Gotça, Gotlar tarafından konuşulmuş ölü bir Doğu Cermen dilidir. Dil büyük oranda Codex Argenteus adlı, 6. yüzyılda yazılmış kopyaları vasıtasıyla bilinen ancak 4. yüzyılda yazıldığı düşünülen İncil çevirisi sayesinde bilinmekte olup, büyük miktarda içeren tek Doğu Cermen dili olma özelliği taşımaktadır. Dil, 4. yüzyılda Ulfilas tarafından yaratılan Got alfabesiyle yazılmıştır.
Gotça | |
---|---|
Bölge | Orta Avrupa, Oium, Dacia, İtalya, Gallia Narbonensis, Hispania. |
Dönem | 3.-10. yüzyıl, ilişkili Kırım Gotçası için 18. yüzyılda tükendi |
Dil ailesi | |
Yazı sistemi | Got alfabesi |
Dil kodları | |
ISO 639-1 | got |
ISO 639-2 | got |
ISO 639-3 | – |
Bir Cermen dili olarak Gotça Hint-Avrupa dil ailesine mensuptur. Büyük miktarda yazılı kaynağa sahip ilk Cermen dili olan Gotçanın günümüzde herhangi bir ardılı yoktur. Gotça, Gotların Franklar tarafından yenilgiye uğratılması, İtalya'da siyasi Got varlığının sonlandırılması, izolasyon ve kilise dili olma özelliğini kaybetmesi gibi nedenlerden ötürü 6. yüzyıldan sonra gerilemeye girmiştir. Dil, 8. yüzyıla kadar İber Yarımadası'nda varlığı sürdürdü. 16. yüzyılda Kırım yarımadasında Ogier Ghiselin de Busbecq tarafından Kırım Gotçası 80 civarında kelimenin varlığı ile kaydedilmiş olmakla birlikte, İncil çevirisinin yazılmış olduğu tarihi Gotça ile Kırım Gotçası arasındaki sessel farklılıklar, Kırım Gotçasının tarihi Got dili yerine başka bir Doğu Cermen dilinden türediğini ortaya koymaktadır. Kırım Gotçasının 18. yüzyıl sonunda soyunun tükendiği kabul edilmektedir.
Durum ekleri
Hal | Tekil | Çoğul | Tekil | Çoğul |
---|---|---|---|---|
yalın durum | sunus | sunjus | oğul | oğullar |
ilgi durumu | sunaus | suniwê | oğlun | oğulların |
yönelme durumu | sunau | sunum | oğula | oğullara |
belirtme durumu | sunu | sununs | oğlu | oğulları |
seslenme durumu | sun(a)u | sunjus | oğul ! | oğullar ! |
Örnek
Gotça (Latin)
- Atta unsar þu in himinam,
- weihnai namo þein,
- qimai þiudinassus þeins,
- wairþai wilja þeins,
- swe in himina jah ana airþai.
- hlaif unsarana þana sinteinan gib uns himma daga,
- jah aflet uns þatei skulans sijaima,
- swaswe jah weis afletam þaim skulam unsaraim,
- jah ni briggais uns in fraistubnjai,
- ak lausei uns af þamma ubilin;
- [unte þeina ist þiudangardi
- jah mahts jah wulþus in aiwins.
- Amen.]
Tercüme
- Göklerdeki Atamız,
- adın kutsal kılınsın.
- Egemenliğin gelsin.
- Gökte olduğu gibi,
- yeryüzünde de senin istediğin olsun.
- Bugün bize gündelik ekmeğimizi ver.
- Bize karşı suç işleyenleri bağışladığımız gibi,
- sen de bizim suçlarımızı bağışla.
- Ayartılmamıza izin verme.
- Kötü olandan bizi kurtar.
- [Çünkü egemenlik, güç ve yücelik sonsuzlara
- dek senindir. Amin.]
Kaynakça
- ^ Fausto Cercignani, The Elaboration of the Gothic Alphabet and Orthography, in "Indogermanische Forschungen", 93, 1988, pp. 168-185.
- ^ Strategies of Distinction: Construction of Ethnic Communities, 300–800 (Transformation of the Roman World, vol. 2) by Walter Pohl, (pp. 119–121)
- ^ Todd B. Krause and Jonathan Slocum. . University of Texas at Austin. 2 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2008.
- ^ Stearns, MacDonald (1978). Crimean Gothic. Analysis and Etymology of the Corpus. Saratoga, California: Anma Libri. ISBN 0-915838-45-1. s 118
Hint-Avrupa dil ailesi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gotca Gotlar tarafindan konusulmus olu bir Dogu Cermen dilidir Dil buyuk oranda Codex Argenteus adli 6 yuzyilda yazilmis kopyalari vasitasiyla bilinen ancak 4 yuzyilda yazildigi dusunulen Incil cevirisi sayesinde bilinmekte olup buyuk miktarda iceren tek Dogu Cermen dili olma ozelligi tasimaktadir Dil 4 yuzyilda Ulfilas tarafindan yaratilan Got alfabesiyle yazilmistir GotcaBolgeOrta Avrupa Oium Dacia Italya Gallia Narbonensis Hispania Donem3 10 yuzyil iliskili Kirim Gotcasi icin 18 yuzyilda tukendiDil ailesiHint Avrupa CermenDogu CermenGotcaYazi sistemiGot alfabesiDil kodlariISO 639 1gotISO 639 2gotISO 639 3 Bir Cermen dili olarak Gotca Hint Avrupa dil ailesine mensuptur Buyuk miktarda yazili kaynaga sahip ilk Cermen dili olan Gotcanin gunumuzde herhangi bir ardili yoktur Gotca Gotlarin Franklar tarafindan yenilgiye ugratilmasi Italya da siyasi Got varliginin sonlandirilmasi izolasyon ve kilise dili olma ozelligini kaybetmesi gibi nedenlerden oturu 6 yuzyildan sonra gerilemeye girmistir Dil 8 yuzyila kadar Iber Yarimadasi nda varligi surdurdu 16 yuzyilda Kirim yarimadasinda Ogier Ghiselin de Busbecq tarafindan Kirim Gotcasi 80 civarinda kelimenin varligi ile kaydedilmis olmakla birlikte Incil cevirisinin yazilmis oldugu tarihi Gotca ile Kirim Gotcasi arasindaki sessel farkliliklar Kirim Gotcasinin tarihi Got dili yerine baska bir Dogu Cermen dilinden turedigini ortaya koymaktadir Kirim Gotcasinin 18 yuzyil sonunda soyunun tukendigi kabul edilmektedir Durum ekleriHal Tekil Cogul Tekil Cogulyalin durum sunus sunjus ogul ogullarilgi durumu sunaus suniwe oglun ogullarinyonelme durumu sunau sunum ogula ogullarabelirtme durumu sunu sununs oglu ogullariseslenme durumu sun a u sunjus ogul ogullar OrnekGotca Latin Atta unsar thu in himinam weihnai namo thein qimai thiudinassus theins wairthai wilja theins swe in himina jah ana airthai hlaif unsarana thana sinteinan gib uns himma daga jah aflet uns thatei skulans sijaima swaswe jah weis afletam thaim skulam unsaraim jah ni briggais uns in fraistubnjai ak lausei uns af thamma ubilin unte theina ist thiudangardi jah mahts jah wulthus in aiwins Amen Tercume Goklerdeki Atamiz adin kutsal kilinsin Egemenligin gelsin Gokte oldugu gibi yeryuzunde de senin istedigin olsun Bugun bize gundelik ekmegimizi ver Bize karsi suc isleyenleri bagisladigimiz gibi sen de bizim suclarimizi bagisla Ayartilmamiza izin verme Kotu olandan bizi kurtar Cunku egemenlik guc ve yucelik sonsuzlara dek senindir Amin Kaynakca Fausto Cercignani The Elaboration of the Gothic Alphabet and Orthography in Indogermanische Forschungen 93 1988 pp 168 185 Strategies of Distinction Construction of Ethnic Communities 300 800 Transformation of the Roman World vol 2 by Walter Pohl 90 04 10846 7 pp 119 121 Todd B Krause and Jonathan Slocum University of Texas at Austin 2 Mart 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2008 Stearns MacDonald 1978 Crimean Gothic Analysis and Etymology of the Corpus Saratoga California Anma Libri ISBN 0 915838 45 1 s 118 Hint Avrupa dil ailesi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz