Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hâmân, Kur'an'da Mûsâ, Firavun ve Kārûn ile birlikte anılan bir şahıs veya figürdür. Kur'an anlatısında Mûsâ kendisine bildirilen âyetlerle birlikte Firavun, Hâmân ve Kārûn'a gider ancak onlar Mûsâ'yı sihirbazlıkla ve yalancılıkla suçlarlar. Mûsâ'nın davetini kabul etmeyen Firavun: "Sizin için benden başka bir tanrı tanımıyorum" der ve Hâmân'dan, Mûsâ'nın tanrısına ulaşmak için kendisine bir kule yapmasını ister. En sonunda Firavun, Hâmân ve Kārûn günahlarından ötürü cezalandırılır.
İlgili âyetler
Kasas (28:5-8):
Yeryüzünde güçsüzleştirilip ezilenlere lütfederek diledik ki onları önderler ve varisler yapalım. Ve onları yeryüzüne yerleştirelim, Firavun, Hâmân ve ordularına, korktukları şeyi gösterelim. Mûsâ'nın annesine: "Onu emzir, ancak ne zaman onun can güvenliğinden endişelenirsen onu ırmağa at. Korkma, üzülme. Biz onu sana döndürecek ve onu elçilerden biri yapacağız" diye vahyettik. Nihayet Firavun'un ailesi, kendileri için bir düşman ve üzüntü kaynağı olacak o bebeği aldı. Firavun, Hâmân ve orduları suçlulardılar.
Kasas (28:38):
Firavun, "Ey ileri gelenler! Sizin için benden daha iyi bir tanrı bilmiyorum. Hâmân, benim için balçığın üzerinde ateş yakarak tuğla hazırla ve Mûsâ'nın tanrısına ulaşabilmem için bir kule yap. Fakat onun yalancı olduğuna inanıyorum" dedi.
Ankebût (29:39):
Kārûn, Firavun ve Hâmân'ı da (helâk ettik). Andolsun ki Mûsâ, onlara apaçık delillerle gitmişti; ancak onlar yeryüzünde büyüklük tasladılar. Halbuki (azabımızı aşıp) geçebilecek değillerdi.
Mü'min (40:24):
Firavun'a, Hâmân'a ve Kārûn'a... "Bu sihirbazın ve yalancının biridir" dediler.
Mü'min (36):
Firavun dedi ki: "Hâmân, benim için bir kule dik de yollara erişeyim."
Anlatı ile ilgili görüşler
Eski Ahit'te Hâmân, Firavun'un değil, Pers kralı Ahaşveroş'un veziri olarak geçmektedir.
İslâmî yorumlar Hâmân'ı coğrafi-arkeolojik tutarsızlıklar Tevrat anlatılarından bağımsız, Mısır ve Firavunlar ile bağlantılı bir kişi veya figür olarak görme eğilimindedir. Arkeolojik olarak Babilde bir kule’den söz edilebilir olmasına rağmen, Mısır arkeolojisinde kayda değer böyle bir yapıdan bahsedilmez. Yerel şartlar gereği inşaatlarında Babilliler kerpiç, Eski Mısır ise taş işçiliği kullanır.
İslami kaynaklarda Haman için olasılıklar şöyle sıralanır;
- Kur'an'da "Firavun" kelimesinin bir unvan olarak kullanıldığı savı na benzer "Hâmân"'ın da bir şahıs değil, Amon rahiplerine verilen bir unvan olduğu ileri sürülür.
Amon, Mısır'ın en önemli ilahlarından biriydi ve adı (bu görüşü İslami kaynaklar tartışmalı bulur) halen Yahudi, Hristiyan ve Müslüman halklar arasında duaların peşinden söylenen Âmin, amen, yamin gibi ifadelerin içerisinde yüksek sesle söylenir. Bu ilahın adı zaman zaman "Hâmân" şeklinde de telaffuz edilmiş ve onu temsil eden rahip de aynı adla anılmıştır.
- Bir kitâbede Amon'dan en önemli mâlî memur ve hazinedar olarak bahsedilmektedir. Amon, bütün orduların kumandasından ve tanrılara adanan binaların yapımından da sorumlu idi. Amon'un başrahibinin mabetlerin inşasından sorumlu olması ile Kur'an'da, Firavun'un Hâmân'dan bir kule inşa etmesini istemesi arasında tarihi bir ilgi bulunmaktadır. Esasen bugün Kur’an’daki yazılış şekliyle Hâmân isminin Eski Mısır’da bir kişi adının tam bir harf çevirisi olduğu anlaşılmış olup sözkonusu adın hiyeroglif imlâsı bilinmektedir. Bu kişinin “taş ocakları işçilerinin şefi” olup inşaat işlerinden sorumlu en yetkili şahsın bu şekilde adlandırıldığı tespit edilmiştir. Şu hâlde Kur’an’da yer alan Hâmân bir şahıs adı veya inşaat işlerinden sorumlu en üst düzeydeki yetkiliyi ifade eder. Mısır tarihinde de bu görevin Amon başrahibine ait olduğu belirtilmektedir.
- Hâmân'ın kimliği için Mûsâ zamanında yaşayan Firavun'un veziri, sarayındaki önemli bir şahsiyet veya Amon kültünün başrahibi gibi olasılıklardan birisi olabileceği düşünülür.
Yeni Krallıktaki İnsanlar sözlüğünde Hâmân'dan "taş ocaklarının başı" olarak bahsedildiği iddia edildi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k l m . islamansiklopedisi.org.tr (İngilizce). 20 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2020.
- ^ a b "Mü'min Suresi 24. Ayet". www.kuranmeali.com. 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Kasım 2020.
- ^ a b "Kasas Suresi 38. Ayet". www.kuranmeali.com. 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Kasım 2020.
- ^ "Kasas Suresi 5. âyet". www.kuranmeali.com. 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Kasım 2020.
- ^ "Kasas Suresi 6. âyet". www.kuranmeali.com. 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Kasım 2020.
- ^ "Kasas Suresi 7. âyet". www.kuranmeali.com. 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Kasım 2020.
- ^ "Kasas Suresi 8. âyet". www.kuranmeali.com. 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Kasım 2020.
- ^ "Ankebût Suresi 39. âyet". www.kuranmeali.com. 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Kasım 2020.
- ^ "Mü'min Suresi 36. âyet". www.kuranmeali.com. 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Kasım 2020.
- ^ . incil.info. 25 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2020.
- ^ a b c vuralk (20 Aralık 2016). . Hakkı Yılmaz. 13 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2020.
- ^ . 27 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2020.
- ^ https://islamansiklopedisi.org.tr/amin 11 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . TDV İslam Ansiklopedisi.
- ^ İbranice'de Amen 'alef (א)' ile başlarken eski Mısır dilinde Amon 'yodh' harfi ile başlar (Yamen şeklinde).Erman, Adolf &Grapow, Hermann: Wörterbuch der Aegyptischen Sprache., Im Auftrage der Deutschen Akademien, Berlin: Akademie Verlag (1971), s. 85.
- ^ COLLATION OF THEOSOPHICAL GLOSSARIES 15 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ The Origin of the Word Amen, Ed. by Issa & Faraji, Amen Ra Theological Seminary Press.
- ^ Assembly of Yahweh, Cascade (an Assembly of True Israel, of the Diaspora) Words and Definitions critical to the correct understanding of the Scriptures and Christianity. 26 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Amon (Egyptian god)." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc. 18 Mart 2012
- ^ a b . Ancient History Encyclopedia. 4 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2020.
- ^ Bucaille, s. 229-231.
- ^ [[#CITEREF|]].
Dış bağlantılar
- https://islamansiklopedisi.org.tr/haman 20 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- https://www.ancient.eu/amun/ 4 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Haman Kur an da Musa Firavun ve Karun ile birlikte anilan bir sahis veya figurdur Kur an anlatisinda Musa kendisine bildirilen ayetlerle birlikte Firavun Haman ve Karun a gider ancak onlar Musa yi sihirbazlikla ve yalancilikla suclarlar Musa nin davetini kabul etmeyen Firavun Sizin icin benden baska bir tanri tanimiyorum der ve Haman dan Musa nin tanrisina ulasmak icin kendisine bir kule yapmasini ister En sonunda Firavun Haman ve Karun gunahlarindan oturu cezalandirilir Ilgili ayetlerKasas 28 5 8 Yeryuzunde gucsuzlestirilip ezilenlere lutfederek diledik ki onlari onderler ve varisler yapalim Ve onlari yeryuzune yerlestirelim Firavun Haman ve ordularina korktuklari seyi gosterelim Musa nin annesine Onu emzir ancak ne zaman onun can guvenliginden endiselenirsen onu irmaga at Korkma uzulme Biz onu sana dondurecek ve onu elcilerden biri yapacagiz diye vahyettik Nihayet Firavun un ailesi kendileri icin bir dusman ve uzuntu kaynagi olacak o bebegi aldi Firavun Haman ve ordulari suclulardilar Kasas 28 38 Firavun Ey ileri gelenler Sizin icin benden daha iyi bir tanri bilmiyorum Haman benim icin balcigin uzerinde ates yakarak tugla hazirla ve Musa nin tanrisina ulasabilmem icin bir kule yap Fakat onun yalanci olduguna inaniyorum dedi Ankebut 29 39 Karun Firavun ve Haman i da helak ettik Andolsun ki Musa onlara apacik delillerle gitmisti ancak onlar yeryuzunde buyukluk tasladilar Halbuki azabimizi asip gecebilecek degillerdi Mu min 40 24 Firavun a Haman a ve Karun a Bu sihirbazin ve yalancinin biridir dediler Mu min 36 Firavun dedi ki Haman benim icin bir kule dik de yollara eriseyim Anlati ile ilgili goruslerEski Ahit te Haman Firavun un degil Pers krali Ahasveros un veziri olarak gecmektedir Islami yorumlar Haman i cografi arkeolojik tutarsizliklar Tevrat anlatilarindan bagimsiz Misir ve Firavunlar ile baglantili bir kisi veya figur olarak gorme egilimindedir Arkeolojik olarak Babilde bir kule den soz edilebilir olmasina ragmen Misir arkeolojisinde kayda deger boyle bir yapidan bahsedilmez Yerel sartlar geregi insaatlarinda Babilliler kerpic Eski Misir ise tas isciligi kullanir Islami kaynaklarda Haman icin olasiliklar soyle siralanir Kur an da Firavun kelimesinin bir unvan olarak kullanildigi savi na benzer Haman in da bir sahis degil Amon rahiplerine verilen bir unvan oldugu ileri surulur Amon Misir in en onemli ilahlarindan biriydi ve adi bu gorusu Islami kaynaklar tartismali bulur halen Yahudi Hristiyan ve Musluman halklar arasinda dualarin pesinden soylenen Amin amen yamin gibi ifadelerin icerisinde yuksek sesle soylenir Bu ilahin adi zaman zaman Haman seklinde de telaffuz edilmis ve onu temsil eden rahip de ayni adla anilmistir Bir kitabede Amon dan en onemli mali memur ve hazinedar olarak bahsedilmektedir Amon butun ordularin kumandasindan ve tanrilara adanan binalarin yapimindan da sorumlu idi Amon un basrahibinin mabetlerin insasindan sorumlu olmasi ile Kur an da Firavun un Haman dan bir kule insa etmesini istemesi arasinda tarihi bir ilgi bulunmaktadir Esasen bugun Kur an daki yazilis sekliyle Haman isminin Eski Misir da bir kisi adinin tam bir harf cevirisi oldugu anlasilmis olup sozkonusu adin hiyeroglif imlasi bilinmektedir Bu kisinin tas ocaklari iscilerinin sefi olup insaat islerinden sorumlu en yetkili sahsin bu sekilde adlandirildigi tespit edilmistir Su halde Kur an da yer alan Haman bir sahis adi veya insaat islerinden sorumlu en ust duzeydeki yetkiliyi ifade eder Misir tarihinde de bu gorevin Amon basrahibine ait oldugu belirtilmektedir Haman in kimligi icin Musa zamaninda yasayan Firavun un veziri sarayindaki onemli bir sahsiyet veya Amon kultunun basrahibi gibi olasiliklardan birisi olabilecegi dusunulur Yeni Kralliktaki Insanlar sozlugunde Haman dan tas ocaklarinin basi olarak bahsedildigi iddia edildi Ayrica bakinizFiravun KarunKaynakca a b c d e f g h i j k l m islamansiklopedisi org tr Ingilizce 20 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2020 a b Mu min Suresi 24 Ayet www kuranmeali com 28 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Kasim 2020 a b Kasas Suresi 38 Ayet www kuranmeali com 28 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Kasim 2020 Kasas Suresi 5 ayet www kuranmeali com 28 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Kasim 2020 Kasas Suresi 6 ayet www kuranmeali com 28 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Kasim 2020 Kasas Suresi 7 ayet www kuranmeali com 28 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Kasim 2020 Kasas Suresi 8 ayet www kuranmeali com 28 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Kasim 2020 Ankebut Suresi 39 ayet www kuranmeali com 28 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Kasim 2020 Mu min Suresi 36 ayet www kuranmeali com 28 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Kasim 2020 incil info 25 Temmuz 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2020 a b c vuralk 20 Aralik 2016 Hakki Yilmaz 13 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2020 27 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2020 https islamansiklopedisi org tr amin 11 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde TDV Islam Ansiklopedisi Ibranice de Amen alef א ile baslarken eski Misir dilinde Amon yodh harfi ile baslar Yamen seklinde Erman Adolf amp Grapow Hermann Worterbuch der Aegyptischen Sprache Im Auftrage der Deutschen Akademien Berlin Akademie Verlag 1971 s 85 COLLATION OF THEOSOPHICAL GLOSSARIES 15 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Origin of the Word Amen Ed by Issa amp Faraji Amen Ra Theological Seminary Press Assembly of Yahweh Cascade an Assembly of True Israel of the Diaspora Words and Definitions critical to the correct understanding of the Scriptures and Christianity 26 Subat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Amon Egyptian god Encyclopaedia Britannica Encyclopaedia Britannica Online Encyclopaedia Britannica Inc 18 Mart 2012 a b Ancient History Encyclopedia 4 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2020 Bucaille s 229 231 CITEREF Dis baglantilarhttps islamansiklopedisi org tr haman 20 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde https www ancient eu amun 4 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde