Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İlāh (Arapça: إله; çoğul: آلهة ʾālihat), "tanrı" ile aynı anlama gelen bir Arapça terimdir. Dişil hâli "ilaha"dır ve bu tanrıça ile eşanlamlıdır. Dinsel inanışlarca kutsal görülen ve tapınılan doğaötesi bir varlıktır. İlah kelimesi İslami ritüellerde sıkça kullanılır: ezan, kelime-i şehadet.
Etimoloji
İlah terimi Semitik asıllıdır ve Kenan'ın babatanrısı El` bazlı türetilmiştir. Zamanla Türkçede Tanrı sözüyle ifade edilen "tapınılan kutsal varlık" olarak "cins isim" şekline dönüştüğü düşünülmektedir.
Aynı kökten kelimelerin tarihi sami ırklar olarak bilinen Ugaritlerde ʾil, çoğ. ʾlm; Fenikelilerde ʾl çoğ. ʾlm; İbranilerde ʾēl, çoğ. ʾēlîm; Aramilerde ʾl; Akadlarda ilu, çoğ. ilānu şeklinde görülebilir. Ayrıca Elah, Eloah veya Elohim (çoğ.) gibi kullanışlara sahiptir. El ve İl kelimesi Cebrail (Gabriel), Mikail (Michael), İsmail (Ishmael), Emmanuel gibi semitik kökenli birçok ismin (isim tamlası) içinde ilah anlamında geçmektedir.
Allah ve İlah kelimesinin kökenleri hakkında şu ifadeleri kullanmıştır: "Allah kelimesinin köken itibarıyla Arapça Tanrı anlamına gelen ‘İlah’tan türetilmiş olduğu bunun Arapça, İbranice, Aramice ailesinin bulunduğu Sami dillerin ortak kullanımı olan El/İl den türetilmiş olduğu daha kabul edilebilir bir görüştür. Aramca-Süryanice konuşan İsa da Tanrı'ya Eli diyordu. Aramca ifadeyle İsa son nefesinde şöyle diyordu: “Eli, Eli, lama şevaktani” Yani, ‘Tanrım, Tanrım beni neden terk ettin?”."
- Al-İlah
- İslam öncesi Araplar; Arap toplumu Kabe'de 360 tane puta tapıyordu, bunlardan en güçlüsü ve en yükseğe koydukları ilah ay tanrısı olan Al-İlah (El-İlah) idi. İslam öncesi Araplara göre Al-İlah “Dünyanın yaratıcısı, havadan yağmur indirici, yerden dane çıkarıcı ve Kabe'nin efendisi” idi. Al-İlah'ın üç adet kızı bulunmaktaydı: El-Lât, El-Uzzâ, El-Manât.
Ay Tanrısı değişik kabilelerde Sin ve Hubal gibi isimlerle anılırdı. Kureyş'teki adı ise Al-İlah idi. Kabe MÖ 800'lü yıllarda “Al-İlah'ın evi” olarak anılmaya başlanmıştır. “Al-İlah” kelimesi İslam öncesi Arap şiirlerinde de yaygın olarak kullanılmıştır.
Dilbilimciler “Allah” kelimesinin “Al-İlah”tan türediğini söylemişlerdir. Zamanla El ilah birleşik olarak Allah şeklinde (idgam) söylenmeye başlanmış ve Arabistanda tektanrıcılığın gelişimine paralel olarak kelimeye daha soyut anlamlar yüklenmiştir. Türkçeye Arapçadan geçmiştir.
Türkçede İlah karşılığında cins isim olarak Tanrı, İngilizcede "Deity", Fransızcada ise "Déité/Divinité" kullanılır.
İlahlara tapınmanın tarihçesi
Arkeolojik araştırmacılar Tarih öncesi dini inanç ve törenlere işaret eden bir takım tarih öncesi mağara resimlerinden tarih öncesi dini inançlara dönük çıkarımlarda bulunmuşlardır.
Bazı çizimler hayvan, avcı ve törenlere işaret etmektedir. 25-28.000 yıllık Willendorf Venüsü tarih öncesi bir tanrıça figürü olduğuna yorumlanan bir heykelciktir.
Çok eski çağlarda insanlar, hayallerinde yarattıkları bir takım varlıklara taparlar, bunlardan güç ve yardım umarlardı. Bilimsel araştırmalara göre; insanlar tapındıkları Tanrıları ilk önce hayallerinde yaratmışlardır.
Tanrı (İlâh) olarak benimsenen ve tapılan resim (ikon), heykel, taş, mozaik, ağaç, obje, sütun, nesne vb. biçimsel sembollere “Put” denir. İlkçağlarda insanlar; tabiatın çeşitli görünümlerini kişileştirdikten sonra onları biçimsel olarak tasarladılar ve bu tasarımlarını kaya resimleri, mozaik, duvar süslemeleri, ikonlar v.b. resimlere ve heykellere aktararak somutlaştırdılar.
Mezopotamya bölgesinde pişmiş topraktan yapılmış birkaç santimetre boyunda küçük tanrı heykelcikleri MÖ 3000’li yıllara tarihlenir. Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde yapılan kazılarda (Mesela; Kültepe) çok eski çağlara ait 20 cm çapında yuvarlak putlar bulunmuştur. Bu putçuklar genellikle kişisel tapınmalarda kullanılan ilahlar idi. Bu İlahların Mısır, Hint, Japon, Yunan, Roma, Maya, İnka medeniyetlerinde dev cüsseli Tanrı heykellerine, sütunlara dönüştükleri bilinmektedir.
Tanrılar için sonraki dönemlerde büyük tapınaklar yapıldığı, kült merkezlerinin baştanrılar etrafında örgülendiği bilinmektedir. Zaman içerisinde Marduk, Aton gibi baş tanrılar diğer tanrıların isim ve fonksiyonlarını da üzerlerine almış ve MÖ 2000'li yıllarda tek tanrıcılığa giden yolda adımlar atılmıştır.
Yahova örneğinde ise tek tanrıcılığa gidişin öyküsü şöyledir: En eski Tevrat kayıtlarında O düşmanlarına karşı İsrailoğullarına Gökteki ordusuyla yardım eden bir yakın doğu "savaş tanrısı"dır. Daha sonra Krallığın ulusal tanrısı olmuş, zaman içerisinde Kraliyet konseyi ve tapınak tarafından daha önce değişik tanrı ve tanrıçalara atfedilen bütün pozitif değerleri üzerinde toplayan evrensel tanrı olarak ilan edilmiştir. MÖ 6. yüzyıl Babil sürgünü sonrasında ise diğer tanrıların varlığı reddedilerek Yahova bütün evrenin Yaratıcısı ve dünyanın gerçek tanrısı olarak öne çıkarıldı.
Tek tanrılı dinler ortaya çıkınca, insanlar en kutsal varlık olarak tanıdıkları Tanrı’yı put biçiminde görmekten vazgeçmişlerdir. bu ilâhi dinlerde (İslamiyet, Hristiyanlık, Musevilik) eski pagan inançlarının izleri bugün bile görülebilmektedir. Orhan Gökdemir tek tanrılı dinlere gidişi bir dinde sadeleşme ve devrim hareketi olarak nitelendirir. Bu devrim eski dini anlayışları dümdüz ederek yıkar. Ancak başlangıçta görülen hızlı bir yıkım sonrasında devrim yavaşlar ve eski pagan inançlar yeni kimliklere bürünerek yeniden ortaya çıkarlar. Musevilik, İsevilik ve Muhammedilik kurucuları kadar bu karşılaşmanın da ürünü olan dinlerdir.
Tek tanrılı dinlerde eski ilahların bir kısmı melek, cin, şeytan, aziz ve peygamberlere dönüştürülmüşlerdir. Yeniden kurgulanan mitolojik anlatımlarda Sümerlilerin eski tanrılarının tek tanrılı dinlerde Hızır, İlyas gibi peygamberlere ya da azizlere, velilere ve hatta meleklere, cinlere dönüştüğü görülebilmektedir.
İlahların isimleri
Dünya dinlerinin ve mitolojilerinin ilahlarının özel isimleri vardır. Yunan Tanrısı Zeus, Arap Tanrıçası El-Uzzâ, Tengricilik'te Tengri, Musevilik'te Elohim, hem Musevilikte hemd e Hristiyanlık'ta Yahveh, İslam'da Allah, Zerdüştlük'te Ahura Mazda ile 'deki Yezdân bunlara örnek gösterilebilir.
Kur'an'da ilah ile ilgili bazı ayetler
Allah: "İki ilah edinmeyin! O, ancak tek bir ilahtır. O halde, yalnızca Bana rehbet duyun.” (16:51)
Sizin ilahınız bir tek ilahtır. O'ndan başka ilah yoktur. O, Rahmeti Bol ve Kesintisiz Olan'dır. (2:163)
"O, bunca ilahı, bir tek ilah mı kılıyor? Kuşkusuz bu şaşılacak bir şeydir." (38:5)
"Sakın ilahlarınızı bırakmayın; sakın Vedd'i, Suva'yı, Yeğus'u, Yeuk'u ve Nesr'i bırakmayın." dediler. (71:23)
Hani İbrahim, babası Azer'e: "Sen, putları ilahlar mı ediniyorsun? Doğrusu ben seni ve halkını apaçık bir sapkınlık içinde görüyorum." demişti. (6:74)
Onlar, Allah'ın yanı sıra hahamlarını, rahiplerini ve Meryem oğlu Mesih'i Rabb'ler edindiler. Oysa bunlar, bir tek olan İlah'a kulluk etmekle emrolunmuşlardı. Ondan başka hiçbir ilah yoktur. O, bunların ortak koştuklarından münezzehtir. (9:31)
Âd halkına kardeşleri Hud'u gönderdik. Dedi ki: "Ey halkım! Yalnızca Allah'a kulluk edin. Sizin ondan başka bir ilahınız yoktur; siz bu tutumunuzla iftira etmekten başka bir şey yapmıyorsunuz. (11:50)
Dediler ki: "Ey Hud! Bize kanıt içeren bir bilgi getirmedin; biz, senin sözünle ilahlarımızı terk edecek değiliz. Ve biz sana inanacak da değiliz." (11:53)
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
[1] 30 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Tanrı'nın tarihi belgesel
Kaynakça
- ^ Wehr, Hans (1979). A Dictionary of Modern Written Arabic (İngilizce). Otto Harrassowitz Verlag. ISBN . 24 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Temmuz 2021.
- ^ For example: (2009). "The Pluri-Singularity of Creation". McFarland, Ian A. (Ed.). Creation and Humanity: The Sources of Christian Theology. Sources of Christian theology. Westminster John Knox Press. s. 74. ISBN . 1 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Temmuz 2015.
[...] Elohim—a flux of syllables, labial, multiple. Its ending marks it stubbornly as a plural form of "eloh"; here (but not always) it takes the singular verb form [...]
- ^ . 30 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2016.
- ^ Who Is This Allah?, G. J. O. Moshay, 1994, p 138, A Restatement of The History of Islam & Muslims, Sayed A. A. Razwy, Muslim, The State of Religion in Pre-Islamic Arabia, p19-20 1997,First encyclopedia of İslam, 1987, Islam, p. 587-591
- ^ God and Man in the Quran, Toshihiko Izutsu, Chapter 4: Allah, p96-119, 1980
- ^ A Guide to the contents of Quran Faruq Sherif, Reading, 1995, pgs. 21-22.
- ^ Encyclopedia of Islam, eds. Lewis, Menage, Pellat, Schacht; Leiden: E.J.Brill, 1971, III:1093
- ^ İslam Muhammed and his religion, Arthur Jeffery, 1958, p 85,Muhammad at Mecca, W. Montgomery Watt, 1953, p 23-29
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ocak 2017.
- ^ . 1 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2017.
- ^ The Story of Prehistoric Peoples |url=https://books.google.com/books?id=exY3ViA3sSQC |year=2011|yayıncı=The Rosen Publishing Group |isbn=978-1-4488-4790-7 |pages=22–23 }}
- ^ Goddesses and the Divine Feminine: A Western Religious History|url=https://books.google.com/books?id=mb_her-hd9YC 13 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . |year=2006|yayıncı=University of California Press |isbn=978-0-520-25005-5 |pages=3
- ^ a b c d "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 16 Şubat 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 16 Şubat 2017.
- ^ Edelman 1995, s. 190.
- ^ Hackett 2001, s. 158–159.
- ^ Smith 2002, s. 72.
- ^ Wyatt 2010, s. 69–70.
- ^ a b Betz 2000, s. 917.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mart 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Şubat 2017.
- ^ Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır, Hak Dini Kur'an Dili, Cilt 10, Sahife 491, Feza Gazetecilik, Yenibosna, İstanbul.
- ^ John Bowker, (Ed.) (2000). "Yezidis". The Concise Oxford Dictionary of World Religions. Oxford University Press.
- ^ . Açık Kuran. 5 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2023.
- ^ . Açık Kuran. 8 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2023.
- ^ . Açık Kuran. 24 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2023.
- ^ . Açık Kuran. 15 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2023.
- ^ . Açık Kuran. 26 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2023.
- ^ . Açık Kuran. 30 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2023.
- ^ . Açık Kuran. 3 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2023.
- ^ . Açık Kuran. 15 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ilah Arapca إله cogul آلهة ʾalihat tanri ile ayni anlama gelen bir Arapca terimdir Disil hali ilaha dir ve bu tanrica ile esanlamlidir Dinsel inanislarca kutsal gorulen ve tapinilan dogaotesi bir varliktir Ilah kelimesi Islami rituellerde sikca kullanilir ezan kelime i sehadet EtimolojiKenan in yaratici bastanrisi El in yaldizli heykeli I O 1400 1200 Megiddo Ilah terimi Semitik asillidir ve Kenan in babatanrisi El bazli turetilmistir Zamanla Turkcede Tanri sozuyle ifade edilen tapinilan kutsal varlik olarak cins isim sekline donustugu dusunulmektedir Ayni kokten kelimelerin tarihi sami irklar olarak bilinen Ugaritlerde ʾil cog ʾlm Fenikelilerde ʾl cog ʾlm Ibranilerde ʾel cog ʾelim Aramilerde ʾl Akadlarda ilu cog ilanu seklinde gorulebilir Ayrica Elah Eloah veya Elohim cog gibi kullanislara sahiptir El ve Il kelimesi Cebrail Gabriel Mikail Michael Ismail Ishmael Emmanuel gibi semitik kokenli bircok ismin isim tamlasi icinde ilah anlaminda gecmektedir Allah ve Ilah kelimesinin kokenleri hakkinda su ifadeleri kullanmistir Allah kelimesinin koken itibariyla Arapca Tanri anlamina gelen Ilah tan turetilmis oldugu bunun Arapca Ibranice Aramice ailesinin bulundugu Sami dillerin ortak kullanimi olan El Il den turetilmis oldugu daha kabul edilebilir bir gorustur Aramca Suryanice konusan Isa da Tanri ya Eli diyordu Aramca ifadeyle Isa son nefesinde soyle diyordu Eli Eli lama sevaktani Yani Tanrim Tanrim beni neden terk ettin Al Ilah Islam oncesi Araplar Arap toplumu Kabe de 360 tane puta tapiyordu bunlardan en guclusu ve en yuksege koyduklari ilah ay tanrisi olan Al Ilah El Ilah idi Islam oncesi Araplara gore Al Ilah Dunyanin yaraticisi havadan yagmur indirici yerden dane cikarici ve Kabe nin efendisi idi Al Ilah in uc adet kizi bulunmaktaydi El Lat El Uzza El Manat Ay Tanrisi degisik kabilelerde Sin ve Hubal gibi isimlerle anilirdi Kureys teki adi ise Al Ilah idi Kabe MO 800 lu yillarda Al Ilah in evi olarak anilmaya baslanmistir Al Ilah kelimesi Islam oncesi Arap siirlerinde de yaygin olarak kullanilmistir Dilbilimciler Allah kelimesinin Al Ilah tan turedigini soylemislerdir Zamanla El ilah birlesik olarak Allah seklinde idgam soylenmeye baslanmis ve Arabistanda tektanriciligin gelisimine paralel olarak kelimeye daha soyut anlamlar yuklenmistir Turkceye Arapcadan gecmistir Turkcede Ilah karsiliginda cins isim olarak Tanri Ingilizcede Deity Fransizcada ise Deite Divinite kullanilir Ilahlara tapinmanin tarihcesiArkeolojik arastirmacilar Tarih oncesi dini inanc ve torenlere isaret eden bir takim tarih oncesi magara resimlerinden tarih oncesi dini inanclara donuk cikarimlarda bulunmuslardir Bazi cizimler hayvan avci ve torenlere isaret etmektedir 25 28 000 yillik Willendorf Venusu tarih oncesi bir tanrica figuru olduguna yorumlanan bir heykelciktir Cok eski caglarda insanlar hayallerinde yarattiklari bir takim varliklara taparlar bunlardan guc ve yardim umarlardi Bilimsel arastirmalara gore insanlar tapindiklari Tanrilari ilk once hayallerinde yaratmislardir Tanri Ilah olarak benimsenen ve tapilan resim ikon heykel tas mozaik agac obje sutun nesne vb bicimsel sembollere Put denir Ilkcaglarda insanlar tabiatin cesitli gorunumlerini kisilestirdikten sonra onlari bicimsel olarak tasarladilar ve bu tasarimlarini kaya resimleri mozaik duvar suslemeleri ikonlar v b resimlere ve heykellere aktararak somutlastirdilar nin Pers bolgesinden bir drahmi buyuk olasilikla Yahve yi kanatli ve tekerlekli bir taht uzerinde resmediyor Mezopotamya bolgesinde pismis topraktan yapilmis birkac santimetre boyunda kucuk tanri heykelcikleri MO 3000 li yillara tarihlenir Anadolu nun cesitli bolgelerinde yapilan kazilarda Mesela Kultepe cok eski caglara ait 20 cm capinda yuvarlak putlar bulunmustur Bu putcuklar genellikle kisisel tapinmalarda kullanilan ilahlar idi Bu Ilahlarin Misir Hint Japon Yunan Roma Maya Inka medeniyetlerinde dev cusseli Tanri heykellerine sutunlara donustukleri bilinmektedir Tanrilar icin sonraki donemlerde buyuk tapinaklar yapildigi kult merkezlerinin bastanrilar etrafinda orgulendigi bilinmektedir Zaman icerisinde Marduk Aton gibi bas tanrilar diger tanrilarin isim ve fonksiyonlarini da uzerlerine almis ve MO 2000 li yillarda tek tanriciliga giden yolda adimlar atilmistir Yahova orneginde ise tek tanriciliga gidisin oykusu soyledir En eski Tevrat kayitlarinda O dusmanlarina karsi Israilogullarina Gokteki ordusuyla yardim eden bir yakin dogu savas tanrisi dir Daha sonra Kralligin ulusal tanrisi olmus zaman icerisinde Kraliyet konseyi ve tapinak tarafindan daha once degisik tanri ve tanricalara atfedilen butun pozitif degerleri uzerinde toplayan evrensel tanri olarak ilan edilmistir MO 6 yuzyil Babil surgunu sonrasinda ise diger tanrilarin varligi reddedilerek Yahova butun evrenin Yaraticisi ve dunyanin gercek tanrisi olarak one cikarildi Tek tanrili dinler ortaya cikinca insanlar en kutsal varlik olarak tanidiklari Tanri yi put biciminde gormekten vazgecmislerdir bu ilahi dinlerde Islamiyet Hristiyanlik Musevilik eski pagan inanclarinin izleri bugun bile gorulebilmektedir Orhan Gokdemir tek tanrili dinlere gidisi bir dinde sadelesme ve devrim hareketi olarak nitelendirir Bu devrim eski dini anlayislari dumduz ederek yikar Ancak baslangicta gorulen hizli bir yikim sonrasinda devrim yavaslar ve eski pagan inanclar yeni kimliklere burunerek yeniden ortaya cikarlar Musevilik Isevilik ve Muhammedilik kuruculari kadar bu karsilasmanin da urunu olan dinlerdir Tek tanrili dinlerde eski ilahlarin bir kismi melek cin seytan aziz ve peygamberlere donusturulmuslerdir Yeniden kurgulanan mitolojik anlatimlarda Sumerlilerin eski tanrilarinin tek tanrili dinlerde Hizir Ilyas gibi peygamberlere ya da azizlere velilere ve hatta meleklere cinlere donustugu gorulebilmektedir Ilahlarin isimleriZeus Yuce Yunan Tanrisi Dunya dinlerinin ve mitolojilerinin ilahlarinin ozel isimleri vardir Yunan Tanrisi Zeus Arap Tanricasi El Uzza Tengricilik te Tengri Musevilik te Elohim hem Musevilikte hemd e Hristiyanlik ta Yahveh Islam da Allah Zerdustluk te Ahura Mazda ile deki Yezdan bunlara ornek gosterilebilir Kur an da ilah ile ilgili bazi ayetlerAllah Iki ilah edinmeyin O ancak tek bir ilahtir O halde yalnizca Bana rehbet duyun 16 51 Sizin ilahiniz bir tek ilahtir O ndan baska ilah yoktur O Rahmeti Bol ve Kesintisiz Olan dir 2 163 O bunca ilahi bir tek ilah mi kiliyor Kuskusuz bu sasilacak bir seydir 38 5 Sakin ilahlarinizi birakmayin sakin Vedd i Suva yi Yegus u Yeuk u ve Nesr i birakmayin dediler 71 23 Hani Ibrahim babasi Azer e Sen putlari ilahlar mi ediniyorsun Dogrusu ben seni ve halkini apacik bir sapkinlik icinde goruyorum demisti 6 74 Onlar Allah in yani sira hahamlarini rahiplerini ve Meryem oglu Mesih i Rabb ler edindiler Oysa bunlar bir tek olan Ilah a kulluk etmekle emrolunmuslardi Ondan baska hicbir ilah yoktur O bunlarin ortak kostuklarindan munezzehtir 9 31 Ad halkina kardesleri Hud u gonderdik Dedi ki Ey halkim Yalnizca Allah a kulluk edin Sizin ondan baska bir ilahiniz yoktur siz bu tutumunuzla iftira etmekten baska bir sey yapmiyorsunuz 11 50 Dediler ki Ey Hud Bize kanit iceren bir bilgi getirmedin biz senin sozunle ilahlarimizi terk edecek degiliz Ve biz sana inanacak da degiliz 11 53 Ayrica bakinizTurk ve Altay mitolojisinde tanri Ilahi varliklar listesi Hristiyanlik ta tanri Yahudilik te tanri Budizm de tanri Islam da tanriDis baglantilar 1 30 Eylul 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Tanri nin tarihi belgeselKaynakca Wehr Hans 1979 A Dictionary of Modern Written Arabic Ingilizce Otto Harrassowitz Verlag ISBN 978 3 447 02002 2 24 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Temmuz 2021 For example 2009 The Pluri Singularity of Creation McFarland Ian A Ed Creation and Humanity The Sources of Christian Theology Sources of Christian theology Westminster John Knox Press s 74 ISBN 9780664231354 1 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Temmuz 2015 Elohim a flux of syllables labial multiple Its ending marks it stubbornly as a plural form of eloh here but not always it takes the singular verb form 30 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Ekim 2016 Who Is This Allah G J O Moshay 1994 p 138 A Restatement of The History of Islam amp Muslims Sayed A A Razwy Muslim The State of Religion in Pre Islamic Arabia p19 20 1997 First encyclopedia of Islam 1987 Islam p 587 591 God and Man in the Quran Toshihiko Izutsu Chapter 4 Allah p96 119 1980 A Guide to the contents of Quran Faruq Sherif Reading 1995 pgs 21 22 Encyclopedia of Islam eds Lewis Menage Pellat Schacht Leiden E J Brill 1971 III 1093 Islam Muhammed and his religion Arthur Jeffery 1958 p 85 Muhammad at Mecca W Montgomery Watt 1953 p 23 29 Arsivlenmis kopya 3 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ocak 2017 1 Subat 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Ocak 2017 The Story of Prehistoric Peoples url https books google com books id exY3ViA3sSQC year 2011 yayinci The Rosen Publishing Group isbn 978 1 4488 4790 7 pages 22 23 Goddesses and the Divine Feminine A Western Religious History url https books google com books id mb her hd9YC 13 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde year 2006 yayinci University of California Press isbn 978 0 520 25005 5 pages 3 a b c d Arsivlenmis kopya PDF 16 Subat 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 16 Subat 2017 Edelman 1995 s 190 Hackett 2001 s 158 159 Smith 2002 s 72 Wyatt 2010 s 69 70 a b Betz 2000 s 917 Arsivlenmis kopya 3 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mart 2017 Arsivlenmis kopya 20 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Subat 2017 Elmalili Muhammed Hamdi Yazir Hak Dini Kur an Dili Cilt 10 Sahife 491 Feza Gazetecilik Yenibosna Istanbul John Bowker Ed 2000 Yezidis The Concise Oxford Dictionary of World Religions Oxford University Press Acik Kuran 5 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2023 Acik Kuran 8 Mart 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2023 Acik Kuran 24 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2023 Acik Kuran 15 Subat 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2023 Acik Kuran 26 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2023 Acik Kuran 30 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2023 Acik Kuran 3 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2023 Acik Kuran 15 Subat 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2023