George Plantagenet, Clarence Dükü (21 Ekim 1449 – 18 Şubat 1478), ve oğlu ve İngiliz kralları IV. Edward ve III. Richard'ın kardeşiydi. Günümüzde Güllerin Savaşı olarak bilinen Plantagenet Ailesi'nin rakip grupları arasındaki hanedan mücadelesinde önemli bir rol oynadı.
George Plantagenet | |
---|---|
Clarence Dükü | |
Doğum | 21 Ekim 1449 Dublin Kalesi, İrlanda |
Ölüm | 18 Şubat 1478 Londra Kalesi |
Defin | Tewkesbury Manastırı |
Eş(ler)i | Isabel Neville |
Çocuk(lar)ı | Margaret Pole, Edward Plantagenet, Clarenceli Anne, Clarenceli Richard |
Hanedan | York Hanedanı |
Babası | Richard Plantagenet, 3. York Dükü |
Annesi | Cecily Neville |
York Hanedanı üyesi olmasına rağmen, Yorklara dönmeden önce Lancaster Hanedanını desteklemek için taraf değiştirdi. Daha sonraları kardeşi IV. Edward'a ihanetten suçlu bulunmuş ve (iddialara göre Malmsey şarabında boğularak) idam edilmiştir. Ölümünün Richard'ın entrikalarına atfedildiği VI. Henry, Bölüm 3 ve III. Richard adlı Shakespeare oyunlarında bir karakter olarak görünür.
George, 21 Ekim 1449'da, babası York Dükü'nün taht için VI. Henry'ye meydan okumaya başladığı zamanlarda Dublin'de doğdu. Vaftiz babası, 6. Desmond Kontu James FitzGerald'dı. George, Richard ve Cecily'nin yetişkinliğe kadar hayatta kalan dört oğlundan üçüncüsüydü. Babası 1460'ta öldü. 1461'de ağabeyi Edward, IV. Edward olarak İngiltere Kralı olurken George da Clarence Dükü oldu. Genç yaşına rağmen aynı yıl İrlanda Lord Teğmeni olarak atandı.
Burgonya Dükü Cesur Charles'ın kızı Mary için olası bir eş olarak düşünülmüş olan George, ilk kuzeni Warwick Kontu Richard Neville'in etkisi altına girdi ve Temmuz 1469'da Notre-Dame de Calais Kilisesinde kontun büyük kızı Isabel Neville ile evlendi.
Clarence ağabeyinin tahtta hak iddiasını başta destekledi. Ancak kayınpederi (tarihte "Kral Yapan" olarak bilinir) tahttan indirilen Kral Henry'nin eşi Anjou'lu Margaret ile işbirliği yapmak için IV. Edward'ı desteklemeyi bırakınca, Clarence da taraf değiştirdi ve Lord Teğmen rütbesi alındı. Bunun ardından hamile eşini de alarak Fransa'da Warwick'e katıldı. Eşi 16 Mayıs 1470'te, Calais açıklarında bir gemide ilk çocukları olan kızlarını dünyaya getirdi fakat çocuk çok kısa bir süre sonra öldü. VI. Henry Clarence'ı tahtta kendi oğlundan bir sonraki varis yaparak ödüllendirdi. IV. Edward'ın tahttan mahrum bırakılmasını da VI. Henry'e ihanet veya gayrimeşru çocuk olduğu iddiasıyla savundu. Kısa bir süre sonra 1470 Aralık ayında Warwick küçük kızı Anne Neville'i VI. Henry'nin oğluyla evlendirince, Clarence kayınpederine sadakatinin yersiz olduğunu fark etti. Bu olay Warwick'in Clarence'ı kral yapmaktan çok kendi çıkarlarıyla ilgilendiğini gösteriyordu. Clarence IV. Edward'ın yerine geçemeyeceğini fark ettiğinde ağabeyiyle arasını gizlice düzeltti.
Warwick'in VI. Henry'i tahtta tutma çabaları sonunda başarısız oldu ve Nisan 1471'de Barnet Savaşı'nda öldürüldü. Yeniden gücünü kazanan Kral IV. Edward, kardeşini saray görevlerine geri aldı. Kayınpederi öldüğünden Clarence, Warwick Kontunun varisi oldu ancak kardeşi Gloucester Dükü Richard 1471'de dul kalan Anne Neville ile evlendiğinden bütün Warwick mülkünü alamadı. Araya Edward girdi ve mirası iki kardeşi arasında bölüştürdü. Clarence, eşinin hakkıyla 25 Mart 1472'de Warwick Kontu ve yeni bir unvanla birinci Salisbury Kontu oldu.
1475'te Clarence'ın eşi Isabel, daha sonra Warwick Dükü olacak Edward adında bir oğlan dünyaya getirdi. Isabel kısa süre yaşayan Richard (5 Ekim 1476 - 1 Ocak 1477) adındaki oğlu doğduktan iki ay sonra 22 Aralık 1476'da öldü. George ve Isabel, Gloucester bölgesinde bulunan Tewkesbury Manastırı'nda yan yana gömülmüşlerdir. Hayatta kalan çocukları Margaret ve Edward, 1485'te ölümüne dek teyzeleri Anne Neville tarafından bakıldılar.
Ölüm
Günümüzde birçok tarihçi Isabel'in ölüm sebebinin verem ya da lohusalık humması olduğuna inansa da, Clarence eşinin nedimelerinden biri olan Ankarette Twynyho tarafından zehirlendiğine ikna olmuştu. Bu sebeple Twynyho'nun tutuklanmasına ve sonrasında Warwick'te bir jüriyi zorbalık yoluyla ikna ederek Nisan 1477'de idamına sebep oldu. Ölümünden sonra 1478 yılında Kral Edward özür dilemiştir. Zaten hiçbir zaman tam yerinde olmayan Clarence'ın akıl sağlığı bu olaydan sonra iyice kötüleşti ve ağabeyi Edward'a karşı bir başka isyanda rol oynamasına önayak oldu.
1477'de Clarence, Burgonya Düşesi olan Mary'e tekrar talip oldu. Edward bu evliliğe karşı çıkınca Clarence sarayı terk etti.
Clarence'ın hizmetlilerinden astronom John Stacey tutuklanıp Londra Kalesi'ne hapsedildiğinde işkence sırasında, kralın ölümünü hayal edip planladığını ve bunu gerçekleştirmek için kara büyü kullandığını itiraf etti. İfadesinde Thomas Burdett ve Stacey's College'da (Merton Koleji, Oxford) papaz olan Thomas Blake'den de söz etti. Üçü de ihanetten yargılandı, suçlu bulundu ve Tyburn'de asılmaları hükmü verildi. Blake, Norwich Piskopos'u James Goldwell'in hayatı için yalvarması üzerine kurtuldu ancak diğer ikisi kararlaştırıldığı üzere idam edildi.
Bu olay Clarence için açık bir uyarıydı ancak o göz ardı etmeyi seçti. John Goddard'ı parlamentoya dalmak ve hanedanı Burdett ile Stacey'nin ölmeden önce yaptıkları masumiyet beyanlarıyla eğlendirmekle görevlendirdi. Ancak VI. Henry'nin taht iddiasını açıklamış bir eski Lancaster destekçisi olmasından dolayı Goddard çok talihsiz bir seçimdi. Edward Clarence'i Windsor'a çağırdı, ağır bir şekilde azarladı, ihanetle suçladı ve derhal tutuklanarak hapsini emretti.
Clarence Londra Kalesi'nde hapsedildi ve ağabeyi IV. Edward'a ihanetten yargılandı. Clarence mahkemede bulunmadı, Edward kardeşine karşı davayı kendisi yürüttü ve parlamentonun kardeşini suçlu bulmasını talep etti. Herkesin arasından en azından Clarence'ın kardeşi olduğu için kendisine sevgi ve sadakat borçlu olduğunu, bu sebepten "doğal olmayan, kindar ihanet"ten suçlu bulunması gerektiğini ifade etti. Kararın ardından 18 Şubat 1478'de, Bowyer Kalesi'nde gizlilik içerisinde idam edildi. Kısa süre içinde Malmsey şarabı içerisinde boğularak öldürüldüğü dedikoduları yayıldı. III. Richard'ın biyografi yazarı Paul Murray Kendall, Edward'ın kardeşine karşı bu kadar sert olmasının sebebinin Psikopos Robert Stillington'dan George'un, Edward'ın Leydi Eleanor Talbot'a bir sır olan evlilik sözünü ifşa ettiğini öğrenmesi olduğuna inanmaktadır. Bu iddianın doğru olması, Edward'ın Elizabeth Woodville'den olan çocuklarının gayrımeşru sayılmalarına ve taht hakkının kardeşi Richard'a geçmesine sebep olurdu. III. Richard'ın ağabeyinin ölümüne sebep olduğu söylense de, tam tersine engellemeye çalışmış da olabilir.
Shakespeare Eserlerinde
Clarence, Shakespeare'in iki tarihi oyununda önemli bir karakterdir: VI. Henry, Bölüm 3 ve III. Richard. Shakespeare Clarence'ı zayıf iradeli ve dengesiz olarak tasvir eder. IV. Edward'dan Warwick'e dönüşü esasen Edward'ın Elizabeth Woodville ile evliliğine olan öfkesi yüzündendir. Warwick ve VI. Henry'e bağlılığını ifade eden birçok konuşmaya rağmen ağabeyini yeniden gördüğünde hemen onun tarafına geçer. Kardeşleri yalnızca birkaç dizede onu Yorklara yeniden katılmaya ikna eder. Şaraba olan tutkusuna işaret eden pek çok dize vardır.
III. Richard; Gloucester Clarence'ı bir kahin yardımıyla, kralın aklına kardeşiyle ilgili şüphe düşürerek, ihanetle suçladığında başlar. İlk sahnede Clarence tutuklanır ve kaleye götürülür. Gloucester çabuklukla Clarence'ın ölümünü tezgahlar, idam emrini hızlandırır ve Edward fikrini değiştirince çıkacak affa engel olur. Birinci perde dördüncü sahnede, Clarence Glaucester tarafından kazara okyanusa itilip boğulduğu, sonra kendisini cehennemde bulduğu ve Warwick ile Prens Edward'ın hayaletleri tarafından yalancı şahitlikle suçlandığı bir kabus görür. Gloucester tarafından gönderilen celladlar tarafından saldırıya uğradığında asilce yalvarır, ancak bıçaklanarak şarap içerisinde boğulur. Clarence'ın ölümüyle Edward ölümcül bir suçluluk duygusuna kapılır. Clarence oyunda ilk ölendir. Hayaleti önce Gloucester'a görünür. Daha sonra Bosworth Savaşı'ndan önce III. Richard ve Henry Tudor'a (gelecekte İngiltere Kralı VII. Henry) görünür. Kardeşine lanet okur ve Henry'i cesaretlendirir.
Çocukları
Clarence Isabel Neville ile o zaman İngiltere'ye bağlı olan Calais'de, 11 Temmuz 1469'da evlendi. Dört çocukları oldu:
- Clarencelı Anne (16 Nisan 1470 – c. 17 Nisan 1470), Calais açıklarında bir gemide doğup ölmüştür. Bazı kaynaklar tarafından kız diğerleri tarafından isimsiz bir erkek olarak tanınır.
- Margaret Pole, Salisbury Kontesi (14 Ağustos 1473 – 27 Mayıs 1541); Sir Richard Pole ile evlendi; VIII. Henry tarafından idam edildi.
- Edward Plantagenet, 17. Warwick Kontu (25 Şubat 1475 – 28 Kasım 1499); erkek soyundan son meşru Plantagenet varisi; VII. Henry tarafından Londra Kalesi'nden kaçma teşebbüsü gerekçesiyle idam edildi.
- Clarencelı Richard (5 Ekim 1476 – 1 Ocak 1477); Tewkesbury Manastırı'nda doğdu; Warwick Kalesinde öldü ve Warwick'te gömüldü.
Kaynakça
- ^ "Precontract". 6 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Kaynaklar
- The Third Plantagenet: George, Duke of Clarence, Richard III's Brother. Stroud: The History Press. 2014. ISBN .
- False, Fleeting, Perjur'd Clarence: George, Duke of Clarence 1449–78. rev. Bangor: Headstart History. 1992. ISBN .
- Richard the Third. New York & London: W. W. Norton & Co. 2002. ISBN .
- Richard III and the Princes in the Tower. Bramley Books. 1991. s. 65. ISBN .
- Britain's Royal Family: A Complete Genealogy. Bodley Head. 2002. ss. 136-7. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
George Plantagenet Clarence Duku 21 Ekim 1449 18 Subat 1478 ve oglu ve Ingiliz krallari IV Edward ve III Richard in kardesiydi Gunumuzde Gullerin Savasi olarak bilinen Plantagenet Ailesi nin rakip gruplari arasindaki hanedan mucadelesinde onemli bir rol oynadi George PlantagenetClarence DukuDogum21 Ekim 1449 Dublin Kalesi IrlandaOlum18 Subat 1478 Londra KalesiDefinTewkesbury ManastiriEs ler iIsabel NevilleCocuk lar iMargaret Pole Edward Plantagenet Clarenceli Anne Clarenceli RichardHanedanYork HanedaniBabasiRichard Plantagenet 3 York DukuAnnesiCecily Neville York Hanedani uyesi olmasina ragmen Yorklara donmeden once Lancaster Hanedanini desteklemek icin taraf degistirdi Daha sonralari kardesi IV Edward a ihanetten suclu bulunmus ve iddialara gore Malmsey sarabinda bogularak idam edilmistir Olumunun Richard in entrikalarina atfedildigi VI Henry Bolum 3 ve III Richard adli Shakespeare oyunlarinda bir karakter olarak gorunur Clarence Duku George Plantagenet in armalari George 21 Ekim 1449 da babasi York Duku nun taht icin VI Henry ye meydan okumaya basladigi zamanlarda Dublin de dogdu Vaftiz babasi 6 Desmond Kontu James FitzGerald di George Richard ve Cecily nin yetiskinlige kadar hayatta kalan dort oglundan ucuncusuydu Babasi 1460 ta oldu 1461 de agabeyi Edward IV Edward olarak Ingiltere Krali olurken George da Clarence Duku oldu Genc yasina ragmen ayni yil Irlanda Lord Tegmeni olarak atandi Burgonya Duku Cesur Charles in kizi Mary icin olasi bir es olarak dusunulmus olan George ilk kuzeni Warwick Kontu Richard Neville in etkisi altina girdi ve Temmuz 1469 da Notre Dame de Calais Kilisesinde kontun buyuk kizi Isabel Neville ile evlendi Clarence agabeyinin tahtta hak iddiasini basta destekledi Ancak kayinpederi tarihte Kral Yapan olarak bilinir tahttan indirilen Kral Henry nin esi Anjou lu Margaret ile isbirligi yapmak icin IV Edward i desteklemeyi birakinca Clarence da taraf degistirdi ve Lord Tegmen rutbesi alindi Bunun ardindan hamile esini de alarak Fransa da Warwick e katildi Esi 16 Mayis 1470 te Calais aciklarinda bir gemide ilk cocuklari olan kizlarini dunyaya getirdi fakat cocuk cok kisa bir sure sonra oldu VI Henry Clarence i tahtta kendi oglundan bir sonraki varis yaparak odullendirdi IV Edward in tahttan mahrum birakilmasini da VI Henry e ihanet veya gayrimesru cocuk oldugu iddiasiyla savundu Kisa bir sure sonra 1470 Aralik ayinda Warwick kucuk kizi Anne Neville i VI Henry nin ogluyla evlendirince Clarence kayinpederine sadakatinin yersiz oldugunu fark etti Bu olay Warwick in Clarence i kral yapmaktan cok kendi cikarlariyla ilgilendigini gosteriyordu Clarence IV Edward in yerine gecemeyecegini fark ettiginde agabeyiyle arasini gizlice duzeltti Warwick in VI Henry i tahtta tutma cabalari sonunda basarisiz oldu ve Nisan 1471 de Barnet Savasi nda olduruldu Yeniden gucunu kazanan Kral IV Edward kardesini saray gorevlerine geri aldi Kayinpederi oldugunden Clarence Warwick Kontunun varisi oldu ancak kardesi Gloucester Duku Richard 1471 de dul kalan Anne Neville ile evlendiginden butun Warwick mulkunu alamadi Araya Edward girdi ve mirasi iki kardesi arasinda bolusturdu Clarence esinin hakkiyla 25 Mart 1472 de Warwick Kontu ve yeni bir unvanla birinci Salisbury Kontu oldu 1475 te Clarence in esi Isabel daha sonra Warwick Duku olacak Edward adinda bir oglan dunyaya getirdi Isabel kisa sure yasayan Richard 5 Ekim 1476 1 Ocak 1477 adindaki oglu dogduktan iki ay sonra 22 Aralik 1476 da oldu George ve Isabel Gloucester bolgesinde bulunan Tewkesbury Manastiri nda yan yana gomulmuslerdir Hayatta kalan cocuklari Margaret ve Edward 1485 te olumune dek teyzeleri Anne Neville tarafindan bakildilar OlumGunumuzde bircok tarihci Isabel in olum sebebinin verem ya da lohusalik hummasi olduguna inansa da Clarence esinin nedimelerinden biri olan Ankarette Twynyho tarafindan zehirlendigine ikna olmustu Bu sebeple Twynyho nun tutuklanmasina ve sonrasinda Warwick te bir juriyi zorbalik yoluyla ikna ederek Nisan 1477 de idamina sebep oldu Olumunden sonra 1478 yilinda Kral Edward ozur dilemistir Zaten hicbir zaman tam yerinde olmayan Clarence in akil sagligi bu olaydan sonra iyice kotulesti ve agabeyi Edward a karsi bir baska isyanda rol oynamasina onayak oldu 1477 de Clarence Burgonya Dusesi olan Mary e tekrar talip oldu Edward bu evlilige karsi cikinca Clarence sarayi terk etti Clarence in hizmetlilerinden astronom John Stacey tutuklanip Londra Kalesi ne hapsedildiginde iskence sirasinda kralin olumunu hayal edip planladigini ve bunu gerceklestirmek icin kara buyu kullandigini itiraf etti Ifadesinde Thomas Burdett ve Stacey s College da Merton Koleji Oxford papaz olan Thomas Blake den de soz etti Ucu de ihanetten yargilandi suclu bulundu ve Tyburn de asilmalari hukmu verildi Blake Norwich Piskopos u James Goldwell in hayati icin yalvarmasi uzerine kurtuldu ancak diger ikisi kararlastirildigi uzere idam edildi Bu olay Clarence icin acik bir uyariydi ancak o goz ardi etmeyi secti John Goddard i parlamentoya dalmak ve hanedani Burdett ile Stacey nin olmeden once yaptiklari masumiyet beyanlariyla eglendirmekle gorevlendirdi Ancak VI Henry nin taht iddiasini aciklamis bir eski Lancaster destekcisi olmasindan dolayi Goddard cok talihsiz bir secimdi Edward Clarence i Windsor a cagirdi agir bir sekilde azarladi ihanetle sucladi ve derhal tutuklanarak hapsini emretti Clarence Londra Kalesi nde hapsedildi ve agabeyi IV Edward a ihanetten yargilandi Clarence mahkemede bulunmadi Edward kardesine karsi davayi kendisi yuruttu ve parlamentonun kardesini suclu bulmasini talep etti Herkesin arasindan en azindan Clarence in kardesi oldugu icin kendisine sevgi ve sadakat borclu oldugunu bu sebepten dogal olmayan kindar ihanet ten suclu bulunmasi gerektigini ifade etti Kararin ardindan 18 Subat 1478 de Bowyer Kalesi nde gizlilik icerisinde idam edildi Kisa sure icinde Malmsey sarabi icerisinde bogularak olduruldugu dedikodulari yayildi III Richard in biyografi yazari Paul Murray Kendall Edward in kardesine karsi bu kadar sert olmasinin sebebinin Psikopos Robert Stillington dan George un Edward in Leydi Eleanor Talbot a bir sir olan evlilik sozunu ifsa ettigini ogrenmesi olduguna inanmaktadir Bu iddianin dogru olmasi Edward in Elizabeth Woodville den olan cocuklarinin gayrimesru sayilmalarina ve taht hakkinin kardesi Richard a gecmesine sebep olurdu III Richard in agabeyinin olumune sebep oldugu soylense de tam tersine engellemeye calismis da olabilir Shakespeare EserlerindeClarence Shakespeare in iki tarihi oyununda onemli bir karakterdir VI Henry Bolum 3 ve III Richard Shakespeare Clarence i zayif iradeli ve dengesiz olarak tasvir eder IV Edward dan Warwick e donusu esasen Edward in Elizabeth Woodville ile evliligine olan ofkesi yuzundendir Warwick ve VI Henry e bagliligini ifade eden bircok konusmaya ragmen agabeyini yeniden gordugunde hemen onun tarafina gecer Kardesleri yalnizca birkac dizede onu Yorklara yeniden katilmaya ikna eder Saraba olan tutkusuna isaret eden pek cok dize vardir III Richard Gloucester Clarence i bir kahin yardimiyla kralin aklina kardesiyle ilgili suphe dusurerek ihanetle sucladiginda baslar Ilk sahnede Clarence tutuklanir ve kaleye goturulur Gloucester cabuklukla Clarence in olumunu tezgahlar idam emrini hizlandirir ve Edward fikrini degistirince cikacak affa engel olur Birinci perde dorduncu sahnede Clarence Glaucester tarafindan kazara okyanusa itilip boguldugu sonra kendisini cehennemde buldugu ve Warwick ile Prens Edward in hayaletleri tarafindan yalanci sahitlikle suclandigi bir kabus gorur Gloucester tarafindan gonderilen celladlar tarafindan saldiriya ugradiginda asilce yalvarir ancak bicaklanarak sarap icerisinde bogulur Clarence in olumuyle Edward olumcul bir sucluluk duygusuna kapilir Clarence oyunda ilk olendir Hayaleti once Gloucester a gorunur Daha sonra Bosworth Savasi ndan once III Richard ve Henry Tudor a gelecekte Ingiltere Krali VII Henry gorunur Kardesine lanet okur ve Henry i cesaretlendirir CocuklariClarence Duku ve Dusesi Cardiff Kalesi Clarence Isabel Neville ile o zaman Ingiltere ye bagli olan Calais de 11 Temmuz 1469 da evlendi Dort cocuklari oldu Clarenceli Anne 16 Nisan 1470 c 17 Nisan 1470 Calais aciklarinda bir gemide dogup olmustur Bazi kaynaklar tarafindan kiz digerleri tarafindan isimsiz bir erkek olarak taninir Margaret Pole Salisbury Kontesi 14 Agustos 1473 27 Mayis 1541 Sir Richard Pole ile evlendi VIII Henry tarafindan idam edildi Edward Plantagenet 17 Warwick Kontu 25 Subat 1475 28 Kasim 1499 erkek soyundan son mesru Plantagenet varisi VII Henry tarafindan Londra Kalesi nden kacma tesebbusu gerekcesiyle idam edildi Clarenceli Richard 5 Ekim 1476 1 Ocak 1477 Tewkesbury Manastiri nda dogdu Warwick Kalesinde oldu ve Warwick te gomuldu Kaynakca Precontract 6 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi KaynaklarThe Third Plantagenet George Duke of Clarence Richard III s Brother Stroud The History Press 2014 ISBN 978 0 7524 9949 9 False Fleeting Perjur d Clarence George Duke of Clarence 1449 78 rev Bangor Headstart History 1992 ISBN 1 873041 08 X Richard the Third New York amp London W W Norton amp Co 2002 ISBN 978 0 393 34838 5 Richard III and the Princes in the Tower Bramley Books 1991 s 65 ISBN 978 1 85833 772 2 Britain s Royal Family A Complete Genealogy Bodley Head 2002 ss 136 7 ISBN 0 7126 4286 2