Gazanfer Ağa Medresesi, III. Mehmed'in Macar asıllı kapıağalarından Gazanfer Ağa'nın (ö.1602/03) yaptırdığı, İstanbul Fatih'te bulunan medresedir. Atatürk Bulvarı ve Kovacılar Caddesi'nin Eminönü'ne inen yolunun sol kenarında kalmaktadır. Bozdoğan Kemeri'nin de dibinde kalmakla beraber etrafında Unkapanı ve İstanbul Manifaturacılar Çarşısı (İMÇ) bulunmaktadır. Medresenin inşa tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Vakfiyesi ise 1595/96'da düzenlenmiştir. Bazı kaynaklarda mimarının Davud Ağa olduğu yönünde görüşler vardır. Medrese, dönemin bir külliye içinde yer almayan bağımsız kurumlarındandır.
Ali Saim Ülgen arşivinden Gazanfer Ağa Medresesi | |
Genel bilgiler | |
---|---|
Tür | Medrese |
Adres | Hüsam Bey Sk. No:5, 34083 Zeyrek, Fatih/İstanbul |
Şehir | İstanbul |
Ülke | Türkiye |
Koordinatlar | 41°01′01″K 28°57′19″D / 41.01694°K 28.95528°D |
Mevcut kullanan | Gazanfer Ağa Medresesi Eğitim ve Kültür Merkezi |
Yenileme | 1943-1944 |
Resmî site | |
gazanferagamedresesi.org |
Tarihi ve özellikleri
Çeşitli dönemlerde çıkan yangınlarda büyük zarar görmesine rağmen defalarca restore edilmiştir. Özellikle 1782 yılında çıkan yangında harap hale gelmiş, ardından da tekrar tamir edilmiştir. Bazı tarihlerdeki medrese kayıt listelerine bakıldığında medrese kapasitesinin yirmi beş ile otuz öğrenci arasında değiştiği gözlemlenmektedir. 1914 tarihli bir raporda medresenin henüz yeni tamir olmuş on dört odasının bulunduğu ve odaların ikişer kişi aldığı yazmaktadır. Bu rapordan medresenin 1908 tarihli yangında hasar gördüğü de anlaşılmaktadır. Medresenin Kovacılar Caddesi'ne bakan kısmından küçük bir avluya girilmektedir. Avlunun sağ tarafında ise Gazanfer Ağa'nın ongen (TDVİA: onikigen) planlı ve kubbeli olan bir türbesi bulunmaktadır. Avlunun ve bulvarın sol köşesinde ise bir sebil bulunmaktadır. Aynı zamanda avlunun içerisinde en eskisi 1616 tarihli olmak üzere on adet kabirden meydana gelen bir hazire vardır. Ön avludan geçilerek gelinen medrese kısmı ise önemli mimari özelliklere sahiptir. Bu kısımda derslikler sıralanmıştır. Girişin tam karşısında ise kubbe ile örtülü olan kare planlı mescid-dershane yer alır. Medrese planında on beş hücre bulunmasına rağmen vakfiyesinde on yedi hücre yazmaktadır.
Medrese 1942 yılında Atatürk Bulvarı'nın açılmasıyla önemli bir konuma ulaşmıştır fakat yanında Bozdoğan Kemeri'nin bulunmasından ötürü rutubetli bir yapısı da vardır. Medrese 1943-1944 arasında restore edilerek 1945 yılında Belediye Müzesi'ne dönüşmüştür. 1989'da da İstanbul Büyükşehir Karikatür ve Mizah Müzesi'ne çevrilmiştir.
Kaynakça
Wikimedia Commons'ta Gazanfer Ağa Medresesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ Divan-i Nadiri, Topkapi Palace Museum Library, H. 899
- ^ Açıkgenç, Alparslan (22 Aralık 2006). . Muslim Heritage. 25 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2021.
- ^ Bkz. 23 Temmuz 1869 tarihli medreseler listesi ve 2 Eylül 1914 tarihli rapor.
- ^ Gazenfer Ağa Medresesi (Ana Yayıncılık bas.). AnaBritannica - 9. Cilt. s. 326.
- ^ (PDF). TDV İslam Ansiklopedisi. 10 Kasım 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2016.
- ^ . Atatürk Kitaplığı. 10 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gazanfer Aga Medresesi III Mehmed in Macar asilli kapiagalarindan Gazanfer Aga nin o 1602 03 yaptirdigi Istanbul Fatih te bulunan medresedir Ataturk Bulvari ve Kovacilar Caddesi nin Eminonu ne inen yolunun sol kenarinda kalmaktadir Bozdogan Kemeri nin de dibinde kalmakla beraber etrafinda Unkapani ve Istanbul Manifaturacilar Carsisi IMC bulunmaktadir Medresenin insa tarihi kesin olarak bilinmemektedir Vakfiyesi ise 1595 96 da duzenlenmistir Bazi kaynaklarda mimarinin Davud Aga oldugu yonunde gorusler vardir Medrese donemin bir kulliye icinde yer almayan bagimsiz kurumlarindandir Gazanfer Aga MedresesiAli Saim Ulgen arsivinden Gazanfer Aga MedresesiGenel bilgilerTurMedreseAdresHusam Bey Sk No 5 34083 Zeyrek Fatih IstanbulSehirIstanbulUlke TurkiyeKoordinatlar41 01 01 K 28 57 19 D 41 01694 K 28 95528 D 41 01694 28 95528Mevcut kullananGazanfer Aga Medresesi Egitim ve Kultur MerkeziYenileme1943 1944Resmi sitegazanferagamedresesi orgTarihi ve ozellikleriMedresede verilen bir dersi tasvir eden minyatur Cesitli donemlerde cikan yanginlarda buyuk zarar gormesine ragmen defalarca restore edilmistir Ozellikle 1782 yilinda cikan yanginda harap hale gelmis ardindan da tekrar tamir edilmistir Bazi tarihlerdeki medrese kayit listelerine bakildiginda medrese kapasitesinin yirmi bes ile otuz ogrenci arasinda degistigi gozlemlenmektedir 1914 tarihli bir raporda medresenin henuz yeni tamir olmus on dort odasinin bulundugu ve odalarin ikiser kisi aldigi yazmaktadir Bu rapordan medresenin 1908 tarihli yanginda hasar gordugu de anlasilmaktadir Medresenin Kovacilar Caddesi ne bakan kismindan kucuk bir avluya girilmektedir Avlunun sag tarafinda ise Gazanfer Aga nin ongen TDVIA onikigen planli ve kubbeli olan bir turbesi bulunmaktadir Avlunun ve bulvarin sol kosesinde ise bir sebil bulunmaktadir Ayni zamanda avlunun icerisinde en eskisi 1616 tarihli olmak uzere on adet kabirden meydana gelen bir hazire vardir On avludan gecilerek gelinen medrese kismi ise onemli mimari ozelliklere sahiptir Bu kisimda derslikler siralanmistir Girisin tam karsisinda ise kubbe ile ortulu olan kare planli mescid dershane yer alir Medrese planinda on bes hucre bulunmasina ragmen vakfiyesinde on yedi hucre yazmaktadir Medrese 1942 yilinda Ataturk Bulvari nin acilmasiyla onemli bir konuma ulasmistir fakat yaninda Bozdogan Kemeri nin bulunmasindan oturu rutubetli bir yapisi da vardir Medrese 1943 1944 arasinda restore edilerek 1945 yilinda Belediye Muzesi ne donusmustur 1989 da da Istanbul Buyuksehir Karikatur ve Mizah Muzesi ne cevrilmistir KaynakcaWikimedia Commons ta Gazanfer Aga Medresesi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Divan i Nadiri Topkapi Palace Museum Library H 899 Acikgenc Alparslan 22 Aralik 2006 Muslim Heritage 25 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Mart 2021 Bkz 23 Temmuz 1869 tarihli medreseler listesi ve 2 Eylul 1914 tarihli rapor Gazenfer Aga Medresesi Ana Yayincilik bas AnaBritannica 9 Cilt s 326 PDF TDV Islam Ansiklopedisi 10 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 10 Kasim 2016 Ataturk Kitapligi 10 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Kasim 2016