Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gevaş (Kürtçe: Westan), Van'ın 12 ilçesinden birisidir.
| Gevaş | |
|---|---|
 Gevaş'ın Tatvan yönünden girişi. Arka planda Artos Dağı görülmektedir. | |
 Türkiye'de yeri | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Van |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Hamit Genç |
| • Belediye başkanı | Ruknettin Hakan (DEM Parti) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 727 km² |
| Rakım | 1750 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 28,620 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 28.242 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| Posta kodu | 65700 |
| İl alan kodu | 432 |
| İl plaka kodu | 65 |
Resmî site www.gevas.gov.tr | |
Yüzölçümü 727,5 km² olup, denizden yüksekliği 1750 metredir. İlçe Güneydoğu Toroslar'ın bir uzantısı olan Kavuşşahap (İhtiyarşahap) dağlarının en yükseği olan Artos Dağının (3650 m) eteğinde kurulmuştur. Doğusunda Gürpınar, batısında Hizan ve Tatvan (Bitlis) İlçeleri, kuzeyinde Van Gölü, kuzeydoğusunda Edremit, güneyinde Çatak, güneybatısında da Bahçesaray ilçeleri bulunur. İl merkezine uzaklığı 40 km'dir. Sınırları içerisindeki Akdamar Adası, ilçenin en önemli turistik mekânıdır.
Tarihçe
İlçe merkezinin bulunduğu verimli vadi Urartular döneminden beri yoğun yerleşime sahne olmuştur.
Eski kaynaklarda kasabanın adı Vostan, Vastan ve son olarak Vestan (1960'tan itibaren) diye geçer. Bugünkü ilçe merkezinin 20 km kadar batısında Ahtamar Adası karşısında bulunan eski kent, MS 421 yılında Sasani Devleti'nin egemenliğine giren Doğu Ermenistan'ı yöneten İran askeri valilerinin (vostikan) ikametgâhı olarak önem kazanmıştır.
7. yüzyılda Sasani Devletinin İslam egemenliğine girmesinden sonra Vostan'da Ermeni kökenli Rştuni beyliği hüküm sürmüştür. 705 yılında diğer Ermeni beylerinin ittifak ederek Vart Rştuniyi öldürmesinden sonra bölge Başkale (Ağbak) kökenli Ardzruni hanedanının tasarrufuna geçmiştir. 908 yılında I. Gagik Ardzruni bazı Arap beylerinin de desteğiyle Vostan'da "Ermenistan kralı" olarak taç giymiş, ancak daha sonra ikametgâhını Ahtamar Adasında inşa ettiği yeni kasabaya taşımıştır. Van Gölü'nün Güney ve Doğu kıyılarına hakim olan Ardzruni beyliği 1021 yılında Bizans tarafından tasfiye edilinceye kadar varlığını sürdürmüştür.
Gevaş'ın Türk fethinden sonraki ilk iki yüzyıldaki durumu karanlıktır. Kasabanın bugünkü yerine Moğol egemenliği döneminde 1264 veya 1297 yılında taşındığına dair veriler mevcuttur. Kasaba 1380'li yıllarda Hakkâri ve Van'ı içeren bölgede güçlü bir beylik kuran İzzeddin Şîr (Kürtçe: Yezdan Şêr)'in başkenti olmuştur. 1386'da Timur'a karşı Van Kalesi'ni savunan İzzeddin Şir daha sonra sırasıyla Timur'a ve Karakoyunlu'lara bağımlı olarak beyliğini sürdürmüştür. Kasabanın en önemli tarihi anıtı olan Celme Hatun Türbesi (veya Halime Hatun Türbesi), İzzeddin Şir'in Karakoyunlu hanedanından olan eşine aittir.
Öte yandan Ahlat'ta bulunan Selçuklu mezarlığından sonra bölgenin en büyük ikinci Selçuklu mezarlığı da ilçededir.
Siyaset
2024 Türkiye yerel seçimleri sonucunda Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi adayı Ruknettin Hakan seçimi kazandı.
Nüfus
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1927 | 11.301 | 1.138 | 10.163 |
| 1935 | 16.761 | 1.750 | 15.011 |
| 1940 | 6.835 | 2.015 | 4.820 |
| 1945 | 8.022 | 2.238 | 5.784 |
| 1950 | 9.898 | 2.442 | 7.456 |
| 1955 | 11.470 | 2.855 | 8.615 |
| 1960 | 13.774 | 3.580 | 10.194 |
| 1965 | 25.285 | 4.019 | 21.266 |
| 1970 | 29.610 | 4.944 | 24.666 |
| 1975 | 34.195 | 6.333 | 27.862 |
| 1980 | 40.152 | 7.410 | 32.742 |
| 1985 | 45.013 | 8.607 | 36.406 |
| 1990 | 32.119 | 9.994 | 22.125 |
| 2000 | 29.557 | 10.988 | 18.569 |
| 2007 | 29.783 | 11.042 | 18.741 |
| 2008 | 29.951 | 10.594 | 19.357 |
| 2009 | 29.612 | 10.432 | 19.180 |
| 2010 | 29.187 | 10.309 | 18.878 |
| 2011 | 29.211 | 10.366 | 18.845 |
| 2012 | 29.215 | 11.028 | 18.187 |
| 2013 | 29.655 | 29.655 | veri yok |
| 2014 | 28.982 | 28.982 | veri yok |
| 2015 | 28.801 | 28.801 | veri yok |
| 2016 | 28.311 | 28.311 | veri yok |
| 2017 | 27.565 | 27.565 | veri yok |
| 2018 | 28.620 | 28.620 | veri yok |
| 2019 | 28.235 | 28.235 | veri yok |
| 2020 | 28.242 | 28.242 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Notlar
- ^ Bahçesaray ilçesinin kurulması ile nüfus azalmıştır.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Şubat 2005 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Şubat 2005.
- ^ Yeni Rehber Ansiklopedisi
- ^ "DEM Parti Van İlçe Eşbaşkanları mazbata alıyor". Serhat News. 6 Nisan 2024. 6 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Nisan 2024.
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Gevaş Nüfusu - Van". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Van Gevaş Nüfusu". nufusune.com.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Gevaş ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gevas Kurtce Westan Van in 12 ilcesinden birisidir GevasIlceGevas in Tatvan yonunden girisi Arka planda Artos Dagi gorulmektedir Turkiye de yeriIlce sinirlari haritasiUlkeTurkiyeIlVanCografi bolgeDogu Anadolu BolgesiIdare KaymakamHamit Genc Belediye baskaniRuknettin Hakan DEM Parti Yuzolcumu Toplam727 km Rakim1750 mNufus 2018 Toplam28 620 Kir Sehir28 242Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Posta kodu65700Il alan kodu432Il plaka kodu65Resmi site www gevas gov tr Yuzolcumu 727 5 km olup denizden yuksekligi 1750 metredir Ilce Guneydogu Toroslar in bir uzantisi olan Kavussahap Ihtiyarsahap daglarinin en yuksegi olan Artos Daginin 3650 m eteginde kurulmustur Dogusunda Gurpinar batisinda Hizan ve Tatvan Bitlis Ilceleri kuzeyinde Van Golu kuzeydogusunda Edremit guneyinde Catak guneybatisinda da Bahcesaray ilceleri bulunur Il merkezine uzakligi 40 km dir Sinirlari icerisindeki Akdamar Adasi ilcenin en onemli turistik mekanidir TarihceIlce merkezinin bulundugu verimli vadi Urartular doneminden beri yogun yerlesime sahne olmustur Eski kaynaklarda kasabanin adi Vostan Vastan ve son olarak Vestan 1960 tan itibaren diye gecer Bugunku ilce merkezinin 20 km kadar batisinda Ahtamar Adasi karsisinda bulunan eski kent MS 421 yilinda Sasani Devleti nin egemenligine giren Dogu Ermenistan i yoneten Iran askeri valilerinin vostikan ikametgahi olarak onem kazanmistir 7 yuzyilda Sasani Devletinin Islam egemenligine girmesinden sonra Vostan da Ermeni kokenli Rstuni beyligi hukum surmustur 705 yilinda diger Ermeni beylerinin ittifak ederek Vart Rstuniyi oldurmesinden sonra bolge Baskale Agbak kokenli Ardzruni hanedaninin tasarrufuna gecmistir 908 yilinda I Gagik Ardzruni bazi Arap beylerinin de destegiyle Vostan da Ermenistan krali olarak tac giymis ancak daha sonra ikametgahini Ahtamar Adasinda insa ettigi yeni kasabaya tasimistir Van Golu nun Guney ve Dogu kiyilarina hakim olan Ardzruni beyligi 1021 yilinda Bizans tarafindan tasfiye edilinceye kadar varligini surdurmustur Gevas in Turk fethinden sonraki ilk iki yuzyildaki durumu karanliktir Kasabanin bugunku yerine Mogol egemenligi doneminde 1264 veya 1297 yilinda tasindigina dair veriler mevcuttur Kasaba 1380 li yillarda Hakkari ve Van i iceren bolgede guclu bir beylik kuran Izzeddin Sir Kurtce Yezdan Ser in baskenti olmustur 1386 da Timur a karsi Van Kalesi ni savunan Izzeddin Sir daha sonra sirasiyla Timur a ve Karakoyunlu lara bagimli olarak beyligini surdurmustur Kasabanin en onemli tarihi aniti olan Celme Hatun Turbesi veya Halime Hatun Turbesi Izzeddin Sir in Karakoyunlu hanedanindan olan esine aittir Ote yandan Ahlat ta bulunan Selcuklu mezarligindan sonra bolgenin en buyuk ikinci Selcuklu mezarligi da ilcededir Siyaset2024 Turkiye yerel secimleri sonucunda Halklarin Esitlik ve Demokrasi Partisi adayi Ruknettin Hakan secimi kazandi NufusYil Toplam Sehir Kir1927 11 301 1 138 10 1631935 16 761 1 750 15 0111940 6 835 2 015 4 8201945 8 022 2 238 5 7841950 9 898 2 442 7 4561955 11 470 2 855 8 6151960 13 774 3 580 10 1941965 25 285 4 019 21 2661970 29 610 4 944 24 6661975 34 195 6 333 27 8621980 40 152 7 410 32 7421985 45 013 8 607 36 4061990 32 119 9 994 22 1252000 29 557 10 988 18 5692007 29 783 11 042 18 7412008 29 951 10 594 19 3572009 29 612 10 432 19 1802010 29 187 10 309 18 8782011 29 211 10 366 18 8452012 29 215 11 028 18 1872013 29 655 29 655 veri yok2014 28 982 28 982 veri yok2015 28 801 28 801 veri yok2016 28 311 28 311 veri yok2017 27 565 27 565 veri yok2018 28 620 28 620 veri yok2019 28 235 28 235 veri yok2020 28 242 28 242 veri yok Not Buyuksehir yasasi nedeniyle koyler mahalle statusune gectiginden 2013 ten itibaren kir nufusu tabloda yer almamistir Notlar Bahcesaray ilcesinin kurulmasi ile nufus azalmistir Kaynakca Arsivlenmis kopya 9 Subat 2005 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Subat 2005 Yeni Rehber Ansiklopedisi DEM Parti Van Ilce Esbaskanlari mazbata aliyor Serhat News 6 Nisan 2024 6 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Nisan 2024 Fasikul I Mufassal Neticeler Icmal Tablolari PDF 28 Tesrinevvel 1927 Umumi Nufus Tahriri DIE Erisim tarihi 28 Mayis 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link PDF 20 Ilktesrin 1935 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 20 Ilktesrin 1940 Genel Nufus Sayimi DIE 20 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Ekim 2016 PDF 21 Ekim 1945 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 22 Ekim 1950 Umumi Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1955 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1960 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2021 1965 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1970 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1975 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1980 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1985 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1990 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2000 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2007 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2008 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2009 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2010 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2011 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2012 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 20 Subat 2013 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2013 2013 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 15 Subat 2014 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2014 2014 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 10 Subat 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2015 a b c d e f Merkezi Dagitim Sistemi html Dogrudan bir kaynak olmayip ilgili veriye ulasmak icin sorgulama yapilmalidir Turkiye Istatistik Kurumu Erisim tarihi 13 Nisan 2016 Gevas Nufusu Van nufusu com Erisim tarihi 5 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Van Gevas Nufusu nufusune com Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Dis baglantilarWikimedia Commons ta Gevas ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir