal kanama veya delinme riski varsa lavaj kontraendikedir Korozif maddelere veya hidrokarbonlara bagli zehirlenmelerde ya da etkili bir panzehiri olan maddelere bagli zehirlenmelerde rolatif kontraendikasyon mevcuttur Ayrica zehirlenmelerinde de kontraendikedir KomplikasyonlarLavaja bagli cok sayida komplikasyon bildirilmis olmakla beraber ciddi komplikasyonlar nadir gorulmektedir En buyuk risk aspirasyon pnomonisidir ve hidrokarbonlara bagli olgularda daha sik karsilasilabilir Diger komplikasyonlar arasinda laringospazm hipoksi bradikardi epistaksis hiponatremi ya da mideye mekanik travma vardir Kaynakca Sydney Gazette and New South Wales Advertiser 17 Subat 1825 17 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Gary R Fleisher Stephen Ludwig Benjamin K Silverman 2002 Synopsis of pediatric emergency medicine Lippincott Williams amp Wilkins ss 409 ISBN 978 0 7817 3274 1 12 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Agustos 2010 Laura W Kates Erik D Schraga 12 Aralik 2008 eMedicine Omaha Nebraska USA Medscape s 2 29 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2010 Vale JA Kulig K European Association of Poisons Centres and Clinical Toxicologists 2004 Position paper gastric lavage J Toxicol Clin Toxicol 42 7 933 943 doi 10 1081 CLT 200045006 PMID 15641639 14 Subat 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Principle of FMT Rajesh Bardale