Gey (İngilizce: Gay), eşcinsel anlamında bir sıfat, terim ve isim. Genellikle eşcinsel erkekleri belirtmek üzere kullanılan terim, aynı zamanda eşcinsel kadınları tanımlamak için de kullanılmaktadır.Türkçeye İngilizcedeki "gay" kelimesinden; İngilizceye ise Eski Fransızcadaki "gai" kökeninden geçmiştir. Aslen "neşeli, umursamaz" ve "canlı renkli, gösterişli" anlamlarına gelen gey terimi ilk olarak 1960'lı yıllardan itibaren erkek eşcinseller tarafından kendilerini tanımlamak amacıyla kullanılmaya başlanmıştır. İngilizcedeki "gay" kelimesinin diğer anlamlarında kullanımı da zamanla yok olmaya yüz tutmuştur.Kadın eşcinsel anlamına gelen lezbiyen kelimesi ise 1800'lü yıllardan beri kullanılmaktadır.
Tarihi
Kırmızı; yaşam Turuncu; gelişim Sarı; güneş Yeşil; doğa Mavi; uyum Mor; maneviyat |
20. yüzyıldan önceki dönemlerde eşcinsel bireyleri temsilen hiçbir kavramın olmaması bu bireyleri yasal güvenceden mahrum bırakmaktaydı. Bireylere çeşitli halk etimolojilerine ait kavramlarla hitap edilmekte ve eşcinsel ilişkiler ciddi bir suç faaliyeti, toplum aleyhine bir saldırı kabul edilmekte, homofobi bir suç teşkil etmekteydi. 1960'lı yılların ortalarında başlayan cinsel devrim ve gelişen süreç eşcinsel bireylere yasal güvencede tanınma hakkı vermiştir.
Terminolojisi
Cinsel devrimlerden önce sadece "queer" gibi tuhaf anlamlara gelen sözcüklerle tanımlanan bireyler devrimlerin ardından, 20. yüzyıldan önceki dönemlerde eşcinsel bireyleri temsilen hiçbir kavramın olmaması bu bireyleri yasal güvenceden mahrum bırakmaktaydı. Bireylere çeşitli ait rencide edici kavramlarla hitap edilmekte ve eşcinsel ilişkiler ciddi bir suç faaliyeti, toplum aleyhine bir saldırı kabul edilmekte, homofobi bir suç teşkil etmekteydi. 20. yüzyılın ortalarında, 1960'lı yılların ortalarında başlayan cinsel devrimler ve gelişen süreç eşcinsel bireylere yasal güvencede tanınma hakkı vermiştir.
Cinsel devrimden önce "mutlu" anlamına gelen "gey" in kullanım yaygın olmamakla birlikte farklı sözcüklerle tanımlanan eşcinseller devrimin ardından "LGBT" gibi değişen kimlik, yönelimlerine göre adlandırılmış, genel anlamda kimlikleriyle adlandırılmış, ayrımcılığı önlemek için tanımlanabilecek cinsel kimlik adları kazanmışlardır. Günümüzde erkek eşcinseller için en yaygın kullanım "gey" terimidir.
Ayrımcılık
Günümüzde Batı dünyasında kimlik, eşcinsel evlilik, sığınma, evlat edinme hakkı verilmesi gibi büyük değişimler yaşanırken, bunun aksine Doğu dünyasındaki 75 ülkede erkek erkeğe seks yasa dışı kabul edilmekte olup, ağırlıklı olarak, erkek eşcinsel bireylere; İran, Uganda ve Nijerya'da ölüm cezası uygulanmaktadır. Türkiye'de ise kanuni haklarda tanınma olmamakla birlikte eşcinsel bireylerin yasal güvence hakkı yoktur.
"Gey"; erkek eşcinselleri tanımlamak için bir terim olsa da farklı anlamlara gelecek şekilde hakaret, aşağılama ve varacak söz ve sözcüklerle de kullanılabilmekte olup eşcinsel bireylere karşı homofobik tutum sergileyenlerce "gey" kelimesinin aşağılayıcı kullanımı 1970'lerin sonlarında başlamış, 1980'lerde ve özellikle 1990'ların sonlarında aşağılama odaklı yaygınlaşan kullanımı, genel bir hakaret olarak özellik gençler arasında yaygınlaşmıştır. Örneğin; Türkiye'de "Atatürk gey mi?" sorusunu sormak ya da Mustafa Kemal Atatürk'ün gey olduğunu iddia etmek bir hakaret olarak kabul edilmiş, Youtube'de anonim bir kullanıcı tarafından yüklenen filmde eşcinsel tanımlamasının Türkler ve Atatürk için yapılması yasa dışı kabul edilmiş ve Türkiye geneli erişim engellemesine tabi tutulmuştur.
Yine bir homofobik tutum ve gerekçe olarak 2011 yılında Av Mevsimi sinema filmi yayınlandığı televizyon kanalında filmdeki bir karakterin, "ben geyim" sözleri sansürlemiş, sosyal medyada tepki almasının ardından ilgili sansüre gerekçe olarak yayın öncesi sorumlusu, "Gey kelimesi, bir kitleyi temsil ediyor ve küfür sayılıyor. O yüzden sansürlenmiştir" demiştir.
Heteroseksist toplumlarda "gey" veya diğer eşcinsel cinsel kimlik ve yönelim adlandırmalarının heteroseksüel bireyler arasında hakaret düşüncesiyle kullanılması da ilgili adlandırmaların hakaret olarak algılanmasına neden olmaktadır.
Gey topluluğu
Cinsellik ve cinsiyet kimliği temelli kültüre (LGBT kültürü) dayanan eşcinsel bireylerin farklı kültür ve yapı aynı cinsel kimlik bütünlüğüyle hareket eden gey topluluğu yönelimi "gey, lezbiyen ve biseksüel", bazen de "transseksüel"i içine almakta olup amaç LGBT bireyler arasında birliktelik sağlamaktır. Topluluk genellikle sosyal ağ, internet,gey bar, gey kafe kültürü içerisinde olmaktadır. Ancak toplulukla aynı kültür ve yönelimde olup kırsal yerlerde yaşayan cinsel kimliğini saklayan veya izole eden eşcinsel bireylerde bulunmaktadır. LGBT topluluğu oluşumunun temelinde kimlik ve duyarlılık yaratmak, bilinçlendirmeye yönelik çalışmalar yapmak ve bu anlayışla topluluk amacı ve topluluk kurmaktır. Eşcinsel dernekler, lise ve üniversite içerisinde yer alan kulüpler, lobiler topluluğun parçası olarak görülebilmektedir.
İlgili
- LGBT "Lezbiyen, Gey, Biseksüel, Travesti ve Transseksüel"; genel tanımlamadır ve yönelimi her ne olursa olsun eşcinsel bireyleri sembolize eder, onur ya da gurur anlamında da kullanılır
- ILGA "Uluslararası Lezbiyen ve Gey Birliği"; lezbiyen, gey ve transseksüel örgütlerinin küresel yönetim organıdır.
- (GLF); Haziran 1969 yılında Stonewall ayaklanmalarına destekle homofobiye ve cinsel devrimlere yanıt olarak kurulan siyasi bir lezbiyen ve gey grubudur.
- Gey Oyunları; her dört yılda bir düzenlenen spor olayı. Eşcinsel bireyler için özeldir.
- LİSTAG; LGBT bireylerin aile ve yakınlarına destek olmak için kurulmuş İstanbul merkezli bir sivil toplum örgütü.
- LGBT dernekleri; eşcinsellere olumlu destek sağlayan, yönelimlerinin yadırganamayacağını ve toplumun antipatik, homofobik tavırlarına karşı neler yapması gibi psikoterapi sağlayan kuruluşlardır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Türk Dil Kurumu: Büyük Türkçe Sözlük 28 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Erişim: 17 Haziran 2011
- ^ Dil Derneği: Türkçe Sözlük'te "gey" 29 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Erişim: 17 Haziran 2011
- ^ a b c d "Gey." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
- ^ gay 15 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Dictionary.reference.com. Erişim: 17 Haziran 2011
- ^ "Lezbiyen." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
- ^ Michael Foucault, Cinselliğin Tarihi, KENDİ, Warszawa 2000, s. 45,
- ^ Dil Sözlüğü: NNN., "gey" nedir 24 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Erişim tarihi: 4-6-2013
- ^ Murat Bardakçı (27 Ağustos 2006). "'Gay'ler eskiden esnaftan sayılır ve padişahın huzurunda yapılan resmigeçitlere bile katılırlardı". Hürriyet. 29 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2013.
- ^ Çağıl M. Kasapoğlu (11 Aralık 2011). "Eşcinsel diplomasisi dönemi". Radikal. 30 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2013.
- ^ Halil Konduk (25 Mayıs 2013). "'Gay' kelimesi hakaret sayılmamalıdır". Radikal. Erişim tarihi: 4 Haziran 2013.
- ^ "ATV'den şoke eden 'gay' sansürü". Milliyet. 30 Eylül 2011. Erişim tarihi: 4 Haziran 2013.[]
- ^ Elif Korap. "Türkiye'de üçüncü cinsin durumu; Eşcinsellik genetik olabilir!". Milliyet. 21 Mart 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2013.
Dış bağlantılar
Gey hakkında daha fazla bilgi edinin | |
Vikisözlük'te tanımlar |
- Cinsel Yönelim26 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Dominic Davies - 7 Haziran 2012. (Türkçe)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gey Ingilizce Gay escinsel anlaminda bir sifat terim ve isim Genellikle escinsel erkekleri belirtmek uzere kullanilan terim ayni zamanda escinsel kadinlari tanimlamak icin de kullanilmaktadir Turkceye Ingilizcedeki gay kelimesinden Ingilizceye ise Eski Fransizcadaki gai kokeninden gecmistir Aslen neseli umursamaz ve canli renkli gosterisli anlamlarina gelen gey terimi ilk olarak 1960 li yillardan itibaren erkek escinseller tarafindan kendilerini tanimlamak amaciyla kullanilmaya baslanmistir Ingilizcedeki gay kelimesinin diger anlamlarinda kullanimi da zamanla yok olmaya yuz tutmustur Kadin escinsel anlamina gelen lezbiyen kelimesi ise 1800 lu yillardan beri kullanilmaktadir Tarihi1978 de duzenlenen Gey Celal Tortum ve Lezbiyen Ozgurluk Gunu Yuruyusu LGBT onur icin San Francisco lu sanatci Gilbert Baker in alti ayri renkten tasarladigi tasarladigi Gokkusagi bayragi Bayraktaki her renk ayri bir durumu temsil etmektedir Tasarlanan ilk bayrakta kirmizi turuncu sari yesil mavi mor renkler kullanilmis pembe ve cam gobegi renkleri uretim fabrikalarinda bu renklerden olmamasindan dolayi basilamamistir Kirmizi yasam Turuncu gelisim Sari gunes Yesil doga Mavi uyum Mor maneviyat 20 yuzyildan onceki donemlerde escinsel bireyleri temsilen hicbir kavramin olmamasi bu bireyleri yasal guvenceden mahrum birakmaktaydi Bireylere cesitli halk etimolojilerine ait kavramlarla hitap edilmekte ve escinsel iliskiler ciddi bir suc faaliyeti toplum aleyhine bir saldiri kabul edilmekte homofobi bir suc teskil etmekteydi 1960 li yillarin ortalarinda baslayan cinsel devrim ve gelisen surec escinsel bireylere yasal guvencede taninma hakki vermistir TerminolojisiCinsel devrimlerden once sadece queer gibi tuhaf anlamlara gelen sozcuklerle tanimlanan bireyler devrimlerin ardindan 20 yuzyildan onceki donemlerde escinsel bireyleri temsilen hicbir kavramin olmamasi bu bireyleri yasal guvenceden mahrum birakmaktaydi Bireylere cesitli ait rencide edici kavramlarla hitap edilmekte ve escinsel iliskiler ciddi bir suc faaliyeti toplum aleyhine bir saldiri kabul edilmekte homofobi bir suc teskil etmekteydi 20 yuzyilin ortalarinda 1960 li yillarin ortalarinda baslayan cinsel devrimler ve gelisen surec escinsel bireylere yasal guvencede taninma hakki vermistir Cinsel devrimden once mutlu anlamina gelen gey in kullanim yaygin olmamakla birlikte farkli sozcuklerle tanimlanan escinseller devrimin ardindan LGBT gibi degisen kimlik yonelimlerine gore adlandirilmis genel anlamda kimlikleriyle adlandirilmis ayrimciligi onlemek icin tanimlanabilecek cinsel kimlik adlari kazanmislardir Gunumuzde erkek escinseller icin en yaygin kullanim gey terimidir AyrimcilikOsmanli minyatur sanatinda bir gey ciftin yasadigi cinsel iliskinin tasviri Osmanli Imparatorlugu nda seks iscisi escinsellere hiz oglani denir ve hiz ler devlet tarafindan kayit altina alinirdi Hayatini bu isten kazanan erkekler defter i hizan adli kutuge yazilirdi Gunumuzde Bati dunyasinda kimlik escinsel evlilik siginma evlat edinme hakki verilmesi gibi buyuk degisimler yasanirken bunun aksine Dogu dunyasindaki 75 ulkede erkek erkege seks yasa disi kabul edilmekte olup agirlikli olarak erkek escinsel bireylere Iran Uganda ve Nijerya da olum cezasi uygulanmaktadir Turkiye de ise kanuni haklarda taninma olmamakla birlikte escinsel bireylerin yasal guvence hakki yoktur Gey erkek escinselleri tanimlamak icin bir terim olsa da farkli anlamlara gelecek sekilde hakaret asagilama ve varacak soz ve sozcuklerle de kullanilabilmekte olup escinsel bireylere karsi homofobik tutum sergileyenlerce gey kelimesinin asagilayici kullanimi 1970 lerin sonlarinda baslamis 1980 lerde ve ozellikle 1990 larin sonlarinda asagilama odakli yayginlasan kullanimi genel bir hakaret olarak ozellik gencler arasinda yayginlasmistir Ornegin Turkiye de Ataturk gey mi sorusunu sormak ya da Mustafa Kemal Ataturk un gey oldugunu iddia etmek bir hakaret olarak kabul edilmis Youtube de anonim bir kullanici tarafindan yuklenen filmde escinsel tanimlamasinin Turkler ve Ataturk icin yapilmasi yasa disi kabul edilmis ve Turkiye geneli erisim engellemesine tabi tutulmustur Yine bir homofobik tutum ve gerekce olarak 2011 yilinda Av Mevsimi sinema filmi yayinlandigi televizyon kanalinda filmdeki bir karakterin ben geyim sozleri sansurlemis sosyal medyada tepki almasinin ardindan ilgili sansure gerekce olarak yayin oncesi sorumlusu Gey kelimesi bir kitleyi temsil ediyor ve kufur sayiliyor O yuzden sansurlenmistir demistir Heteroseksist toplumlarda gey veya diger escinsel cinsel kimlik ve yonelim adlandirmalarinin heteroseksuel bireyler arasinda hakaret dusuncesiyle kullanilmasi da ilgili adlandirmalarin hakaret olarak algilanmasina neden olmaktadir Gey topluluguEvli bir gay cift opusurken Cinsellik ve cinsiyet kimligi temelli kulture LGBT kulturu dayanan escinsel bireylerin farkli kultur ve yapi ayni cinsel kimlik butunluguyle hareket eden gey toplulugu yonelimi gey lezbiyen ve biseksuel bazen de transseksuel i icine almakta olup amac LGBT bireyler arasinda birliktelik saglamaktir Topluluk genellikle sosyal ag internet gey bar gey kafe kulturu icerisinde olmaktadir Ancak toplulukla ayni kultur ve yonelimde olup kirsal yerlerde yasayan cinsel kimligini saklayan veya izole eden escinsel bireylerde bulunmaktadir LGBT toplulugu olusumunun temelinde kimlik ve duyarlilik yaratmak bilinclendirmeye yonelik calismalar yapmak ve bu anlayisla topluluk amaci ve topluluk kurmaktir Escinsel dernekler lise ve universite icerisinde yer alan kulupler lobiler toplulugun parcasi olarak gorulebilmektedir Ilgili LGBT Lezbiyen Gey Biseksuel Travesti ve Transseksuel genel tanimlamadir ve yonelimi her ne olursa olsun escinsel bireyleri sembolize eder onur ya da gurur anlaminda da kullanilir ILGA Uluslararasi Lezbiyen ve Gey Birligi lezbiyen gey ve transseksuel orgutlerinin kuresel yonetim organidir GLF Haziran 1969 yilinda Stonewall ayaklanmalarina destekle homofobiye ve cinsel devrimlere yanit olarak kurulan siyasi bir lezbiyen ve gey grubudur Gey Oyunlari her dort yilda bir duzenlenen spor olayi Escinsel bireyler icin ozeldir LISTAG LGBT bireylerin aile ve yakinlarina destek olmak icin kurulmus Istanbul merkezli bir sivil toplum orgutu LGBT dernekleri escinsellere olumlu destek saglayan yonelimlerinin yadirganamayacagini ve toplumun antipatik homofobik tavirlarina karsi neler yapmasi gibi psikoterapi saglayan kuruluslardir Ayrica bakinizErkek cinselligi Coming out Nefret soylemi LGBT lere yonelik siddet Gey lezbiyen ya da biseksueller listesiKaynakca Turk Dil Kurumu Buyuk Turkce Sozluk 28 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 17 Haziran 2011 Dil Dernegi Turkce Sozluk te gey 29 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 17 Haziran 2011 a b c d Gey Oxford Dictionary of English 2e Oxford University Press 2003 gay 15 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dictionary reference com Erisim 17 Haziran 2011 Lezbiyen Oxford Dictionary of English 2e Oxford University Press 2003 Michael Foucault Cinselligin Tarihi KENDI Warszawa 2000 s 45 ISBN 83 07 02771 3 Dil Sozlugu NNN gey nedir 24 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim tarihi 4 6 2013 Murat Bardakci 27 Agustos 2006 Gay ler eskiden esnaftan sayilir ve padisahin huzurunda yapilan resmigecitlere bile katilirlardi Hurriyet 29 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2013 Cagil M Kasapoglu 11 Aralik 2011 Escinsel diplomasisi donemi Radikal 30 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2013 Halil Konduk 25 Mayis 2013 Gay kelimesi hakaret sayilmamalidir Radikal Erisim tarihi 4 Haziran 2013 ATV den soke eden gay sansuru Milliyet 30 Eylul 2011 Erisim tarihi 4 Haziran 2013 olu kirik baglanti Elif Korap Turkiye de ucuncu cinsin durumu Escinsellik genetik olabilir Milliyet 21 Mart 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2013 Dis baglantilarVikipedi nin kardes projelerinden Gey hakkinda daha fazla bilgi edininVikisozluk te tanimlarCinsel Yonelim26 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dominic Davies 7 Haziran 2012 Turkce