Bitlis (Osmanlıca: بدليس BidlisKürtçe: Bedlîs, Ermenice: Բաղեշ Bağeş veya Bağağeş), Bitlis ilinin merkezi olan şehirdir. Merkez ilçeye bağlı üç bucak vardır. Doğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan Bitlis'i, güneyden Siirt, batıdan Muş, kuzeyden Ağrı illeri ve doğudan Van Gölü çevreler. Bitlis, Kaleleri ve İslam eserleriyle önemli bir ildir. Bitlis merkez ilçe Sosyo-ekonomik gelişmişlik indeksinde Türkiye genelinde 359, il genelinde 1. sıradadır.
Bitlis | |
---|---|
Şehir | |
Bitlis'in Türkiye'deki konumu | |
Ülke | Türkiye |
Bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
İl | Bitlis |
İdare | |
• Belediye başkanı | Nesrullah Tanğlay (AK Parti) |
Zaman dilimi | (TSİ) |
Posta kodu | 13000 |
Alan kodu | 434 |
Plaka kodu | 13 |
Resmî site Bitlis Belediyesi |
Tarihçe
Tarihçiler Bitlis tarihini değişik zamanlardan başlatmaktadırlar. 5000 yıllık, 7000 yıllık tarih gibi. Gerçekte Bitlis tarihi Neolotik Çağ dediğimiz Yenitaş dönemine kadar uzanmaktadır. Bitlis ve yöresinin yazılı tarih öncesi oldukça karanlıktır. En önemli nedenleri yüzeydeki buluntuların az olması ve bugüne kadar gerçekçi bir arkeolojik çalışma yapılmamasıdır. Bitlis ili sınırları içerisinde bulunan Süphan ve Nemrut Dağı dağlarındaki obsidyen (doğal cam yatakları), doğrudan olmasa bile dolaylı olarak bu yöre tarihinin Neolitik dönemine kadar çıktığını göstermektedir. Obsidyen yataklarından elde edilen doğal camın yontucu, kesici, kazıyıcı olarak çevredeki yerleşim yerlerinde kullanıldığı anlaşılmaktadır. Yine yapılan çalışmalar sonucunda o döneme ait ticaret yolu Van Gölü'nün doğusundan güneye (bugünkü Van ili sınırları içerisinde bulunan Kalkolitik – Maden Dönemi – yerleşme alanı olan ), batıda ise Diyarbakır il sınırlarına (Ergani yakınındaki çanak-çömleksiz bir Neolitik yerleşme yeri olan Çayönü) dek uzanmaktadır.
Coğrafya
Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
Bitlis geneli dağlar ve platolardan oluşmaktadır. Bu nedenle hayvancılığa daha elverişli bir kenttir. Karasal iklimi ise sert bir şekilde yaşadığından palmiye benzeri geniş yapraklı ağaçlar burada yetişemezler.
Kültür
Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
Tarihi Yapılar
Kaleler
- Tatvan Kalesi
- Ahlat Kalesi
- Adilcevaz Kalesi
- (Bitlis Kalesi)
- Kef Kalesi
Camiler
- Ulu Cami-Bitlis
- Gökmeydan Cami
- Şerefiye Külliyesi Ve Cami
- Adilcevaz Tuğrul Bey Cami
- Ahlat İskender Paşa Cami
Medreseler
- İhlasiye Medresesi
- Yusufiye Medresesi
Tarihi Köprüler
- Narlıdere Köprüsü
- Ahlat Emir Bayındır Köprüsü
Hanlar
- El Aman Hanı
- Hazo Han
- Papşin Hanı
Türbeler
- Emir Bayındır Kümbeti
- Emir Ali Kümbeti
- Usta Şagirt Kümbeti
- Çifte Kümbet
- Abdurrahman Gazi Türbesi
- Şeyh Babo Kümbeti
- Küfrevi Türbesi
- Kalender Baba Kümbeti
Müze ve Ören Yeri
- Bitlis Etnografya Müzesi
- Ahlat Müzesi
- Ahlat Selçuklu Mezarlığı
- Ahlat Harabeşehir Kaya Evleri
- Aghperig Manastırı
Eğitim
Bitlis'te Bitlis Eren Üniversitesi adında bir üniversite bulunmaktadır. 17 lise, 34 ortaokul ve 84 ilkokul bulunmaktadır.
Ekonomi
Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
Nüfus
Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
---|---|---|---|
Bitlis merkez ilçesi | |||
1927 | 19.755 | 9.050 | 10.705 |
Bitlis ilçesi (Muş) | |||
1935 | 31.319 | 9.994 | 21.325 |
Bitlis merkez ilçesi | |||
1940 | 26.898 | 12.002 | 14.896 |
1945 | 25.972 | 10.779 | 15.193 |
1950 | 30.957 | 11.137 | 19.820 |
1955 | 37.651 | 15.007 | 22.644 |
1960 | 42.940 | 16.636 | 26.304 |
1965 | 49.890 | 18.725 | 31.165 |
1970 | 56.928 | 20.842 | 36.086 |
1975 | 67.112 | 25.054 | 42.058 |
1980 | 77.295 | 27.137 | 50.158 |
1985 | 92.174 | 36.073 | 56.101 |
1990 | 68.132 | 38.130 | 30.002 |
2000 | 65.169 | 44.923 | 20.246 |
2007 | 61.787 | 43.359 | 18.428 |
2008 | 60.996 | 41.404 | 19.592 |
2009 | 65.559 | 46.062 | 19.497 |
2010 | 62.811 | 43.109 | 19.702 |
2011 | 65.670 | 46.301 | 19.369 |
2012 | 64.725 | 46.111 | 18.614 |
2013 | 66.095 | 47.008 | 19.087 |
2014 | 66.732 | 47.904 | 18.828 |
2015 | 67.373 | 48.948 | 18.425 |
2016 | 69.222 | 51.118 | 18.104 |
2017 | 70.160 | 51.071 | 19.089 |
2018 | 71.501 | 52.721 | 18.780 |
2019 | 70.699 | 52.015 | 18.684 |
2020 | 70.344 | 52.024 | 18.320 |
Yerel yönetim
Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
2014 yerel yönetim seçimlerini BDP'nin adayı Hüseyin Olan kazandı. 26 Kasım 2016 tarihinde İçişleri Bakanlığınca görevden uzaklaştırılan Bitlis Belediye Başkanı Hüseyin Olan'ın yerine, 27 Kasım'da Bitlis Valisi olan (Ahmet Çınar) başkanvekili olarak atandı.
Kardeş şehir
Galeri
Ayrıca bakınız
- (Harkuşta)
Notlar
Kaynakça
- ^ Tahir Sezen, Osmanlı Yer Adları (Alfabetik Sırayla), T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Yayın Nu 21, Ankara, p. 86.
- ^ "İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması" (PDF). Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 10 Temmuz 2023.
- ^ . Tarihi Yapılar. Araştırma yazısı:Tekin Gün. 2016. 24 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Merkez Nüfusu - Bitlis". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Bitlis Merkez Nüfusu". nufusune.com.
- ^ "Bitlis Belediyesine kayyum olarak Bitlis Valisi Çınar, atandı" 27 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Milliyet. 27 Kasım 2016. En son 27 Kasım 2016 tarihinde erişildi.
- ^ "Kardeş Şehirler". www.bursa.bel.tr. 24 Ocak 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ağustos 2020.
- ^ . 20 Temmuz 2020. 22 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2023.
- ^ . 10 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2023.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Bitlis ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Bitlis Valiliği26 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bitlis Belediyesi18 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bitlis Haber27 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar