Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Güney Türkistan ya da Afganistan Türkistanı, Kuzey Afganistan'da, Türkmenistan, Özbekistan ve Tacikistan sınırında bulunan bir bölgedir.
Güney Türkistan Türk Özerk Cumhuriyeti Türkmence:Günorta Türkistani | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 Güney Türkistan Bayrağı | |||||
 eski Güney Türkistan eyaleti | |||||
| Tür | Bölge | ||||
| Yaygın dil(ler) | Türkmence Özbekçe Peştuca Tacikçe | ||||
| Demonim | Türk | ||||
| Tarihçe | |||||
| |||||
19.yüzyılda Afganistan Emiri Abdurrahman Han tarafından kaldırılana kadar merkezi Mezar-ı Şerif olan adında bir vilayet vardı. Şuan Afganistan'ın Belh, Kunduz, Cüzcan, Sar-ı Pol ve Faryab'ın vilayetlerini kapsıyordu. 1890'da , Türkistan Eyaletinden ayrıldı.
kuzeydoğudaki Ceyhun nehri ile güneybatıdaki Herat vilayetine kadar tüm Güney Türkistan toprakları yaklaşık 500 mil (800 km) uzunluğunda idi. Rus sınırını 183 kilometre (114 mi) idi. Yaklaşık 57,000 milkare (147,63 km2) veya eski Afganistan Krallığı'nın kabaca dokuzda ikisini oluşturmaktaydı.
Coğrafya
Bölge nehir vadileri dışında tarımsal açıdan fakirdir, güneye doğru engebeli ve dağlıktır, ancak Karakum Çölü'ne doğru inişli çıkışlı atıklara ve mera alanlarına dönüşür.
Eyalet doğuda Kunduz, Hulm, Belh ve Akça hanlıklarını ve batıda Saripul, Şibargan, Andhoy (şehir) ve Meymene'nın dört hanı veya Chahar Vilayeti'ni ("dört bölge") içeriyordu.
Nüfus
Güney Türkistan'da Özbek,Kazak,Karakalpak, Kırgız, Kızılbaş, Türkmen ve Afşar Türkleri yaşamaktadır. Halkın büyük bir kısmı Tacik,Özbek ve Türkmenlerden; küçük bir kısmı da Tacik, Peştun ve Hazaralardan oluşmaktadır. Afganistan’da yapılmış olan nüfus sayımlarında Türkmenlerin yaşadığı bazı köy ve kasabalar nüfusa dahil edilmemiştir ve Türkmen kadınlarının neredeyse hiçbiri nüfusa kayıtlı değildir. Afganistan Türkmenlerinin sayısı 600.000 ila 3 milyon arasında bir sayı olduğu tahmin edilmektedir.
Tarih
Antik Balkh veya Baktriya, Baktriya-Margiyana Arkeoloji Bölgesinin'nin ayrılmaz bir parçasıydı ve Hint-İranlılar tarafından işgal edildi. MÖ 5. yüzyılda, Ahameniş İmparatorluğu'nun bir eyaleti oldu ve daha sonra Seleukos İmparatorluğunun bir parçası oldu. Yaklaşık 250 MÖ Diodotus (Theodotus), Seleucidae yönetimindeki Baktriya valisi bağımsızlığını ilan etti ve MÖ 126 civarında göçebe hareketlere yenik düşen Greko-Baktri hanedanlarının tarihini başlattı. Bundan sonra Bamian'daki devasa heykellerde ve Haibak'ın kayalara oyulmuş tepelerinde izlerini bırakan bir Budizm dönemi geldi. Bölge, Cengiz Han tarafından harap edildi ve o zamandan beri refahını hiçbir zaman tam olarak geri kazanamadı. Yaklaşık bir yüzyıl boyunca Delhi imparatorluğuna aitti ve ardından Özbeklerin eline geçti. 18. yüzyılda Ahmed Şah Dürrani'nin egemenliğinin bir parçasını oluşturdu ve böylece oğlu Timur'un altında kaldı. Ancak Timur'un oğullarının kardeş öldürme savaşları altında ayrı hanlıklar çeşitli Özbek şeflerinin bağımsız yönetimi altına girdi. 19. yüzyılın başında Buhara'ya aittiler; ancak Emir Dost Mahommed yönetiminde Afganlar 1850'de Belh ve Taşkurgan'ı, 1855'te Akça ve dört batı hanı ve 1859'da Kunduz'u kurtardı. Andhoy, Şibirgan, Saripul ve Meymene üzerindeki egemenlik, 1873 İngiliz-Rus anlaşmasıyla Afgan iddiası lehine çözülene kadar Buhara ve Kabil arasında ihtilaf halindeydi . Abdurrahman Han'ın güçlü yönetimi altında bu dış bölgeler Kabil'e sıkı sıkıya kaynaklanmıştı; ancak Habibullah Han'ın katılımından sonra bağlar bir kez daha gevşedi. 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın sonlarında, birçok etnik Peştun ya gönüllü ya da istemeyerek Güney Türkistan'a yerleşti.
1890'da Kataghan ve Badakhshan bölgesi Güney Türkistandan ayrıldı ve Kataghan-Badakhshan Eyaleti haline getirildi. Eyalet idaresi, Kabil'deki Kuzey Bürosuna atandı.
Güney Türkistan'ı Afganistan'dan almak amacıyla 2022 yılında adı verilen bir silahlı grup kuruldu.
Notlar
Kaynakça
- ^ . 8 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Angus Hamilton. Afghanistan. W. Heinemann, 1906. Pg 247 9 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^
![image]()
Holdich, Thomas Hungerford (1911). "Güney Türkistan". Chisholm, Hugh (Ed.). Encyclopædia Britannica. 1 (11. bas.). Cambridge University Press. s. 319. - ^ . archive.is. 12 Ocak 2013. 28 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2020.
- ^ USA Today - Pashtuns say they're being brutalized 22 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 2002 Mayıs 12
- ^ . web.archive.org. 5 Eylül 2012. 5 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2020.
- ^ . web.archive.org. 3 Kasım 2016. 3 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2020.
- ^ Fayz Muḥammad Katib. Siraj al-tawarıkh. V. III. . <http://afghanistandl.nyu.edu/books/adl0009/index.html 2 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .>
- ^ "Infographic: Anti-Taliban Groups in Afghanistan". Islamic World News (İngilizce). 27 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Aralık 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Guney Turkistan ya da Afganistan Turkistani Kuzey Afganistan da Turkmenistan Ozbekistan ve Tacikistan sinirinda bulunan bir bolgedir Guney Turkistan Turk Ozerk CumhuriyetiTurkmence Gunorta TurkistaniGuney Turkistan Bayragi eski Guney Turkistan eyaletiTurBolgeYaygin dil ler Turkmence Ozbekce Pestuca TacikceDemonimTurkTarihce 1850 1946Turkistan Eyaleti 1929 19 yuzyilda Afganistan Emiri Abdurrahman Han tarafindan kaldirilana kadar merkezi Mezar i Serif olan adinda bir vilayet vardi Suan Afganistan in Belh Kunduz Cuzcan Sar i Pol ve Faryab in vilayetlerini kapsiyordu 1890 da Turkistan Eyaletinden ayrildi kuzeydogudaki Ceyhun nehri ile guneybatidaki Herat vilayetine kadar tum Guney Turkistan topraklari yaklasik 500 mil 800 km uzunlugunda idi Rus sinirini 183 kilometre 114 mi idi Yaklasik 57 000 milkare 147 63 km2 veya eski Afganistan Kralligi nin kabaca dokuzda ikisini olusturmaktaydi CografyaBolge nehir vadileri disinda tarimsal acidan fakirdir guneye dogru engebeli ve dagliktir ancak Karakum Colu ne dogru inisli cikisli atiklara ve mera alanlarina donusur Eyalet doguda Kunduz Hulm Belh ve Akca hanliklarini ve batida Saripul Sibargan Andhoy sehir ve Meymene nin dort hani veya Chahar Vilayeti ni dort bolge iceriyordu NufusGuney Turkistan da Ozbek Kazak Karakalpak Kirgiz Kizilbas Turkmen ve Afsar Turkleri yasamaktadir Halkin buyuk bir kismi Tacik Ozbek ve Turkmenlerden kucuk bir kismi da Tacik Pestun ve Hazaralardan olusmaktadir Afganistan da yapilmis olan nufus sayimlarinda Turkmenlerin yasadigi bazi koy ve kasabalar nufusa dahil edilmemistir ve Turkmen kadinlarinin neredeyse hicbiri nufusa kayitli degildir Afganistan Turkmenlerinin sayisi 600 000 ila 3 milyon arasinda bir sayi oldugu tahmin edilmektedir TarihAntik Balkh veya Baktriya Baktriya Margiyana Arkeoloji Bolgesinin nin ayrilmaz bir parcasiydi ve Hint Iranlilar tarafindan isgal edildi MO 5 yuzyilda Ahamenis Imparatorlugu nun bir eyaleti oldu ve daha sonra Seleukos Imparatorlugunun bir parcasi oldu Yaklasik 250 MO Diodotus Theodotus Seleucidae yonetimindeki Baktriya valisi bagimsizligini ilan etti ve MO 126 civarinda gocebe hareketlere yenik dusen Greko Baktri hanedanlarinin tarihini baslatti Bundan sonra Bamian daki devasa heykellerde ve Haibak in kayalara oyulmus tepelerinde izlerini birakan bir Budizm donemi geldi Bolge Cengiz Han tarafindan harap edildi ve o zamandan beri refahini hicbir zaman tam olarak geri kazanamadi Yaklasik bir yuzyil boyunca Delhi imparatorluguna aitti ve ardindan Ozbeklerin eline gecti 18 yuzyilda Ahmed Sah Durrani nin egemenliginin bir parcasini olusturdu ve boylece oglu Timur un altinda kaldi Ancak Timur un ogullarinin kardes oldurme savaslari altinda ayri hanliklar cesitli Ozbek seflerinin bagimsiz yonetimi altina girdi 19 yuzyilin basinda Buhara ya aittiler ancak Emir Dost Mahommed yonetiminde Afganlar 1850 de Belh ve Taskurgan i 1855 te Akca ve dort bati hani ve 1859 da Kunduz u kurtardi Andhoy Sibirgan Saripul ve Meymene uzerindeki egemenlik 1873 Ingiliz Rus anlasmasiyla Afgan iddiasi lehine cozulene kadar Buhara ve Kabil arasinda ihtilaf halindeydi Abdurrahman Han in guclu yonetimi altinda bu dis bolgeler Kabil e siki sikiya kaynaklanmisti ancak Habibullah Han in katilimindan sonra baglar bir kez daha gevsedi 19 yuzyilin sonlarinda ve 20 yuzyilin sonlarinda bircok etnik Pestun ya gonullu ya da istemeyerek Guney Turkistan a yerlesti 1890 da Kataghan ve Badakhshan bolgesi Guney Turkistandan ayrildi ve Kataghan Badakhshan Eyaleti haline getirildi Eyalet idaresi Kabil deki Kuzey Burosuna atandi Guney Turkistan i Afganistan dan almak amaciyla 2022 yilinda adi verilen bir silahli grup kuruldu Notlar Bir resmiyeti yoktur Darice اترکستان جنوبی romanize Turkistani Janubi Turkmence گوناورتا ترکستان romanize Gunorta Turkistan Ozbekce جنوبی ترکستان romanize Janubiy Turkiston Darice ترکستان افغان romanize Turkistani AfghanKaynakca 8 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Angus Hamilton Afghanistan W Heinemann 1906 Pg 247 9 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Holdich Thomas Hungerford 1911 Guney Turkistan Chisholm Hugh Ed Encyclopaedia Britannica 1 11 bas Cambridge University Press s 319 archive is 12 Ocak 2013 28 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Aralik 2020 USA Today Pashtuns say they re being brutalized 22 Aralik 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2002 Mayis 12 web archive org 5 Eylul 2012 5 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Aralik 2020 web archive org 3 Kasim 2016 3 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Aralik 2020 Fayz Muḥammad Katib Siraj al tawarikh V III lt http afghanistandl nyu edu books adl0009 index html 2 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde gt Infographic Anti Taliban Groups in Afghanistan Islamic World News Ingilizce 27 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Aralik 2022